Jump to content

مارتین بوبر

د ويکيپېډيا، وړیا پوهنغونډ له خوا
مارتین بوبر
مارتین بوبر
مارتین بوبر
د شخص معلومات
پيدايښت ۸ فبروري ۱۸۷۸[۱][۲][۳][۴][۵][۶][۷][۸][۹][۱۰][۱۱][۱۲][۱۳][۱۴][۱۵]
وين [۱۶][۱۷][۱۸]  د (P19) برخه د ويکيډاټا له لارې سمه کړئ
مړینه 13 جون 1965 (87 کاله)[۱][۱۹][۲][۳][۴][۵][۸][۹][۱۰][۱۱][۱۲][۱۳][۱۴][۱۵]  د (P570) برخه د ويکيډاټا له لارې سمه کړئ
بيت المقدس [۲۰][۱۷][۱۸]  د (P20) برخه د ويکيډاټا له لارې سمه کړئ
تابعیت اتريش هنګري

د وايمار جمهوريت اسرائيل اتريش [۱۸] جرمني [۱۸]  د (P27) برخه د ويکيډاټا له لارې سمه کړئ

عملي ژوند
تعلیمی اسناد د فلسفې ډاکتر   د (P512) برخه د ويکيډاټا له لارې سمه کړئ
کار/مسلک فیلسوف [۱۴][۱۸]،  ليکوال [۱۴][۱۸]،  دينپوهنه [۱۸]  د (P106) برخه د ويکيډاټا له لارې سمه کړئ
کاروونکي ژبه(ي) عبراني ژبه [۲۱]،  جرمني ژبه [۲۲][۲۱][۲۳]،  پولينډي ژبه   د (P1412) برخه د ويکيډاټا له لارې سمه کړئ
د کړنې څانګه انټولوژي ،  يهوديت ،  فلسفه [۲۴]،  ادبيات [۲۴]،  ژباړه [۲۴]  د (P101) برخه د ويکيډاټا له لارې سمه کړئ
مؤثر امانوېل کانت ،  سورن کی یرکګارډ ،  فرېدرېک وېلهېلم نېتشي   د (P737) برخه د ويکيډاټا له لارې سمه کړئ
خوځښت لوېديځه فلسفه   د (P135) برخه د ويکيډاټا له لارې سمه کړئ
جايزې
ايراسموس جايزه (۱۹۶۳)[۲۵]  د (P166) برخه د ويکيډاټا له لارې سمه کړئ
لاسليک
مارتین بوبر
مارتین بوبر
ويبپاڼه
وېبپاڼه د تاييدولو سرچينه  د (P856) برخه د ويکيډاټا له لارې سمه کړئ
ربط=انٹرنیٹ مووی ڈیٹابیس مخ پر IMDB باندې  د (P345) برخه د ويکيډاټا له لارې سمه کړئ
سمول کينډۍ لاسوند وګورئ

مارتین بوبر (په عبري: מרטין בובר؛ په یدش: מארטין בובער؛ د ۱۸۷۸ کال د فبروري ۸ – د ۱۹۶۵ کال د جون ۱۳) یو اتریشي یهودی او اسرائیلی فیلسوف ؤ چې د خپلې خبرو اترو فلسفې په خاطر ډېر مشهور ؤ، د هستي پالنې یا اګزیستنسیالیزیم (existentialism) یوه بڼه ده چې د زه – تاسو (I–Thou) اړیکې او زه – هغه (I–It ) اړیکې ترمنځ په توپیر تمرکز کوي. بوبر چې په ویانا کې زیږېدلی، د مراعات کوونکو یهودانو له کورنۍ څخه دی، خو یهودي دود سره یې پرېکون وکړ ترڅو په فلسفه کې د سیکولر زده کړو تعقیب کړي. په ۱۹۰۲ کال کې د صهیونیسټ غورځنګ مرکزي ارګان د اونیزې ډای ولټ (Die Welt) سمونګر شو، که څه هم وروسته یې په صهیونیزم کې له سازماني کار څخه لاس واخیست. بوبر په ۱۹۲۳ کال کې د هستي په اړه خپله مشهوره مقاله Ich und Du (چې وروسته په انګلیسي کې I and Thou وژباړل شوه) ولیکه او په ۱۹۲۵ کال کې یې آلماني ژبې ته د عبري انجیل ژباړل پیل کړل چې د عبري ژبې نمونې منعکس کوي.   [۲۶][۲۷]

هغه لس ځله د ادبیاتو نوبل جایزې لپاره او اوه ځله د سولې نوبل جایزې لپاره نوماند شو.   [۲۸]

ژوندلیک    

[سمول]

