Jump to content

قاسم سليماني

د ويکيپېډيا، وړیا پوهنغونډ له خوا
حاجي   ويکيډاټا کې (P511) ځانګړنې بدلې کړئ
قاسم سليماني
سليماني په خپل پوځي لباس کې
سليماني په خپل پوځي لباس کې
سليماني په خپل پوځي لباس کې

د شخص معلومات
پيدايښت 11 مارچ 1957 زېږديز
مړینه 3 جنوري 2020 زېږديز
بغداد عراق
د مړینې لامل هوايي بريد
تابعیت ايرانايران
اولاد زينب او محمد رضا
پلار حسن سليماني
مور فاطمه سليماني
ورور سهراب سليماني
عملي ژوند
کار/مسلک پوځي افسر
مورنۍ ژبه پارسي ژبه   ويکيډاټا کې (P103) ځانګړنې بدلې کړئ
کاروونکي ژبه(ي) پاړسي او عربي
پوځي خدمت
وفاداري ايران   ويکيډاټا کې (P945) ځانګړنې بدلې کړئ
برخه د سپاه پاسداران انقلاب اسلامی ځواک   ويکيډاټا کې (P241) ځانګړنې بدلې کړئ
مقام ډگر جنرال   ويکيډاټا کې (P410) ځانګړنې بدلې کړئ
مشرتوب د قدس ځواک   ويکيډاټا کې (P598) ځانګړنې بدلې کړئ
جګړه/جګړې د ایران او عراق جګړه ،  په افغانستان کې جګړه ،  د لبنان جګړه ۲۰۰۶ ،  د عراق جګړه ،  د سوریې کورنۍ جګړه ،  عراقي پاڅون (۲۰۱۱ – ۲۰۱۳ زکال) ،  له ۲۰۱۹ نه تر ۲۰۲۲ ز کال پورې د فارس خلیج کړکېچ   ويکيډاټا کې (P607) ځانګړنې بدلې کړئ
جايزې
نشان ذوالفقار(2009) نشان فتح(1989)
ويبپاڼه
ربط=انٹرنیٹ مووی ڈیٹابیس مخ پر IMDB باندې  ويکيډاټا کې (P345) ځانګړنې بدلې کړئ

قاسم سلیماني (زېږون: 11 مارچ، 1957، کرمان - مړینه: د جنوري 3مه، 2020، بغداد) یو ایرانی تورن جنرال و او د اسلامي انقلابي ګارډ قول اردو د قدس ځواک د مشر په توګه یې دنده ترسره کوله تر هغه چې د هغه لخوا ووژل شو. امریکایی پوځ. هغه د ایران او عراق د جګړې پر مهال د [۱] کرمان د لښکر ۴۱ قومندان و. نوموړی د ۲۰۱۱ کال د جنورۍ په ۲۴ مه د ميجر جنرال په رتبه کې ترفيع کړای شو.د ایران ستر رهبر سید علي خامنه اي د هغه د خدمتونو په خاطر هغه ته د شهید زنده لقب ورکړ. او وروسته يې د ډګر جنرالۍ رتبې ته وده ورکړه.

سلیماني په لبنان کې د حزب الله په پوځي روزنه، له جنوبي لبنان څخه د اسرائیلو په وتلو، په افغانستان کې د جګړې، له صدام حسین وروسته په عراق کې د سیاسي او دیپلوماتیکو فضا په بیا رغونه، په سوریه کې د کورنۍ جګړې او پر ضد په جګړه کې مهم رول لوبولی دی. داعش په عراق کې څه وکړل د داعش پر وړاندې له جګړې مخکې، هغه په عامه توګه له راڅرګندېدو ډډه کوله؛ خو په عراق کې د هغه د شتون او له داعش سره د مبارزې پر مهال د ایران حکومت څو څو ځله د هغه د پوځي لاسته راوړنو انځورونه خپاره کړل، چې د هغه هویت یې عامو خلکو ته وپېژندل او خلک یې نه یوازې په پېژندلو، بلکې د مخامخ کېدو له لارې یې په پېژندلو پیل وکړ. پیژندل له همدې ځایه یې مینه پیل شوه. په رسنیو کې هغه په عام ډول د "زلي کماندار" (د سیوري قوماندان) په نوم پیژندل کیده. د واشنګټن په سترګو کې سلیماني هغه څېره وه چې لاسونه یې د امريکايي ځواکونو په وينو رنګ شوي وو، په داسې حال کې چې په ايران کې د هغه محبوبيت لامل د ايران پر ضد د امريکا بنديزونه او فشارونه د امريکا ضد کړنې وې.

