د ويکيپېډيا، وړیا پوهنغونډ له خوا
اوږده ليکنه
|
د غزالي ليكنې
د اسلامي متفكرانو له ډلې څخه هېڅ داسې پوه آندی نشته چې د غزالي په كچه ليكنې يې كړې وي. داسې ويل كېږي، چې دده ليكلي اثار يې لومړې وشمېرل، او بيا يې دده د ژوند پر ورځو ووېشل، چې په هره ورځ په لسهاوو پاڼې ورسېدې.
د غزالي زياتره ليكنې د بغداد د نظامي ښوونځي كې د ښوونې پر وخت ترسره كړي، چې له ۴۷۸ څخه تر ۴۸۷ هجري سپوږميز ترمنځ كلونه راځي.
د غزالي عربي ليكنې په لاندې ډول دي:
- البسيط په فقه كې
- الوسيط په فقه كې
- الوجيز په فقه كې
- مقاصدالفلاسفه (په 487 سپوږميز هجري كال كې د فلسفې په اړه)
- تهافتالفلاسفه(په 488 سپوږميز هجري كال كې، د علم كلام په اړه)
- محكالنظر(در سال 488 سپوږميز هجري كال، د منطق په اړه )
- معيارالعلم 488 سپوږميز هجري
- ميزانالعلم 488 سپوږميز هجري
- المستظهري 488 سپوږميز هجري كال، د علم كلام په اړه)
- حجهالحق(په 488 سپوږميز هجري كال، د علم كلام په اړه)
- الاقتصادفي العقائد(در سال 489 سپوږميز هجري كال، په دمشق كې د علم كلام په اړه)
- الرساله القدسيه (په 489 سپوږميز كال، په دمشق كې د علم كلام په اړه)
- احياءعلومالدين (د 490 او 495 سپوږميزو كلونو ترمنځ په شام، قدس، حجاز او طوس كې د تصوف په اړه)
- بدايهالهدايه (په 495 سپوږميز هجري كال په اخلاقو كې)
- المقصدالاسني(په 495 سپوږميز كال)
ميان سالهاي 495 و 498 سپوږميز كال:
- جواهرالقرآن،
- كتاب الاربعين (اخلاق)،
- كيمياي سعادت فارسي ( تصوف) الدره الفاخره.
- القسطاس المستقيم(در سال 498 سپوږميز سپوږميز هجري كال كال).
- فيصلالتفرقه بين الاسلام و الزندقه
- ايهاالولد(په تصوف په اړه)
- المنقذ من الضلال د ژوند د شرحې په اړه.
- المستصفي من اصول الفقه(په 503 سپوږميز هجري كال په فقه كې وليكه)
- مشكاه الانوار (د 503 تر 505 سپوږميز هجري كال يانې توس ته له وروستي راگرځېدو څخه وروسته، دا كتاب د تصوف په اړه دى.
- الجامالعواممنعلمالكلام (در سالهاي 504 تا 505 سپوږميز هجري كال، د تصوف په اړه)
- معراجالسالكين (د 504 او 505 سپوږميز هجري كلونو ترمنځ،د تصوف په اړه)
له 489 سپوږميزكال څخه وروسته يې ځينې ليكنې كړي، چې په لاندې ډول دي:
- الادب فيالدين،
- القواعدالعشره،
- الرسالهالوعظيه،
- رسالهالطير،
- الرسالهالدينييه،
- منهاجالعارفين(د تصوف په اړه)
- روضهالطالبين (د تصوف په اړه)
- الدره الفاخره
- عجائبالمخلوقات و اسرارالكائنات چې په: (الحكمه في مخلوقاتالله) مشهور دى.
د غزالي هغه ليكنې چې په پاړسو ژبه يې كړي
- اسرارالحج وتلبيسابليس،
- كيمياي سعادت كه مهمترين كتاب او به فارسي است و كتاب احياءعلومالدين خودرا در آن خلاصه كرده است.
د يادولو وړ ده، چې غزالي په فقه، تفسير، كلام، فلسفه او تصوف په اړه د امام شافعي رحمه الله د اصولو په لار ډېر زيات ليكلي اثار لري.
غزلي په نثر او نظم دواړو كې په عربي او پاړسو ژبو ښه ليكنې لري، چې له همدې وجې د پاړسي ژبې له نامتو ليكوالو څخه گڼل كېږي،
د غزالي فلسفه
په فلسفي موضوعاتو كې د غزالي ونډه
د تصوف په اړه د غزالي دريځ
په علم كلام كې د غزالي ونډه
تړلي ليكنې
دا هم وگورئ
اخځليكونه
|