Jump to content

د ورته بڼو تيوري

د ويکيپېډيا، وړیا پوهنغونډ له خوا

د نظریاتو تیوري یا د بڼو تیوري د افلاطون استدلال دی چې غیر فزیکي (مګر مادي) ایډیالونه (یا نظرونه) د واقعیت ترټولو درست استازیتوب کوي. افلاطون د دې حقایقو په اړه یوازې په خپلو ډیالوګونو کې د کرکټرونو په ژبه خبرې کوي (په عمده توګه سقراط )؛ هغه کرکټرونه چې کله کله وايي چې دا مثالونه یوازې هغه شیان دي چې کولی شي "پوهه" چمتو کړي؛ په دې توګه، په دې مسله کې د ډیرو متضادو نظریاتو سربیره، د افلاطون خپل نظر هم له شکونو ډک دی. په هرصورت، دا تیورۍ د مافوق الفطرت ستونزې لپاره کلاسیک حل دی.

د مثال جمع بڼه د بڼو یا شکلونو مانا لپاره کارول کیږي. دا کلمه د شکل معنی لري (به کې یا ظاهري (ظاهر) (به کې کارول کیږي. هغه پوښتنه چې د ظهور په اړه راپورته کیږي دا ده چې اصلي بڼه یا ایډیال څه شی دی او له مادې سره څنګه تړاو لري؟ په دې توګه، د مادې او شکل تیوري د هایلومورفیزم په عصري نوم سره زیږیدلی.

د ایډیالوژۍ تیوري بې له شکه د افلاطون د فلسفې د ثقل او تکیه نقطه ګڼل کیدی شي، کوم چې د هغه د ټول فکري سیسټم په شاوخوا کې ګرځي، په شمول د انتولوژي، ایپیسټیمولوژي، منطق، اخلاقو، سیاست او حتی هنر. [۱]

د تیوري یوه ساده بیلګه دا ده چې په نړۍ کې هیڅ دوه آسونه یو شان ندي، مګر د هرچا په ذهن کې، آس یو ځانګړی شکل او شکل لري چې د هغه په ذهن کې په خلاص شکل کې شتون لري. له همدې امله یو سړی د نړۍ په هر ځای کې بل آس وویني او دې پایلې ته ورسیږي چې هغه آس دی نه بل مخلوق.

سرچينې

[سمول]