د ۲۰۲۰ کال د جنورۍ په ۳ مه،سليماني د بغداد نړيوال هوايي ډګر ته څېرمه د امريکا بې پيلوټه الوتکې په بريد کې له ابو مهدي المهندس او لسو نورو کسانو سره ووژل شو، دا بريد د امريکا ولسمشر ډونالډ ټرمپ په امر شوی و.

ژوند

[سمول]

قاسم سلیماني د ۱۹۵۷ کال د مارچ په ۱۱ مه د ایران د کرمان ولایت د رابر ولسوالۍ په يوه قومي ډوله غرني کلي کې زېږېدلی و. د ځوانۍ په لومړیو کې یې په ساختماني برخه کې کار پیل کړ او د کرمان د اوبو رسولو په ریاست کې یې د قراردادي په توګه دنده ترسره کړه.

په ایران کې د ۱۹۷۹ کال له اسلامي انقلاب او د سپاه پاسداران د سپاه پاسداران له تشکیل وروسته، سلیماني له دغه ستر هدف سره ملګری شو.

د ایران-عراق جګړه

[سمول]

سلیماني د ایران د اسلامي انقلاب په وخت کې د کرمان د اوبو رسولو په شرکت کې کار کاوه، په همدې حال کې د سپاه افتخاري غړی شو، په ۴۱ ضرارالله لوا بدل شو او په ۱۹۸۲ کال کې د دغه لښکر له جوړیدو وروسته د دغې لوا مشر شو. تر هغه چې هغه په 1997 کې د قدس ځواک سره یوځای شو. د هغه په مشرۍ، دغه پوځ په جګړه کې مهم رول ولوباوه.

له جګړې وروسته

[سمول]

د ایران او عراق جګړه په ۱۹۸۸ کال کې پای ته ورسېده. د جګړې له پای ته رسېدو وروسته د سرالله قاسم سلیماني په مشرۍ ۴۱ لښکر بېرته کرمان ته راغی او د هغو قاچاقبرانو او نشه يي توکو د پلورونکو په ځپلو بوخت شو چې په ختیځو پولو کې یې شور جوړاوه. قاسم سلیماني د قدس ځواک تر قوماندې پورې د همدې پوځ مشري ته دوام ورکړ.

سلیماني یو له هغو جنرالانو څخه و چې د ۱۹۹۹ کال د جولای په میاشت کې د محصلینو د اعتراضونو په پایله کې د هغه وخت ولسمشر محمد خاتمي ته د پوځي قومندانانو له خوا یو لیک لاسلیک شو.

د قدس ځواک مشري

[سمول]

قاسم سلیماني په ۱۹۹۸ کال کې د سپاه پاسداران د قدس ځواک قومندان وټاکل شو. دا هغه وخت و چې طالبان په افغانستان کې د ودې په حال کې وو، د کردستان د کورنۍ جګړې د تجربې پر بنسټ، هغه غوره انتخاب و. او په هغه وخت کې افغانستان د طالبانو په دوره کې د کورنۍ جګړې قرباني و، نو دوی په دې محاذونو کې غوره رول لوبولی شي او تر ټولو مهمه خبره دا وه چې قاسم سلیماني د قدس ځواکونو د قوماندې تر اخیستو پورې تجربه درلوده. د ایران اته کاله وو، د عراق جګړه او ورپسې په ایران او افغانستان کې د نشه یي توکو د سوداګرو او قاچاقبرانو ځپل له پوځي پلوه ډېر ارزښتناک وو.

