Jump to content

انتيګوا او بربودا

د ويکيپېډيا، وړیا پوهنغونډ له خوا
انتيګوا او بربودا
Antigua and Barbuda (انګليسي)[۱]
Antigua-et-Barbuda (فرانسوي)[۲]
Antigua a Barbuda (سلوواکي)[۳] ددې ځانګړني سمول پر ویکي‌ډېټا
اړوند
پلازمېنه
ترټولو لوړه څوکه
ټوليز مالومات
عمومي مالومات
وګړو شمېر
  لړۍ...
۱۰۱٬۴۸۹[۴] — ۵۴٬۶۸۱[۵] — ۵۵٬۴۰۳[۵] — ۵۶٬۳۱۱[۵] — ۵۷٬۳۶۸[۵] — ۵۸٬۵۰۰[۵] — ۵۹٬۶۵۳[۵] — ۶۰٬۸۱۸[۵] — ۶۲٬۰۰۲[۵] — ۶۳٬۱۷۶[۵] — ۶۴٬۳۰۷[۵] — ۶۵٬۳۶۹[۵] — ۶۶٬۳۳۸[۵] — ۶۷٬۲۰۵[۵] — ۶۷٬۹۷۲[۵] — ۶۸٬۶۵۵[۵] — ۶۹٬۲۵۳[۵] — ۶۹٬۷۸۲[۵] — ۷۰٬۲۲۳[۵] — ۷۰٬۵۰۸[۵] — ۷۰٬۵۵۳[۵] — ۷۰٬۳۰۱[۵] — ۶۹٬۷۵۰[۵] — ۶۸٬۹۵۰[۵] — ۶۷٬۹۵۸[۵] — ۶۶٬۸۶۳[۵] — ۶۵٬۷۴۴[۵] — ۶۴٬۶۰۵[۵] — ۶۳٬۴۸۴[۵] — ۶۲٬۵۳۸[۵] — ۶۱٬۹۶۷[۵] — ۶۱٬۹۰۶[۵] — ۶۲٬۴۱۲[۵] — ۶۳٬۴۳۴[۵] — ۶۴٬۸۶۸[۵] — ۶۶٬۵۵۰[۵] — ۶۸٬۳۴۹[۵] — ۷۰٬۲۴۵[۵] — ۷۲٬۲۳۲[۵] — ۷۴٬۲۰۶[۵] — ۷۶٬۰۴۱[۵] — ۷۷٬۶۴۸[۵] — ۷۸٬۹۷۲[۵] — ۸۰٬۰۳۰[۵] — ۸۰٬۹۰۴[۵] — ۸۱٬۷۱۸[۵] — ۸۲٬۵۶۵[۵] — ۸۳٬۴۶۷[۵] — ۸۴٬۳۹۷[۵] — ۸۵٬۳۴۹[۵] — ۸۵٬۶۳۲[۵] — ۸۷٬۲۳۳[۵] — ۸۱٬۷۹۹[۵] — ۸۹٬۰۶۹[۵] — ۸۹٬۹۸۵[۵] — ۹۴٬۵۲۰ — ۹۵٬۴۲۵[۶] — ۹۹٬۳۳۷ — ۹۶٬۴۵۳ — ۹۶٬۲۸۶ — ۹۱٬۲۹۵ ددې ځانګړني سمول پر ویکي‌ډېټا
پکي شاملې اداري سیمې
رسمي ژبه
ځايي ژبې
د حکومت مشر
وګړنوم
  لړۍ...
AntiguanBarbudanAntigua és Barbuda-iAntigua and Barbudaantiguo-barbudanoantiguo-barbudanaantiguo-barbudaniantiguo-barbudaneantiguanbarbudanantiguanuantiguanaAnigvo-BarbudanoAntiguayen[۲]Antiguayenne[۲]antiguans[۸]antiguana[۸]antiguà[۸]מאנטיגואה וברבודהantigo-barbudanaantigo-barbudaneantigo-barbudaniantigo-barbudanأنتيڭويأنتيڭويةأنتيڭويينأنتيڭويات ددې ځانګړني سمول پر ویکي‌ډېټا
غړی د
هېواد
کچه او لوړوالی
د ځای کچه
۴۴۰٫۲۹ كيلومتر مربع ددې ځانګړني سمول پر ویکي‌ډېټا
نور اړين مالومات
برخه د
نور مالومات
وېب‌پاڼه
کورډي‌نېشن
۱۷°۰۷′شمال ۶۱°۵۱′لويديځ / 17.12°شمال 61.85°لويديځ / 17.12; -61.85 ددې ځانګړني سمول پر ویکي‌ډېټا
Map

