بهاماس
بهاماس ، په رسمي توګه د بهاماس مشترکه دولت په نوم پېژندل کيږي ي، د 27 لويو ټاپوګانو، 661 کوچني ټاپوګانو او 2,387 غرګيو څخه جوړ شوی هېواد دی. دا هېواد د کیوبا په شمال کې د آرام سمندر په اوږدو کې موقعیت لري. امریکا په شمال لویدیځ کې موقعیت لري. د ځمکې ټوله مساحت 13,939 مربع کیلومتره دی او ټول نفوس یې 3,30,000 اټکل شوی. پلازمېنه یې ناساو ده. بهاماس په 1492 کې د کولمبس لومړی منزل و. دا د 1513 څخه تر 1648 پورې ناامنه پاتې شو او له هغه وروسته په برمودا کې انګریزانو دلته میشته کول پیل کړل. په 1718 کې، دې ته د برتانوي استعمار حیثیت ورکړل شو. د امریکا د خپلواکۍ له جګړې وروسته، د برتانیې تاج ته په زرګونو وفاداران او تور غلامان بهاماس ته ولاړل او په میشته کیدو یې پیل وکړ. په 1807 کې د برتانوي امپراتورۍ کې د غلامانو تجارت لغوه شو. په دې اعلان سره د برتانیې د شاهي سمندري بیړیو څخه د غلامانو څخه ډک غلامان آزاد شول. ځینې یې په بهاماس کې میشت دي. غلامي په 1834 کې لغوه شوه او د آزاد شوي غلامانو راتلونکی نسل په بهاماس کې میشت شو. د سړي سر عاید له مخې بهاماس په شمالي امریکا کې له متحده ایالاتو او کاناډا وروسته دریم ځای لري. سربیره پردې، دا ترټولو بډایه هیواد دی چې د متحده ایالاتو - مکسیکو پولې په سویل کې موقعیت لري. سربیره پردې، په هیواد کې ترټولو بډایه هیواد د لوی تور نفوس سره بهاماس دی. تاریخ[سمول]د ټینو نسل خلک په 11 پیړۍ کې د هسپانولیا او کیوبا څخه د بهاماس غیر آباد ټاپو ته راغلل. دا خلک د لوکین په نوم یادیدل. اټکل کیږي چې په 1492 کې د کریسټوفر کولمبس د راتګ په وخت کې د لوکین خلکو شمیر له 30,000 څخه ډیر و. هغه جزیره چیرې چې کریسټوفر کولمبس لومړی ځای پر ځای شوی و د سان سلواډور ټاپو په نوم پیژندل کیږي. داسې انګیرل کیږي چې اروپایان د 17 پیړۍ دمخه دلته میشته کیدو ته زړه نازړه وو. په 1670 کې، پاچا چارلس II د دې ټاپوګانو قبضه وکړه، چې وروسته پاچا د واکونو لکه تجارت ، مالیه او د والي ټاکل په کرایه پیل کړل. 18 مه پېړۍ[سمول]د ملکیت د دې دورې په جریان کې، بهاماس د قزاقانو لپاره جنت شو. د دې ستونزې د هواري لپاره په ۱۷۱۸ کال کې د انګرېز حکومت وسله وال ځواکونه ولېږل، چې له ډېرو هلو ځلو وروسته يې دغه قزاقان له منځه يوړل. د امریکا د خپلواکۍ جګړې پر مهال دغه ټاپوګان د امریکا د سمندري ځواکونو هدف و. په 1782 کې په یارکټاون کې د انګریزانو له ماتې وروسته، اسپانوي بېړۍ ساحل ته ورسېده او ښار یې له جګړې پرته ونیوه. د امریکا له خپلواکۍ وروسته ۷۳۰۰ برتانوي وفاداران له خپلو غلامانو سره له نیویارک، فلوریډا او کارولینا څخه