ميل می ۲۴

اړوند
تولیدوونکی	Mil Moscow Helicopter Plant (en) — Rostvertol (en)
عمومي مالومات	هوايي ځواک کورنۍ
ټاټوبی هېواد	شوروي اتحاد
ځانګړې وېشنيزه	attack helicopter (en)
ټول تولید	۲٬۳۰۰
د خدمت پیل	۱۹۶۹
چلوونکی	لړۍ... افغانستان ; Algerian Air Force (en) ; انګولا ; ارمنستان ; آزربایجان ; بېلاروس ; Egyptian Air Force (en) ; Russian Aerospace Forces (en) ; Soviet Air Forces (en) ; Ukrainian Air Force (en) ; Belarusian Air Force and Air Defense Force (en) ; National Air Force of Angola (en)
کارول	attack helicopter (en) ; transport helicopter (en)
لوړوالی	۶٫۵ متر
اوږدوالۍ	۱۷٫۵ متر ; ۱۶٫۹ متر
قطر	۱۶٫۷۶ متر
برخه د	Mi-24 fleet (en) — Algerian Air Force Mi-24 fleet (en)
پرمخ‌وړونکی	Mil Moscow Helicopter Plant (en)

میل می ۲۴ (په روسی: Миль Ми-24) یو د بریدکونکی هلیکوپتر دی چی د دښمن ټانکونو او نورو مځکنی او هوایی هدفونو د منځه وړولو لپاره کارېږی. دغه هلیکوپتر کولای سی ۸ عسکران انتقال کړی. دغه هلیکوپتر په اوس وخت کی د نړی تر ټولو زیاته برخه حربی هلیکوپتر جوړوی او د نړی د بیلو بیلو وسلوالو ځواکونو په جگړیزو تجهیزاتو کی شامل دی.

تاریخ

د میل می-۲۴ هلیکوپتر په ۱۹۶۵ کال کی د میل د شرکت لخوا طرح شو. لمړی الوتنه ئي په ۱۹۶۹ کال کی عملی شوه او شوروی پوځ دغه هلیکوپتر ځخه په رسمی ډول په ۱۹۷۲ کال کی کار واخیست. له هغه وخت ځخه تر اوسه پورې میل می-۲۴ د نړی په بیلابیلو جگړو کی د مختلفو ځواکونو لخوا استعمال شوی دی.

د میل می-۲۴ هلیکوپتر په افغانستان کی

په ۷۰ کالو کی افغانی پوځ د میل می-۴ او میل می-۸ هلیکوپترونه درلودل. په ۱۹۷۹ کال کی شوروی هېواد د افغانستان حکومت ته عصری هلیکوپترنه (می-۲۴ ) ورکړه او د دغو هلیکوپترونو چلونکی د شوروی د پوځ ځخه ول. کله چی په ۱۹۷۹ کال کی په هرات کی لوی فیام پېل شو نو افغانی حکومت د قیام د منځه وړولو لپاره د دغو هلیکوپترونو ځخه کار واخیست.^[۸]

جگړه

د دسمبر په ۱۹۷۹ کال کی شوروی پوځ پر افغانستان برید وکړ. په ۱۹۸۰ کال کی شوروی پوځ د شوروی اتحاد څخه افغانستان ته د میل می – ۲۴ ډېر هلیکوپترونه ولېږل.چی دغه هلیکوپترونه د کابل، کندوز، بدخشان بگرام، کندهار، ننگرهار (جلال آباد) او آساد آباد په هوائی ډگرونو کی ول. شوروی پوځ د میل می- ۲۴ هلیکوپترونو ځخه د مجاهدینو د ځواکونو د منځه وړولو لپاره کار اخیست او د ۱۹۸۱ کال ځخه د پاکستان د سرحد د څارلو لپاره ئی هم ورڅخه کار اخیست.^[۹] دغه هلیکوپترونه خاص ځواکونه ( Войска специального назначения) انتقالول^[۱۰] او د قاچاقو وړونکو ډله ئی له منځه وړل او قاچاقی توکی ئی ورځخه اخیستل. مجاهدینو د پاکستان ځخه افغانستان ته د مځکی نه هوا ته ځینی لاسی توغندی قاچ وړل مگر د شوروی پوځ د دغو هلیکوپترونو ته د رسام مرمی سیستم نصب کړ او دغو هلیکوپرونو د فیشنگونو د فیرولو په واسط د مجاهدینو لخوا د دغو هلیکوپترونو د منځه وړلو مخنیوی کاوه. یو مجاهد امریکائی خبریال ته وویل: موږ له شوروی پوځ نه نه وېرېږو مگر موږ له شوروی هلیکوپترونو نه وېرېږو. لمړی میل می-۲۴ هلیکوپتر په ۱۳فیبرایر ۱۹۸۰ کی ړنگه شوه او تر ۱۹۸۶ کال پورې شوروی پوځ ۱۲۰ د میل می-۲۴ هلیکوپترونو لاسه ورکړی. په ۱۹۸۵ کال کی د امریکا متحد ایالاتو مخاهدینو ته د سټېنگر راکتونه ورکړل. د افغانستان په جگړه کی ۳۳۳ شوروی هلیکوپتروته د مجاهدینو لخوا ړنگه شول. په اوس وخت کی د چېک پوځ په افغانستان کی هم د میل می-۲۴ د هلیکوپترونو ځخه کار اخلی.^[۱۱] په ۲۰۰۸ کال کی د چېک پوځ افغانی ځواکونو ته ۶ د می-۲۴ هلیکوپترونه ورکړه.^[۱۲]

