Jump to content

نقش اسرائیل در جنگ ایران و عراق

د ويکيپېډيا، وړیا پوهنغونډ له خوا
اسراییل (نارنج) د ایران-عراق جګړې پرمهال ایران ته د وسلو یو مهم پټ عرضه کونکی و.

د ایران او عراق د جګړې له پیل سره، اسراییل د عراق سره په جګړه کې د ایران سره د مرستې مشري په غاړه واخیسته [1] او د اسلامي جمهوریت د نوي حکومت د قوي اسراییلو ضد شعارونو سره سره، ایران او اسراییل غیر رسمي مګر پټې اړیکې ساتلې. له یو بل سره. [2] [3] له ایران سره د اسراییلو په ملاتړ کې د عراقي تاسیساتو په برید سره مستقیم نظامي مداخله، ایران ته په لویه کچه د وسلو پلور، د امریکایي وسلو د اخیستلو منځګړیتوب، په نړیوالو بازارونو کې د ایران د تیلو رسول او استخباراتي ملاتړ شامل دي .

د ایران سره د اسراییلو ملاتړ د " پریفیري نظریې " زیږیدلی و، لکه څنګه چې د 1982 په می کې، ایریل شارون ، د ایران - عراق جګړې په پیل کې د اسراییلو دفاع وزیر وویل چې د ایران د ملاتړ لامل "د دوستۍ کړکۍ ساتل دي. د دواړو هیوادونو تر منځ اړیکې خلاصې شوې او د جګړې په وروستیو کلونو کې د دفاع وزیر یتزاک رابین د ۱۹۸۷ کال د اکتوبر په میاشت کې وویل، "ایران د اسراییلو تر ټولو ښه ملګری دی ځکه چې د خمیني رژیم د تل لپاره نه شي پاتې کیدای." په [۱] کې، اسراییلو وویل چې د دې اړیکو لپاره د دوی هیواد هدف د اسلامي جمهوري نظام ملاتړ نه دی، بلکې د ایران سره د صدام رژیم (د ایران او اسراییلو ګډ دښمن) سره د مقابلې لپاره د ایران سره مرسته کول دي. - د عراق جګړه . [۲] د میناچیم بیګین د حکومت په وینا، عراق له مصر وروسته د اسراییلو تر ټولو پیاوړی دښمن و. له بلې خوا، اسراییل د صدام د سقوط مخالفت نه کوي. د شارون نظریه دا وه چې اسراییل به د د ایران لپاره د اسراییلو ملاتړ د«په شاوخوا کې د » نظریې څخه زیږیدلی، لکه څنګه چې د 1982 په می کې، د ایران-عراق د جګړې په پیل کې د اسراییلو د دفاع وزیر ایریل شارون وویل چې د ایران د ملاتړ لامل د دوستانه اړیکو کړکۍ ساتل دي. دواړه هیوادونه خلاص دي [6] او د جګړې په وروستیو کلونو کې د دفاع وزیر یتزاک رابین د 1987 په اکتوبر کې، هغه وویل چې «ایران د اسراییلو ترټولو ښه ملګری دی ځکه چې د خمیني رژیم به د تل لپاره پاتې نشي. »۷] په راتلونکو کلونو کې اسراییلو وویل چې په دې اړیکو کې د دوی د هیواد هدف د ایران د اسلامي جمهوریت ملاتړ نه دی، بلکې له ایران سره مرسته کول دي چې د صدام د رژیم (د ایران او اسراییلو ګډ دښمن) سره مقابله وکړي ترڅو توازن رامنځته کړي. د ایران او عراق جګړه. [8] [9] د میناچیم بیګین د حکومت په وینا، عراق له مصر وروسته د اسراییلو ترټولو پیاوړی دښمن و. له بلې خوا، اسراییل د صدام د سقوط مخالفت ونه کړ. [10] [11] د شارون نظریه دا وه چې اسراییل به د ځینو معتدل ایراني پوځي جنرالانو تر مینځ نفوذ ترلاسه کړي ځکه چې دوی به د دې «madmen» مخه ونیسي. [12] د اسلامي جمهوریت چارواکو په ښکاره ډول له اسراییلو څخه د وسلو اخیستل تصویب کړي، خو دوی ویلي دي چې دوی د مکفارلین د رسوایۍ پر مهال د امریکايي وسلو په اړه د اسراییلو اصل نه پوهیږي.

پر ایران د وسلو پلورل

[سمول]

دا هم وګورئ: په 1360 کې د ارمنستان پر سر د ارجنټاین الوتکې ویجاړول

په تل ابیب کې د امریکا سفیر د امریکا د بهرنیو چارو وزارت ته په یوه راپور کې ویلي، د ایران او عراق د جګړې پر مهال اسرائیلو په وار وار له ایران څخه د وسلو د اخیستلو غوښتنه کړې ده. [۱۵] اسرائیلو دغو ډېرو غوښتنو ته ځواب ووایه او پر ایران یې وسلې وپلورلې. [4] یو له هغو اسنادو څخه چې دا تاییدوي د «Nahum Manbar» په نوم د اسراییلو ادعا ده چې ویلي یې دي د ایران او عراق د جګړې پر مهال یې د پولنډي شرکتونو له لارې پر ایران وسلې پلورلې. هغه وروسته د اسراییلو د حکومت لخوا په ایران باندې د دې تجهیزاتو د پلورلو په جرم مجرم وپیژندل شو او په محکمه کې محکوم شو.

