محمد بشير دوديال

د ويکيپېډيا، وړیا پوهنغونډ له خوا

پوهاند محمد بشیر دودیال (زوکړه ۱۳۴۰ لمريز لېږدي کال)، کابل) د افغانستان يو پښتو ژبی ليکوال، څېړونکی او ژباړن دی.

مخينه[سمول]

پوهاند محمد بشير دوديال د علي محمد خان حسين خېل زوى، پر ١٣٤٠ ل ل کال په کابل ولايت کې زږېدلی دی. لومړنۍ او منځنۍ زده کړې يې د کابل ښار د سردار محمد جانخان او حبيبې په عالي لېسو کې بشپړې کړې دي. لوړې زده کړې يې د ماسټرۍ تر کچې په کرنيز اقتصاد او توسعې په برخه کې کړي دي. همدا شان یې د Micro economics ابتدايي اقتصاد په برخه کې د جرمني په بوخم پوهنتون کې زده کړې کړې دي. پوهاند دوديال پر لاندې پوستونو رسمي دندې ترسره کړې يا علمي غړی پاتې شوی دی.

  • د افغانستان د ليکوالو او ژورنالستانو د اتحاد يې غړى.
  • په ننگرهار پوهنتون کې د کرنې، د وترنری د علومو او اقتصاد پوهنځيو کې استادي.
  • د افغانستان د علومو اکاډمۍ علمي غړى.
  • د اريانا داېرة المعارف انستيتوت مشر.
  • د وترنرۍ علومو د پوهنځي مرستيال.
  • په GTZ/PAL کې ترينر.
  • د اداري اصلاحاتو په کمېسون کې د ادارې د کورس استاد.
  • په پېښور کې د پوهنتون استاد.
  • په ننگرهار پوهنتون کې د تقرر او د انفکاک د کمېټې غړى.
  • د علمي ترفيعاتو د کمېټې غړى.
  • د کانکور د کمېټې غړى.
  • د پوهنتون د اعتبارموندنې د تضمين او ځان ارزونې د کمېټې غړی.
  • د نشراتو د بورد او د پوهنتون د کريکولم د کميټې مشر.
  • د پوهه، انگازه، ارزښت، ننداره او افغان يووالي د ليکنې د هئيت غړی.
  • د پوهه علمي مجلې مسئول مدير.
  • د اقتصاد پوهنځي تدريسي مدير.
  • دوه دورې د پوهنتون د علمي شورا غړى.
  • د اريانا خصوصي پوهنتون علمي مرستيال.
  • د جامعه العلوم الاسلاميه سلاکار.
  • د خراسان خصوصی پوهنتون د ماسترۍ د بورد مسئول.
  • د اقتصاد پوهنځي مرستيال.
  • د ننگرهار پوهنتون د اقتصاد پوهنځي د مالي او بانکي چارو د څانگې آمر.
  • اوس د ننگرهار پوهنتون د عامه اداری او پاليسۍ د پوهنځي سروال او استاد دى.

محمد بشیر دودیال د خپل خدمت په دوره کې پر ١٣٦٩ ل کال د زمري د ٢٨ مې نېټې په مناسبت د خپلواکۍ ستاينليک، پر ١٣٧٤ ل ل کال د غوره خدمت ستاينليک او پر ١٣٨٨ ل کال يې درېيمه درجه ستاينليک تر لاسه کړى دى. دوه ځله يې د کال ادبي جايزې او پېنځه ځله د ادبي کانکورونو د جايزو گټونکى شوی. پر ١٣٨٩ ل کال يې د ادبي کانکور لومړۍ جايزه گټلې ده.

بهرنيو هېوادو ته سفرونه[سمول]

ښاغلي بشیر دودیال جرمني، هندوستان، پاکستان، ترکيی، اتريش، ايران، هنگري او گرجستان ته رسمي او پوهنيز سفرونه کړي دي.

چاپ شوي نښيرونه يې[سمول]

۱- Constraint in Adoption of Technology د ماسترۍ تيزس.

