ويکيپېډيا:مخګرځ

د ويکيپېډيا، وړیا پوهنغونډ له خوا

مخګرځ، يوه مخ دی چې په خپلکاري ډول لوستونکي او ليدونکي يو بل مخ ته، معمولاً يوې بلې ليکنې يا د ليکنې يوې برخې ته لېږدوي،د بېلګې په توګه که تاسو «د افغانستان هېواد» په لټون بکس کې وليکئ يا د نو تاسو ته به له انټر وروسته نېغ په نېغه د افغانستان ليکنه پرانيستل شي.

د مخګرځ تر ټولو لويه ګټه دا ده چې په ويکيپېډيا کې د مخونو د لټون اسانتيا ده، د بېلګې په توګه که د يوې ليکنې بېلابېل سرليکونه يوه مخګرځي کې راټول شي، نو يو کارن د هر يو سرليک په پلټلو ځان اصلي ليکنې ته رسولی شي، په همدې ډول مخګرځ په يوې ورته منځپانګې د بېلابېلو ليکنو د ليکلو مخنيوی کوي.

د کارونې سمه تګلار[سمول]

په لاندې مواردو کې د مخګرځ سمه کارونه ښودلی شو:

  1. د يو لنډ نوم له لارې يو کارن اصلي ليکنې ته راجع کول د بېلګې په توګه وپ:بځ يا وپ:بنډارپه مرسته يو شخص ويکيپېډيا:بنډارځای ته راجع کول.
  2. د يو ناسم املايي ويوکي د ليکنې پرځای کارن سمې ليکنې ته راجع کول، د بېلګې په توګه د تاجکستان څخه کارن تاجيکستان ته راجع کول.
  3. له يو ناسم نوم نه کارن د ليکنې سم مخ ته راجع کول د بېلګې په توګه بوټان څخه کارن بوتان هېواد ليکنې ته راجع کول.
  4. د مترادفو او سره ورته کلماتو څخه هغه مخ ته د کارن راجع کول چې دا يې تشريح کړې دي، د بېلګې په توګه بدي مخ شر ته مخګرځول.
  5. له علمي نوم څخه محلي نوم (یا برعکس). د بېلګې په توګه اکسيد دوتريم څخه درنې اوبه ترمنځ مخګرځ جوړول.
  6. له جمعې حالت څخه مفرد ته؛ لکه د شنې خونې غاز څخه شنو خونو غازونه ته مخګرځول.

مخګرځونې لارښود[سمول]

که غواړئ چې «مخ ۱» په خپلکاري بڼه له «مخ ۲» سره وتړئ او د دوی ترمنځ يو مخګرځ جوړ کړئ، نو بايد لاندې متن په« مخ ۱» کې وليکئ، ترڅو هغه له « مخ ۲ » سره وتړل شي او يو مخګرځی له «مخ ۱» نه «مخ ۲» ته جوړ شي:

#REDIRECT [[مخ ۲ سرليک]]

په همدې ډول د لاندې کوډ په کارولو سره هم د يو يو مخ مخګرځ جوړولی شئ (دا بڼه لا تر اوسه په پښتو ويکيپېډيا کې فعاله نه ده):

#مخګرځ [[مخ ۲سرليک]]

پاملرنه: د # نښه او هغه څه چې له دې وروسته ليکل کيږي، بايد واټن ونه لري.

#مخګرځ [[]]

Х # مخګرځ [[]]

Х #مخګرځ [[]]

په همدې ډول د لاندې کوډ په مرسته کولی شو چې يو مخ د بل مخ له ځانګړې برخې سره مخګرځی تړون جوړ کړو:

#مخګرځ [[مخ ۲سرليک#برخه]]
يا
#REDIRECT [[مخ ۲سرليک#برخه]]

د #نښې مخکې او وروسته بايد په [[]]، هيڅ واټن نه وي.