د ۱۹۸۱ کال د جولای په ۱۸ نیټه، د ۱۹۸۱ کال د جولای د ۲۷ نیټې سره سمون خوري، د ارجنټاین د ریوپلاټین شرکت یوه کاناډایۍ ۴۴ ټرانسپورټي الوتکه د شوروي سوخوی-۱۵ لخوا د ارمنستان په خاوره کې وویشتل شوه. د الوتکې درې عمله غړي او د وسلو یو پلورونکی ووژل شول، او د سوخوی پیلوټ د پراشوټ سره ښکته شو. وروسته معلومه شوه چې الوتکه له اسرائیلو څخه ایران ته وسلې لېږدوي. د سکاټلینډ سټوارټ ایلن مک کیفرټي او د سویس انډریاس جیني له تل ابیب څخه تهران ته د 360 ټنو (360,000 کیلو ګرامه؛ 79,000 پونډه) امریکایی ټانک فالتو پرزو او مهماتو لیږدولو لپاره ګمارل شوي. مک کیفرټي په متحده ایالاتو کې له څو چارټر هوایی شرکتونو سره اړیکه ونیوله او دوی ته یې د 175,000 ډالرو وړاندیز وکړ چې له اسراییلو څخه ایران ته په 15 الوتنو کې "مخدره توکي" الوتنې وکړي ، مګر هیڅ یو یې علاقه نه درلوده. د 1981 په جون کې، مک کیفرټي بیونس آیرس ته سفر وکړ، چیرته چې هغه د ټرانسپورټ ایریو ریوپلاټینس قانع کړ چې د دوی د CL-44 کارګو الوتکو څخه یوه کرایه کړي.

د اسراییلو د وسلو پلورونکي یاکو نیمرودي د ایران له دفاع وزارت سره یو تړون لاسلیک کړ چې له مخې یې پر ایران د لانس توغندیو او هاک توغندیو په ګډون د ۱۳۵ میلیونه ډالرو په ارزښت توغندي وپلورل شول. [21] [22] د 1982 په مارچ کې، نیویارک ټایمز په یوه مقاله کې وښودله چې اسراییل په تیرو 18 میاشتو کې له 100 ملیون ډالرو څخه ډیرې وسلې په ایران پلورلې دي. د میلان پینوراما ورځپاڼې داسې اسناد خپاره کړي چې په کې اسراییلو د ایران اسلامي جمهوریت ته ۴۵۰۰۰ اوزي ماشینګڼې، د ټانک ضد توغندي، هویتزر او د الوتکو پرزې پلورلې دي. د دغې ورځپاڼې د راپور له مخې، د ۱۹۸۲ کال د لبنان په جګړه کې د فلسطین د ازادۍ له سازمان څخه د اسراییلو له خوا نیول شوې ډېرې وسلې له تهران څخه راغلې وې. [۳]

د جان بلوچ د لیکنې له مخې، په ۱۹۸۳ کال کې اسرایلو پر ایران له سلو میلیونو ډالرو ډېرې وسلې پلورلې. د اسراييلو له خوا ايران ته د لېږل شويو وسلو اندازه دومره زياته وه چې په قبرس کې د دې کار لپاره ځانګړی دفتر جوړ شو. د دې سوداګرۍ یو مهم دلال د سعودي سوداګر عدنان خاشقجي و. په دې سوداګرۍ کې د ایران منځګړی منوچهر غوربنفار و. په ۱۹۸۱ کال کې د قبرس په اونیزه کې یوه مقاله خپره شوې وه چې پکې ښودل شوې وه چې د لارناکا هوايي ډګر ایران ته د وسلو د لېږد لپاره کارول کېږي. د ۱۹۸۲ کال د مارچ په ۱۸مه په نیویارک ټایمز کې یوه بله مقاله خپره شوه چې په کې اسراییلي چارواکو تایید کړه چې دوی پر ایران وسلې پلوري. تریتا پارسي (د نایک سازمان مشرې) د «خیانت اتحاد» په نوم کتاب کې د ایرانیانو ( حسن روحاني ، منوچهر غوربنيفر (د وسلو پلورونکي)) او اسراییلي چارواکو ترمنځ د لیدنې په تاییدولو کې لیکلي چې د اسراییلو په منځګړیتوب ایرانیان د تاو ټانک ضد توغندی له امریکایانو اخیستی دی.

په ۱۹۸۲ کال کې امریکا ته د خپل سفر پر مهال د اسرائیلو لومړي وزیر ایریل شارون پر ایران د وسلو پلور منظور کړ. شارون په ۱۹۸۳ کال کې په پاریس کې په یوه خبري کنفرانس کې وویل چې اسراییل د امریکا په منظورۍ پر ایران وسلې پلوري. په امریکا کې د اسرائیلو سفیر موشی ایرنس په ۱۹۸۲ کال کې ویلي و چې پر اسلامي جمهوریت د اسرائیلو د وسلو پلور د امریکا د حکومت د لوړ پوړو چارواکو په منظورۍ ترسره کېږي.

په ۱۹۸۳ کال کې یوې فرانسوۍ ورځپاڼې داسې اسناد خپاره کړل چې ښيي اسراییل د ۱۳۵ میلیونه ډالرو په ارزښت وسلې پر ایران پلورلې دي. په 1986 کې، نیویارک ټایمز یوه بله مقاله خپره کړه چې پکې ښودل شوي چې اسراییل د یو ملیارد ډالرو په معامله کې ایران ته د ځمکې څخه ځمکې ته ویشتونکي توغندي پلورلي دي.