انټيګوا او بربودا (په انګلیسي: Antigua and Barbuda)یا انټیګوا باربودا یا انټیګوا بارباډوز یو هېواد دی چې په ختیځ کارابين سمندر کې د ټاپوګانو څخه جوړ دی، چې د سینټ کیټس او نیویس ټاپوګانو ختیځ او د مونټیسرا ټاپو په شمال کې، موقعيت لري، انتيګوا او بربودا خپلواک حکومت لري چې پلازمېنه یې سینټ جانز دی. دا هېواد د مشترک المنافع هېوادونو غړی دی، د دې هېواد پولي واحد ختیځ کارابیني ډالر دی. انتيګوا او باربودا د ۱۹۸۱ کال د نومبر په لومړۍ نېټه له برېتانيا څخه خپلواکي اعلان کړه. د جغرافیایي مالوماتو د سیسټم د وروستیو مالوماتو له مخې، د دې هېواد تر ټولو اوږد اوږدوالی 95 کیلومتره د جنوب څخه شمال ته دی، چې شاوخوا 74 کیلومتره یې د کارابین اوبو څخه جوړه شوې ده. [۲۴]

دا هېواد له دوه اصلي ټاپوګانو انتیګوا او باربودا څخه جوړ شوی دی.

تاريخ

[سمول]

کریسټوفر کولمبس د اروپایی هېوادونو څخه لومړنی کس و چې په دې ټاپوګانو کې یې پښه کېښوده. له همدې امله دا هېواد د څه مودې لپاره د اسپانیا تر واکمنۍ لاندې و. لږ وروسته انګریزانو ونیو. دې ټاپوګانو په 1981 کې خپله خپلواکي ترلاسه کړه. له هغه وروسته د انګلستان ملکه د دغه هېواد ملکه شوه او ویر کارن وال برډ یې لومړی وزیر شو. وير کارن وال برډ هغه شخص دی چې انتيګوا او باربودا او نورو کارابین هېوادونو ته یې خپلواکي ترلاسه کړه. [۲۵]

انتيګوا او باربودا له 1667 راهیسې د برېتانیا مستعمره وه، دې هېواد د 1981 کال د نومبر په لومړۍ نېټه له لويې برېتانیا څخه خپلواکي اعلان کړه.

سیاست

[سمول]
ګیسټون براون، د انتیګوا او باربودا لومړی وزیر، او د چیلي پخوانی ولسمشر میشل باچلیټ

د انګلستان پاچا د دې هېواد واکمن دی چې والي يې په ياد هېواد کې د استازي په توګه واکمني کوي. [۲۶]

لومړی وزیر د حکومت مشر دی چې معمولا د هېواد د اکثریت یا لوی ګوند له مشر څخه د والي جنرال لخوا ټاکل کیږي. [۲۷]

د دغه هېواد مقننه څانګه له دوو خونو څخه جوړه ده، مشرانو جرګه او د ولسي جرګه. مشرانو جرګه ١٧ څوکۍ لري، چې استازي يې د والي له خوا ټاکل کيږي. ولسي جرګه ۱۷ څوکۍ لري، چې استازي یې د سیمو له خوا د وړاندیز شویو نوماندانو له ډلې څخه غوره کېږي. د استازیتوب موده پنځه کاله ده. [۲۸]

د انتيګوا د کارګر ګوند مشر الدر برد له ۱۹۸۱ څخه تر ۱۹۹۴ پورې د انتيګوا او باربودا لومړی وزير شو. په 1993 کې ، سر جیمز کارلیل د انګلستان د ملکې لخوا د انټیګوا او باربودا د والي په توګه وټاکل شو.

په 2004 کې ، بالډوین سپنسر د انتیګوا او باربودا لومړی وزیر شو.

جغرافيه

[سمول]

انتيګوا، د انګلیسي ژبې وینډورډ ټاپوګانو ترمنځ ترټولو لوی ټاپو دی، شاوخوا 23 کیلومتره اوږدوالی او 18 کیلومتره پلنوالی لري او 280 مربع کیلومتره پوښي. د دې ترټولو لوړه نقطه ماونټ باګي (اوباما غر) (402 متره) ده او د ټاپو په سوېل لوېدیځ کونج کې موقعیت لري. باربودا، یوازې 176 مربع کیلومتره مساحت لري، د انتیګوا شمال ته نږدې 48 کیلومتره کې موقعیت لري. په هیواد کې د ریډونډا کوچنۍ غیر آباد ټاپو (1.6 کیلومتره مربع) هم شامل دي ، کوم چې اوس د طبیعت زیرمه ده. انټيګوا د بندرونو او طبیعي ساحلونو سره ژور ساحل لري، او باربودا لوی لویدیز بندر لري. د تودوخې درجه معمولا د 20 څخه تر 35 درجو پورې توپیر لري. اوسط کلنی باران یوازې 1,140 ملي میتر دی، چې دا د ختیځ کیریبین ټاپوګانو ترټولو لمر جوړوي، او شمال ختیځ بادونه تقریبا ثابت دي. [۲۹]

د دې هېواد پلازمېنه سینټ جان ښار دی چې د 31,000 نفوس سره. د انټيګوا او باربودا مساحت 280 مربع کیلومتره دی او نفوس یې 84,522 تنه دی. انتيګوا او باربودا کوم لوی ښارونه نلري.

هېوادنی وېش

[سمول]

د هېواد د ویش له مخې، انتیګوا او باربودا د 6 ایالتونه او 2 تړلې ولسوالۍ (*) لري.

نقشه ايالت/تړلې سيمه وينګ عمومي نقشه
</img> باربودا* Barbuda
ریډونډا* Redonda
سینټ جورج Saint George
سینټ جان Saint John
سینټ مریم Saint Mary
سینټ پاول Saint Paul
سینټ پیټر Saint Peter
سینټ فیلیپ Saint Philip

اقتصاد

[سمول]

د انټيګوا او باربودا اسعارو د ختیځ کارابین ډالر د یو سینټ واحد سره ویل کیږي. سیاحت په انټیګوا او باربودا کې یو له خورا مهم صنعتونو څخه دی. انټيګوا او باربودا د ملګرو ملتونو د مشترک المنافع غړي دي.

د جمیکا کینکیډ عرف ایلین سنتیا پوټر ریچارډسن د انټيګوا او باربوډا څخه یهودي لیکواله ده چې په متحده ایالاتو کې ژوند کوي.

د انټيګوا او باربودا 81٪ خلک تور دي، 13٪ سپین دي، او 3٪ مخلوط نژاد دي، همدارنګه د انټیګوا او باربودا د 73٪ خلکو مذهب پروټسټینټ او 10٪ کاتولیک دی. د انټيګوا او باربودا رسمي ژبه انګلیسي ده، د انګلیسي سره د ځایی کریول ژبه هم کارول کیږي.

د هیواد مشهور خلک

[سمول]
  • جمیکا کینکیډ ، لیکوال

اړوندې پوښتنې

[سمول]
  • په انټیګوا او باربودا کې د ښارونو لیست
  • د انټيګوا او باربودا عمومي ټاکنې (2018)
  • د امنیت شورا ۴۹۲ پریکړه لیک
  • ارما طوفان

