حبيب الله کلکاني
 | لطفاً د دې ليکنې په غځولو سره دا ليکنه پياوړې کړۍ. د دې ليکنې په اړه نور مالومات تاسې د خبرواترو مخ کې موندلی شی. |
حبیب الله کلکاني (۱۸۹۰ـاوکټوبر ـ ۱۹۲۹) (په انگرېزي: Habibullah Kalakani) مشهوره د بچه سقاؤ (په انگرېزي:Bacha-ye Saqqā) په نوم وروسته د هغه نه چې د ډيورنډ کرښې سره څېرمه پاړه چنار کې په غلا ونیول شو نو د يوولسو میاشتو په بند محکوم شو. خو څو ورځو تېرولو نه وروسته په مرموزه توگه خوشې شو او د افغانستان شمال شرقي سیمه د پروان او د کاپيسا ولایاتو ته ولاړ. په کاپيسا او پروان کې ېې څو اوزگاره کوڅه ډبو سره لاس يو کړ او غلا ېې خپل کسب وگرځاؤ.
| ||||
|---|---|---|---|---|
| (فارسی: حبیب الله کلکانی) | ||||
 | ||||
| د افغانستان واکمنان | ||||
| دوره | ۱۷ جنوري ۱۹۲۹[note ۱] – ۱۳اکتوبر ۱۹۲۹ | |||
| تاج پر سرونه | ۱۴ ډسمبر ۱۹۲۸ [۴] او دویم ځل ۱۸ جنوري ۱۹۲۹[۵] | |||
| د شخص معلومات | ||||
| اصلي نوم | حبیب الله کلکانی (بچه. سقاو) | |||
| پيدايښت | ۱۹ جنوري ۱۸۹۰[۶] کابل | |||
| مړینه | ۱ نومبر ۱۹۲۹ میلادی (په ۳۸ کلنۍ کې) کابل | |||
| د مړینې لامل | مرمۍ زخم | |||
| تابعیت | افغانستان | |||
| مذهب | اسلام | |||
| آخري معلومات | ||||
| کار/مسلک | سياستوال | |||
سمول  |
||||
شخصیت
بچه سقاؤ د امير امان الله خان د حکومت پر وخت په شمالي ولایاتو کې غلاوې، چور او تاړاکونه کول، پلار ېې يو عادي نالوستی سړی و، پلرنی ټاټوبی ېې د ترکمنستان خوا سیمه بلل شوې خو وروسته بیا د کلکان په سیمه کې افغانستان کې مېشت شول. بچه سقاؤ به د شپې کورونه لوټل او غلاوې به ېې کولې د ورځې به بیا په غرونو کې پټ و ، همداراز چا به چې ورسره مقاومت وکړ نو د خپلو غلو ملگرو سره يوځای به ېې سر ورپرې کړ او ایسته به ېې نورو ته د ډار به تکل وروښود. پاکستاني تاريخپوهان بچه سقا د پېښور د سيمې د انگرېزانو يو ملازم يا کاکوونکی گڼي . همدا رنگه زياتوي چې ده په پېښور کې سقاوې يا د (نايي په دکان) کې کار کاوه، همدا رنگه ځينې نورې سرچینې د سقاؤ د زوی تر شا د وخت د نقشبندي (مجددي) کورنۍ د غړو لاسونه گڼي. ددې جملې څخه يو د کلکان ملک محسن کلکاني يادېږي چې په خفا کې به ېې بچه سقاؤ ته لارښودنې کولې او پتنځايونه به ېې ورته ښودل چې د پولیس له منگولو نه به وساتل شو. همداسې ورو ورو د بچه سقاؤ ډله ډېرېده او د شمال ډېر خلک ېې په عذاب کړي و او په خلکو ېې دومره ډار ايښی و چې کله به د چا کورته د شپې مهل ورواووښت نو کس به ورته ډوډۍ او هرڅه ورکړل او د وخت پولیس او مقامات ېې نشوای خبرولای. د لړم په پای ورځو شپو کې چې کله د شینوارو تر منځ پاڅون رامنځ ته شوی و نو امان الله خان د ختيځ زون ته ډېر متوجه و ، په همدې وخت کې د وخت نه په گټې سره د سقاؤ زوی د شمالي لارو او د کابل تر منځ د لارو بندولو کوښښ پیل کړ.
