Jump to content

کلسيوم

د ويکيپېډيا، وړیا پوهنغونډ له خوا
(له Calcium نه مخ گرځېدلی)
Calcium,  20Ca
Spectral lines of calcium
عمومي خواص
Pronunciation /ˈkælsiəm/
KAL-see-əm
Appearancedull gray, silver; with a pale yellow tint[۱]
Calcium په دوراني جدول کې
Hydrogen (diatomic nonmetal)
Helium (noble gas)
Lithium (alkali metal)
Beryllium (alkaline earth metal)
Boron (metalloid)
Carbon (polyatomic nonmetal)
Nitrogen (diatomic nonmetal)
Oxygen (diatomic nonmetal)
Fluorine (diatomic nonmetal)
Neon (noble gas)
Sodium (alkali metal)
Magnesium (alkaline earth metal)
Aluminium (post-transition metal)
Silicon (metalloid)
Phosphorus (polyatomic nonmetal)
Sulfur (polyatomic nonmetal)
Chlorine (diatomic nonmetal)
Argon (noble gas)
Potassium (alkali metal)
Calcium (alkaline earth metal)
Scandium (transition metal)
Titanium (transition metal)
Vanadium (transition metal)
Chromium (transition metal)
Manganese (transition metal)
Iron (transition metal)
Cobalt (transition metal)
Nickel (transition metal)
Copper (transition metal)
Zinc (transition metal)
Gallium (post-transition metal)
Germanium (metalloid)
Arsenic (metalloid)
Selenium (polyatomic nonmetal)
Bromine (diatomic nonmetal)
Krypton (noble gas)
Rubidium (alkali metal)
Strontium (alkaline earth metal)
Yttrium (transition metal)
Zirconium (transition metal)
Niobium (transition metal)
Molybdenum (transition metal)
Technetium (transition metal)
Ruthenium (transition metal)
Rhodium (transition metal)
Palladium (transition metal)
Silver (transition metal)
Cadmium (transition metal)
Indium (post-transition metal)
Tin (post-transition metal)
Antimony (metalloid)
Tellurium (metalloid)
Iodine (diatomic nonmetal)
Xenon (noble gas)
Caesium (alkali metal)
Barium (alkaline earth metal)
Lanthanum (lanthanide)
Cerium (lanthanide)
Praseodymium (lanthanide)
Neodymium (lanthanide)
Promethium (lanthanide)
Samarium (lanthanide)
Europium (lanthanide)
Gadolinium (lanthanide)
Terbium (lanthanide)
Dysprosium (lanthanide)
Holmium (lanthanide)
Erbium (lanthanide)
Thulium (lanthanide)
Ytterbium (lanthanide)
Lutetium (lanthanide)
Hafnium (transition metal)
Tantalum (transition metal)
Tungsten (transition metal)
Rhenium (transition metal)
Osmium (transition metal)
Iridium (transition metal)
Platinum (transition metal)
Gold (transition metal)
Mercury (transition metal)
Thallium (post-transition metal)
Lead (post-transition metal)
Bismuth (post-transition metal)
Polonium (post-transition metal)
Astatine (metalloid)
Radon (noble gas)
Francium (alkali metal)
Radium (alkaline earth metal)
Actinium (actinide)
Thorium (actinide)
Protactinium (actinide)
Uranium (actinide)
Neptunium (actinide)
Plutonium (actinide)
Americium (actinide)
Curium (actinide)
Berkelium (actinide)
Californium (actinide)
Einsteinium (actinide)
Fermium (actinide)
Mendelevium (actinide)
Nobelium (actinide)
Lawrencium (actinide)
Rutherfordium (transition metal)
Dubnium (transition metal)
Seaborgium (transition metal)
Bohrium (transition metal)
Hassium (transition metal)
Meitnerium (unknown chemical properties)
Darmstadtium (unknown chemical properties)
Roentgenium (unknown chemical properties)
Copernicium (transition metal)
Nihonium (unknown chemical properties)
Flerovium (unknown chemical properties)
Moscovium (unknown chemical properties)
Livermorium (unknown chemical properties)
Tennessine (unknown chemical properties)
Oganesson (unknown chemical properties)
Mg

Ca

Sr
potassiumcalciumscandium
اټومي شمیره (Z)20
گروپ, پیریودgroup 2 (alkaline earth metals), period 4
بلاکs-block
Element category  alkaline earth metal
معياري اټومي وزن (Ar)کينډۍ:Val[۲]
Electron configuration[Ar] 4s2
Electrons per shell
2, 8, 8, 2
فزیکي خواص
حالت (at STP)جامد
دويلې کيدو ټکى1115 K ​(842 °C, ​1548 °F)
يشنا ټکی1757 K ​(1484 °C, ​2703 °F)
Density near r.t.1.55 g/cm3
when liquid, at m.p.1.378 g/cm3
Heat of fusion8.54 kJ/mol
Heat of vaporisation154.7 kJ/mol
Molar heat capacity25.929 J/(mol·K)
Vapour pressure
P (Pa) 1 10 100 1 k 10 k 100 k
at T (K) 864 956 1071 1227 1443 1755
اټومي خواص
Oxidation states+2, +1[۳] ​(a strongly basic oxide)
ElectronegativityPauling scale: 1.00
Ionisation energies
  • 1st: 589.8 kJ/mol
  • 2nd: 1145.4 kJ/mol
  • 3rd: 4912.4 kJ/mol
  • (more)
Atomic radiusempirical: 197 pm
Covalent radius176±10 pm
Van der Waals radius231 pm
Miscellanea
Crystal structureface-centred cubic (fcc)
Face-centered cubic crystal structure for calcium
Face-centered cubic crystal structure for calcium
Speed of sound thin rod3810 m/s (at 20 °C)
Thermal expansion22.3 µm/(m·K) (at 25 °C)
د تودوخې تېرېدنه201 W/(m·K)
Electrical resistivity33.6 nΩ·m (at 20 °C)
Magnetic orderingdiamagnetic
Magnetic susceptibility (χmol)+40.0·10−6 cm3/mol[۴]
Young's modulus20 GPa
Shear modulus7.4 GPa
Bulk modulus17 GPa
Poisson ratio0.31
Mohs hardness1.75
Brinell hardness170–416 MPa
CAS Number7440-70-2
History
Discovery and first isolationHumphry Davy (1808)
Main isotopes of calcium
آيسو­ټوپ Abun­dance نیم ژوند (t1/2) Decay mode Pro­duct
40Ca 96.941% stable
41Ca trace 1.03×105 y ε 41K
42Ca 0.647% stable
43Ca 0.135% stable
44Ca 2.086% stable
45Ca syn 162.7 d β 45Sc
46Ca 0.004% stable