ترلاسه شوي اسناد او شواهد په ډاګه کوي چې پر ایران د دغو وسلو پلور د امریکایانو په اجازه او تایید سره شوی و. د بېلګې په توګه، یوازې په یوه قضیه کې، د رونالډ ریګن په اداره کې د متحده ایالاتو د بهرنیو چارو لومړی وزیر الکساندر هیګ ، د اسراییلو حکومت ته د جنګي پرزو د پلور اجازه ورکړه. د جګړې له پیله د بیت المقدس د عملیاتو تر پایه اسرائیلو پر ایران د ۲۷ میلیونو ډالرو پوځي تجهیزات پلورلي دي. د امریکا د بهرنیو چارو د وزارت ویاند ډین فشر دغه خبر تایید کړ او ټینګار یې وکړ چې اسراییل باید په جګړه کې بې طرفي وګڼي. هغه ومنله چې د هغه حکومت په وار وار خپل اعتراض د اسراییلو د دفاع وزیر ایریل شارون ته رسولی دی. ځینو سرچینو ایران ته د اسراییلو د وسلو د پلور اندازه تر ۲،۵ میلیارد ډالرو پورې اټکل کړې ده. ځینې نور اټکل کوي چې د اسراییلو لخوا ایران ته د کال 500 ملیون ډالرو وسلې پلورل کیږي. دا اندازه په ۱۹۸۱ کال کې ۱۳۶ میلیونه ډالره او په ۱۹۸۳ کال کې ۲۱ میلیونه ډالره اټکل شوې وه، چې اسراییلو ته د ایران د تېلو په پلورلو او د رونالډ ریګن په خبرتیا سره اخیستل شوې وې. ځینې سرچینې په ډاګه کوي چې ایران د جګړې له پیل څخه وروسته تر ۸۰٪ پورې د اړتیا وړ وسلې له اسرائیلو اخیستي دي.

په ټوله جګړه کې او له هغه وروسته ایران له اسرائیلو څخه د وسلو او نورو پیرودل په کلکه رد کړل، نو سید روح الله خمیني د ۱۹۸۱ کال د اګسټ په ۲۴ مه په یوه وینا کې پر دغو خبرونو سخته نیوکه وکړه او ویې ویل: «موږ دوی په خلکو کې دننه نه ګڼو. "موږ دا نه کوو" او دا مواد یې د "انقلاب ضد" ادعاګانې وبللې. یوه پخواني اسراییلي چارواکي چې د دې پروګرام مشري یې کوله نیویارک ټایمز ته وویل: «موږ په پټه ایران ته امریکايي وسلې استولې. موږ هغه کښتۍ ثبت کړې وې چې وسلې پکې وې چې د ایلات له بندر څخه د ډنمارک یا لایبریا بندر عباس ته روانې وې.

د تاو د ټانک ضد توغندي یوه نمونه چې پر ایران پلورل شوې وه.

په دې موده کې په ایران باندې ځینې وسلې پلورل شوې وې:

  • 2008، د تاو توغندیو شمیر چې د McFarlane پیښې کې ترلاسه شوي.
  • د مکفارلین په پیښه کې 260 هاک توغندي
  • د فینټم F-4 اضافي ټایرونو 250 ټوټې
  • 365 ټنه M-60 ټانک پرزې او مهمات [سرچينه پکارده]
  • د ۱۹۸۱ کال په مارچ او اپریل کې F-14 پرزې او په ۱۹۸۳ کال کې د ۱۳۵ میلیونو ډالرو په ارزښت یو شمیر لانس له سطحې څخه ځمکې ته ویشتونکي توغندي او توپخانې تجهیزات
  • د مک فارلین په قضیه کې 300 M-9 Sidewinder توغندي
  • او تر 4000 ډیر نور ډوله توغندي

د جګړې پر مهال او له هغه وروسته پر ایران د اسراییلي وسلو د پلور په اړه نور راپورونه هم خپاره شول. اسراییل د بیلا بیلو بندرونو لکه هامبورګ ، بنکاک ، نیتانیا ، امستردام او د بلجیم د بندرونو له لارې ایران ته د پوځي بار وړونکو کښتیو لکه د الوتکو پرزې، ټانکونه او د پرسونل بار وړونکي بیړۍ لیږلې.


سر چینی



اسرائیل (نارنجی) در طول جنگ ایران و عراق یک تأمین‌کنندهٔ مهم اسلحه به شکل مخفیانه برای ایران (سبز) بود. اسرائیل، با شروع جنگ ایران و عراق، رهبری کمک به ایران را در جنگ با عراق به‌دست گرفت[۱] و با وجود شعارهای ضد اسرائیلی شدید دولت جدید جمهوری اسلامی، ایران و اسرائیل روابط غیررسمی ولی مخفیانه‌ای با یکدیگر حفظ کردند.[۲][۳] حمایت‌های اسرائیل از ایران شامل مداخلهٔ مستقیم نظامی با حمله به تأسیسات عراقی، فروش گستردهٔ سلاح به ایران، میانجی‌گری برای خرید تسلیحات آمریکایی، عرضهٔ نفت ایران در بازارهای جهانی و حمایت اطلاعاتی بوده است.[۴][۵]

