براهمي ليکدود

براهمي ليکدود د رسم الخطونو یوه ټولګه ده چې په هند او ګاونډیو هېوادونو کې د ژبو لیکلو لپاره کارول کیږي. او دوی یوه کورنۍ جوړوي. دوی په ټوله برصغير ، سوېل ختیځه آسیا او د ختیځې آسیا په ځينو برخو کې کارول کیږي، او حتی په جاپان کې دوی د سيددهام په بڼه کارول کیږي. شاه ليد د پاچا اشوکا د ستنې څخه یوه لیکنه، په درېيمه مخزېږديزه پېړۍ کې د براهمي ليکدود نوم د برهما او برهمن څخه اخیستل شوی چې مانا یې دا ده چې دا ليکدود د هندوانو د خدای برهما له خوا رامینځته شوی. لومړنی براهمي ليکدود د آرامي ليکدود څخه اخیستل شوی او له هغه ځایه د فينيقي ليکدود څخه اخیستل شوی. دا ليکدود د دېوناګري ليکدود دی چې د هندي لیکلو لپاره کارول کیږي. د براهمي ليکدود لومړني شواهد په پاکستان کې د سېند د سیند په تمدن کې وموندل شول. ځانګړتياوې اندو-آريايي ژبې برهمي-خوشا ليکدود کاروي کاروي (د تورې آبي په استثنا سره: اردو، پشه يي، کوهستاني او کهوار، چې له عربي څخه اخيستل شوې ليکدود کاروي). دراویډي ژبې د برهمي کورنۍ له ليکدود څخه کار اخلي: (د براهوي په استثنا سره، کوم چې د عربي څخه اخیستل شوی ليکدود کاروي. ) براهمي ليکدود د ابوګيدا ليکدود يو ډول دی. ځینې ځانګړتیاوې، چې په ډېری تورو کې شتون لري، مګر په ټولو کې نه، په لاندې ډول دي: هر توری دوه بڼې لري، یوه خپلواکه بڼه، کله چې دا د کنسوننټ برخه نه وي، او یو انحصاري بڼه، کله چې دا د کنسوننټ سره وصل وي. د حروفونو په ډول پورې اړه لري، انحصاري فورمې کیدای شي د کنسوننټ په ښي، ښي، پورتنۍ، ښکته، یا