مساوات يا مساوات غوښتنه يا برابري (انګلیسي: equalitarianism یا egalitarianism، فرانسوي ژبه: égalitarisme) هغه اصل دی چې په ساده ډول وايي: "ګټه او تاوان په مساوي ډول ووېشئ او ټولو ته یو شان ونډه ورکړئ. » د مساوات اصول هغه وخت ترسره کېدی شي کله چې تاسو پوهیږئ چې تاسو باید څومره ووېشئ (فرض کړئ چې دا په شمیرو او ارقامو کې کیدی شي) او د چا ترمنځ باید وویشل شي. ټول هغه څه چې تاسو یې باید وکړئ دا اندازه د هغه خلکو په شمیره ویشئ چې دا به یې شریکوي. د خلکو، د هغوی د شخصیت، د هغوی د اړتیاوو او د هغوی د غوښتنو په اړه هیڅ شی ته اړتیا نشته. ټول هغه څه چې باید ترسره شي د ټولو سره مساوي چلند کول دي. په دې نظر کې، د ګټې او تاوان ویش په مساوي توګه دا معنی لري چې تاسو د خلکو سره ورته چلند کوئ. [۱]
مساوات د مساوات څخه توپیر لري. [۲] کله چې خلک د مساوات په اړه خبرې کوي، دوی اکثرا یو بل اصل معنی لري، هغه دی، مساوات. [۱]
په شلمه پیړۍ کې، د شتمنۍ او تولید په ویش کې د مساواتو یو نوی اړخ وړاندیز شوی. لکه څنګه چې تاریخي تجربې ښودلې، د یو ډول نابرابرۍ له منځه وړل کولی شي د نورو نابرابریو لپاره لاره هواره کړي. ځکه سیاسي، ټولنیز او اقتصادي نابرابري په یو ځای او په یوه لوري نه زیاتیږي او نه کمیږي، بلکې په ډیرو نظامونو کې د اقتصادي برابرۍ په نوم د فرد ټول سیاسي حقونه او په پریکړو کې د هغه د ګډون حق تر پښو لاندې کیږي.
برابري یو مفهوم دی چې مساوات ته نږدې دی، مګر دا د هغې څخه توپیر لري. برابري، د مساوات د اصولو په څېر، موږ ته وایي چې د ټولو سره برابر چلند وکړو؛ خو په داسې حال کې چې له دې قاعدې څخه د برابرۍ مانا دا ده چې د اړتیاوو، غوښتنو، استحقاقونو، وړتیاوو، ارزښتونو او نورو شیانو په پام کې نیولو پرته باید هرچا ته ګټې او زیانونه ووېشل شي، مساوات د دې اړتیا لري چې د وېش اغیزې (ګټې او زیانونه) په خلکو باندې وي. ډاډ ترلاسه کړئ چې دا چلند وېش مساوي دی. [۳] د مثال په ډول:
که د ځينو خلکو له وسه زياته وي او نور وږي وي، هر يوه ته يوه ډوډۍ ورکول د مساواتو د اصولو اړتيا پوره کوي، خو د برابرۍ د اصولو اړتيا نه پوره کوي. دا ځینو ته ډیر څه ورکوي او ځینو ته ډیر لږ. لکه څنګه چې ځینې خلک صحتمند وي او نور ناروغه او ضعیف وي، له هر یو څخه د سخت کار غوښتنه کول به په منطقي توګه د دې لامل شي چې ځینې خلک ډیره انرژي مصرف کړي او نور لږ انرژي. ورته چلند چې مساوي چلند ته اړتیا لري لازمي نه ده چې مساوي چلند د مساواتو څخه راځي. [۴]
