د بڼو تيوري
د نظریاتو تیوري یا د بڼو تیوري د اپلاتون استدلال دی چې غیر فزیکي (مګر مادي) ایډیالونه (یا نظرونه) د واقعیت ترټولو درست استازیتوب کوي. اپلاتون د دې حقایقو په اړه یوازې په خپلو ډیالوګونو کې د کرکټرونو په ژبه خبرې کوي (په عمده توګه سوکرات )؛ هغه کرکټرونه چې کله کله وايي چې دا مثالونه یوازې هغه شیان دي چې کولی شي "پوهه" چمتو کړي؛ په دې توګه، په دې مسله کې د ډیرو متضادو نظریاتو سربېره، د اپلاتون خپل نظر هم له شکونو ډک دی. په هرصورت، دا تیورۍ د مافوق الفطرت ستونزې لپاره کلاسیک حل دی. د مثال جمع بڼه د بڼو یا شکلونو مانا لپاره کارول کیږي. دا کلمه د شکل مانا لري (انګليسي:Shape) يا ښکارېدنه (ظاهر) (انګليسي: Appearance) کارول کیږي. هغه پوښتنه چې د ظهور په اړه راپورته کیږي دا ده چې اصلي بڼه یا ایډیال څه شی دی او له مادې سره څنګه تړاو لري؟ په دې توګه، د مادې او شکل تیوري د هایلومورفیزم په عصري نوم سره زېږېدلې. د ایډیالوژۍ تیوري بې له شکه د اپلاتون د فلسفې د ثقل او تکیه نقطه ګڼل کیدی شي، کوم چې د هغه د ټول فکري سیسټم په شاوخوا کې ګرځي، په شمول د انتولوژي، ایپیسټیمولوژي، منطق، اخلاقو، سیاست او حتی هنر. [۱] د تیوري یوه ساده بیلګه دا ده چې په نړۍ کې هیڅ دوه آسونه یو شان ندي، مګر د هرچا په ذهن کې، آس یو ځانګړی شکل او شکل لري چې د هغه په ذهن کې په خلاص شکل کې شتون لري. له همدې امله یو سړی د نړۍ په هر ځای کې بل آس وویني او دې پایلې ته ورسیږي چې هغه آس دی نه بل مخلوق. سرچينې[سمول]
|