مارتین (عبري نوم: מָרְדֳּכַי) بوبر په ویانا کې په یوه ارتودوکس یهودي کورنۍ کې زیږېدلی. بوبر د شپاړسمې پېړۍ د رابي میر کاتزینیلنبوګن چې پادوا ښار د ماهارام (מהר"ם) په نوم پېژندل کېد، مستقیم اولاد ؤ، ماهارام د "زموږ ښوونکي، رابي، رابي میر" لپاره عبري لنډیز دی. کارل مارکس یې یو بل د پام وړ خپلوان دی. د هغه د مور او پلار له جلا کېدو وروسته کله چې دی ​​درې کلن ؤ، په لیمبرګ ( د اوکراین اوسنی لووف) کې د خپل نیکه له لوري لوی شو.  نیکه يې سلیمان بوبر د میدراش (Midrash) او رابينیک ادبیاتو پوه ؤ. بوبر په ۱۸۹۲ کال کې په لیمبرګ کې د خپل پلار کور ته راستون شو.   [۲۹]

سره له دې چې بوبر د کاتزینیلنبوګین د اولادې په توګه د داود لړۍ سره فرضي تړاو درلود، یوه شخصي دیني کړکېچ د دې لامل شو چې د یهودیت دین دودونو سره پرېکون وکړي. هغه د ایمانوئل کانټ، سورین کیرکګورډ، او د فریدریش نیچه د لیکلنو په لوستلو پیل وکړ. په ځانګړې ډول دوو وروستیو کسانو وهڅاوه ترڅو په فلسفه کې زده کړو ته دوام ورکړي. بوبر په ۱۸۹۶ کال کې ویانا ته د زده کړې لپاره لاړ (فلسفه، د هنر تاریخ، آلماني مطالعات، ژبپېژندنه).   [۳۰]

نوموړس په ۱۹۸۸ کال کې د صهیونیسټ غورځنګ سره یوځای شو او په غونډو او سازماني کارونو کې یې ګډون کاوه. بوبر کله چې زوریخ کې د زده کړې کولې، په ۱۸۹۹ کال کې د خپلې راتلونکې مېرمن، پاولا وینکلر سره چې "د باواریا د بزګرې کورنۍ څخه یوه تکړه کاتولیک لیکواله" وه، آشنا شو. پاولا په ۱۹۰۱ کال کې کاتولیک کلیسا پرېښوده او په ۱۹۰۷ کال کې یهودیت ته واوښته.   [۳۱][۳۲]

بوبر په پیل کې د آلمان لپاره د "نړیوال تاریخي ماموریت" په توګه او همدارنګه د یهودي روڼ آندو لپاره ترڅو نږدې ختیځ متمدن کړي، د لویې جګړې (Great War) څخه ملاتړ وکړ او یې لمانځله. یو شمېر ​​څېړونکي په دې باور دي، چې کله هغه د لومړۍ نړیوالې جګړې پرمهال او وروسته په ویانا کې ؤ، د جکوب ال. مورینو د لیکنو په ځانګړي ډول د "مقابله" اصطلاح د کارونې تر اغېزې لاندې راغی.  [۳۳][۳۴][۳۵]

بوبر په ۱۹۳۰ کال کې په فرانکفورت ام مېن پوهنتون کې افتخاري استاد شو، خو په ۱۹۳۳ کال کې د اډولف هټلر واک ته د رسېدو سمدستي وروسته په احتجاج کې د خپلې استادۍ څخه ګوښه شو. بیا یې د یهودي لویانو د تعلیم ر لپاره مرکزي دفتر جوړ کړ، چې په زیاتېدونکې توګه مهم بنسټ شو ځکه چې د آلمان حکومت له عمومي تعلیم څخه یهودیان منع کړل. بوبر په ۱۹۳۸ کال کې آلمان پرېښود او د برېتانیې تر قیمومت لاندې د فلسطین په بیت المقدس کې مېشت شو، په عبري پوهنتون کې استاد شو او د انسان پېژندنه او لومړنۍ ټولنپوهنه  کې یې ویناوې کړې. په ۱۹۴۸ کال کې د اسرائیل هېواد له رامنځته کېدو وروسته، بوبر ډېر مشهور اسرائیلی فیلسوف شو.