د مخګرځي ړنګولو دلايل[سمول]

هغه مخګرځونې چې لاندې شرايط په ځان کې ولري او (د لاندې استثنايي مخګرځو لړليک) کې شامل نه وي، دا ډول مخګرځونې د ړنګېدو وړ دي:

  1. کله چې يو مخګرځ په لټونګر کې د ورته ليکېنو په پيدا کولو کې کارن له ستونزو سره مخ کړي، د بېلګې په توګه که «نوې ليکنې» څخه «ليکنه» ته مخګرځی ورکړل شي، نو د لټون پرمهال لټونګر کارن له ډېرو ستونزو سره مخ کيږي، ترڅو د هدف وړ ليکنې ته ځان ورسوي.
  2. هغه مخګرځ چې د کارن د سردردۍ سبب وګرځي، په دې مانا چې کارن يې په لټولو کې له ستونزې سره مخ شي، نو کوښښ وکړئ، چې څومانيزو مخونو ته په هماغه نوم د يوې برخې ليکنې لپاره مخ ګرځ جوړ نه کړئ
  3. هغه ليکنې چې د يو شخص يا يوې ډلې توهين پکې شوی وي؛ مثلاً د [[قاتل جنايتکار]] په نوم د آدولف هیتلر مخ لپاره يو مخګرځی جوړول،دا ډول مخګرځي بايد ړنګ شي.
  4. هغه مخګرځي چې سپيم ولري يا تبليغاتي وي.
  5. بې مانا مخګرځي جوړول لکه د [[مڼه]] لپاره د [[پرتقال]] مخګرځي جوړول.
  6. دوه نوم تشيالو مخګرځ د ليکنې له نومځي نورو نومځايونو ته لکه کارن يا ويکيپېډيا.
  7. ناسم مخګرځ، په دې مانا چې يو داسې مخ ته مخګرځي جوړ شي، چې په هغې سرليک هيڅ ليکنه په ويکيپېډيا کې موجوده نه وي، دې حالت کې بايد دا ډول مخګرځي د چټک ړنګېدو معيارونو سره سم ړنګ شي.
  8. مخګرځ ته داسې سرليک ورکړل شوی وي، چې د مخګرځ پرځای په هماغه سرليک يوه بله نوې مقاله ليکل اړين وي.

ناپېيلی مخګرځ[سمول]

د مخګرځ لپاره بايد ویکی‌پدیا:قواعد نام‌گذاری رعايت شي، دا چې دا قواعد د ليدونکو له ليده پټ دي، نو د هغې په انتخاب کې ازادي ده. نه ناپېيلتوب د يو مخګرځ د ړنګېدو لپاره کافي دليل دی، په ډېری مواردو کې د يو بې پري سرليک خو تصديق وړتيا بايد د يو سرليک د ناپېيلي مخګرځ سره اړيکه ولري چې د هماغې ليکنې سره تړاو لري. ناپېيلي مخګرځي د لاندې درې دلايلو په خاطر جوړيږي:

  1. مقالاتی که با عنوان‌های جانبدارانه یا طرفدارانه ساخته شده‌اند و به عنوان بی‌طرف انتقال یافته‌اند در نتیجه عنوان بی‌طرف به صورت تغییرمسیر باقی مانده‌است. (برای مثال en:Climategateen:Climatic Research Unit email controversy)
  2. مقاله به عنوان ویکی‌پدیا:انشعاب محتوا ساخته شده‌است و حذف شده‌است و به محتوای اصلی تغییر مسیر داده شده‌است. (برای مثال en:Barack Obama Muslim rumor → حذف و تغییرمسیر به en:Barack Obama religion conspiracy theories)
  3. ممکن است موضوع مقاله توسط بعضی منابع خارج از ویکی‌پدیا به صورت بی‌طرفانه با آن عنوان بیان شده باشد که به‌طور معمول در ویکی‌پدیا برطبق ویکی‌پدیا:واژه‌هایی که باید از آن‌ها دوری گزید و ویکی‌پدیا:دیدگاه بی‌طرف از آن‌ها پرهیز می‌شود. مقاله مورد بحث هرگز از این اصطلاح استفاده نمی‌کند، اما به دلیل استفاده از این اصطلاح در گزارش برخی رسانه‌ها، تغییر مسیر راه‌های جایگزینی برای رسیدن به مقاله را ارائه می‌دهد.