"هغه له هرې زاویې د نظام څارونکی دی او شاید هغه څه وي چې زه یې سیاسي مینه وال بولم."

د قدس ځواک استازی حجت الاسلام علي شیرازي وايي، سلیماني د خپلې دندې پر مهال ماته اجازه نه راکوله چې حتی یو ریال یا یو ډالر هم واخلم او ډېر ځله به یې راته ویل چې د خپلې مېرمنې او اولادونو لګښت پخپله اخلم. هغه زیاته کړه که څه هم د قاسم سلیماني شهادت زموږ لپاره یوه لویه صدمه ده، خو هغه تل دا هیله درلوده او زه پوهیږم چې دا د هغه د څلویښتو کلونو ارمان و.

قتل

[سمول]

سلیماني د ۲۰۲۰ کال د جنورۍ په ۳ مه د جمعې په ورځ د بغداد نړیوال هوايي ډګر ته څېرمه د امریکا د بې پیلوټه الوتکې په برید کې ووژل شو، په دغه برید کې د هغه د عراقي ملېشو قومندان ابو مهدي المهندس، حشد الشعبي او لس نور کسان هم ووژل شول. د امریکا متحدو ایالتونو د دفاع وزارت ویلي، دغه هوايي برید د امریکا د ولسمشر او د ټولو ځواکونو د مشر ډونالډ ټرمپ په امر شوی و. د سلیماني له وژل کېدو درې ورځې وړاندې په بغداد کې د امریکا پر سفارت له برید وروسته ټرمپ ویلي و چې ایران به له جدي پایلو سره مخ شي او ټینګار یې وکړ چې "دا یو خبرداری دی، ګواښ نه دی."

جنازه او تدفین

[سمول]

د قاسم سلیماني، ابو مهدي المهندس او نورو ټولو وژل شویو کسانو د جنازې لمونځ د ۲۰۲۰ کال د جنورۍ په څلورمه په بغداد او کاظمین کې ترسره شو چې په زرګونو عراقیانو پکې ګډون کړی وو.

بله ورځ د ۲۰۲۰ کال د جنورۍ په ۵ مه د جنرال قاسم سلیماني، ابو مهدي المهندس او نورو ټولو ایراني شهیدانو جسدونه ایران ته راوړل شول، چې د جنازې لمونځ یې لومړی په اهواز او مشهد ښارونو کې ترسره شو، چې په زرګونو کسانو پکې ګډون وکړ. خلکو برخه اخیستې وه. د نیویارک ټایمز په وینا، په دغو دوو ښارونو کې په ملیونونو خلک وو چې د امریکا له متحدو ایالتونو یې غچ غوښتل.

د ۲۰۲۰ کال د جنورۍ په ۶ مه د قاسم سلیماني، ابو مهدي المهندس او نورو شهیدانو د جنازې لمونځ په تهران او قم کې ادا شو. د ایران د اسلامی جمهوریت د ستر لارښود سید علی خامنه ای په مشرۍ د شهیدانو د جنازې لمونځ په تهران کښې ادا شو د جنازې په لمانځه کښې په زرګونو کسانو ګډون وکړ او د ځینو رسنیو په وینا له جنازې وروسته دا په ایران کې د امام خمیني د جنازې تر ټولو لویه غونډه وه.

د ایران ځوابي برید

[سمول]

د قاسم سلیماني د وژلو په غبرګون کې ایران د ۲۰۲۰ کال د جنورۍ په ۸ مه سهار وختي په کرمانشاه کې د عین الاسد پر امریکايي هوايي اډې د څو بالستیک توغندیو برید وکړ.

حوالې

[سمول]
  1. «زندگی نامهٔ سردار قاسم سلیمانی»۔ aei.org. بایگانی‌شدہ از اصلی در 30 سپتامبر 2011. دریافت‌شدہ در 8 اکتبر 2011.