حمایت‌های اسرائیل از ایران، زادهٔ «دکترین پیرامون» بود، چنان‌که در ماه مه ۱۹۸۲ آریل شارون، وزیر دفاع اسرائیل در اوایل جنگ ایران و عراق، دلیل حمایت از ایران را «باز نگه داشتن پنجرهٔ روابط دوستانه» میان دو کشور عنوان کرد[۶] و اسحاق رابین، وزیر دفاع در سال‌های پایانی جنگ، در اکتبر ۱۹۸۷ گفت «ایران بهترین دوست اسرائیل است چون رژیم خمینی تا ابد ماندنی نیست.»[۷] در سال‌های بعد، اسرائیلی‌ها گفتند که هدف کشورشان از این روابط حمایت از نظام جمهوری اسلامی نبوده، بلکه کمک به ایران در مقابله با رژیم صدام (دشمن مشترک ایران و اسرائیل) جهت ایجاد توازن در جنگ ایران و عراق بوده است.[۸][۹] از نظر دولت مناخم بگین عراق بعد از مصر قدرتمندترین دشمن اسرائیل بود. از طرف دیگر اسرائیل با سقوط صدام مخالفتی نداشت.[۱۰][۱۱] نظریه شارون این بود که اسرائیل در میان برخی از سرداران نظامی میانه‌روی ایرانی نفوذ پیدا کند چرا که آنها جلوی این «مجانین» را خواهند گرفت.[۱۲] مقامات جمهوری اسلامی به‌طور ضمنی خرید سلاح از اسرائیل را تأیید کرده‌اند، ولی چنین گفته‌اند که از مبدأ اسرائیلی اسلحه‌های آمریکایی در جریان رسوایی مک‌فارلین اطلاعی نداشته‌اند.[۱۳][۱۴]

فروش تسلیحات به ایران همچنین ببینید: ماجرای مک‌فارلین همچنین ببینید: انهدام هواپیمای آرژانتینی برفراز ارمنستان در سال ۱۳۶۰

به‌گفتهٔ سفیر آمریکا در تل آویو در گزارشی به وزارت امور خارجه آمریکا، در مدت جنگ ایران و عراق، اسرائیل بارها از ایران درخواست‌هایی برای خرید اسلحه دریافت کرد.[۱۵] اسرائیل بسیاری از این درخواست‌ها را پاسخ گفت و به ایران تسلیحات فروخت.[۴] یکی از مدارکی که این موضوع را تأیید می‌کند ادعای یک اسرائیلی به نام «ناهوم مانبار» است که گفته است که در طول جنگ ایران و عراق، اسلحه‌هایی را از طریق شرکت‌هایی لهستانی، به کشور ایران فروخته است. او بعدها به جرم فروش این تجهیزات به ایران توسط دولت اسرائیل در دادگاه مجرم و محکوم شناخته گردید.[۱۶][۱۷][۱۸]

در ۱۸ ژوئیه ۱۹۸۱ مطابق با ۲۷ تیرماه ۱۳۶۰ یک فروند هواپیمای ترابری متعلق به شرکت آرژانتینی ریوپلاتن از نوع کاناداییر۴۴ برفراز ارمنستان توسط یک سوخو-۱۵ شوروی ساقط شد. سه خدمه هواپیما و یک دلال اسلحه کشته شدند و خلبان سوخو نیز با چتر نجات فرود آمد. بعد مشخص شد که هواپیما در حال حمل سلاح از اسراییل به ایران بوده است. استوارت آلن مک کافرتی اسکاتلندی و آندریاس جنی سوئیسی برای انتقال ۳۶۰ تن (۳۶۰۰۰۰ کیلوگرم؛ ۷۹۰۰۰۰ پوند) قطعات یدکی تانک و مهمات آمریکایی از تل آویو به تهران استخدام شدند. مک کافرتی با چندین شرکت هواپیمایی چارتر در آمریکا تماس گرفت و به آنها ۱۷۵۰۰۰ دلار پیشنهاد کرد تا ۱۵ در پرواز «داروهایی» را از اسرائیل به ایران حمل می‌کنند، اما هیچ‌یک از آنها علاقه ای نداشتند. در ژوئن ۱۹۸۱، خرداد ۱۳۶۰ مک کافرتی به بوئنوس آیرس سفر کرد، جایی که Transporte Aéreo Rioplatense را متقاعد کرد که یکی از هواپیماهای باری CL-44 آنها را اجاره کند.[۱۹][۲۰]

یاکو نیمرودی دلال اسلحهٔ اسرائیلی قراردادی با وزارت دفاع ایران امضاء کرد که در آن ۱۳۵ میلیون دلار موشک از جمله موشک لانس و موشک هاوک به ایران فروخت.[۲۱][۲۲] در ماه مارس سال ۱۹۸۲ نیویورک تایمز در مقاله‌ای نشان داد که اسرائیل در ۱۸ ماه پیش از آن مبلغی بیش از ۱۰۰ میلیون دلار سلاح به ایران فروخته است. روزنامهٔ پانوراما چاپ میلان اسنادی منتشر کرد که در آن اسرائیل به دولت جمهوری اسلامی ۴۵٬۰۰۰ مسلسل یوزی، موشک‌های ضدتانک، هویتزر و قطعات هواپیما فروخته است. بر اساس نوشتهٔ این روزنامه، بیشتر اسلحه‌های ضبط شده توسط اسرائیل از سازمان آزادی‌بخش فلسطین در جنگ ۱۹۸۲ لبنان از تهران سر درآورده است.[۲۱]

بر اساس نوشتهٔ جان بلوچ در سال ۱۹۸۳ اسرائیل بیش از ۱۰۰ میلیون دلار اسلحه به ایران فروخت. حجم ارسال اسلحه توسط اسرائیل به ایران آن‌قدر زیاد بود که دفتری ویژه در قبرس برای این کار تأسیس شد. یکی از مهم‌ترین دلالان این تجارت، تاجر سعودی عدنان خاشقجی بود. واسطهٔ ایران در این تجارت، منوچهر قربانی‌فر بود.[۲۳] در هفته‌نامهٔ قبرس در سال ۱۹۸۱ مقاله‌ای چاپ شد که نشان می‌داد فرودگاه لارناکا برای ارسال اسلحه به ایران استفاده شده است. در ۱۸ مارس ۱۹۸۲ در نیویورک تایمز مقالهٔ دیگری چاپ شد که در آن مقام‌های اسرائیلی تأیید کردند که به ایران اسلحه می‌فروشند.[۲۴] تریتا پارسی (رئیس سازمان نایاک) در کتاب «اتحاد خائنانه» در تأیید ملاقات مقامات ایرانی (حسن روحانی، منوچهر قربانی‌فر (دلال اسلحه)) و اسرائیلی نوشته است که با میانجی‌گری اسرائیلی‌ها، ایرانی‌ها از آمریکایی‌ها، موشک ضدتانک تاو خریداری کردند.[۲۵]