چپ او ښي خوا کې کیښودل شي یا یوه جمله مات شي. کنسوننټونه په لیکچرونو کې یوځای کیدی شي (دوه توري چې یو بل سره ودریږي او خراب شوي وي) (په دیوانګري کې تر 4 پورې). د برهمي خط "ر" د نورو حروفو په منځ کې هر ځای یو ځانګړی حالت لري - یو ځانګړی لیکچر . د حروفو د پوزې د تلفظ لپاره یا د وهلو سره جلا حروف شتون لري. د الفبا ترتیب دا دی: واولونه ، نرم تالوی کنسوننټونه، د تالوی کنسوننټونه، شاته کنسوننټونه، د غاښونو کنزونټونه، دولبی کنسوننټونه ، د ناک کنزونونه، صفیری او نور . د دې ویشل شوي ګروپونو څخه هر یو څلور خنډ لرونکي کنسوننټونه لري (د ټولو څلورو ممکنه تنفس او غږ حالتونو سره) او یو صامت تودماغي دی . پرتلنه وينګ ISO ka kha ga gha ṅ ca cha ja jha ñ ṭa ṭha ḍa ḍha ṇa ta tha da dha na ṉ pa pha ba bha ma ya ra ṟ la ḷa ḻ v śa ṣa sa h Assamese ক খ গ ঘ ঙ চ ছ জ ঝ ঞ ট ঠ ড ঢ ণ ত থ দ ধ ন প ফ ব ভ ম য ৰ ল ৱ শ ষ স হ Bengali ক খ গ ঘ ঙ চ ছ জ ঝ ঞ ট ঠ ড ঢ ণ ত থ দ ধ ন প ফ ব ভ ম য র ল শ ষ স হ Devanagari क ख ग घ ङ च छ ज झ ञ ट ठ ड ढ ण त थ द ध न ऩ प फ ब भ म य र ऱ ल ळ ऴ व श ष स ह Gujarati ક ખ ગ ઘ ઙ ચ છ જ ઝ ઞ ટ ઠ ડ ઢ ણ ત થ દ ધ ન પ ફ બ ભ મ ય ર લ ળ વ શ ષ સ હ Odia କ ଖ ଗ ଘ ଙ ଚ ଛ ଜ ଝ ଞ ଟ ଠ ଡ ଢ ଣ ତ ଥ ଦ ଧ ନ ନ଼ ପ ଫ ବ ଭ ମ ୟ ର ର଼ ଲ ଳ ଳ଼ ୱ ଶ ଷ ସ ହ Gurmukhi ਕ ਖ ਗ ਘ ਙ ਚ ਛ ਜ ਝ ਞ ਟ ਠ ਡ ਢ ਣ ਤ ਥ ਦ ਧ ਨ ਪ ਫ ਬ ਭ ਮ ਯ ਰ ਲ ਲ਼ ਵ ਸ਼ ਸ ਹ Tibetan ཀ ག ང ཅ ཇ ཉ ཊ ཌ ཎ ཏ ད ན པ བ མ ཡ ར ལ ཝ ཤ ཥ ས ཧ Sylheti ꠇ ꠈ ꠉ ꠊ ꠋ ꠌ ꠍ ꠎ ꠏ ꠐ ꠑ ꠒ ꠓ ꠔ ꠕ ꠖ ꠗ ꠘ ꠙ ꠚ ꠛ ꠜ ꠝ ꠞ ꠟ ꠅ ꠡ ꠢ Brahmi 