Jump to content

ابن سينا او موسيقي

د ويکيپېډيا، وړیا پوهنغونډ له خوا

حسین ابن سینا ابن عبدالله چې په ابن سینا مشهور و، په څلورمه او پنځمه هجري پېړۍ کې یو لوی ساینس پوه، فیلسوف او طبیب و، هغه د خپل وخت له سترو موسیقارانو څخه و. هغه د موسيقۍ اصلي موضوعات په ډېر دقت سره بيانوي او په دغو موضوعاتو کې فارابي تعقيبوي، خپل افکار بيانوي او په ډېرو مواردو کې يې نوښتونه او اختراعات کړي دي.

ابن سینا په خپلو موسیقۍ کې بېلابېل مضمونونه داخل کړي او په لنډو، ګټورو او منطقي دلایلو یې بیان کړي، چې نه یوازې په فزیکي او ریاضيکي اصولو تکیه کوي، بلکې د بحث ساحه یې فلسفې او ارواپوهنې ته هم غځولې ده.

د ابن سینا د موسیقۍ کمپوزونه

[سمول]

ابن سینا د موسیقۍ درې کتابونه لري چې دوه یې په عربي او یو یې په فارسي کې دی، چې تر ټولو پراخ او مهم یې د کتاب الشفاء د ریاضي د دولسم څپرکي څخه شل زره کلمې او ورپسې د کتاب الشفاء له درې زره کلمو څخه دي. نجات چې د همدې كتاب الشفاء مجموعه ده او دريمه برخه يې په فارسي ژبه د دانشنامې په كتاب كې ده چې د النجات كتاب لنډيز دى.

د برتانيې په موزیم کې د انسائیکلو پیډیا دوه نسخې شتون لري او د "شفا" اوولس نسخې په لاندې ډول شتون لري: یو د سپه سالار په کتابتون کې ، دوه د مجلس په کتابتون کې ، یو د سید نصرالله تقوي په کتابتون کې، دوه د مشکوة په کتابتون کې. یوه کاپي د رضوي ولایتي کتابتون کې، دوه کاپي د بودلیان کتابتون، اکسفورډ کې ، یوه کاپي د لندن په هندي ښوونځي کې، بله کاپي په هند کې د لیډز سوسایټي کې، یوه کاپي په مانچسټر کې د جان ریلینډز کتابتون کې، دوه کاپي د مصر په کتابتون کې. په قاهره کې، یوه کاپي په لندن کې د الملکیه السویه ټولنه کې او په پای کې په سویډن کې اپسالا کتابتون کې.

  1. د څیړنې مېتود او غږیز تعریف په اړه پېژندنه
  2. د موسيقۍ تعريف او د غږ او پچې لاملونه او لاملونه
  3. د میوزیک ابعادو پېژندل
  4. د لومړي ټولګي نرم ابعاد
  5. د دوهم نظم نرم ابعاد

دوهم فصل دویمه برخه په لاندې ډول ده:

  1. د اعدادو جمع او تفريق
  2. دوه چنده کول او نیمایي ابعاد

دريم فصل دریمه برخه په لاندې ډول ده:

  1. د توکو په اړه
  2. د توکو شمېره
  3. قوي توکي

د 2 فصل څلورمه برخه په لاندې ډول ده:

  1. ډله ایز یا وسیله
  2. د میوزیک نوټونو څخه سندرې رامینځته کول

د پنځم فصل پنځمه برخه په لاندې ډول ده:

  1. میوزیک یادښتونه
  2. د وزن ساینس
  3. د وزن لوستل
  4. څلور، پنځه، شپږ او نورمال وزنونه
  5. شعر او شاعرانه وزن

د دوهم فصل شپږمه برخه په لاندې ډول ده:

  1. د سندرو ترکیب یا ترکیب
  2. د موسيقۍ آلات

د هغه په نظر د موسیقۍ مفهوم

[سمول]

د موسيقۍ تعريف: موسيقي يو له رياضي علومو څخه ده، چې د موسيقۍ د غږونو مطالعه او د نرمۍ او غير نرمۍ بحث او همدارنګه د هغو د تشنج او د هغې د برخو د جوړولو اصول دي. له همدې امله، د موسیقۍ ساینس دوه برخې لري، او د موسیقۍ غږونو پورې اړوند د نوټونو د جوړښت ساینس او د هغه وختونو وزنونو ساینس چې د سندرو غږونه یو له بل څخه جلا کوي. د دې دوو برخو بنسټ د موسیقۍ څخه بهر د علومو څخه اخیستل شوي اصولو باندې ولاړ دی، ځینې دا اصول د ریاضیاتو څخه اخیستل شوي، نور یې د فزیک او طبیعي علومو څخه او ځینې یې د جیومیټري څخه اخیستل شوي دي. "

د غږ تعریف: "زه وایم چې غږ یو له بهرنۍ پدیدې څخه دی چې زموږ حواس یې درک کوي او احساس یې خوندور وي ، او پدې حالت کې ، زما معنی د غږ کیفیت دی چې غوږ ته خوندور یا ناخوښه کوي ، او نه. یو اثر چې د غیر معمولي شدت څخه پایله لري، دا ترلاسه کیږي او د مادي بدنونو یوازینی ملکیت دی چې په ټولو توسیعونو کې څرګندیږي. "

