الفبا

د ويکيپېډيا، وړیا پوهنغونډ له خوا
[د سمو سرچينو د ښودلو اړتيا]

الفبا د نښو مجموعه ده چې انسانان یې د ژبې د غږونو استازیتوب لپاره کاروي. په فارسي او عربي رسم الخط کې الفبا معمولا د تورو تورو لیکلو نښو ته ویل کیږي، چې د خاموش حروفو په نوم هم یادیږي، او معمولا سر (وول) د الفبا برخه نه وي او د حرفونو په نوم یادیږي. خو د درې ګونو اوږدو حرفونو لپاره د الفبا له حروفو څخه درې کارېږي او لنډ توري له نښان پرته ښودل کېږي او یا په اړینو حالاتو کې د عربي او فارسي له حرکت سره سم ښودل کېږي. پداسې حال کې چې په لاتیني الفبا کې، ځینې توري هم د حرفونو استازیتوب کوي. د الفبا ډولونه:

  • فونیټیک الفبا: په دې ډول الفبا کې، هر شکل یوازې یو ځانګړی غږ څرګندوي، لکه ب په فارسي الفبا کې. نړیوال فونیټیک الفبا او د اسپرانتو ژبې الفبا د فونیټیک الفبا څخه دي.
  • غیر فونیټیک الفبا: په دې ډول الفبا کې هیڅ لیکل شوي بڼه یوازې یو غږ نه ښیې.
  • نیم فونیټیک الفبا: په دې ډول الفبا کې ځینې ډولونه یوازې یو غږ ته اشاره کوي او ځینې یې له یو څخه ډېرو غږونو ته اشاره کوي، لکه لیکلې بڼه او په پښتو الفبا کې چې د کنسوننټ او واوېل (بې غږه او غږ لرونکي ) دواړه غږونه ورکوي. پښتو الفبا په دې ډله پورې اړه لري.

لاتيني الفبا

اړوند سکالوګانې:[سمول]

  • فارسي الفبا
  • لاتينه الفبا
  • روسي الفبا
  • يوناني الفبا
  • عبراني الفبا