𑀓 𑀔 𑀕 𑀖 𑀗 𑀘 𑀙 𑀚 𑀛 𑀜 𑀝 𑀞 𑀟 𑀠 𑀡 𑀢 𑀣 𑀤 𑀥 𑀦 𑀧 𑀨 𑀩 𑀪 𑀫 𑀬 𑀭 𑀮 𑀴 𑀯 𑀰 𑀱 𑀲 𑀳 Telugu క ఖ గ ఘ ఙ చ ఛ జ ఝ ఞ ట ఠ డ ఢ ణ త థ ద ధ న ప ఫ బ భ మ య ర ఱ ల ళ ೞ వ శ ష స హ Kannada ಕ ಖ ಗ ಘ ಙ ಚ ಛ ಜ ಝ ಞ ಟ ಠ ಡ ಢ ಣ ತ ಥ ದ ಧ ನ ಪ ಫ ಬ ಭ ಮ ಯ ರ ಱ ಲ ಳ ೞ ವ ಶ ಷ ಸ ಹ Sinhala ක ඛ ග ඝ ඞ ච ඡ ජ ඣ ඤ ට ඨ ඩ ඪ ණ ත ථ ද ධ න ප ඵ බ භ ම ය ර ල ළ ව ශ ෂ ස හ Malayalam ക ഖ ഗ ഘ ങ ച ഛ ജ ഝ ഞ ട ഠ ഡ ഢ ണ ത ഥ ദ ധ ന ഩ പ ഫ ബ ഭ മ യ ര റ ല ള ഴ വ ശ ഷ സ ഹ Tamil க ங ச ஜ ஞ ட ண த ந ன ப ம ய ர ற ல ள ழ வ ஶ ஷ ஸ ஹ Burmese က ခ ဂ ဃ င စ ဆ ဇ ဈ ဉ / ည ဋ ဌ ဍ ဎ ဏ တ ထ ဒ ဓ န ပ ဖ ဗ ဘ မ ယ ရ လ ဠ ၔ ဝ ၐ ၑ သ ဟ Khmer ក ខ គ ឃ ង ច ឆ ជ ឈ ញ ដ ឋ ឌ ឍ ណ ត ថ ទ ធ ន ប ផ ព ភ ម យ រ ល ឡ វ ឝ ឞ ស ហ Thai ก ข ค ฆ ง จ ฉ ช ฌ ญ ฎ ฐ ฑ ฒ ณ ด ถ ท ธ น บ ผ พ ภ ม ย ร ล ฬ ว ศ ษ ส ห Lao ກ ຂ ຄ ງ ຈ ຊ ດ ຖ ທ ນ ບ ຜ ຟ ພ ມ ຍ ຣ ລ ວ ສ ຫ Balinese ᬓ ᬔ ᬕ ᬖ ᬗ ᬘ ᬙ ᬚ ᬛ ᬜ ᬝ ᬞ ᬟ ᬠ ᬡ ᬢ ᬣ ᬤ ᬥ ᬦ ᬧ ᬨ ᬩ ᬪ ᬫ ᬬ ᬭ ᬮ ᬯ ᬰ ᬱ ᬲ ᬳ Javanese ꦏ ꦑ ꦒ ꦓ ꦔ ꦕ ꦖ ꦗ ꦙ ꦚ ꦛ ꦜ ꦝ ꦞ ꦟ ꦠ ꦡ ꦢ ꦣ ꦤ ꦘ ꦥ ꦦ ꦧ ꦨ ꦩ ꦪ ꦫ ꦭ ꦮ ꦯ ꦰ ꦱ ꦲ Sundanese ᮊ ᮌ ᮍ ᮎ ᮏ ᮑ ᮒ ᮓ ᮔ ᮕ ᮘ ᮙ ᮚ ᮛ ᮜ ᮝ ᮞ ᮠ Lontara ᨀ ᨁ ᨂ ᨌ ᨍ ᨎ ᨈ ᨉ ᨊ ᨄ ᨅ ᨆ ᨐ ᨑ ᨒ ᨓ ᨔ ᨕ Batak (Toba) ᯂ ᯎ ᯝ ᯐ ᯠ/ᯛ ᯖ ᯑ ᯉ ᯇ ᯅ ᯔ ᯒ ᯞ ᯞ ᯘ ᯂ سورونه ISO a ā æ ɒ i ī u ū e ē ai o ō au r̥ r̥̄ l̥ l̥̄ ṁ ḥ a ka ā kā æ kæ ɒ kɒ i ki ī kī u ku ū kū e ke ē kē ai kai ko kō au kau r̥ kr̥ r̥̄ kr̥̄ l̥ kl̥ l̥̄ kl̥̄ ṁ kṁ ḥ kḥ k Odia ଅ କ ଆ କା ଅଽ କଽ ଇ କି ଈ କୀ ଉ କୁ ଊ କୂ ଏ କେ ଐ କୈ ଓ କୋ ଔ କୌ ଋ କୃ ୠ କୃ୍ ଌ କ୍ଲୃ ୡ କ୍ଳୃ ଂ କଂ ଃ କଃ କ୍ Assamese অ ক আ কা অ্যা ক্যা ই কি ঈ কী উ কু ঊ কূ এ কে ঐ কৈ অৗ কৗ ও কো ঔ কৌ ঋ কৃ ৠ কৄ ঌ কৢ ৡ কৣ অং কং অঃ কঃ ক্ Bengali অ ক আ কা অ্যা ক্যা ই কি ঈ কী উ কু ঊ কূ এ কে ঐ কৈ অ ক ও কো ঔ কৌ ঋ কৃ ৠ কৄ ঌ কৢ ৡ কৣ Devanagari अ क आ का अॅ कॅ ऑ कॉ इ कि ई की उ कु ऊ कू ऎ कॆ ए के ऐ कै ऒ कॊ ओ को औ कौ ऋ कृ ॠ कॄ ऌ कॢ ॡ कॣ अं कं अः कः क् Gujarati અ ક આ કા         ઇ કિ ઈ કી ઉ કુ ઊ કૂ     એ કે ઐ કૈ     ઓ કો ઔ કૌ ઋ કૃ ૠ કૄ ઌ કૢ ૡ કૣ Gurmukhi ਅ ਕ ਆ ਕਾ ਇ ਕਿ ਈ ਕੀ ਉ ਕੁ ਊ ਕੂ ਏ ਕੇ ਐ ਕੈ ਓ ਕੋ ਔ ਕੌ Tibetan ཨ ཀ ཨཱ ཀཱ ཨི ཀི ཨཱི ཀཱི ཨུ ཀུ ཨཱུ ཀཱུ ཨེ ཀེ ཨཻ ཀཻ ཨོ ཀོ ཨཽ ཀཽ རྀ ཀྲྀ རཱྀ ཀཷ ལྀ ཀླྀ ལཱྀ ཀླཱྀ Brahmi 𑀅 𑀓 𑀆 𑀓𑀸 𑀇 𑀓𑀺 𑀈 𑀓𑀻 𑀉 𑀓𑀼 𑀊 𑀓𑀽 𑀏 𑀓𑁂 𑀐 𑀓𑁃 𑀑 𑀓𑁄 𑀒 𑀓𑁅 𑀋 𑀓𑀾 𑀌 𑀓𑀿 𑀍 𑀓𑁀 𑀎 𑀓𑁁 Telugu అ క ఆ కా ఇ కి ఈ కీ ఉ కు ఊ కూ ఎ కె ఏ కే ఐ కై ఒ కొ ఓ కో ఔ కౌ ఋ కృ ౠ కౄ ఌ కౢ ౡ కౣ అం కం అః కః క్ Kannada ಅ ಕ ಆ ಕಾ ಇ ಕಿ ಈ ಕೀ ಉ ಕು ಊ ಕೂ ಎ ಕೆ ಏ ಕೇ ಐ ಕೈ ಒ ಕೊ ಓ ಕೋ ಔ ಕೌ ಋ ಕೃ ೠ ಕೄ ಌ ಕೢ ೡ ಕೣ అం ಕಂ అః ಕಃ ಕ್ Sinhala අ ක ආ කා ඇ කැ ඈ කෑ ඉ කි ඊ කී උ කු ඌ කූ එ කෙ ඒ කේ ඓ කෛ ඔ කො ඕ කෝ ඖ කෞ සෘ කෘ සෲ කෲ ඏ කෟ ඐ කෳ අං කං අඃ කඃ ක් Malayalam അ ക ആ കാ ഇ കി ഈ കീ ഉ കു ഊ കൂ എ കെ ഏ കേ ഐ കൈ ഒ കൊ ഓ കോ ഔ കൗ ഋ കൃ ൠ കൄ ഌ കൢ ൡ കൣ അം കം അഃ കഃ ക് Tamil அ க ஆ கா இ கி ஈ கீ உ கு ஊ கூ எ கெ ஏ கே ஐ கை ஒ கொ ஓ கோ ஔ கௌ ஃ க் Burmese အအ ကက အာအာ ကာကာ ဣဣ ကိကိ ဤဤ ကီကီ ဥဥ ကုကု ဦဦ ကူကူ ဧဧ ကေကေ အေးအေး ကေးကေး ဩဩ ကောကော ဪဪ ကော်ကော် ၒၒ ကၖကၖ ၓၓ ကၗကၗ ၔၔ ကၘကၘ ၕၕ ကၙကၙ Khmer ឣ ក ឤ កា ឥ កិ ឦ កី ឧ កុ ឩ កូ ឯ កេ ឰ កៃ ឱ កោ ឳ កៅ ឫ ក្ឫ ឬ ក្ឬ ឭ ក្ឭ ឮ ក្ឮ Thai อ (อะ) ก (กะ) อา กา แอ แก (ออ) (กอ) อิ กิ อี กี อุ กุ อู กู (เอะ) (เกะ) เอ เก ไอ ไก (โอะ) (โกะ) โ โก เอา เกา ฤ กฺฤ ฤๅ กฺฤๅ ฦ กฺฦ ฦๅ กฺฦๅ อํ กํ อะ (อะฮฺ) กะ (กะฮฺ) กฺ (ก/ก์) Lao ກັ ກາ ກິ ກີ ກຸ ກູ ເກ ໄກ/ໃກ ໂກ ເກົາ/ກາວ Balinese ᬅ ᬓ ᬆ ᬓᬵ ᬇ ᬓᬶ ᬈ ᬓᬷ ᬉ ᬓᬸ ᬊ ᬓᬹ ᬏ ᬓᬾ ᬐ ᬓᬿ ᬑ ᬓᭀ ᬒ ᬓᭁ ᬋ ᬓᬺ ᬌ ᬓᬻ ᬍ ᬓᬼ ᬎ ᬓᬽ Javanese ꦄ ꦏ ꦄꦴ ꦏꦴ ꦆ ꦏꦶ ꦇ ꦏꦷ ꦈ ꦏꦸ ꦈꦴ ꦏꦹ ꦌ ꦏꦺ ꦍ ꦏꦻ ꦎ ꦏꦺꦴ ꦎꦴ ꦏꦻꦴ ꦉ ꦏꦽ ꦉꦴ ꦏꦽꦴ ꦊ ꦋ Sundanese ᮃ ᮊ ᮄ ᮊᮤ ᮅ ᮊᮥ ᮈ ᮊᮦ ᮇ ᮊᮧ Buginese ᨕ ᨕᨗ ᨕᨘ ᨕᨙ ᨕᨚ Bataknese (Toba) ᯀ ᯂ ᯤ ᯂᯪ ᯥ ᯂᯮ ᯂᯩ ᯂᯬ شمېرې Hindu-Arabic 0 1 2 3 4 5 6 7 8 9 Odia ୦ ୧ ୨ ୩ ୪ ୫ ୬ ୭ ୮ ୯ Assamese ০ ১ ২ ৩ ৪ ৫ ৬ ৭ ৮ ৯ Bengali ০ ১ ২ ৩ ৪ ৫ ৬ ৭ ৮ ৯ Devanagari ० १ २ ३ ४ ५ ६ ७ ८ ९ Gujarati ૦ ૧ ૨ ૩ ૪ ૫ ૬ ૭ ૮ ૯ Gurmukhi ੦ ੧ ੨ ੩ ੪ ੫ ੬ ੭ ੮ ੯ Tibetan ༠ ༡ ༢ ༣ ༤ ༥ ༦ ༧ ༨ ༩ Brahmi N 𑁒 𑁓 𑁔 𑁕 𑁖 𑁗 𑁘 𑁙 𑁚 Brahmi D 𑁦 𑁧 𑁨 𑁩 𑁪 𑁫 𑁬 𑁭 𑁮 𑁯 Telugu ౦ ౧ ౨ ౩ ౪ ౫ ౬ ౭ ౮ ౯ Kannada ೦ ೧ ೨ ೩ ೪ ೫ ೬ ೭ ೮ ೯ Malayalam ൦ ൧ ൨ ൩ ൪ ൫ ൬ ൭ ൮ ൯ Sinhala ෦ ෧ ෨ ෩ ෪ ෫ ෬ ෭ ෮ ෯ Tamil ೦ ௧ ௨ ௩ ௪ ௫ ௬ ௭ ௮ ௯ Burmese ၀၀ ၁၁ ၂၂ ၃၃ ၄၄ ၅၅ ၆၆ ၇၇ ၈၈ ၉၉ Khmer ០ ១ ២ ៣ ៤ ៥ ៦ ៧ ៨ ៩ Thai ๐ ๑ ๒ ๓ ๔ ๕ ๖ ๗ ๘ ๙ Lao ໐ ໑ ໒ ໓ ໔ ໕ ໖ ໗ ໘ ໙ Balinese ᭐ ᭑ ᭒ ᭓ ᭔ ᭕ ᭖ ᭗ ᭘ ᭙ Javanese ꧐ ꧑ ꧒ ꧓ ꧔ ꧕ ꧖ ꧗ ꧘ ꧙ Sundanese ᮰ ᮱ ᮲ ᮳ ᮴ ᮵ ᮶ ᮷ ᮸ ᮹ د براهمي ليکدودونو نوملړ شمالي براهمي ليکدود ګورمکي ليکدود شاردا ليکدود سیددهام ليکدود دېوناګري ليکدود ګوجراتي ليکدود تهانا ليکدود اسامي بنګالي کیتي تبتي نیپالي جنوبي براهمي جاویاني الفبا سينهالا ليکدود مليالم ليکدود تامیل خمیر تايي تېلوګو سرچینې