لاتينه امريکا
لاتینې امریکا د امریکا هغه سیمه ده چیرې چې لاتیني ژبې (هسپانوي او پرتګالي ) خبرې کیږي. په دې مانا، لاتینه امریکا د امریکا د هغو سیمو څخه توپیر لري چېرې چې انګلیسي ژبه ویل کیږي.
تعریف[سمول]
لاتينه امريکا لپاره بېلابېل تعريفونه شوي، چې د سيمو د حدودواتو په لحاظ سره توپير لري:
- لاتینې امریکا عموما د امریکا هغه سیمه ده چې د اسپانیا او پرتګال لخوا د استعمار په دوره کې نیول شوي: مکسیکو ، د مرکزي امریکا ډېری برخه، او جنوبي امریکا ، په شمول کیوبا ، پورټو ریکو ، او د کیریبین په سیمه کې د ډومینیکن جمهوریت .
- برسېره پردې، ځینې خلک ټولې هغه سیمې په پام کې نیسي چې د رومانسي ژبې خبرې کوي (اسپانوي، پرتګالي، فرانسوي ، او نور) د لاتینې امریکا په توګه، چې پکې د کاناډا ولایت کیوبیک ، هایټي ، مارټینیک ، او ګواډیلوپ شامل دي.
- په امریکا کې، دا اصطلاح د ټولې سیمې لپاره کارول کیږي چې د متحده ایالاتو په سویل کې موقعیت لري. په دې توګه، هیوادونه لکه بیلیز ، جمیکا ، بارباډوس ، ټرینیډاډ او ټوباګو ، ګیانا او سورینام هم د تعریف لاندې راځي چیرې چې رومانسي ژبې نه ویل کیږي.
- په تاریخي توګه، لاتینې امریکا ممکن ټولې سیمې شاملې کړي چې د هسپانوي، پرتګالي، یا فرانسوي اشغال لاندې وې. پدې تعریف کې د لاتینې امریکا فلوریډا او فرانسوي لویزیانا هم شامل دي.
که څه هم دا اصطلاح سمه نه ده ځکه چې په کاناډا کې کیوبیک او اکاډیا ، لوزیانا ، په متحده ایالاتو کې سینټ پییر او میکیلون او د مکسیکو په شمال کې فرانسوي خبرې کونکي سیمې شاملې دي، کوم چې په لاتینې امریکا کې شامل ندي.
دا اصطلاح د فرانسې امپراتور ناپلیون III لخوا کارول شوې وه چې د لاتینې امریکا سربیره د اندوچینی اصطلاح یې جوړه کړې وه.
دا اصطلاح په متحده ایالاتو کې تر 1890ز پورې نه کارول کېده، کله چې د "هسپانوي امریکا" اصطلاح کارول کېده.
په سیاسي لحاظ لاتینې امریکا له لاندې سیمو څخه جوړه ده:
کينډۍ:بېرغ نښهارجنټاين
بوليويا
کينډۍ:بېرغ نښهبرازيل
کينډۍ:بېرغ نښهوېنزوېلا
سربېره پردې ، یو څو ممکن پدې لېست کې بیلیز ، فاکلینډ ټاپوګان ، ګیانا ، ټرینیډاډ او ټوباګو او سورینام اضافه کړي ، مګر دا سیمې له کلتوري او ژبني پلوه په هیڅ ډول د لاتینې امریکا سره مطابقت نلري.