ډنمارک

د ويکيپېډيا، وړیا پوهنغونډ له خوا
(له ډېنمارک نه مخ گرځېدلی)

ډنمارک هیواد(دنمارک) Kongeriget Danmark) د شمالي اروپا د اسکندونیایي ټاپووزمه په سیمه کې د ګرینلند او فاروئ ټاپوګانو په څنګ کې يو مشهور سلطنتي جمهوري هيواد دی. دا د ناروی د هيواد تر ټولو سوېلي خواته پروت دی مرکزي برخه یې هم په شمال کې د المان سره نښتې ده. ډنمارک د سويډن په سوېل لوېديځه برخه کې شتون لري او د ناروی په سوېل کې پروت دی. د ډنمارک بريدونه د بالکان رياستونو او شمال سمندر سره لګيدلي دي.

Red with a white cross that extends to the edges of the flag; the vertical part of the cross is shifted to the hoist side بيرغ نښان
Location of the Kingdom of Denmark (green), including ګرینلنډ, the فارو (circled), and Denmark proper
Location of the Kingdom of Denmark (green), including ګرینلنډ, the فارو (circled), and Denmark proper
نخشه
موقعيت Location of the Kingdom of Denmark (green), including ګرینلنډ, the فارو (circled), and Denmark proper
Location of  Denmark proper  (dark green) – on the European continent  (green & dark grey) – in the European Union  (green)
Location of  Denmark proper  (dark green)

– on the European continent  (green & dark grey)
– in the European Union  (green)

نخشه
Location of  Denmark proper  (dark green)

– on the European continent  (green & dark grey)
– in the European Union  (green)

حکومت
 -  Monarch ایکینجی مارګریت
 -  Prime Minister Lars Løkke Rasmussen
Legislature Folketing
جوړښت
 -  Consolidation شاوخوا 8th century[۱] 
 -  Constitutional Act 5 June 1849 
 -  The unity of the Realm 24 March 1948 
ارتوالی
 -  Denmark proper ۴۲,۹۳۳ کيلومتر2 [۲](130th)
(۱۶,۵۷۶٫۵) sq mi 
 -  Faroe Islands ۱٬۳۹۳٫۴ kم2 (۵۳۷٫۹۹ ميل2)
د وګړو شمېر
 -  April 2018 estimate {{د هېواد مالومات {{{1}}}

| پوځ/core | variant = | size = | name =

}} 5,785,864 (نفوس
 -  ګڼه ګونه (Denmark) 134.76/km2 
۳۴۹/sq mi
نا خالص داخلي تولید (PPP) 2017 اټکل
 -  ټولټال $286.766 billion[۳] (52nd)
 -  پر کس $49,883[۳] (19th)
GDP (nominal) 2017 اټکل
 -  ټولټال $340.982 billion[۳] (34th)
 -  پر کس $59,314[۳] (6th)
Gini (2015) 28.8 
بشري پرمختيا (2015) 0.925 (5th)
د وخت سيمه (UTC+1)
 -  اوړی (DST) CEST (UTC+2)
د موټر چلولو لوری Right
د انټرنټ مخکښ شپول
پيل ګڼ

جغرافیا[سمول]

دانمارک یوه ټاپو وزمه ده چې په گڼ شمير نورو ټاپوگانو باندې نغښتې ده. چې په کښې یولينډ،،او نورې لکه ،سجيلينډ،،فئن ،ويندسيسل،دائ لو لينډ،فالسټر،او بورنهوم او دغه رقم نورو واړه واړه ټاپوګان پکښې خوندي دي. ډنمارک د بالتيک او ورسره تړلې بحر د خپل انتظام لاندې ساتي.او دغه بحر ته دنيش سيند يا (خليج( هم وائي. فاروئ ټاپوګان او ګرینلنډ دوه يو شان هیوادونه دي چې د ډنمارک د پادشاهئ سره تړلي دي خو د اروپایی ټولنی غړي هوادونه ندي. ډنمارک په سويډن پسې په دوئم نمبر کښې سياحتي هيواد دے چې ۴۰.۷ ميلونه سيلانیانو په ۲۰۰۷م کال کې تری لیدنه کړی وه.