بوبر او پاولا دوه ماشومان درلودل: یو زوی، رافایل بوبر او یوه لور، ایوا شټراوس-شټایبیتس. دوی د خپلو لمسیانو، باربرا ګولډشمیټ (۱۹۲۱ – ۲۰۱۳) او جوډیت بوبر اغاسي (۱۹۲۴ – ۲۰۱۸ ) په لویولو کې مرسته وکړه، چې د مارګریټ بوبر نیومن سره د دوی د زوی رافایل د واده په پایله کې زیږېدلی وې. د بوبر مېرمن، پاولا وینکلر په ۱۹۵۸ کال په وینس کې مړه شوه او دی د ۱۹۶۵ کال د جون په ۱۳ بیت المقدس ته نږدې په تلبیه سیمه کې په خپل کور کې مړ شو.  

بوبر سابه خوړونکی ؤ.[۳۶]

مهم موضوعات  

[سمول]

د بوبر د لیکلو هڅوونکې، ځینې وختونه شاعرانه طریقه د هغه په ​​آثارو کې مهم موضوعات مشخص کړل: د حسیدي او چینایي کیسو بیا بیانول، د انجیل تفسیر او میټافزیکي خبرې اترې. بوبر چې یو کلتوري صهیونیسټ ؤ، د آلمان او اسرائیلو په یهودي او تعلیمي ټولنو کې فعال ؤ. هغه په فلسطین کې د دوه ملته حل لارې همدا راز د اسرائیل یهودي هېواد له رامنځته وروسته د اسرائیل او عربي هېوادونو د سیمه ییز فدراسیون کلک ملاتړی ؤ. د هغه نفوذ په ټول انسانیت، په ځانګړې توګه په ټولنیزه ارواپوهنه، ټولنیزه فلسفه او په دینۍ هستي پالنې په برخو کې وغځېد.   [۳۷][۳۸]

د صهیونزم په وړاندې د بوبر چلند د هغه د "عبري انسان پالنې" لید ته ودې ورکولو تمایل سره تړلی ؤ. د لارنس جې. سلبرشټاین په وینا، د "عبري انسان پالنې" اصطلاح د دې لپاره جوړه شوې چې "د [بوبر] د ملتپالنې بڼه د صهیونیسټ رسمي غورځنګ څخه جلا کړي" او دا په ګوته کړي چې "د اسرائیل ستونزه څنګه د انسانانو د نړیوالې ستونزې یوه جلا بڼه وه. لذا د یو جلا ملت په توګه د اسرائیل دنده عموماً د انسانیت له دندې سره په قطعي توګه تړلې وه".   [۳۹][۴۰]

