بابا غر

د ويکيپېډيا، وړیا پوهنغونډ له خوا

د بابا غره سلسله ( pashto بابا غر، Dari کوه بابا ; [۱] کوه یا کوه معنی "غر"، بابا معنی "پلار") د هندوکش لویدیځ لوري ته د یاد غر غځېدنه په بر کي نیسي، چي د افغانستان د کابل ، ارغنداب ، هلمند ، فراه ، هري ، مرغاب ، بلخ ، او کندوز د سیندونو سرچینه ده. ددغه غرونو سلسله د فولادي څوکۍ (یا شاه فولادي ) لخوا سرچینه اخلي او د سمندر له سطحي څخه 5048 متره (ځیني پخوانۍ نقشې او سرچینې یې [۲] 5143 متره بولي) لوړوالی لري، او د بامیان په جنوب کي پرته ده.

دفیروز غر تخت د لوېدیځ لور ته په نرمه درجه کي د پاروپامیس سره یوځای کیږي، او د هري سیند په اوږدو کي تر مشهد پوري سیمي په بر کي نیسي. د بابا غر د پای ته رسېدو څوکي سویل لویدیز ته اوږده څاڅکي د هلمند سیند پورتنۍ برخي سره ویشي، او د فراه سیند څخه د هغې حوزه جلا کوي. یاد سپورونه د پام وړ لوړوالی لري چي ددوی د 11000 فوټه څخه ډیر لوړوالی په نښه کوي . همدارنګه سوېل لویدیز ته هم د شاوخوا موازي سلسلو په یوه پراخه ډله کې تیریږي، او د کندهار لویدیز ته د لوی ریګستان دښتې ته ننوځي. ددې سیمي شاته اوږده، مستقيم او سطحي غارونه د ارغنداب ، ترنک او ارغستان درې سره وېشي او له کندهار څخه تر غزني پوري غځېدلې لار په بر کي نیسي.

د بابا غره په لړ کي د حاجي ګک د پاسه لوړي څوکي چي نیلي - تور رنګ لري او د لمر په رڼا کي ځلیږي د 2 ملیارد ټنو اوسپنې اټکل شوي زیرمې لري او د اسیا یوه لویه زیرمه ګڼل سوې ده.

د بابا غره په سیمه کي زیاتره د هزاره توکم خلک او ورپسې تاجک او پښتانه اوسیږي. همدارنګه د سیدانو یو شمېر کورنۍ هم سته. د نفوس ډیره برخه یې په کرنه پوري اړه لري چي د دوی د عاید اصلي سرچینه او کچالو اصلي فصل ګڼل کیږي.

  1. Bābā Mountains (Kūh-e Bābā) in Encyclopædia Britannica
  2. Kuh-e Baba on universal_lexikon.de