محمد الغزالي

د ويکيپېډيا، وړیا پوهنغونډ له خوا
امام محمد الغزالي

د غزالي ليكنې

د اسلامي متفكرانو له ډلې څخه هېڅ داسې پوه آندی نشته چې د غزالي په كچه ليكنې يې كړې وي. داسې ويل كېږي، چې دده ليكلي اثار يې لومړې وشمېرل، او بيا يې دده د ژوند پر ورځو ووېشل، چې په هره ورځ په لسهاوو پاڼې ورسېدې.

د غزالي زياتره ليكنې د بغداد د نظامي ښوونځي كې د ښوونې پر وخت ترسره كړي، چې له ۴۷۸ څخه تر ۴۸۷ هجري سپوږميز ترمنځ كلونه راځي.

د غزالي عربي ليكنې په لاندې ډول دي:

        • البسيط په فقه كې
        • الوسيط په فقه كې
        • الوجيز په فقه كې
        • مقاصدالفلاسفه (په 487 سپوږميز هجري كال كې د فلسفې په اړه)
        • تهافت‌الفلاسفه(په 488 سپوږميز هجري كال كې، د علم كلام په اړه)
        • محك‌النظر(در سال 488 سپوږميز هجري كال، د منطق په اړه )
        • معيارالعلم 488 سپوږميز هجري
        • ميزان‌العلم 488 سپوږميز هجري
        • المستظهري 488 سپوږميز هجري كال، د علم كلام په اړه)
        • حجه‌الحق(په 488 سپوږميز هجري كال، د علم كلام په اړه)
        • الاقتصادفي العقائد(در سال 489 سپوږميز هجري كال، په دمشق كې د علم كلام په اړه)
        • الرساله القدسيه (په 489 سپوږميز كال، په دمشق كې د علم كلام په اړه)
        • احياءعلوم‌الدين (د 490 او 495 سپوږميزو كلونو ترمنځ په شام، قدس، حجاز او طوس كې د تصوف په اړه)
        • بدايه‌الهدايه (په 495 سپوږميز هجري كال په اخلاقو كې)
        • المقصدالاسني(په 495 سپوږميز كال)

ميان سالهاي 495 و 498 سپوږميز كال:

        • جواهرالقرآن،
        • كتاب الاربعين (اخلاق)،
        • كيمياي سعادت فارسي ( تصوف) الدره الفاخره.
        • القسطاس المستقيم(در سال 498 سپوږميز سپوږميز هجري كال كال).
        • فيصل‌التفرقه بين الاسلام و الزندقه
        • ايهاالولد(په تصوف په اړه)
        • المنقذ من ‌الضلال د ژوند د شرحې په اړه.
        • المستصفي من‌ اصول الفقه(په 503 سپوږميز هجري كال په فقه كې وليكه)
        • مشكاه الانوار (د 503 تر 505 سپوږميز هجري كال يانې توس ته له وروستي راگرځېدو څخه وروسته، دا كتاب د تصوف په اړه دى.
        • الجام‌العوام‌من‌علم‌الكلام (در سالهاي 504 تا 505 سپوږميز هجري كال، د تصوف په اړه)
        • معراج‌السالكين (د 504 او 505 سپوږميز هجري كلونو ترمنځ،د تصوف په اړه)

له 489 سپوږميزكال څخه وروسته يې ځينې ليكنې كړي، چې په لاندې ډول دي:

        • الادب في‌الدين،
        • القواعدالعشره،
        • الرساله‌الوعظيه،
        • رساله‌الطير،
        • الرساله‌الدينييه،
        • منهاج‌العارفين(د تصوف په اړه)
        • روضه‌الطالبين (د تصوف په اړه)
        • الدره الفاخره
        • عجائب‌المخلوقات و اسرارالكائنات چې په: (الحكمه في مخلوقات‌الله) مشهور دى.

د غزالي هغه ليكنې چې په پاړسو ژبه يې كړي

        • اسرارالحج وتلبيس‌ابليس،
        • كيمياي سعادت كه مهمترين كتاب او به فارسي است و كتاب احياءعلوم‌الدين خودرا در آن خلاصه كرده است.

د يادولو وړ ده، چې غزالي په فقه، تفسير، كلام، فلسفه او تصوف په اړه د امام شافعي رحمه الله د اصولو په لار ډېر زيات ليكلي اثار لري. غزلي په نثر او نظم دواړو كې په عربي او پاړسو ژبو ښه ليكنې لري، چې له همدې وجې د پاړسي ژبې له نامتو ليكوالو څخه گڼل كېږي،

د غزالي فلسفه

په فلسفي موضوعاتو كې د غزالي ونډه

د تصوف په اړه د غزالي دريځ

په علم كلام كې د غزالي ونډه

تړلي ليكنې

دا هم وگورئ

اخځليكونه

مسلمان فیلسوفان
Ibn rushd1.jpg
يعقوب كندي | ابن سینا بلخي | ابن عربي | ابي نصر الفارابي | محمد الغزالي | ابن خلدون | ابن رشد | ابن طفیل | علامه اقبال | سيد جمال الدين افغاني| امير حمزه شينوارې | امام فخر الدين رازي | رابعه بلخي | غني خان | ابو الاعلى مودودي | شاه ولي الله | سېد محمد طباطبايي | عمر خيام |ابن مسكوی | سېد حسن نصر | جلال الدین رومي |شقیق بلخي | شېخ الاشراق سهروردي | محمد قاسم نانوتوي | مولانا منصور انصاري