باشکيري ژبه

باشکيري ژبه

Башҡорт теле (باشکيري )
башҡортса‎ (باشکيري )
Башҡурд теле (باشکيري )

عامه معلومات

عمومي معلومات	ژبه ژوندۍ ژبه طبيعي ژبه
ځانګړې وېشنيزه	Kipchak–Bulgar (en)
سیمييزيتوب د	لړۍ... باشکيرستان چيليابنسک ولايت کورګان ولايت سوېردلوسک اوبلاست پیرم کرائی اورینبورګ اوبلاست سراتوف اوبلاست سمارا ولايت تاتارستان ادمورتيا جمهوريت تيومن ولايت Bashkir people (en)
د لیکلو سیسټم	سيريليک ليکدود Yañalif (en) عربي ليکدود
د ويونکو شمېر	۱٬۲۰۰٬۰۰۰ (۲۰۱۰)
د توکمپوهنې ژبې حالت	۲مه ولايتي کچه
ايزو ۶۳۹-۱ کوډ	ba
د ژبې کوډ	ba
هېواد	روسیه اېستونيا اوکراين قزاقستان

نور معلومات

وېب‌پاڼه	rihll.com (باشکيري ژبه، روسي، انګليسي ژبه)

باشکيري ژبه ( سیریلیک : Башҡорт теле؛ لاتین : Bašqort tele) د تورکي ژبو د کورنۍ یوه ژبه ده، چې د قاپچاق ژبو یوه څانګه ګڼل کيږي، چې تر ډېره د باشکیرانو لخوا ویل کیږي. دا ژبه د Vulnerable زیان منونکې ژبو په کتار کې ولاړه ده.

ويناوال

باشکيري ژبه د منګوليايي، عربي، فارسي او روسي کلمو مجموعه ده، چې له دې جملې څخه د څلور زره فارسي کلمو شتون ځانګړی اغېز لري، د ميلادي پېړۍ له لومړيو وختونو څخه د لومړۍ مېلادي زريزې تر پايه پورې، هغه ځمکه چې نن د باشکيرستان جمهوريت په نامه يادېږي، د څو ژبو ايراني، عربي او بيا تورکي توکمونو ترمنځ د پرله پسې اړيکو ډګر و.

د 2002 کال د سرشمېرنې له مخې، د روسیې په فدراسیون کې شاوخوا 1,379,000 باشکیر ویونکي شتون لري، چې ډیری یې د باشکيرستان په خپلواکه جمهوریت کې او د پام وړ شمېر یې د تاتارستان په جمهوریت کې ژوند کوي.

ازبکستان او قزاقستان کې هم يوه لويه ډله خلک په باشکيري ژبه خبرې کوي.

باشکيري ژبه د مغولو تر یرغل وروسته د قباچه ژبې د بدلون په وخت کې رامنځته شوه. باشکير بېلابېل وينګونه لري، چې ټول یې تاتاري ژبې سره ورته دي، او حتی په تېرو وختونو کې، باشکيرانو د تاتار ژبه د لیکلو لپاره کارولې. البته، په پنځلسمه پېړۍ کې، جوغتایي ژبه (یا د جوغتایي ژبې پخوانۍ تاتاري بڼه) د هغې ځای ونيو، تر دې چې په 1923 کې، باشکيري ژبې لپاره د لیکلو ځانګړی سیسټم رامینځته شو چې دا ژبه په پیل کې د عربي الفبا سره لیکل شوې وه تر 1930 پورې، لاتیني الفبا او د 1938 په ژمي کې، سیریلیک الفبا د دې ژبې ليکلو لپاره وکارول شوه.

په باشکيري ژبه کې سيريليک الفبا ته لاندې توري ورزيات شوي دي:

Ә ә [æ]، Ө ө [œ]، Ү ү [y]، Ғ ғ [ɣ]، Ҡ ҡ [q]، Ң ң [ŋ]، Ҙ ҙ [ð]، Ҫ ҫ [θ]، Һ һ [h].

بهرنۍ لینک

• باشینفورم خبري اژانس
• بشردوستان ورځپاڼه
• د بشکرستان او روسیې د اتحاد د 455 کلیزې رسمي ویب پاڼه
• د یورال باتیر کیسه
• د بشکیر محلي شعرونه
• د بشکر لوک کیسې، اندری پلاتونوف (په روسیه کې)