روم

روم

Roma (اېټاليايي )

اړوند

پلازمېنه د	لړۍ... Metropolitan City of Rome (en) — اېټاليا — Lazio (en) — Province of Rome (en) — Papal States (en) — Rome (en) — Tibre (en) — لرغونی روم — د اېټاليا سلطنت — Roma Capitale (en) — روم جمهوريت — روم سترواکي
بلننوم	لړۍ... la città eterna Вечный город Wieczne Miasto Věčné město Ciudad Eterna večno mesto

ټوليز مالومات

عمومي مالومات	لړۍ... سرحدي ښار abolished municipality in Italy (en) tourist destination (en) metropolis (en) largest city (en) college town (en) لوی ښار د اېټاليا ولسوالۍ national capital (en)
وګړو شمېر	لړۍ... ۲٬۷۴۸٬۱۰۹ — ۳۵٬۰۰۰ — ۱۳۰٬۰۰۰ — ۳۰۰٬۰۰۰ — ۱۷٬۰۰۰ — ۱۹۴٬۵۰۰ — ۲۱۲٬۴۳۲ — ۲۷۳٬۹۵۲ — ۴۲۲٬۴۱۱ — ۵۱۸٬۹۱۷ — ۶۶۰٬۲۳۵ — ۹۳۰٬۹۲۶ — ۱٬۱۵۰٬۵۸۹ — ۱٬۶۵۱٬۷۵۴ — ۲٬۱۸۸٬۱۶۰ — ۲٬۷۸۱٬۹۹۳ — ۲٬۸۴۰٬۲۵۹ — ۲٬۷۷۵٬۲۵۰ — ۲٬۶۶۳٬۱۸۲ — ۲٬۶۱۷٬۱۷۵ — ۲٬۸۷۰٬۴۹۳ — ۲٬۸۶۴٬۳۴۸ — ۲٬۸۷۳٬۴۹۴ — ۲٬۸۷۲٬۸۰۰
پکي شاملې اداري سیمې	لړۍ... Municipio I (en) — Municipio II (en) — Municipio III (en) — Municipio IV (en) — Municipio V (en) — Municipio VI (en) — Municipio VII (en) — Municipio XV (en) — Municipio VIII (en) — Municipio IX (en) — Municipio X (en) — Municipio XI (en) — Municipio XII (en) — Municipio XIII (en) — Municipio XIV (en)
رسمي ژبه	اېټاليايي ژبه
د حکومت مشر	mayor of Rome (en)
وګړنوم	لړۍ... Roman — romano — romana — Romain — Romaine — romano — romana — Römer — Römerin — romà — romana — Romano — Erromatar — rzymianin — rzymianka — рѝмляни — Romein — римлянин — римлянка — римляне — rzymianie — rzymianki — Rimljan — Rimljanka — রোমান — romani
غړی د	Creative Cities Network (en) (۲۰۱۵ – ) League of Historical Cities (en)
اداري سیمه	Metropolitan City of Rome (en) (۲۰۱۰ – )
هېواد	اېټاليا

اړين مالومات

مهمې پېښې	لړۍ... ۰۴۱۰ : 410 sack of Rome (en) ۰۴۵۵ : Sack of Rome (en) ۰۴۷۲ : siege of Rome (en) د 530 څخه تر : Siege of Rome (en) ۰۵۴۶ : Sack of Rome (en) ۰۸۴۶ : Sack of Rome (en) ۱۵۲۷ : Sack of Rome, 1527 (en) ۱۸۴۹ : Siege of Rome (en) ۰۳۹۰ "م.ز" : Siege of Rome (en) ۰۵۰۹ "م.ز" : Siege of Rome (en) founding of Rome (en)

کچه او لوړوالی

د ځای کچه	۱٬۲۸۷٫۳۶ كيلومتر مربع

جوړښت

بنسټګر	Romulus (en) Remus (en)

نور مالومات

وېب‌پاڼه	comune.roma.it (اېټاليايي ژبه)
پوسټ‌کوډ	00118–00199
کورډي‌نېشن	۴۱°۵۳′۳۵″شمال ۱۲°۲۸′۵۸″ختیځ

رومپه انګليسي ژبه کې (Rûm), (بايد د روم له ښار سره غلط نشي) په اروپا او کوچنۍ اسيا کې پرتې ځمکې ته اشاره کوي چې د یو څه مودې لپاره د روم جمهوریت ، روم امپراتورۍ ، او ختیځ روم امپراتورۍ (بیزانتیم) په لاس کې وې.