واک ته رسیدنه
کله چې په افغانستان کې امان الله د وخت د پر مختللو هیوادو لکه ترکیه، ایران او تونس په څیر د شاهی نظام د درسي او دیمکراسي سیستم د پرمختګ جارې پیل کړې. بچای سقاو (حبیب الله کانانی) د نوړی پرضد پاڅون پیل کړ. که څه هم د کلکانی پاڅون شعار د امان الله خان حکومت د غیر اسلامي (د جونو ښونځیو) پرضد وو، اما ترډیره د تاجک قوم ملاتړ ددې لامل شوی وو چې نوموړی د یوه لومړنی تاجک په خېص قدرت ته ورسوی.
مړينه
بچه سقاو د حکومت د نه تجربې او په حکومت کې د نالوستو ډلو په راوستلو سره ډیره خلک وښل ټکول او بند خونو ته واچول، همدا د خلکو نارضایتي وه چې د محمد ظاهر شاه پلار محمد نادر شاه هیواد ته راغی او د کلکانی په اعدام سره یې د شاهي کورنۍ بنسټ کیښود.
انځورتون
حبيب الله کلکاني يا بچه سقاو، د خپل ورور حميد الله کلکاني سره
حبيب الله کلکاني
حبيب الله کلکاني
حبيب الله کلکاني
_with_his_followers.jpg)
سرچینې
- افغانستان در مسیر تاریخ (میر غلام محمد غبار) (قیام بچه سقاو سقوط دولت) ( قوس و جدي ۱۳۰۸ ـ ډسمبر و جنوري ۲۸ـ۱۹۲۹)
.svg){kind=small}
| ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
- ↑ Qassem, Dr Ahmad Shayeq (2013-03-28). Afghanistan's Political Stability: A Dream Unrealised (په انګلیسي ژبه کي). Ashgate Publishing, Ltd. د کتاب پاڼې 175. د کتاب نړيواله کره شمېره 9781409499428. الوسيط
|CitationClass=تم تجاهله (مساعدة) - ↑ Wazir, Azmatullah Khan (2002). The immediate solution of Afghan crisis (په انګلیسي ژبه کي). A.K. Wazir. د کتاب پاڼې 8. الوسيط
|CitationClass=تم تجاهله (مساعدة) - ↑ Muḥammad, Fayz̤; McChesney, R. D. (1999). Kabul under siege: Fayz Muhammad's account of the 1929 Uprising (په انګلیسي ژبه کي). Markus Wiener Publishers. د کتاب پاڼې 37. د کتاب نړيواله کره شمېره 9781558761544. الوسيط
|CitationClass=تم تجاهله (مساعدة) - ↑ Muḥammad, Fayz̤; McChesney, R. D. (1999). Kabul under siege: Fayz Muhammad's account of the ۱۹۲۹ Uprising (په انګلیسي ژبه کي). Markus Wiener Publishers. د کتاب پاڼې 37. د کتاب نړيواله کره شمېره 9781558761544. الوسيط
|CitationClass=تم تجاهله (مساعدة) - ↑ Muḥammad, Fayz̤; Hazārah, Fayz̤ Muḥammad Kātib (1999). Kabul Under Siege: Fayz Muhammad's Account of the 1929 Uprising (په انګلیسي ژبه کي). Markus Wiener Publishers. د کتاب پاڼې 1. د کتاب نړيواله کره شمېره 9781558761551. الوسيط
|CitationClass=تم تجاهله (مساعدة) - ↑ GND ID: https://d-nb.info/gnd/11921203X — د نشر نېټه: ۱۴ اکتوبر ۲۰۱۵ — منښتلیک: CC0
- مخونه د غیر شمېريزو فارمیټینم دلایلو سره
- د غځېدلو لپاره نومېدلې ليکنې
- ټولې هغه ليکنې چې بايد وغځول شي
- ليکنې په کومو کې چي د فارسی ژبې توري موجود دي
- د خاصيت کارولو پاڼې P1559
- د ويکيډاټا توکو کارونکي مخونه
- مخونه د ويکيډاټا د سرچينو سره
- د خاصيت کارولو پاڼې P19
- د خاصيت کارولو پاڼې P20
- د وفات کيدو سببونه د ويکيډاټا څخه
- د خاصيت کارولو پاڼې P27
- د خاصيت کارولو پاڼې P106
- مخونه چي ځينې سرچينې يې شاید د منلو وړ نه وي
- ياغيان
- ليکنې په کومو کي چي د انګلیسي (en) ژبې سرچينې موجودې دي
- په ويکيډاټا کې غير پښتو نښانونه
- مخونه د غبرګونيزي تيروتنې سره