وتښتېدل او بهاماس ته ورسېدل. همدغو خلکو په څو ټاپوګانو کې کرنه پیل کړه او ډېر ژر د یوه سیاسي ځواک په توګه راڅرګند شول. په هغه وخت کې، دلته د نفوس اکثریت تور افریقایان وو. انګریزانو په 1807 کې د غلامانو تجارت لغوه کړ چې له امله یې په زرګونو آزاد غلامان په دې ټاپوګانو کې میشت شول. په پای کې د ۱۸۳۴ کال د اګست په لومړۍ نېټه د برتانوي امپراتورۍ څخه غلامي ختمه شوه. 20 مه پیړۍ[سمول]د دویمې نړیوالې جګړې وروسته، عصري سیاسي پرمختګ پیل شو. په 1950 لسیزه کې، لومړی سیاسي ګوندونه جوړیدل پیل شول، او په 1964 کې، انګلستان بهاماس ته داخلي خپلواکي ورکړه. په 1967 کې، سر لینډن پیډلنګ دلته لومړی وزیر شو. په 1968 کې، هغه لومړی وزیر شو. بهاماس په 1973 کې په بشپړه توګه خپلواکه شوه مګر د کامن ویلت غړیتوب یې ساتلی و. د بهاماس اقتصاد دوه اصلي ستنې سیاحت او د ساحل اقتصادي اسانتیاوې دي. په هرصورت، مهم مسایل لکه تعلیم، عامې روغتیا، کور، د مخدره توکو نړیوال قاچاق او د هایټي څخه غیرقانوني کډوال شتون لري. جغرافیه او اقلیم[سمول]بهاماس د 20 او 28 شمال عرض البلدونو او د 72 او 80 لویدیځ عرض البلدونو ترمنځ موقعیت لري. متحده ایالاتو ته ترټولو نږدې ټاپو بیمیني دی چې د بهاماس د دروازې په نوم هم پیژندل کیږي. د سویل ختیځ ټاپو د اناګوا په نوم یادیږي. تر ټولو لوی ټاپو اندروس دی. پلازمینه ناساو په یوه ټاپو کې موقعیت لري چې د نیو پروویډنس په نوم یادیږي. ټول ټاپوګان فلیټ او ټیټ دي او ډیری یې د بحر له سطحې څخه له 15 څخه تر 20 مترو پورې لوړ دي. په هیواد کې ترټولو لوړه نقطه ماونټ کومو ده چې د بحر له سطحې څخه 63 متره لوړوالی لري. هوا[سمول]د بهاماس اقلیم د فرعي استوایی څخه تر استوایی دی او د خلیج جریان لخوا معتدل دی. په هرصورت، طوفانونه دلته په دوبي او مني کې تیریږي. په بهاماس کې د تودوخې درجه هیڅکله صفر درجې ته نه رسیږي، مګر د تودوخې درجه له دوه څخه تر درې درجو پورې راټیټه کیږي. د بارانونو په جریان کې د جنوري 1977 کې په فریپورټ کې لږ مقدار واوره هم لیدل شوې وه. په هغه وخت کې، د میامي سیمه د عادي واورې تجربه کوله. هغه وخت دلته تودوخه ۴،۵ درجې وه. حکومت او سیاست[سمول]بهاماس یو خپلواک او خپلواک هیواد دی. په هرصورت، سیاسي او حقوقي سیسټم تر ډیره حده د برتانوي سیسټم څخه اخیستل شوی. بهاماس پارلماني ډیموکراسي لري چې دوه لوی سیاسي ګوندونه لري. د دوی نومونه د آزاد ملي غورځنګ او پروګریسیو لیبرال ګوند دي. د ټولو دندو نيمايي برخه د ګرځندوی په صنعت پورې اړه لري، خو د وروستيو اقتصادي بحرانونو له امله د سيلانيانو شمېر د پام وړ کم شوی دی. بانکي او نړیوال اقتصادي