آریل شارون نخست‌وزیر اسرائیل در سفرش به ایالات متحده در سال ۱۹۸۲ فروش اسلحه به ایران را تأیید کرد. در یک کنفرانس خبری در پاریس در سال ۱۹۸۳ شارون گفت که اسرائیل با تأیید ایالات متحده به ایران اسلحه می‌فروشد. سفیر اسرائیل در آمریکا، موشه آرنس در سال ۱۹۸۲ گفت که فروش اسلحه توسط اسرائیل به جمهوری اسلامی با تأیید بالاترین مقام‌های دولت آمریکا صورت می‌گیرد.[۲۶]

در سال ۱۹۸۳ یک روزنامهٔ فرانسوی اسنادی منتشر کرد که نشان می‌داد اسرائیل ۱۳۵ میلیون دلار اسلحه به ایران فروخته است.[۲۴] در سال ۱۹۸۶ نیویورک تایمز مقالهٔ دیگری چاپ کرد که نشان می‌داد اسرائیل در یک قرارداد میلیارد دلاری موشک سطح‌به‌سطح به ایران فروخته است.[۲۷]

مدارک و شواهد به‌دست آمده حاکی از آن است که فروش این تسلیحات به ایران با موافقت و تأیید آمریکایی‌ها همراه بوده است. به‌عنوان مثال تنها در یک مورد الکساندر هیگ، نخستین وزیر امور خارجه ایالات متحده در دولت رونالد ریگان، اجازهٔ فروش قطعات جنگنده را به دولت اسرائیل ابلاغ کرد.[۲۸] از شروع جنگ تا پایان عملیات بیت‌المقدس، اسرائیل ۲۷ میلیون دلار تجهیزات نظامی به ایران فروخته است. دین فیشر، سخنگوی وزارت امور خارجه آمریکا این خبر را تأیید کرد و تأکید کرد که اسرائیل باید در جنگ، بی‌طرفی را رعایت کند. او اذعان کرد که دولت متبوعش بارها اعتراض خود را به آریل شارون، وزیر دفاع اسرائیل ابلاغ کرده است.[۲۹] برخی منابع، میزان فروش تسلیحاتی اسرائیل به ایران را تا ۲٫۵ میلیارد دلار نیز تخمین زده‌اند.[۳۰] برخی دیگر، تسلیحات فروخته‌شده به ایران توسط اسرائیل را در آن زمان، سالی ۵۰۰ میلیون دلار برآورد کرده‌اند.[۳۱][۳۲] این میزان در سال ۱۹۸۱ حدود ۱۳۶ میلیون دلار و در سال ۱۹۸۳ حدود ۲۱ میلیون دلار برآورد شده است که با فروش نفت ایران به اسرائیل و با مطلع بودن رونالد ریگان از این موضوع خریداری شد.[۳۳] برخی منابع حاکی از آن است که ایران پس از آغاز جنگ، تا ۸۰٪ تسلیحات مورد نیاز خود را از اسرائیل خریداری نمود.[۳۴]

ایران در تمام مدت جنگ و پس از آن، هرگونه خرید اسلحه و غیره از اسرائیل را البته به‌شدت تکذیب نمود، بطوری‌که سید روح‌الله خمینی در سخنرانی ۲۴ اوت ۱۹۸۱ به‌شدت این اخبار را مورد انتقاد قرار داد و گفت «ما اصلاً آن‌ها را داخل آدم حساب نمی‌کنیم» و این مطالب را ادعاهای «ضدانقلاب» خواند.[۳۵] یک مقام سابق اسرائیلی که در رأس این برنامه بوده است به روزنامه نیویورک تایمز گفت که: "ما سلاح‌های آمریکایی را به‌طور مخفیانه به ایران می‌فرستادیم. کشتی‌های حاوی سلاح که از بندر ایلات عازم بندرعباس می‌شد را در دانمارک یا لیبریا ثبت کرده بودیم.[۳۶]

با این‌حال ارسال سلاح از اسرائیل به ایران در ماجرای مک‌فارلین به تأیید مقامات ایرانی رسیده است. اکبر هاشمی رفسنجانی فرماندهٔ وقت شورای عالی دفاع این را تأیید کرده که بخش از سلاح‌های دریافتی ایران در ماجرای مک‌فارلین از اسرائیل می‌آمده اما مدعی بی‌اطلاعی مقامات ایرانی از این موضوع شده است. وی در سال ۱۳۸۵ در گفتگویی با روزنامه همشهری گفت: «... اسرائیلی‌ها دستشان در کار بود و بعدها متوجه شدیم بعضی از محموله‌ها از انبارهای آمریکا در اسرائیل می‌آمد. یک بار محمولهٔ گلوله‌های هاگ [موشک هاوک] به فرودگاه رسیده بود؛ نیروهای ما دیدند مارک اسرائیل روی آن است. همان‌جا نگه داشتند. گفتیم ما از اسرائیل نمی‌خواهیم و آمریکایی‌ها باید از خودشان بدهند. بالاخره محمولهٔ دیگری آوردند و محمولهٔ اسرائیل را برگرداندند. ما آن‌جا با قدرت حرف می‌زدیم و آن‌ها هم گوش می‌کردند.»[۱۳] به‌گفتهٔ حسین شیخ‌الاسلام، قائم‌مقام وقت وزارت امور خارجه، ایران در قالب مذاکرات مک‌فارلین از منابع تسلیحاتی آمریکا در اسرائیل موشک‌های تاو و هاوک دریافت کرد که فتح فاو بدون آن‌ها ناممکن بود.[۱۴]

در ماه مهٔ ۱۹۸۲، آریل شارون در مصاحبه‌ای با شبکهٔ ان‌بی‌سی آمریکا اعتراف به فروش اسلحه به ایران کرد و گفت:[۶][۳۷]

دلیل فروش اسلحه به ایران برای ما این است که پنجرهٔ کوچکی برای احتمال برقراری روابط دوستانه میان دو کشور را برای آینده باز گذاشته باشیم.

