د ويکيپېډيا، وړیا پوهنغونډ له خوا
په پښتو ويکيپېډيا کې د روسيې تانبې اړوند سکالوګانې کينډۍ:تانبو کې د مقالو شمېر .
روسیه یا روس ياهم د روسې فدرال جمهوریت (په روسي: Российская Федерация ) د نړۍ تر ټولو لوي هېواد دی.دغه هېواد لویدیځي آسیا او اروپا کې پروت دی چې پلازمینه یې د مسکو ښار دی. له بلي لوري د لویدیځ آرام سمندر، شمالي کنګل سمندر،د توره سمندرګی ،بالتیک سمندر او تور سمندرګی ته څیرمه پروت دی.روسیه د ۱۴ اسیايي او اوروپايي هیوادونو سره ځمکنۍ پوله لرې ،د اوبو له پلوه د جاپان سمندر، ،توره سمندرګی، او د بالیتک سمندر سره سره پوله لري. روسیه د کاناډا ،چین او یا هم د امریکا متحده آیالاتو دوه برابره مساحت لري. د ۲۰۱۳م کال د احصايي له مخې روسیه ۱۴۳ میلیونه وگړي لري. د وگړو له پلوه په نړۍ کې د ډیرو وگړو هیوادونو په نوملړ کې ۹ ځای لری.
|
شوروي اتحاد، په رسمي توګه د شوروي سوسیالیستي جمهوریتونو اتحادیه (USSR)، یو سوسیالیست یا ټولنپال دولت و، چې له ۱۹۲۲ کال څخه تر ۱۹۹۱ کال پورې یې یوروشیا سیمه تر خپل کنټرول لاندې لرله. د نوم له پلوه دا د څو ملي جمهوریتونو فدرالي اتحادیه وه او په عملي لحاظ یې بیا حکومت او اقتصاد تر وروستیو کلونو پورې خورا متمرکز وو. دا هېواد (تر ۱۹۹۰ مخکې) یو-ګوندي دولت و، چې د شوروي اتحاد د کمونست ګوند له خوا اداره کېده او مسکو یې د خپل لوی او ستر نفوس لرونکي جمهوریت (Russian SFSR) پلازمېنه ټاکلې وه. نور لوی ښاري مرکزونه یې لیننګراد (Russian SFSR)، کیېف (Ukrainian SSR) مینسک (Byelorussian SSR)، تاشکند (Uzbek SSR) الماتا (Kazakh SSR) او نووسیبیرسک (Russian SFSR) وو. دا په نړۍ کې ترټولو لوی هېواد و، چې ۲۲۴۰۲۲۰۰ مربع کیلومتره (۸۶۴۹۵۰۰ مربع میل) مساحت یې درلود او ۱۱ وخت زونونه (time zones) یې تر پوښښ لاندې وو.
د اېوان شيشکين په لاره کې د وربشو کروندې. روسیه په نړۍ کې د وربشو، وریجو، غوړیو او لمرګلي تر ټولو لوی تولیدوونکی او د غنمو یو له سترو تولیدوونکو او صادرونکو هېوادونو څخه ده.
مسكو (ماسكو) د روسيې د فدراسيون پلازمېنه، د روسيې د مركزي فدرالي حوزې اداري او د ماسكو ولايت منځی دی. د وګړو د شمېر له پلوه د روسيې او اروپا تر ټولو لویې ښار دى. د ۲۰۰۹ز كال د جولاى د مياشتې د لومړۍ نېټې د شمارنو له مخې، په دغه ښار كې لس ميليونه پینځه لكه اووه ويشت زره وګړي ژوند كوي. ماسكو د نړۍ د لسو تر ټولو لويو ښارونو په کتار كې شامل دى. مسكو ښار د نړۍ له سیاحتي ښارونو ګڼل کيږي.
|
- د روسیې د بهرنیو چارو وزارت اعلان وکړ چې له امریکا سره خبرو ته چمتووالی لري؛ خو امريکا ویلي چې له خپلو اروپایي متحدینو سره پر روسیې نوي بندیزونه لګوي.
- متقي وايي: روسيه د افغانستان په بهرني سياست کې ځانګړی ځای لري.
- د ملګرو ملتونو عمومي سازمان اسمبلۍ له ناستې وروسته، هغه پرېکړه لیک تصویب کړ چې پر بنسټ یې روسیه باید ژر تر ژر د اوکراین خاوره پرېږدي.
- د اوکرایین جګړه کې، امریکا روسیه په ویجاړۍ او ظلم تورنه کړه.
- بالشویکان د روسیې د مارکسیستي سوسیال دیموکراتیک کارګر ګوند یوه ډله وه چې په 1903 کې د ولادیمیر لینین په مشرۍ د دوهم ګوند کانګرس کې د مینشویکانو (اقلیتونو) څخه جلا شوه او په پای کې د شوروي کمونیست ګوند جوړ شو؟
- د روسیې په تړلو ښارونو کې له دوو میلیونو څخه زیات خلک ژوند کوي؟ د دې ښارونو پولې د بهرنیانو پر مخ د دوی د نظامي او اټومي صنعت له امله تړل شوي؟
- الاسکا د امریکا ترټولو لوی او یو له بډایه ایالتونو څخه دی چې په 1867 کې له روسیې څخه په 7.2 ميلیون ډالرو اخیستل شوی؟
میخایل تیموفیویچ کلاشینکوف (په روسي ژبه کې: Михаил Тимофеевич Калашников) چې د 1919 کال د نومبر مياشتې په 10 نېټه د کوريا په التای سيمه کې زېږدلی دی او د 2013 کال د ډېسمبر په 23 مه نېټه په ايژوسک اودمورتيا کې د زړه حملې له کبله مړ شوی دی، یو روسي جنرال، نظامي انجینر او د وسلو متخصص و، چې کوچنۍ وسلې یې ډیزاينولې. کلاشینکوفد هغه د هنر يوه مشهوره وسله او لاسته راوړنه ده. د دې ترڅنګ AK-47 ، AKM او AK-74 ټوپکونه هم مشهور شول.
|
|
په دې وېشنيزه کې راغلي مخونه کينډۍ دي.
د دې وېشنيزې اړوند نور... |
دې وېشنيزه کې د ويکيپېډيا کينډۍ نومځی مخونه شامل دي. په دې وېشنيزه کې بايد د نورو مخونو او ليکنو نومځايونه ډلبندي نشي. |
په دې وېشنيزه کې د کينډۍ ورزياتولو لپاره وليکئ!:
[[تانبه:روسيه]] يوازې <includeonly> د کينډۍ په لاسوند مخ کې، که وي، وليکئ او که نه وي، نو دا پټنوم
<noinclude>[[تانبه:روسيه]]</noinclude> د کينډۍ په وروستۍ برخه کې د وروستۍ کرښې، وروستي ويوکي سره وليکئ. |
|
|
روسیه یو فدراسیون دی چې د مارچ له لومړۍ، 2008 راهیسې په 83 فدرالي واحدونو وېشل شوې.
دا فدرالي واحدونه شپږ ډولونه لري،
|
سمول روسيه لټونه نورو پروژو کی
|
|
|
|
|
|