فعالیتونه هم په همدې تناسب کم شوي دي. بهاماس د هیوادونو د مشترک المنافع او د هیوادونو د مشترک المنافع غړی دی. ملکه الیزابت II د دولت د مشر حیثیت لري چې د والي جنرال لخوا استازیتوب کیږي. مقننه ځواک په دوه اړخیزه پارلمان پورې اړه لري. په دې کې د اسمبلۍ 41 غړي، ولسي جرګه او د مشرانو جرګې 16 غړي شامل دي. د ولسي جرګې غړي د ټاکنو له لارې ټاکل کېږي او د مشرانو جرګې غړي د والي له خوا ټاکل کېږي. په هرصورت، د دغو 16 غړو څخه، 9 د لومړي وزیر په مشوره د ګورنر جنرال لخوا ټاکل کیږي، 4 د اپوزیسیون د مشر په مشوره ټاکل کیږي او پاتې درې غړي د والي په مشوره ټاکل کیږي. لومړی وزیر او د اپوزیسیون مشر. ولسي جرګه ټول قوانین جوړوي. لومړی وزیر د حکومت د مشر حیثیت لري او په مجلس کې د اکثریت ګوند مشر دی. ډیری واکونه کابینې ته ورکړل شوي، چې د لومړي وزیر لخوا د هغه د ګوند څخه غوره کیږي. اساسي قانون د بیان، مطبوعاتو، عبادت، حرکت او داسې نورو ازادي تضمینوي. که څه هم په جغرافیه کې د کیریبین برخه نه ده، بهاماس د کارابین ټولنې برخه ده. دلته قضا خپلواکه ده. ډیری قوانین د برتانیا له قوانینو څخه اخیستل شوي دي. اقتصاد[سمول]په کارابین کې یو له بډایه هیوادونو څخه ، د بهاماس اقتصاد په لویه کچه په سیاحت پورې تړلی دی ، کوم چې د هیواد د ټول اقتصاد 60 سلنه برخه جوړوي. د نیمایي څخه ډیر دندې هم د سیاحت سره تړاو لري. له سیاحت وروسته دوهم مهم صنعت اقتصادي خدمتونه دي چې د ټول اقتصاد شاوخوا 15 سلنه برخه جوړوي. د هیواد اقتصاد په مالیاتو پورې اړه لري. د دولت د عوایدو یوه لویه برخه د وارداتو محصولاتو، د جواز له فیسونو، املاکو او دولتي ټکټونو څخه راځي. په هرصورت، بهاماس هیڅ عاید مالیه، کارپوریټ مالیه، د پانګې اچونې مالیه، د ارزښت اضافه مالیه یا د شتمنیو مالیه نلري. د ټول ملي عاید شاوخوا 22 سلنه د مالیاتو څخه راځي. د انفلاسیون کچه یوازې 3.7 سلنه ده. بهاماس په امریکا کې د سړي سر عاید له مخې دریم هېواد دی. توکمیزه ډله[سمول]افریقایي بهاماس[سمول]افریقایي بهامیان هغه خلکو دي چې پلرونه یې د افریقا په وچه پورې اړه لري. لومړني افریقیان چې بهاماس ته رسیدلي په حقیقت کې آزاد شوي غلامان وو چې د نوي ژوند په لټه کې په بهاماس کې میشته وو. د افریقایي نسل خلک اوس مهال په بهاماس کې د نفوس 85 سلنه جوړوي. اروپايي[سمول]د اروپایی بهامیانو ټولیز شمیر شاوخوا 38,000 دی. دا خلک د امریکا او برتانوي نسل څخه دي. دا خلک د ټول نفوس ۱۲ سلنه جوړوي. د نفوس ځانګړتیاوې[سمول]د بهاماس ټول نفوس 3,54,563 تنه دی. د اړوندو مقالو لیست بهاماس[سمول]
سرچينې[سمول]
| |||||||||||||||||||||||||||||