د وایبریشن قوانین: "د غږ او پیچ د لاملونو په تشریح کې، هغه د شیانو د کمپن قوانین روښانه کوي، د غږ او پیچ لاملونه دا دي: د څیز د ذراتو قوي اړیکه او د هغې سختۍ (د دې لچکیت استازیتوب کوي) او د هغې کوچني ابعاد او د تناسلي ځواک پیچ لوړه کچه د دې لاملونو په زیاتوالي او کمیدو پورې اړه لري ، او د مثال په توګه ، "د اوږدوالي په بدلولو سره د دوامداره فشار سره یو بلور د مختلف پیچ سره غږونه رامینځته کوي او هرڅومره چې اوږد وي ،غږ ډېر لوړ وي. " "

د شمیر او غږ له مخې معلومول: "دا قضیه د ذکر شوي ملکیتونو ارزښتونو اندازه کولو او د ورته ملکیتونو ارزښتونو پرتله کولو سره ممکنه ده (د مثال په توګه ، د مؤثره اجزاو په مینځ کې ، ټول مګر یو ثابت دي) چې دا بیان واقعیا دی. د موندلو لاره د تارونو د کمپن قوانین په کلاسیک فزیک کې دي. "

د ابعادو پیژندنه: "کله چې ابعاد په پام کې ونیول شي، د دواړو غږونو ترمنځ توپیر ممکن داسې وي چې دوی یو بل وګرځوي او د یو بل سره یوځای کول یا یوځای کول ستونزمن وي. له همدې امله هغه فرق چې د نرمۍ سبب ګرځي له هغه توپیر څخه توپیر لري چې د نرمۍ د نشتوالي لامل کیږي، او کله چې د دوو غږونو ترمنځ د مشابهت اندازه وي، نرمي یقیني ده. "

د ابعادو د نرموالي درجې: دا د ځانګړي تناسب سره نرم (کنسوننټ) او غیر نرم (مضطرب) ابعاد معرفي کوي. نرم ابعاد هغه ته ویل کیږي چې غږونه یې په حقیقت کې یا احتمالي ورته وي، هغه چې په حقیقت کې ورته وي چې د octave د تناسب په واسطه معرفي شوي وي، او هغه چې په بالقوه توګه ورته ورته وي چې په شکل کې نسبت یا ورته ورته (superpariels) ویل کیږي.

د ابعادو اضافه او تخفیف: په دې حالت کې، د فارابي د طریقې په تعقیب، د دوی د نمایشي نسبتونو ضرب او ویش کاروي، او دا عمل په حقیقت کې د لوګاریتم د ایجاد اصل دی.

خټک او همغږي: د شیانو په ویش کې، هغه قوي ژانر ته ځانګړی اهمیت ورکوي چې دوه پردې لري، 9 یې په 8 ویشل شوي او پاتې 256 یې په 234 نیمه پردې ویشلي، او په ځانګړې توګه یادونه کوي چې 256:234 د نیمایي څخه کم دی. پردې او که څه هم دا ابعاد پخپله یو له غیر خوندور ابعادو څخه دی (کوم چې موږ د خوندور او ناخوښه وقفو فزیک د معرفي کولو سرلیک لاندې په بشپړ ډول تشریح کړی) ، مګر د دوه معتدل ابعادو په ترتیب کې شتون یې خوندور دی. لکه څنګه چې موږ پوهیږو چې دا نسل د ایران لوی پیمانه او د لویدیز موسیقۍ لوی پیمانه استازیتوب کوي (هرڅومره چې دا دواړه توپیر لري؟ همدارنګه د نرمو شیانو په مینځ کې، دوی د یو ډول څخه ګڼل کیږي چې په ترتیب سره یې له 10 څخه تر 9 پورې، 9 څخه تر 8 پورې او له 16 څخه تر 15 پورې وي، او لکه څنګه چې څرګنده ده، همغږي مرحله د پورته فاصلو څخه جوړه شوې ده.

هماهنګي: ابن سینا په عصري مفهوم کې د هماهنګۍ موجودیت ته په پام سره وویل: "غږونه په یو ځای یا پرله پسې ډول غږول کیدی شي، لکه څنګه چې موږ پوهیږو چې غږونه د سندرې جوړولو لپاره کارول کیږي چې یو بل تعقیب کړي، کله چې څو غږونه په ترتیب سره غږول کیږي، دوی سره یوځای کیږي. غږ، مګر که دوی د سمو اصولو سره مخلوط شي، دا به ملودي پیاوړی کړي.

اړوندې پوښتنې

[سمول]

حوالې

[سمول]
  • د موسیقۍ په برخه کې د اویسینا نوښتونه، ډاکټر مهدي برکاشلي ، د لنډیز او د شیدا یو څه نیولو سره، د فرییا ویب پاڼې څخه اخیستل شوي (د سرچینې په حواله وړیا ډاونلوډ)