تېتانيوم

Titanium,  ₂₂Ti

عمومي خواص
Pronunciation	/tɪˈteɪniəm/ or /taɪˈteɪniəm/ tih-TAY-nee-əm or ty-TAY-nee-əm
Appearance	silvery grey-white metallic
Titanium په دوراني جدول کې
– ↑ Ti ↓ Zr scandium ← titanium → vanadium ‍
اټومي شمیره (Z)	22
گروپ, پیریود	group 4, period 4
بلاک	d-block
Element category	transition metal
معياري اټومي وزن (Ar)	کينډۍ:Val
Electron configuration	[Ar] 3d2 4s2
Electrons per shell	2, 8, 10, 2
فزیکي خواص
حالت (at STP)	جامد
دويلې کيدو ټکى	1941 K ​(1668 °C, ​3034 °F)
يشنا ټکی	3560 K ​(3287 °C, ​5949 °F)
Density near r.t.	4.506 g/cm3
when liquid, at m.p.	4.11 g/cm3
Heat of fusion	14.15 kJ/mol
Heat of vaporization	425 kJ/mol
Molar heat capacity	25.060 J/(mol·K)
Vapor pressure P (Pa) 1 10 100 1 k 10 k 100 k at T (K) 1982 2171 (2403) 2692 3064 3558
اټومي خواص
Oxidation states	4, 3, 2, 1, −1, −2 ​(an amphoteric oxide)
Electronegativity	Pauling scale: 1.54
Ionization energies	1st: 658.8 kJ/mol 2nd: 1309.8 kJ/mol 3rd: 2652.5 kJ/mol (more)
Atomic radius	empirical: 147 pm
Covalent radius	160±8 pm
Miscellanea
Crystal structure	​hexagonal close-packed (hcp)
Speed of sound thin rod	5090 m/s (at r.t.)
Thermal expansion	8.6 µm/(m·K) (at 25 °C)
د تودوخې تېرېدنه	21.9 W/(m·K)
Electrical resistivity	420 nΩ·m (at 20 °C)
Magnetic ordering	paramagnetic
Magnetic susceptibility (χmol)	+153.0·10−6 cm3/mol (293 K)
Young's modulus	116 GPa
Shear modulus	44 GPa
Bulk modulus	110 GPa
Poisson ratio	0.32
Mohs hardness	6.0
Vickers hardness	830–3420 MPa
Brinell hardness	716–2770 MPa
CAS Number	7440-32-6
History
Discovery	William Gregor (1791)
First isolation	Jöns Jakob Berzelius (1825)
Named by	Martin Heinrich Klaproth (1795)
Main isotopes of titanium
آيسو­ټوپ Abun­dance نیم ژوند (t1/2) Decay mode Pro­duct 46Ti 8.25% stable 47Ti 7.44% stable 48Ti 73.72% stable 49Ti 5.41% stable 50Ti 5.18% stable

تېتانيوم (په انگرېزي: Titanium) له کیمیاوي عناصرو څخه یو دی چې په تناوبي جدول کې د Ti سمبول او ۲۲ اتمي شمېرې په وسیله ښودل شوی دی.

سرچينې

دا ليکنه نابشپړه ده، تاسې ددې ليکنې په بشپړولو کې د ويکيپېډيا سره مرسته کولای شئ.