۲- اقتصادي پلان جوړونه، د پوهنيار علمي رتبې ته ژباړل شوى اثر.

۳- د کرنيزي مناسبې تکنالوژۍ ستونزې او د حل لارې (د پوهنمل علمي رتبې لپاره څېړنيز اثر).

۴- د کرنې او صنعت متوازنه وده (د پوهندوى عملي رتبې ته څېړنيز اثر ).

۵- تانده غوټۍ (لنډې کيسې) د افغانستان د ليکوالو ټولنه ١٣٥٦، کابل دولتي مطبعه.

۶- د کرنې پلان جوړونه (علمي- مسلکي ژباړه )، د کرنې وزارت، د کرنيز تبليغ ترويج او زده کړو رياست خپرونه ١٣٦٦ ل ل کال کابل.

۷- په کرنه کې د طبيعي منابعو پلان جوړونه (دغه کوچنۍ رساله د منې د کښت د کمپاېن په مناسبت) پر ١٣٦٨ کال د کرنې وزارت د ترويج رياست له خوا خپره شوې وه.

۸- شاهين (د لنډو کيسو ټولگه)، اردو مطبعه، کابل ١٣٦٧ ل ل کال.

۹- د مينې ډالۍ (ناول)، د ليکوالو ټولنه، کابل ١٣٦٧، دولتي مطبعه.

۱۰- د شواريهاى بازگشت اواره گان افغان، مرکز مطالعات افغانستان (ASC) پېښور ١٣٧٧ ل ل کال تاپ پرنټز- پاکستان.

۱۱- د افغانستان د طبيعي سرچينو پېژندنه. د افغانستان د کلتوري ودې ټولنه، جرمني- کولن ١٣٧٩ (٢٠٠٠ م.).

۱۲- حيات وحش افغانستان، چاپ مرکز منابع نشراتى واطلاعاتى اکبر (ARIC) پېښور- پاکستان، د ١٣٨١ ل ل کال چاپ.

۱۳- د اقتصادي پرمختا تيوري او پلان جوړونه، د ختيځ بيا رغاونه د خپرونو څانگه.

۱۴- ضايع در افغانستان ونقش انها در اقتصاد ملى، چاپ کتابخانه هاى اريک نمبر مسلسل ١٢٦ ،١٣٨٢ ل ل کال، پېښور- پاکستان.

۱۵- ديموگرافي او د نفوسو تحليل (د پوهنتون درسي کتاب )، دانش خپرندويه ټولنه، د ١٣٨٢ ل ل کال.

۱۶- نباتات طبى، چاپ دفتر اکبر، انتشارات الازهر، پېښور- پاکستان، (٢٠٠٤) ١٣٨٤ ل ل کال.

۱۷- احصائيه (لومړى، دويم، درېيم چاپ) خپروونکې د ساپي د پښتو څېړنو او پراختيا مرکز، پېښور (٨١، ٨٤، ١٣٨٧ ل ل کال) درسي کتاب.

۱۸- اصل خلجى هاى افغانى (ژباړه) ١٣٨٩ ل ل کال، د ميوند کتاب چاپولو مؤسسه.

۱۹- پښتو رياضي ١٣٨٨ ل ل کال د سبا نشراتي مؤسسه.

۲۰- د تصوف حقيقت، ١٣٨٩ ل ل کال، د ميوند خپرندويه ټولنه.

۲۱- اداره، گودر خپرندويه ټولنه، ١٣٨٨ ل ل (په پښتو او دري ژبو، درېالس ځله چاپ شوى دى).

۲۲- غزنوي سلطان محمود (ژوند او پېښليک )، د ميوند خپرونديې ټولنې چاپ.

۲۳- د علمي تجربو طرح او ډيزاين، گودر خپرندويه ټولنه، ١٣٨٤ ل ل کال، درسي کتاب.