آریل شارون، شیمون پرز،[۳۸] و بسیاری دیگر از دولتمردان اسرائیلی، این سیاست را زادهٔ دکترین پیرامون می‌دانستند.


یک نمونه از موشک ضدتانک تاو که به ایران فروخته شد. برخی تسلیحات فروخته‌شده به ایران در این مدت عبارت بودند از:[۳۹]

۲۰۰۸ عدد موشک تاو که در ماجرای مک‌فارلین دریافت شد. ۲۶۰ موشک هاوک در ماجرای مک‌فارلین[۴۰] ۲۵۰ قطعه یدک تایر فانتوم اف-۴ ۳۶۵ تُن قطعات و مهمات تانک ام-۶۰[۱][نیازمند منبع] قطعات یدکی اف-۱۴ در مارس و آوریل ۱۹۸۱ و تعدادی موشک زمین به زمین لانس و ادوات توپخانه‌ای به ارزش ۱۳۵ میلیون دلار در سال ۱۹۸۳[۴۱] ۳۰۰ موشک ایم-۹ سایدوایندر در ماجرای مک‌فارلین و بیش از ۴۰۰۰ موشک از انواع دیگر[۴۲] گزارش‌های دیگری نیز از فروش تسلیحات اسرائیل به ایران چه در مدت جنگ و چه بعد از آن نیز منتشر شدند.[۴۳][۴۴][۴۵][۴۶] اسرائیل از طریق بندرهای مختلفی نظیر هامبورگ، بانکوک، نتانیا، آمستردام و یکی از بندرهای بلژیک، کشتی‌های حاوی محموله‌های نظامی نظیر قطعات یدکی هواپیما، تانک و نفربر را برای ایران ارسال می‌کرد.[۴۷]

فروش نفت ایران و تبادل سلاح

مارک ریچ تاجر اسرائیلی-سوئیسی تنها فردی بود که نفت ایران را در سال‌های ۱۹۷۹ تا ۱۹۹۵ در بازارهای جهانی عرضه می‌کرد. مارک ریچ دلال بین‌المللی اسرائیلی-سوئیسی نفت نیز در فروش اسلحه توسط اسرائیل به ایران نقش مهمی داشت. بر اساس گفتهٔ مارک ریچ در کتاب پادشاه نفت که زندگی‌نامهٔ وی است، او نفت ایران را به اسرائیل ارسال می‌کرده است و در قبال نفت برای ایران اسلحه تهیه می‌نموده است. این کار به کمک دفتر شرکت گلنکور در تهران انجام می‌شد و مارک ریچ بین سال‌های ۱۹۷۹ تا ۱۹۹۵ تنها دلال نفت ایران بود. مارک ریچ در کتاب خاطرات خود بیان کرده است که بدون کمک شرکت گلنکور شرکت ملی نفت ایران قادر به هیچ کاری نبود. او رابطه‌ای صمیمی و نزدیک با خمینی داشت و بر اساس نوشتهٔ وی او نفت ایران را از طریق یک خط لوله مخفی به اسرائیل ارسال می‌کرد. به دلیل شکستن تحریم‌های ایران توسط مارک ریچ دولت آمریکا وی را مجرم شناخت و او سال‌ها در لیست مهم‌ترین افراد تحت تعقیب اف‌بی‌آی بود تا اینکه بیل کلینتون در روز آخر ریاست جمهوری خود وی را مورد عفو قرار داد. دو رئیس سابق موساد، اونر عزولای و شبتای شاویت هر یک به بیل کلینتون نامه نوشته و درخواست عفو مارک ریچ را نموده بودند.[۴۸][۵]

راهنمایی نظامی بر اساس نوشتار جان بلوچ، اسرائیل در تمام مدت جنگ ایران و عراق، راهنمایی نظامی به ایران می‌کرد. در تمام طول جنگ ایران بیش از ۱۰۰ نظامی اسرائیلی در کمپی مخفی در شمال تهران حضور داشتند و فرماندهان نظامی ایرانی را راهنمایی می‌کردند. این حضور اسرائیلی‌ها حتی پس از پایان جنگ نیز ادامه یافت. جان بلوچ نوشته است که بدون کمک اسرائیلی‌ها هواپیماهای ایرانی قادر به پرواز نبودند و به‌دلیل اعدام و فرار فرماندهان رده بالا، نیروی هوایی ایران به‌طور تقریبی فلج شده بود.[۴۹]

همکاری برای انهدام رآکتور هسته‌ای اوسیراک عراق مقاله‌های اصلی: عملیات شمشیر سوزان و عملیات اپرا در اواخر دههٔ ۱۹۷۰ عراق یک رآکتور هسته‌ای کلاس «ازیریس» را از فرانسه خریداری کرد. اطلاعات نظامی اسرائیل این‌گونه تصور نمود که این کار با هدف تولید پلوتونیوم برای پیشبرد برنامهٔ جنگ‌افزارهای هسته‌ای عراق بوده است. همچنین اطلاعات نظامی اسرائیل تابستان سال ۱۹۸۱ را آخرین فرصت برای نابودی رآکتورها پیش از بارگیری سوخت هسته‌ای تعیین کرده بود. اسرائیل طی عملیات اپرا تأسیسات اتمی عراق را در سال ۱۹۸۱ پیش از دریافت سوخت هسته‌ای از شوروی منهدم ساخت.