کينډۍ:Infobox element/isotopes decay2

48Ca 0.187% 6.4×1019 y ββ 48Ti
| references | in Wikidata

کلسيوم (په انگرېزي: Calcium) له کیمیاوي عناصرو څخه یو دی چې په تناوبي جدول کې د Ca سمبول او ۲۰ اتمي شمېرې په وسیله ښودل شوی دی.

مشخصات

[سمول]

دا ځانګړتیا دوه ډوله د لوړ مینځپانګې کلسیم کاربونیټ رنګونه پوښي ، د PC او ټایپ GC ډول.کلسیم یو منرال دی چې د ژوند لپاره اړین دی. د هډوکو جوړولو او سالم ساتلو سربیره ، کلسیم زموږ وینه د ټوټې کیدو وړ دی ،زموږ عضلات قرارداد کوي ، او زموږ د زړه دضربان وهلو لپاره. زموږ په بدن کې شاوخوا ٪99 کلسیم زموږ په هډوکو او غاښونو کې دی.



تاریخچه

[سمول]

دا لومړی ځل په 1808 کې په انګلینډ کې جلا شوی و کله چې سر همفري ډیوی د لیمو او مرکوریک آکسایډ ترکیب الیکترولیز کړ.کلسیم د لاتین په نوم د کالکس په نوم نومول شوی چې د لیمو معنی لري


مرکبات

[سمول]

د کلسیم عام مرکبات عبارت دي له: کلسیم سلفیټ (CaSO4) ، چې د جپسم په نوم هم پیژندل کیږي ،کوم چې د وچ دیوال او پلستر آف پاریس ، کلسیم نایټریټ جوړولو لپاره کارول کیږي کلسیم نایتریټ (Ca (NO3) 2) ، په طبیعي ډول پیښیدونکي سرې او کلسیم فاسفیت (Ca3 (PO4) 2) ، اصلي مواد په هډوکو او غاښونو کې موندل کیږي.



د استعمال ځایونه

[سمول]

بدن د عضلاتو حرکت لپاره کلسیم ته هم اړتیا لري او د مغزو او د بدن هرې برخې ترمینځ پیغامونو لیږدولو لپاره.سربیره پردې ، کلسیم د وینې رګونو سره مرسته کوي ترڅو په ټول بدن کې وینه حرکت وکړي او د هورمونونو او انزایمونو خوشې کولو کې مرسته وکړي چې د انسان بدن نږدې هر فعالیت اغیزه کوي.


سرچينې

[سمول]

var g={};function u(a,b){if(null===b)return!1;if("contains"in a&&1==b.nodeType)return a.contains(b);if("compareDocumentPosition"in a)return a==b||!!(a.compareDocumentPosition(b)&16);for(;b&&a!=b;)b=b.parentNode;return b==a};var x=function(a,b){return function(d){d||(d=window.event);return b.call(a,d)}},z="undefined"!=typeof navigator&&/Macintosh/.test(navigator.userAgent),A=function(){this._mouseEventsPrevented=!0};var F=function(a){this.g=a;this.h=[]},G=function(a){for(var b=0;b<a.h.length;++b){var d=a.g,c=a.h[b];d.removeEventListener?d.removeEventListener(c.eventType,c.o,c.capture):d.detachEvent&&d.detachEvent("on"+c.eventType,c.o)}a.h=[]};information added by Raheemullah zazai


  1. کينډۍ:Greenwood&Earnshaw
  2. Meija, J.; Coplen, T. B. (2016). "Atomic weights of the elements 2013 (IUPAC Technical Report)". Pure Appl. Chem. 88 (3): 265–91. doi:10.1515/pac-2015-0305. {{cite journal}}: Unknown parameter |displayauthors= ignored (|display-authors= suggested) (help)
  3. Krieck, Sven; Görls, Helmar; Westerhausen, Matthias (2010). "Mechanistic Elucidation of the Formation of the Inverse Ca(I) Sandwich Complex [(thf)3Ca(μ-C6H3-1,3,5-Ph3)Ca(thf)3] and Stability of Aryl-Substituted Phenylcalcium Complexes". Journal of the American Chemical Society. 132 (35): 12492–12501. doi:10.1021/ja105534w. PMID 20718434.
  4. Weast, Robert (1984). CRC, Handbook of Chemistry and Physics. Boca Raton, Florida: Chemical Rubber Company Publishing. pp. E110. ISBN 0-8493-0464-4.

دا ليکنه نابشپړه ده، تاسې ددې ليکنې په بشپړولو کې د ويکيپېډيا سره مرسته کولای شئ.