برای این مورد عنوان جانبدارانه یا طرفدارانه می‌تواند به صورت تغییرمسیر برای عنوان بی‌طرف استفاده شود مانند en:Attorneygate برای en:Dismissal of U.S. attorneys controversy استفاده شود.

مقاله مورد بحث با عنوان بی‌طرفانه شناخته نمی‌شود و ساخت تغییرمسیر به افراد کمک می‌کند تا به آن دسترسی یابند چون در مطبوعات از نام طرفدارانه بیشتر استفاده می‌شود.

در انتها اگر تغییرمسیری جانبدارانه باشد و در جستجو به کاربرها کمک نکند باید برای حذف در وپ:نبح پیشنهاد گردد و ممکن است دلیل حذف عنوان تهاجمی یا حمله‌ای یا تحقیرآمیز باشند (به عنوان مثال ساخت تغییرمسیرهای جوی بلاگز بازنده یا جوی بلاگز احمق برای مقالهٔ جوی بلاگز مجاز نیستند).

در هر صورتی که تغییرمسیر در منابع معتبر متعدد اصلی استفاده شده باشد، باید حتماً بماند حتی اگر بی‌طرف نباشد چون به جستجوی راحت‌تر در مورد آن مقاله کمک می‌کند. توجه کنید که وپ:نبح مکانی برای جنگ و ستیز نیست.

له بلې ژبې مخګرځ[سمول]

لازمه نه ده چې د نورو ژبو د نومونو لپاره ناپښتو مخګرځي جوړ کړو[۱] د بېلګې په توګه د Apple د ليکنې لپاره بايد مڼه مخګرځی يا برعکس د دې جوړ نه شي. يو انګليسي مخګرځ، ځينې وختونه، ګټور تمامېدلی شي، لکه HTML ليکنه اچ‌تی‌ام‌ال ته مخګرځ کول، خو هر وخت نه.

ځينې وختونه د يو سرليک د پلټلو لپاره دا لازمي نه ده چې بايد د هغې لپاره حتماً يو ناپښتو سرليک جوړ کړو، په لټونبکس، کې په اسانۍ سره د بلې ژبې عنوان چې د ليکنې دننه کارېدلی وي، ومومي، د بېلګې په توګه:ب

که کارن 東京 وپلټي، نو د توکيو ليکنه به د پايلو په لړليک کې ومومي.

هغه مخګرځي چې بايد سم او ړنګ نشي[سمول]

که مخګرځ د کارنانو د لټون د اسانتيا سبب وګرځي، نو دا ډول مخګرځ بايد سم او ړنګ نشي، مګر هغه وخت چې د ړنګېدو او سمون لپاره يې له تاسې سره کاپي او کره دلايل موجود وي.

بېرته خپل سرليک ته مخګرځی جوړول (ناسم مخګرځی)[سمول]

تاسو نشی کولی چې په ورته سرليک بېرته هماغه مخ ته مخګرځی جوړ کړئ، ځکه چې دا نه يوازې چې کار به ونکړي، بلکې د ويکيپېډيا د سرور د دوه چنده بوختېدو سبب به وګرځي له دې سربېره به ستاسو دا کړنه د ويکيپېډيا د هغه غړو چې په داوطلبانه او رضاکاره بڼه د ويکيپېډيا د اصلاح او سمون لپاره کار کوي، د وخت د ضايع کېدو سبب وګرځي.

په همدې ډول تاسو نشی کولی چې دوه داسې بېلابېل مخونه جوړ کړئ چې يو بل ته راجع کيږي، دا ډول مخګرځي ته معيوب مخګرځی ويل کيږي.

هغه کارنان چې قصداً دا ډول کړنې ترسره کړي، له قانوني غبرګون سره به مخ شي.