نظام[سمول]

ډنمارک يو تک (یو) پارلمانی نظام لرې. دا هیواد په يو رياستي سطح جوړ حکومت لري چې پکښې اته نوي بیلی نظامي ادارې دي. ډنمارک د اروپایي ټولنی يو غړې هيواد دے چې اول به ورته د ۱۹۷۳ نه وروسته د اروپایي اقتصاد کيمونيټي وايل کیده. خو له هغه وخت دغه کيموينټي په يورو زون کښي بدله شوې نه وه چې وروستو بيا په يوه کرسئ يورو کښې بدله شوه، چې غړي مملکتونو په رسمي توگه دغه يورو خپل غړی هیواد وباله.

سیاسي موقیعت[سمول]

ډنمارک د ناټو غړی هیواد هم دی. دا هیواد د خپل ازاد تجارتي نظام له کبله د لوړ درامد يو مهم هيواد گڼل کيږي. له 2006 نه تر ۲۰۰۸ پورې ډنمارک دنړۍ په خوشحاله هيوادونو کښې د صحت ،اسانتیا پرمختګ او پوهنی په حواله سره راته. په ۲۰۰۸م کال کې د گلوبل پيس انډيکس سروے له خوا ډنمارک د امن په لحاظ د ایسلنډ نه وروستو، په دوئم نمبر کښې وټاکل شو. ډنمارک د سويډن او نوی زیلاند سره شريک په ۲۰۰۸م کال کې د يوې موسسې کرپشن پرسيپشن انډيکس له خوا په دنيا کښي تر ټولو کم دروغه مملکت وشميرل شو..

کوپن هاګن[سمول]

د يوې جريدې له خوا په ۲۰۰۸م کال کې د ډنمارک لوی او ستر ښار کوپن هاګن د دونيا په ښادو او آبادو ښارونو کښې راوستی وو.

ژبي[سمول]

د ډنمارک قومي ژبه، ډنمارکي ده، چې د ناروژي، او سویډني ژبو سره نږدي او تاريخي اړيکي لري.

اقتصاد[سمول]

تاریخ[سمول]

اداری ویش[سمول]

ولایتونه ولسوااۍ‌لیاني
کينډۍ:کوچینیپښتو نوم ډنمارکي نوم د نوم معنی د ولایت مرکز لوی ښار وګړي
(۱ جنوري ۲۰۰۸)
مساحت
(کیلومتر مربع)
د وګړو وېش
( کیلومتر مربع)
د ولسوالیو شمیرکينډۍ:کوچینی
هوودستادن Hovedstaden د پلازمیني سیمه هیلروډ کوپن هاګن ۱٬۶۴۵٬۸۲۵ ۲٬۵۶۱ ۶۴۲٫۶ ۲۹
میدیولنډ Midtjylland مرکزي سیمه ویبرورګ آرهوس ۱٬۲۳۷٬۰۴۱ ۱۳٬۱۴۲ ۹۴٫۲ ۱۹
نوردیولنډ Nordjylland شمالي جوتلنډ البورګ البورګ ۵۷۸٬۸۳۹ ۷٬۹۲۷ ۷۳٫۲ ۱۱
شیلنډ Sjælland د سمندر سیمه سورو روسکیلده ۸۱۹٬۴۲۷ ۷٬۲۷۳ ۱۱۲٫۷ ۱۷
سید ډنمارک Syddanmark سویلي ډنمارک ویله اودنسه ۱٬۱۹۴٬۶۵۹ ۱۲٬۱۹۱ ۹۷٫۹۹ ۲۲

سیاسی جوړښت[سمول]

مشهوره ځایونه[سمول]

  1. Stone او نور 2008، ص. 31.
  2. "Area by region – StatBank Denmark – data and statistics". الوسيط |CitationClass= تم تجاهله (مساعدة)
  3. ۳٫۰ ۳٫۱ ۳٫۲ ۳٫۳ "Denmark". International Monetary Fund. الوسيط |CitationClass= تم تجاهله (مساعدة)