اسرائیل در این عملیات از نقشه و اطلاعاتی بهره برد که توسط ایران به آن‌ها داده شده بود.[۵۰] به‌گفتهٔ آری بن مناشه (به انگلیسی: Ari Ben-Menashe) مقامات اسرائیلی و فرستادهٔ خمینی یک ماه قبل از این عملیات در پاریس جهت تبادل اطلاعات محرمانه با یکدیگر دیدار کردند که در آن حتی موافقت شد که در صورت بروز مشکل فنی در حین اجرای این عملیات، بمب‌افکن‌های اسرائیلی به‌طور مخفیانه در پایگاهی در تبریز فرود اضطراری نمایند.[۵۱]

ماجرای ایران–کُنترا (به انگلیسی: Iran Contra affair) که به «ماجرای مک‌فارلِیْن» و «ماجرای ایران‌گیت» نیز معروف است، یک رسوایی سیاسی است که در ایالات متحدهٔ آمریکا از ۲۰ اوت ۱۹۸۵ تا ۴ مارس ۱۹۸۷ (۲۹ مرداد ۱۳۶۴ – ۱۳ اسفند ۱۳۶۵) به‌مدت یک‌سال و نیم، در دور دوم ریاست‌جمهوری رونالد ریگان رخ داد. مقامات دولت ریگان به‌طور مخفیانه، با فروش تسلیحات به ایران، که در محاصرهٔ تسلیحاتی بود، کمک‌رسانی کردند. آن‌ها امیدوار بودند که بدین‌وسیله آزادی گروگان‌های آمریکایی را تضمین کرده و شورشیان کنتراهای نیکاراگوئه را تأمین بودجه کنند. تأمین بودجهٔ کنتراها از سوی دولت آمریکا بر اساس لایحه بولند، از سوی کنگره ممنوع اعلام شده بود.

جستارهای وابسته روابط ایران و اسرائیل دکترین پیرامون عملیات اوسیراک اف-۱۴ تام‌کت‌های ایران مارک ریچ منابع

by Johnathan Marshall, Peter Dale Scott, and Jane Hunter (۱۹۸۷). "Irangate: The Israel Connection" (به انگلیسی). South End Press. p. p169. Retrieved 2 April 2010.  {{cite web}}: Empty citation (help): |صفحه= has extra text (help)
Treacherous Alliance: The Secret Dealings of Israel, Iran, and the United States. Trita Parsi. انتشارات دانشگاه ییل. 2007. شابک ‎۹۷۸−۰−۳۰۰−۱۲۰۵۷−۸
The course of Iranian-Israel relations. Middle East Insight Nov-Dec. 1999. 39-40.
Losing Iraq: Insurgency and Politics. Stephen C. Pelletiere. Greenwood Publishing Group, 2007. ISBN 0-275-99213-6 pp.47-48
http://www.theguardian.com/business/2013/jun/26/marc-rich-commodities-trader-fugitive-dies
Sharon Reveals Arms Supplies to Iran. BBC. May 28, 1982.
Treacherous Alliance. Trita Parsi. 2007. Yale University Press. ISBN 978-0-300-12057-8 p.127
«[Sharon] explained that Israel wished Iran to win against Iraq, which is an Arab enemy state.»

The Israeli Connection: Whom Israel Arms and why. Benjamin Beit-Hallahmi. I.B.Tauris, 1988. ISBN 1-85043-069-1 pp.13