سرچينې

[سمول]
  1. ↑ ۱٫۰ ۱٫۱ پیوستون : 118516477  — د نشر نېټه: ۹ اپرېل ۲۰۱۴ — منښتلیک: Creative Commons CC0 License
  2. ↑ ۲٫۰ ۲٫۱ Bibliothèque nationale de France ID: https://catalogue.bnf.fr/ark:/12148/cb118944280 — د نشر نېټه: ۲۶ جون ۲۰۲۰ — دوتنه: Bibliothèque nationale de France — سرليک: Script error: The function "lang" does not exist.، Script error: The function "lang" does not exist.، Script error: The function "lang" does not exist.، Script error: The function "lang" does not exist.، Script error: The function "lang" does not exist.، Script error: The function "lang" does not exist.، Script error: The function "lang" does not exist.، Script error: The function "lang" does not exist.، Script error: The function "lang" does not exist.، Script error: The function "lang" does not exist.، Script error: The function "lang" does not exist.، Script error: The function "lang" does not exist.، Script error: The function "lang" does not exist.، Script error: The function "lang" does not exist.، Script error: The function "lang" does not exist.، Script error: The function "lang" does not exist.، Script error: The function "lang" does not exist.، Script error: The function "lang" does not exist.، Script error: The function "lang" does not exist.، Script error: The function "lang" does not exist.، Script error: The function "lang" does not exist.، Script error: The function "lang" does not exist.، Script error: The function "lang" does not exist.، Script error: The function "lang" does not exist.، Script error: The function "lang" does not exist.، Script error: The function "lang" does not exist.، Script error: The function "lang" does not exist.، Script error: The function "lang" does not exist.، Script error: The function "lang" does not exist.، Script error: The function "lang" does not exist.، Script error: The function "lang" does not exist.، Script error: The function "lang" does not exist.، Script error: The function "lang" does not exist.، Script error: The function "lang" does not exist.، Script error: The function "lang" does not exist.، Script error: The function "lang" does not exist.، Script error: The function "lang" does not exist.، Script error: The function "lang" does not exist.، Script error: The function "lang" does not exist.، Script error: The function "lang" does not exist.، Script error: The function "lang" does not exist.، Script error: The function "lang" does not exist.، Script error: The function "lang" does not exist.، Script error: The function "lang" does not exist.، Script error: The function "lang" does not exist. او Script error: The function "lang" does not exist. — منښتلیک: Open License
  3. ↑ ۳٫۰ ۳٫۱ Script error: The function "lang" does not exist.
  4. ↑ ۴٫۰ ۴٫۱ د برېتانيکا انلاين پوهنغونډ پېژند: https://www.britannica.com/biography/Martin-Buber-German-religious-philosopher — subject named as: Martin Buber — د نشر نېټه: ۹ اکتوبر ۲۰۱۷ — سرليک: Script error: The function "lang" does not exist.
  5. ↑ ۵٫۰ ۵٫۱ SNAC ARK ID: https://snaccooperative.org/ark:/99166/w6736v0n — subject named as: Martin Buber — د نشر نېټه: ۹ اکتوبر ۲۰۱۷
  6. ↑ Find a Grave memorial ID: https://www.findagrave.com/memorial/9454943 — subject named as: Martin Buber — د نشر نېټه: ۹ اکتوبر ۲۰۱۷
  7. ↑ Internet Speculative Fiction Database author ID: https://www.isfdb.org/cgi-bin/ea.cgi?188992 — subject named as: Martin Buber — د نشر نېټه: ۹ اکتوبر ۲۰۱۷
  8. ↑ ۸٫۰ ۸٫۱ Discogs artist ID: https://www.discogs.com/artist/1366211 — subject named as: Martin Buber — د نشر نېټه: ۹ اکتوبر ۲۰۱۷
  9. ↑ ۹٫۰ ۹٫۱ InPhO ID: https://www.inphoproject.org/thinker/2718 — subject named as: Martin Buber — د نشر نېټه: ۹ اکتوبر ۲۰۱۷ — سرليک: Script error: The function "lang" does not exist.
  10. ↑ ۱۰٫۰ ۱۰٫۱ Brockhaus Enzyklopädie online ID: https://brockhaus.de/ecs/enzy/article/buber-martin — subject named as: Martin Buber
  11. ↑ ۱۱٫۰ ۱۱٫۱ Gran Enciclopèdia Catalana ID (former scheme): https://www.enciclopedia.cat/ec-gec-0012640.xml — subject named as: Martin Buber — سرليک: Script error: The function "lang" does not exist. — خپرونکی: Grup Enciclopèdia
  12. ↑ ۱۲٫۰ ۱۲٫۱ Babelio author ID: https://www.babelio.com/auteur/wd/19491 — subject named as: Martin Buber