۲۴- په پېنځه ټوکو کې د يو شمېر سبو توليد او روزنه (له پوهنمل سيدا جان عبدياني او پوهنيار محمد اسماعيل سعادت سره په گډه)، ١٣٨٥ ل ل کال او د يو شمير سبو مارکيتنگ.

۲۵- د ننگرهار ولايت او جلال اباد ښار پېژندنه (له اسدالله حصارشاهيوال او سيد پاچا باور سره په گډه).

۲۶- مرکه (د لنډو کيسو ټولگه )، (له امين افغانپور، ډاکټر اسدالله حبيب او ببرک ارغند سره په گډه).

۲۷- سرگرمي با اعداد، د able ادارې چاپ، ١٣٨٩ ل ل کال).

۲۸- سوداگري د ټولو لپاره (ژباړه، ١٣٨٨ ل ل کال، کابل).

۲۹- د خريدارۍ هيات (د طنزونو ټولگه) د ١٣٨٦ ل ل کال سبا خپرندويه ټولنې چاپ.

۳۰- پښتو رياضي (ژباړه)، لومړی چاپ ١٣٨٦ ل ل کال، دويم چاپ ۱۳۹۳ ل ل کال پېښور.

۳۱- د طبيعي منابعو اقتصاد (د پوهنتونونو لپاره درسي کتاب)، د لوړو زده کړو وزارت د مطبعې چاپ. لومړى چاپ ١٣٨٤ ل ل کال، دوېم چاپ ١٣٨٦ ل ل کال، درېيم چاپ ١٣٨٩ ل ل کال.

۳۲- نباتات او د هغو ارزښت زموږ په ژوند کې.

۳۳- په افغانستان کې هنر او ښکلي هنرونه.

۳۴- د اقتصادي پروژو تحليل او مديريت. (د اقتصاد پوهنځي درسي کتاب)، لومړی چاپ ۱۳۹۱، دويم چاپ ۱۳۹۴ ل ل کال.

۳۵- د وزو روزنه او ساتنه.

۳۶- د مديريت علم (ژباړه).

۳۷- اسانه محاسبه.

۳۸- ولايتي شورا ګانې (ژباړه).

۳۹- حکايتونه او په زړه پوری مطالب (ژباړه).

۴۰- د ژويو او څارويو په زړه پورې نړۍ.

۴۱- کوچنی او تطبيقی اقتصاد (ژباړه).

۴۲- عامه اقتصاد (ژباړه).

۴۳- د سازمانی اړيکو مديريت (د عامه ادارې او پاليسۍ پوهنځيو لپاره درسي کتاب)، ۱۳۹۴، یار کتاب خپرندویه ټولنه.

۴۴- افغانستان د تاریخ په تگلوري کې (د میر غلام محمد غبار «افغانستان در مسیر تاریخ» پښتو ژباړه).

۴۵- د افغانستان يوه لنډه دیارلس کلنه تجربه، په ۲۱۳ مخونو کې، یوه پوهنيزه څېړنه. دغه اثر د ننگرهار پوهنتون د پنځوسمې کلیزې په مناسبت خپور شوی دی.

۴۶- د مالي خطرونو مدیریت، د اقتصاد پوهنځی لپاره درسي کتاب.

۴۷- د عامه مالي چارو اساسات (ژباړه)، د اقتصاد پوهنځي لپاره درسي کتاب، گودر خپرندویه ټولنه، د ۱۳۹۲ ل ل کال چاپ.

سرچينې[سمول]

۱- http://www.benawa.com/details.php?id=57732

۲- http://www.taand.com/archives/37367

۳- https://www.afghan.tips/2015/10/17/%D9%BE%D9%88%D9%87%D8%A7%D9%86%D8%AF%D9%85%D8%AD%D9%85%D8%AF-%D8%A8%D8%B4%D9%8A%D8%B1-%D8%AF%D9%88%D8%AF%D9%8A%D8%A7%D9%84/ Archived 2020-10-31 at the Wayback Machine.‎