مختار ثقفي

Al-Mukhtar

المختار الثقفي (عربي )

اړوند

زېږونځای	Ta'if (en)
زېږون نېټه	۰۶۲۲ (Gregorian)
مړينې نېټه	۳ اپرېل ۰۶۸۷
مړينې لامل	جګړه کې مړينه
مړينې ځای	Kufa (en)
مړينې لامل	killed in action (en)
ښخولو ځای	Great Mosque of Kufa (en)
استوګنځی	Ta'if (en) — مدينه — Seleucia-Ctesiphon (en) — Kufa (en)
ژبې	عربي ژبه
دنده	پوځ مشر — wāli (en) — revolutionary (en)

ټوليز مالومات

عمومي مالومات	انسان
وروڼه او خويندې	Safiyya bint Abi-Ubayd (en)
دین	اسلام

اړين مالومات

جګړه	Battle of Siffin (en) Siege of Mecca (en) Battle of Harura (en)

مختار بن ابي عبيد ثقفي ( (عربي: الْمُخْتَار ٱبْن أَبِي عُبَيْد الثَّقَفِيّ)  ; شاوخوا 622 – 3 اپریل 687) په کوفه کي میشت یو انقلابي شخص وو چي په 685 کي یې د اموی خلافت په وړاندي د بغاوت مشري وکړه او د دوهمي فتنې پرمهال یې د عراق پر لویه برخه باندي اتلس میاشتي حکومت ترسره کړ.

مختار په طائف کي زېږېدلی وو، او پاته ژوند یې تر ځوانۍ پوري د عراق په کوفه ښار کي تېر کړ. په ۶۸۰ز کال کي د کربلا په جګړه کي د یزیدي لښکر په لاس د اسلام د ګران پیغمبر حضرت محمد صلی الله علیه وسلم د لمسي حسین بن علي له شهادت وروسته مختار په مکه کي له خلیفه عبد الله بن الزبیر سره لنډ مهاله ملګرتیا وکړه، خو اصلي موخه یې د حسینؓ د غچ په نوم واک لاسته راوړل وه. له ابن الزبیرؓ سره تر ملګرتیا وروسته مختار کوفې ته ولاړ او هلته یې د حضرت عليؓ لمسئ محمد بن حنیفه د مسلمانانو امام ونوماوه. مختار خلکو ته روښانه کړه چي نوموړی د حسینؓ د غچ اراده لري. نوموړي د ۶۸۵ کال د اکتوبر په میاشت کي کوفه ونیول، او د ابن الزبیرؓ د والي تر لیري کېدو وروسته یې د حسینؓ په وژنه کي د ښکیلو کسانو د اعدام حکم وکړ. د ابن الزبیر سره دښمني په ترڅ کي د بصرې د والي مصعب بن الزبیر ځواکونو د مختار خپلسره حکومت تر څلور میاشتي پرله پسې محاصرې لاندي ونیوی او په پایله کي یې مختار ووژل سو.

د مختار تر مړیني وروسته د هغه پیروانو یوه سخت دریځه شیعه ډله جوړه کړه، چي وروسته د قیانویانو په نوم وپېژندل سوه، او ډیرئ نوي عقیدې یې رامینځته کړې چي وروسته یې د شیعه ګانو پر ایډیالوژۍ باندي هم اغیز وکړ.