  13. ↑ ۱۳٫۰ ۱۳٫۱ Hrvatska enciklopedija ID: https://www.enciklopedija.hr/Natuknica.aspx?ID=9904 — subject named as: Martin Buber — دوتنه: Dalibor Brozović او Tomislav Ladan — سرليک: Script error: The function "lang" does not exist. — خپرونکی: Miroslav Krleža Lexicographical Institute
  14. ↑ ۱۴٫۰ ۱۴٫۱ ۱۴٫۲ https://cs.isabart.org/person/26330 — د نشر نېټه: ۱ اپرېل ۲۰۲۱
  15. ↑ ۱۵٫۰ ۱۵٫۱ Munzinger person ID: https://www.munzinger.de/search/go/document.jsp?id=00000001630 — subject named as: Martin Buber — د نشر نېټه: ۹ اکتوبر ۲۰۱۷
  16. ↑ پیوستون : 118516477  — د نشر نېټه: ۱۱ ډيسمبر ۲۰۱۴ — منښتلیک: Creative Commons CC0 License
  17. ↑ ۱۷٫۰ ۱۷٫۱ پیوستون : 118516477  — د نشر نېټه: ۲۸ سپټمبر ۲۰۱۵ — سمونګر: Alexander Prokhorov — سرليک: Script error: The function "lang" does not exist. — نسخهدريم — موضوع: Бубер Мартин — خپرونکی: The Great Russian Encyclopedia
  18. ↑ ۱۸٫۰ ۱۸٫۱ ۱۸٫۲ ۱۸٫۳ دوتنې ټوليزه پېژندنه: https://d-nb.info/gnd/118516477 — د نشر نېټه: ۱۸ جولای ۲۰۲۴
  19. ↑ پیوستون : 118516477  — د نشر نېټه: ۲۷ سپټمبر ۲۰۱۵ — سمونګر: Alexander Prokhorov — سرليک: Script error: The function "lang" does not exist. — نسخهدريم — موضوع: Бубер Мартин — خپرونکی: The Great Russian Encyclopedia
  20. ↑ پیوستون : 118516477  — د نشر نېټه: ۳۰ ډيسمبر ۲۰۱۴ — منښتلیک: Creative Commons CC0 License
  21. ↑ NL CR AUT ID: https://aleph.nkp.cz/F/?func=find-c&local_base=aut&ccl_term=ica=jn19990009521 — د نشر نېټه: ۱ مارچ ۲۰۲۲
  22. ↑ http://data.bnf.fr/ark:/12148/cb118944280 — د نشر نېټه: ۱۰ اکتوبر ۲۰۱۵ — دوتنه: Bibliothèque nationale de France — منښتلیک: Open License
  23. ↑ CONOR.SI ID: https://plus.cobiss.net/cobiss/si/sl/conor/5808739
  24. ↑ NL CR AUT ID: https://aleph.nkp.cz/F/?func=find-c&local_base=aut&ccl_term=ica=jn19990009521 — د نشر نېټه: ۷ نومبر ۲۰۲۲
  25. ↑ https://www.kb.nl/themas/boekkunst-en-geillustreerde-boeken/de-blauwe-schuit-en-hn-werkman-1941-1944/de-blauwe-schuit-chassidische-legenden-1 — د نشر نېټه: ۳ مې ۲۰۲۰
  26. ↑ "Island of Freedom - Martin Buber". Roberthsarkissian.com. منځګړی |CitationClass= له پامه غورځول شوی (لارښود)
  27. ↑ Buber, Martin (1970). I and Thou. US: Charles Scribner's Sons. د کتاب نړيواله کره شمېره 978-0684717258. منځګړی |CitationClass= له پامه غورځول شوی (لارښود)
  28. ↑ "Nomination Database". Nobelprize.org. لاسرسي‌نېټه ۲۴ جنوري ۲۰۱۷. منځګړی |CitationClass= له پامه غورځول شوی (لارښود)
  29. ↑ Rosenstein, Neil (1990), The Unbroken Chain: Biographical Sketches and Genealogy of Illustrious Jewish Families from the 15th–20th Century, 1, 2 (چاپ revised), New York: CIS, د کتاب نړيواله کره شمېره 0-9610578-4-X منځګړی |CitationClass= له پامه غورځول شوی (لارښود)
  30. ↑ Wood, Robert E (1 December 1969). Martin Buber's Ontology: An Analysis of I and Thou. Northwestern University Press. مخونه 5. د کتاب نړيواله کره شمېره 978-0-8101-0650-5. منځګړی |CitationClass= له پامه غورځول شوی (لارښود)
  31. ↑ The Pity of It All: A History of Jews in Germany 1743–1933. p. 238. (2002) ISBN 0-8050-5964-4
  32. ↑ "The Existential Primer". Tameri. د اصلي آرشيف څخه پر December 26, 2018 باندې. لاسرسي‌نېټه August 28, 2011. منځګړی |CitationClass= له پامه غورځول شوی (لارښود)
  33. ↑ Elon, Amos. (2002). The Pity of It All: A History of Jews in Germany, 1743–1933. New York: Metropolitan Books. Henry Holt and Company. pp. 318–319. ISBN 0-8050-5964-4.
  34. ↑ "Jacob Levy Moreno's encounter term: a part of a social drama" (PDF). Psykodramainstitutt.no. مخونه 9–10. د اصلي (PDF) آرشيف څخه پر ۱۰ مارچ ۲۰۱۷ باندې. لاسرسي‌نېټه ۰۹ اگسټ ۲۰۱۹. منځګړی |CitationClass= له پامه غورځول شوی (لارښود)
  35. ↑ "Moreno's Influence on Martin Buber's Dialogical Philosophy". Blatner.com. لاسرسي‌نېټه ۰۹ اگسټ ۲۰۱۹. منځګړی |CitationClass= له پامه غورځول شوی (لارښود)
  36. ↑ Rosen, Steven. (1987). Food for the Spirit: Vegetarianism and the World Religions. Bala Books. p. 45. ISBN 9780896470224
  37. ↑ Buber 1996، م. 34.
  38. ↑ Buber 1996، م. 92.
  39. ↑ Schaeder, Grete (1973). The Hebrew humanism of Martin Buber. Detroit: Wayne State University Press. مخونه 11. د کتاب نړيواله کره شمېره 0-8143-1483-X. منځګړی |CitationClass= له پامه غورځول شوی (لارښود)
  40. ↑ Silberstein, Laurence J (1989). Martin Buber's Social and Religious Thought: Alienation and the quest for meaning. New York: New York University Press. مخونه 100. د کتاب نړيواله کره شمېره 0-8147-7886-0. منځګړی |CitationClass= له پامه غورځول شوی (لارښود)
"https://ps.wikipedia.org/w/index.php?title=مارتین_بوبر&oldid=321995" نه اخيستل شوی