معمولا، په پخوانیو عربي او اسلامي سرچینو کې، روم د آسیا کوچنیو ځمکو (ترکیه یا اناتولیا) ته اشاره کوي. د مدیترانې سمندر یو له عربي نومونو څخه چې د جنوبي آسیا په کوچنیو برخو کې موقعیت لري، "بهرال روم" دی چې معنی یې د "روم سمندر" دی. لومړني رومیان د لاتیني ژبو قومونو یوه څانګه وه چې شاوخوا دوه زره کاله دمخه له مرکزي اروپا څخه اېټالیا ته مهاجر شوي. د 1000 BC په شاوخوا کې، کوچیان او کوچیان روما د لاتیم د زرخیز میدان په شمالي څنډه کې د بادي تیبر سیند په اوو ټیټو غونډیو کې د کلیو په جوړولو سره یوځای اوسیدل پیل کړل.

د روم نوم د سلجوقی دورې او بیا د عثماني امپراتورۍ په جریان کې د ختیځ روم امپراتورۍ له ړنګېدو وروسته هم کارول کېده.

په شاهنامې کې روم

روم یو له لومړنیو هېوادونو او تمدنونو څخه دی چې په شاهنامې کې یې یادونه شوې، چې د ایران او توران څخه وروسته په ښکاره توګه یادونه شوې، او لومړی واکمن یې د سلیم په شاهنامې کې دی. د روم ځمکه سلیم ته د فریدون نیایش لخوا ټاکل شوې وه. منوچهر اوس د سیور له وژنې وروسته د سلیم په لټه کې دی، او ناپاک سلیم الانان دیج ته وتښتېد، مګر هلته د قارن رزمجو او ګرشاسپ - پیلان له خوا ونیول شو، او ټوله میدان، دیمان او سمندر په وینو پوښل شوی و. د تل په څېر شاه روم په ساحل کې د کلا د ننوتو لپاره کومه کښتۍ یا بېړۍ ونه موندله او منوچهر یې په دې جام کې ونیو.

د شاه روم مړینه

کله چې سلم د بحر غاړې ته ورسېد، هغه وليدل چې پوځ وژل شوی او د کلا دننه د جسدونو څخه تېرېدل ورته ګران وو، منوچهر سالار نو (پور پشان) او د فريدون جانشين هغه ته نږدې شول او د عرج د غچ له اخيستلو مخکې يې ورته يادونه وکړه. بردار د تاج او تخت په خاطر وواژه او اوس چې تا تاج موندلی، نو ولې تښتې؟ تنګتانګ د سر په څټ کې سالم ته نږدې شو او په یوه ضربه سره یې سر له بدن څخه جلا کړ تر څو د جال په څیر فریدون ته ولیږدول شو. اوس فریدون د دریو ماشومانو سرونه څنګ ته کېښودل.

د روم پوځ د رمې په څیر په میدانونو، بحرونو او غرونو کې خوار شوی و، د لښکرو څخه یو یې د پاک دماغ او هوښیار سړی په توګه وټاکل شو چې په دواړو ایراني ژبو پوهیږي د رومیانو استازی راغی. منوچهر وویل چې موږ ټول د هیواد مالداران او بزګران یو، جنګ ته اړ شو، اوس ټول د شاه منوچهر خادم خادمان یو، د هغه د حکم اطاعت کوو. که پاچا اجازه ورکړي، موږ به د لښکر مشران او مشران هغوی ته وسپارو.  

اړوند پوښتنې

• لرغونی روم
• د روم جمهوریت
• د روم امپراتورۍ
• د بازنطین امپراتورۍ
• د لویدیځ روم امپراتورۍ
• د مقدس روم امپراتورۍ
• رومي په ترکي ژبه کې د روم ځمکه معنی لري.
• ایرزورم د عربي کلمې ترکي تلفظ دی چې معنی یې د رومیانو ځمکه ده.
• رومن کرونولوژي