لېږدول[سمول]

د يو مخ د منځپانګې کاپي کول او په بله پاڼه کې پيسټ کولو وروسته د هغې لپاره مخګرځ جوړولو ډډه وکړئ، دا ځکه چې دا ډول کړنه د ليکنې د پېښليک د ورکېدو سبب ګرځي، چې په ويکيپېډيا کې د ارزښت وړ دی. د دې لپاره چې د مخ پېښليک ورک نه شي، د هماغه مخ پورتتنۍ برخه کې کيڼ لوري ته د کوچني ستوري ترڅنګ «اوزارونه» پرانيزئ؛وروسته «لېږدول» باندې کلېک وکړئ، د ليکنې زوړ سرليک پاک کړئ او نوی سرليک ورته وټاکئ، او لېږدول باندې بيا کلېک وکړئ، وروسته له هغې په ويکيډاټا کې د هماغه ليکنې سرليک نوي سرليک ته واړوئ، نو ستاسې ليکنه به د پېښليک سره يوځای نوي مخ ته ولېږدول شي.

که سيستم ستاسو د دې کار مخنيوی وکړ، نو خپله غوښتنه په ويکيپېډيا:لېږد غوښتنه وليکئ. که ليکنه له پخوا موجوده وي، نو نوې ليکنه مه کوئ، بلکې د هماغه ليکنې مالومات سم او ليکنه وغځوئ.

مخګرځي بندول[سمول]

هنگام انتقال صفحه‌ها، یک تغییرمسیر به‌طور خودکار در عنوان پیشین آن‌ها بر جای می‌ماند. برخی گروه‌های کاربری (آن‌هایی که دارای اختیار suppressredirect هستند) می‌توانند با غیرفعال‌کردن گزینهٔ «کينډۍ:مدیاویکی:Move-leave-redirect از ایجاد این تغییرمسیر جلوگیری کنند. این گروه‌های کاربری در حال حاضر عبارتند از مدیران، ربات‌ها، انتقال‌دهندگان پیشرفته و واگردانان سراسری. در برخی موارد لازم است که یک صفحه به عنوان دیگری منتقل شود، اما برجای ماندن تغییرمسیر از نام کنونی آن لازم یا صحیح نیست؛ مانند مواردی که شامل خرابکاری از طریق انتقال می‌شوند. فرونشانی تغییرمسیر می‌تواند نیاز به عمل اضافی (حذف صفحه) را از بین ببرد و در چنین مواردی منجر به صرفه‌جویی در زمان کاربران شود.

با این حال و به‌طور کلی، وجود تغییرمسیر می‌تواند مدخلی مفید در تاریخچهٔ صفحه باشد و بهترین کار این است که هنگام انتقال تغییرمسیر را برجای بگذارید؛ مگر آن که دلیل خوبی مانند خرابکاری، انتقال صفحه‌های اخیراً ایجادشده در جای اشتباه به فضای کاربری، یا آزادسازی یک عنوان برای انتقال فوری یک صفحهٔ دیگر به آن عنوان (برای مثال، انتقال عنوان به عنوان دقیق‌تر و انتقال عنوان (ابهام‌زدایی) به عنوان) برای فرونشانی تغییرمسیر وجود داشته باشد. تغییرمسیرها باعث برجای ماند ردی می‌شوند که در صورت ایجاد مقالهٔ تازه در مکان قبلی، مخاطبان می‌توانند از طریق آن مقالهٔ قدیمی را پیدا کنند و از ایجاد پیوند مرده نیز جلوگیری می‌کنند؛ بنابراین، ما معمولاً تغییرمسیرهای را فرونشانی یا حذف نمی‌کنیم. همان‌طور که برایون ویبر گفته‌است، «نشکستن پیوندها به همه کمک می‌کند، به‌ویژه اول و پیش از هرچیز، به خودمان». او همچنین گفته‌است که حذف تغییرمسیرها (برای پرونده‌ها) «به‌شدت در ضدیت با کاربران است و از میزان کارایی پروژه می‌کاهد».

اړوند[سمول]

سرچينې[سمول]

  1. en:WP:R#DELETE مورد هشتم