Link to article by the Star-Ledger: http://www.jewishvirtuallibrary.org/jsource/arabs/iraniraq.html
فیلیپ الیاکیم (۲۹/۵/۱۹۸۳)، ترجمهٔ علیرضا فراهانی، «فروش اسلحه به ایران توسط اسرائیل، سیاست متضاد واشینگتن و اورشلیم»، روزنامه لاکروا تاریخ وارد شده در |تاریخ= را بررسی کنید (کمک)
میخائیل رمضان (۱۳۸۱)، «چهارم»، شبیه صدام، سوره مهر، ص. ۱۳۴، شابک ۹۶۴-۴۷۱-۶۷۸-۷
Weiser، Benjamin (۱۹۸۷-۰۸-۱۶). «BEHIND ISRAEL-IRAN SALES, 'AMBER' LIGHT FROM U.S.» (به انگلیسی). Washington Post. شاپا 0190-8286. دریافت‌شده در ۲۰۲۴-۰۱-۲۵.
از روز اول مطمئن بودم نمی‌بازیم روزنامه همشهری
«گفتگوی روزنامهٔ ایران با حسین شیخ‌الاسلام: فراز و نشیب سیاست خارجی از انقلاب تا جنگ». بایگانی‌شده از اصلی در ۶ فوریه ۲۰۰۹. دریافت‌شده در ۵ فوریه ۲۰۰۹.
http://www.gwu.edu/~nsarchiv/NSAEBB/NSAEBB82/#docs.%7B%7Bسخ}}Middle East Patterns: Places, Peoples, and Politics. Colbert C. Held, John Cummings. 2005. ISBN 0-8133-4170-1 pp360
Link to article by the Star-Ledger: http://www.wisconsinproject.org/countries/israel/Israel-manbar-iran.html بایگانی‌شده در ۴ مه ۲۰۱۲ توسط Wayback Machine
Link to article by the Star-Ledger: http://www.washington-report.org/backissues/0998/9809055.html
Link to article by the Star-Ledger: http://www.arabicnews.com/ansub/Daily/Day/980716/1998071615.html بایگانی‌شده در ۳ فوریه ۲۰۰۸ توسط Wayback Machine
"Soviets down Argentine plane. Did crash involve Israel-Iran deal?". The Bulletin (Bend). London. 28 July 1981. pp. D-4. Retrieved 2009-11-10.[پیوند مرده]
"Israel sold arms to Iran: claim". The Age. London. 27 July 1981. p. 1. Retrieved 2009-11-10.
Scott, Peter Dale, The Iran-Contra Connection: Secret Teams and Covert Operations in Reagan Era, 1987, South End Press, p. 169-174
Jane Hunter, November 1986, Washington Report on Middle East Affairs, Israeli Arms Sales to Iran
Bulloch, John, The Gulf War: Its Origins, History and Consequences by John Bulloch and Harvey Morris, London: Methuen London, 1989, p.190
Israel's Quest for Recognition and Acceptance in Asia: Garrison State Diplomacy, Jacob Abadi, Routledge, 2004 , p.49.
Parsi، Trita (۲۰۰۷). Treacherous Alliance: The Secret Dealings of Israel, Iran, and the United States. Yale University Press. ص. ۱۱۸-۱۲۰. دریافت‌شده در ۱۳ مارس ۲۰۱۵.
The Israeli Connection: Whom Israel Arms and why, Benjamin Beit-Hallahmi I.B.Tauris, 1987 , p. 13.
Israel's Quest for Recognition and Acceptance in Asia: Garrison State Diplomacy, Jacob Abadi, Routledge, 2004 , p.50.
Malcolm Byrne & Peter Kornbluh (۲۶ ژانویه ۱۹۹۰). "The Iran-Contra Scandal in Perspective" (به انگلیسی). WESTPORT PUBLIC SCHOOLS. Archived from the original on 8 October 2011. Retrieved 31 March 2010.
روزنامه الوطن‌العربیهٔ، ۲۹/۵/۱۹۸۲ تاریخ وارد شده در |تاریخ= را بررسی کنید (کمک); پارامتر |عنوان= یا |title= ناموجود یا خالی (کمک)
Israel and Iran: The Best of Enemies
Israeli Arms Sales to Iran
The Israeli Connection: Whom Israel Arms and why. Benjamin Beit-Hallahmi. I.B.Tauris. 1988. ISBN 1-85043-069-1 pp.13-14
کتاب October Surprise نوشته گری سیک. انتشارات Three Rivers Press. سال ۱۹۹۲ میلادی. ISBN 0-8129-2087-2 ص۲۰۰
Israel and Iran's National Security. N. Entessar. Journal of South Asian and Middle Eastern Studies. 4: 2004: 7
Khomeini's 24th August speech: Israel and Iran's opponents. BBC. August 26, 1981.
http://www.nytimes.com/1991/12/08/world/iran-pipeline-hidden-chapter-special-report-us-said-have-allowed-israel-sell.html?pagewanted=all
Israel Sends Military Equipment to Iran. Associated Press. May 28, 1982.
Treacherous Alliance. Trita Parsi. Yale University Press. 2007. ISBN 978-0-300-12057-8 pp.121
Iran Introduction
Richard Johns, "Arms Embargo Which Cannot Withstand The Profit Motive," Financial Times (London), 13 November 1987
Consortiumnews.com
The Iraq Crisis and War - Timeline - a chronology of events
«Israel: Manbar Reveals More Weapons Deals with Iran». بایگانی‌شده از اصلی در ۴ مه ۲۰۱۲. دریافت‌شده در ۲ ژوئیه ۲۰۰۸.
«Israel / Iran». بایگانی‌شده از اصلی در ۲۵ فوریه ۲۰۰۸. دریافت‌شده در ۲ ژوئیه ۲۰۰۸.
CNN - Israel gripped by swirl surrounding treason trial - July ۱۶, ۱۹۹۸
What Israel’s Top-Secret Manbar Trial Reveals About Extensive, Ongoing Israeli Arms Dealing With Iran
«Israel-Made Military Equipments For Iran Seized In Germany». بایگانی‌شده از اصلی در ۴ ژوئیه ۲۰۰۸. دریافت‌شده در ۲ ژوئیه ۲۰۰۸.
http://www.haaretz.com/business/.premium-1.532365
Bulloch, John, The Gulf War: Its Origins, History and Consequences by John Bulloch and Harvey Morris, London: Methuen London, 1989, p.17 Jump up ^
نشریه Sunday Telegraph چاپ لندن. شماره ۱۴ ژوئن ۱۹۸۱ میلادی
کتاب October Surprise نوشته گری سیک. انتشارات Three Rivers Press. سال ۱۹۹۲ میلادی. شابک ‎۰−۸۱۲۹−۲۰۸۷−۲ ص۲۰۷
  1. Treacherous Alliance. Trita Parsi. 2007. Yale University Press. ISBN 978-0-300-12057-8, en Parameter error in {{ISBN}}: invalid character p.127
  2. «[Sharon] explained that Israel wished Iran to win against Iraq, which is an Arab enemy state.»

    The Israeli Connection: Whom Israel Arms and why. Benjamin Beit-Hallahmi. I.B.Tauris, 1988. ISBN 1-85043-069-1, en Parameter error in {{ISBN}}: invalid character pp.13
  3. Scott, Peter Dale, The Iran-Contra Connection: Secret Teams and Covert Operations in Reagan Era, 1987, South End Press, p. 169-174