ياکوتي ژبه
ساخا ژبه يا ياکوتي ژبه | |
---|---|
Yakut | |
Саха тыла Saxa tila | |
په مورنۍ ژبه | روسیه |
سيمه | ياکوتيا(سخا) جمهوريت |
قومیت | 478,000 ياکوتي وګړي (2010 census) |
شمېر ويناوال | 450,000 (2010 census)e18 |
تورکي ژبې
| |
سیریلیک | |
رسمي حالت | |
رسمي ژبه په | کينډۍ:ساخا جمهوريت (روسیه) |
د ژبې کوډونه | |
آی اېس او ۲–۶۳۹ | sah |
آی اېس او ۳–۶۳۹ | sah |
ګلیټولوژیست | yaku1245 [۱] |
![]() Locations of Sakha (dark blue) and Dolgan (blue) | |

یاکوتي ژبه یا سخا (په یاکوتي کې: Саха тыла، تلفظ: Sakha Tila) د تورکي ژبې د کورنۍ یوه ژبه ده چې د روسیې د فدراسیون په سایبریا سیمه کې د یاقوتستان(ياکوتيا) يا سخا جمهوريت کې د 363,000 ویونکو سره مشهوره ده. دا ژبه خورا له خطر سره مخ ده. [۲] [۳] [۴] [۵]
په یاکوتي ژبه کې د پور کلمې[سمول]
په یاکوتي ژبه کې تر ۲۵۰۰ زیات منګولیايي کلمې او لږ شمېر فارسي او پښتو کلمې موندل شوي دي. د پارسي ژبې ځینې پورونه په سایبریا کې موندل شوي، د بېلګې په توګه، د فارسي ژبې خدا او چای د جنوبي سایبریا په تورکي ژبو لکه یاکوتي ژبه کې موندل کیږي چې البته د خدا کلمه بيا له پښتو ژبې د خاوند او خدای له نومونو څخه فارسي ژبې ته لېږدېدلې او اره ريښه يې پښتو ده. . [۶]
ډلبندي[سمول]
ياکوتي د تورکي ژبو د کورنۍ د شمالي څانګو څخه یوه ژبه ده. په دې کورنۍ کې د شور ، تووان او دولګان ژبې هم شته.
وينګ[سمول]
غبرګشونډيز | غاښي | لثوي | کامي | نرم کامي | چاکنايي | |||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
چاودیدونکي | p | b | t | d | c | ɟ | k | g | ||||
خشومی | m | n | ɲ | ŋ | ||||||||
خارښت | s | x | ɣ | h | ||||||||
وهل | ɾ | |||||||||||
منځونه | j، j̃ | |||||||||||
منځنی </br> اړخ |
l |
سورونه[سمول]
لنډ | اوږد | دوه ګونی | ||||
---|---|---|---|---|---|---|
تړل شوی | خلاص | تړل شوی | خلاص | |||
مخکی | پراخه شونډې | i | e | i: | e: | ie |
ګرد شونډې | y | ø | y: | ø: | yø | |
بیرته | پراخه شونډې | ɯ | a | ɯ: | a: | ɯa |
شونډې وهل | u | o | u: | o: | uo |
سرچینې[سمول]
- ↑ Nordhoff, Sebastian; Hammarström, Harald; Forkel, Robert; Haspelmath, Martin, المحررون (2013). "Yakut". Glottolog. Leipzig: Max Planck Institute for Evolutionary Anthropology. الوسيط
|CitationClass=
تم تجاهله (مساعدة)صيانة CS1: عرض-المحررون (link) - ↑ http://www.unesco.org/languages-atlas/index.php?hl=en&page=atlasmap#
- ↑ http://www.unesco.org/new/en/culture/themes/endangered-languages/atlas-of-languages-in-danger/
- ↑ https://www.ethnologue.com/country/RU/languages
- ↑ https://www.britannica.com/place/Russia/Mixed-and-deciduous-forest#ref422354
- ↑ https://books.google.com/books?id=39XZDnOWUXsC&pg=PA245&lpg=PA245&dq=persian+words+in+yakut+language&source=bl&ots=TLlINu2Jf7&sig=Mngw6Jb6qYCB-BVOmC0wkaqFPQA&hl=en&sa=X&ved=0ahUKEwjAvIGoqb_ZAhWFKFAKHfnEC8AQ6AEIXjAF#v=onepage&q=persian%20words%20in%20yakut%20language&f=false
انګلیسي ویکیپیډیا.