سرچينې

[سمول]
  1. ذکر کېدنه: Official Names of the United Nations Membership. Publisher: ملگري ملتونه. اثر ژبه: انګرېزي ژبه. خپرېدو نېټه: ۷ مارچ ۲۰۱۶.
  2. ۲٫۰ ۲٫۱ ۲٫۲ سرچينې تړی: http://cnig.gouv.fr/wp-content/uploads/2020/02/CNT-PVM_r%C3%A9vis%C3%A9_2020-01-27-1.pdf.
  3. سرچينې تړی: https://www.skgeodesy.sk/sk/ugkk/geodezia-kartografia/standardizacia-geografickeho-nazvoslovia/nazvy-statov/.
  4. سرچينې تړی: https://www.cia.gov/the-world-factbook/countries/antigua-and-barbuda/summaries/#people-and-society. Retrieved: ۴ اگسټ ۲۰۲۳.
  5. ۵٫۰۰ ۵٫۰۱ ۵٫۰۲ ۵٫۰۳ ۵٫۰۴ ۵٫۰۵ ۵٫۰۶ ۵٫۰۷ ۵٫۰۸ ۵٫۰۹ ۵٫۱۰ ۵٫۱۱ ۵٫۱۲ ۵٫۱۳ ۵٫۱۴ ۵٫۱۵ ۵٫۱۶ ۵٫۱۷ ۵٫۱۸ ۵٫۱۹ ۵٫۲۰ ۵٫۲۱ ۵٫۲۲ ۵٫۲۳ ۵٫۲۴ ۵٫۲۵ ۵٫۲۶ ۵٫۲۷ ۵٫۲۸ ۵٫۲۹ ۵٫۳۰ ۵٫۳۱ ۵٫۳۲ ۵٫۳۳ ۵٫۳۴ ۵٫۳۵ ۵٫۳۶ ۵٫۳۷ ۵٫۳۸ ۵٫۳۹ ۵٫۴۰ ۵٫۴۱ ۵٫۴۲ ۵٫۴۳ ۵٫۴۴ ۵٫۴۵ ۵٫۴۶ ۵٫۴۷ ۵٫۴۸ ۵٫۴۹ ۵٫۵۰ ۵٫۵۱ ۵٫۵۲ ۵٫۵۳ ذکر کېدنه: World Bank Open Data. Publisher: نړیوال بانک.
  6. Lua error in Module:Citation/CS1/Utilities at line 38: bad argument #1 to 'ipairs' (table expected, got nil).
  7. ۷٫۰ ۷٫۱ ذکر کېدنه: English as a Global Language, second edition. Page(s): 62. Publisher: Cambridge University Press. اثر ژبه: انګرېزي ژبه. خپرېدو نېټه: مارچ ۲۰۱۲. ليکوال: David Crystal.
  8. ۸٫۰ ۸٫۱ ۸٫۲ سرچينې تړی: https://esadir.cat/Toponims/Toponims_del_mon/America/Antigua_i_Barbuda.
  9. سرچينې تړی: https://thecommonwealth.org/our-member-countries/antigua-and-barbuda. Retrieved: ۲۱ اکتوبر ۲۰۲۲. Type of reference: official member page.
  10. سرچينې تړی: https://www.interpol.int/Member-countries/World. Publisher: نړيوال پوليس. Retrieved: ۷ ډيسمبر ۲۰۱۷.
  11. سرچينې تړی: https://www.interpol.int/Who-we-are/Member-countries/Americas/ANTIGUA-BARBUDA. Retrieved: ۲۱ اکتوبر ۲۰۲۲. Type of reference: official member page. Supports qualifier: پيل نېټه.
  12. سرچينې تړی: https://www.opcw.org/about-opcw/member-states/. Publisher: کېميايي وسلو نه د کار اخيستلو د مخنيوي سازمان. Retrieved: ۷ ډيسمبر ۲۰۱۷.
  13. سرچينې تړی: https://www.opcw.org/about-us/member-states/antigua-and-barbuda. Retrieved: ۲۹ اکتوبر ۲۰۲۲. Type of reference: official member page. Supports qualifier: پيل نېټه.
  14. سرچينې تړی: http://www.unesco.org/eri/cp/ListeMS_Indicators.asp.
  15. سرچينې تړی: http://www.upu.int/en/the-upu/member-countries.html. Retrieved: ۴ مې ۲۰۱۹.
  16. سرچينې تړی: https://www.upu.int/en/Universal-Postal-Union/About-UPU/Member-Countries?csid=-1&cid=6. Retrieved: ۲۸ اکتوبر ۲۰۲۲. Type of reference: official member page. Supports qualifier: پيل نېټه.
  17. سرچينې تړی: https://www.itu.int/online/mm/scripts/gensel8. Retrieved: ۴ مې ۲۰۱۹.
  18. سرچينې تړی: https://public.wmo.int/en/members/antigua-and-barbuda. Retrieved: ۲۶ مې ۲۰۲۰.
  19. سرچينې تړی: https://www.who.int/choice/demography/by_country/en/. Retrieved: ۲۱ جولای ۲۰۲۰.
  20. سرچينې تړی: https://www.wcoomd.org/-/media/wco/public/global/pdf/about-us/wco-members/list-of-members-with-membership-date.pdf. Retrieved: ۱۶ مارچ ۲۰۲۴. Page(s): 2. Supports qualifier: پيل نېټه.
  21. سرچينې تړی: https://www.un.org/Depts/los/LEGISLATIONANDTREATIES/caribbean_states.htm.
  22. سرچينې تړی: https://www.caribbeanislands.com/.
  23. سرچينې تړی: https://www.worldbank.org/en/country/caribbean/overview.
  24. سیستم اطلاعات جغرافیایی
  25. کينډۍ:یادکرد وب
  26. کينډۍ:یادکرد وب
  27. کينډۍ:یادکرد وب
  28. کينډۍ:یادکرد وب
  29. https://uwiseismic.com/island-profiles/antigua-and-barbuda/
  • ويکيپېډيا، ګډونوال، انګليسي وکيپېډيا، ۸ اپرېل ۲۰۱۸.