منابع

↑ ^۱٫۰ ^۱٫۱ ^۱٫۲ ^۱٫۳ ^۱٫۴ ذکر کېدنه: World Air Forces 2014. خپرېدو نېټه: ۲۰۱۴.
↑ ذکر کېدنه: The International Directory of Military Aircraft 2002/03. ليکوال: Gerard Frawley. Publisher: Aerospace Publications. خپرېدو نېټه: ۲۰۰۲.
↑ ذکر کېدنه: The International Directory of Military Aircraft 1996/97. ليکوال: Gerard Frawley. Publisher: Aerospace Publications. خپرېدو نېټه: ۱۹۹۶.
↑ ^۴٫۰ ^۴٫۱ ذکر کېدنه: World Air Forces 2008. خپرېدو نېټه: ۱۷ نومبر ۲۰۰۸.
↑ سرچينې تړی: https://arabic.sputniknews.com/military/201612291021481931-%D8%B1%D9%88%D8%B3%D9%8A%D8%A7-%D9%85%D8%B5%D8%B1-%D8%A7%D9%84%D8%AC%D9%8A%D8%B4-%D8%A7%D9%84%D8%B1%D9%88%D8%B3%D9%8A-%D8%A7%D9%84%D8%AC%D9%8A%D8%B4-%D8%A7%D9%84%D9%85%D8%B5%D8%B1%D9%8A-%D9%85%D8%B1%D9%88%D8%AD%D9%8A%D8%A7%D8%AA/.
↑ ^۶٫۰ ^۶٫۱ ذکر کېدنه: Jane's World Aircraft Recognition Handbook, Fourth Edition. Page(s): 557. Publisher: Janes. اثر ژبه: انګرېزي ژبه. خپرېدو نېټه: ۱۹۸۹. ليکوال: Derek Wood.
↑ ذکر کېدنه: Jane's World Air Forces Issue 12. Page(s): 7. خپرېدو نېټه: ۲۰۰۰.
↑ [۱]
↑ [۲]
↑ [۳]
↑ [۴]
↑ "آرشیف کاپي". بياځلي په 2011-06-01.{{cite web}}: CS1 errors: archive-url (link) CS1 errors: unsupported parameter (link)

سرچینې

ترجمه
ترجمه
ترجمه Archived 2007-10-20 at the Wayback Machine.
hranici- 100-naletanych-hodin-52774/ ترجمه^{[مړه لينکونه]}

[1a5112b0eb648f349b037d7942a348d998d7d517-1] ۱٫۰ ^۱٫۱ ^۱٫۲ ^۱٫۳ ^۱٫۴ ذکر کېدنه: World Air Forces 2014. خپرېدو نېټه: ۲۰۱۴.

[8c5c1b38313566ea9584d0aea4c089cd5f922383-2] ذکر کېدنه: The International Directory of Military Aircraft 2002/03. ليکوال: Gerard Frawley. Publisher: Aerospace Publications. خپرېدو نېټه: ۲۰۰۲.

[038942b0cfead1bc47ad237e0d94263d7a9e4bce-3] ذکر کېدنه: The International Directory of Military Aircraft 1996/97. ليکوال: Gerard Frawley. Publisher: Aerospace Publications. خپرېدو نېټه: ۱۹۹۶.

[a2a2ef2652beb6e0a2ee088e3e750212712de40e-4] ۴٫۰ ^۴٫۱ ذکر کېدنه: World Air Forces 2008. خپرېدو نېټه: ۱۷ نومبر ۲۰۰۸.

[eccb7ce4e12434274f232e6ae566d519d31ab93c-5] سرچينې تړی: https://arabic.sputniknews.com/military/201612291021481931-%D8%B1%D9%88%D8%B3%D9%8A%D8%A7-%D9%85%D8%B5%D8%B1-%D8%A7%D9%84%D8%AC%D9%8A%D8%B4-%D8%A7%D9%84%D8%B1%D9%88%D8%B3%D9%8A-%D8%A7%D9%84%D8%AC%D9%8A%D8%B4-%D8%A7%D9%84%D9%85%D8%B5%D8%B1%D9%8A-%D9%85%D8%B1%D9%88%D8%AD%D9%8A%D8%A7%D8%AA/.

[2d120e56357973fe5ba542ddd735036fba140ab8-6] ۶٫۰ ^۶٫۱ ذکر کېدنه: Jane's World Aircraft Recognition Handbook, Fourth Edition. Page(s): 557. Publisher: Janes. اثر ژبه: انګرېزي ژبه. خپرېدو نېټه: ۱۹۸۹. ليکوال: Derek Wood.

[70e18b1fe3f51125936a8d613330619ad464a8ef-7] ذکر کېدنه: Jane's World Air Forces Issue 12. Page(s): 7. خپرېدو نېټه: ۲۰۰۰.

[8] [۱]

[9] [۲]

[10] [۳]

[11] [۴]

[12] "آرشیف کاپي". بياځلي په 2011-06-01.{{cite web}}: CS1 errors: archive-url (link) CS1 errors: unsupported parameter (link)

[۱]

[۲]

[۳]

[۴]

[۵]

[۶]

[۷]

[۸]

[۹]

[۱۰]

[۱۱]

[۱۲]