ياکوتي ژبه
саха тыла (کينډۍ:ISO 639 name sah)
сахалыы (کينډۍ:ISO 639 name sah)
عمومي مالومات | |
---|---|
ځانګړې وېشنيزه | |
سیمييزتوب د | |
ليکدود | |
ويونکو شمېر |
۴۵۰٬۰۰۰[۳] (۲۰۱۰) |
د توکمپوهنې ژبې حالت | |
د ژبې کوډ | |
اداري سیمه | |
هېواد |
کورډينېشن |
---|
(روسیه)|iso2=sah|iso3=sah|glotto=yaku1245|glottorefname=Yakut|map=SakhaDolganWorld.jpg|mapcaption=Locations of Sakha (dark blue) and Dolgan (blue)|notice=IPA}}
یاکوتي ژبه یا سخا (په یاکوتي کې: Саха тыла، تلفظ: Sakha Tila) د تورکي ژبې د کورنۍ یوه ژبه ده چې د روسیې د فدراسیون په سایبریا سیمه کې د یاقوتستان(ياکوتيا) يا سخا جمهوريت کې د 363,000 ویونکو سره مشهوره ده. دا ژبه خورا له خطر سره مخ ده. [۶] [۷] [۸] [۹]
په یاکوتي ژبه کې د پور کلمې
[سمول]په یاکوتي ژبه کې تر ۲۵۰۰ زیات منګولیايي کلمې او لږ شمېر فارسي او پښتو کلمې موندل شوي دي. د پارسي ژبې ځینې پورونه په سایبریا کې موندل شوي، د بېلګې په توګه، د فارسي ژبې خدا او چای د جنوبي سایبریا په تورکي ژبو لکه یاکوتي ژبه کې موندل کیږي چې البته د خدا کلمه بيا له پښتو ژبې د خاوند او خدای له نومونو څخه فارسي ژبې ته لېږدېدلې او اره ريښه يې پښتو ده. . [۱۰]
ډلبندي
[سمول]ياکوتي د تورکي ژبو د کورنۍ د شمالي څانګو څخه یوه ژبه ده. په دې کورنۍ کې د شور ، تووان او دولګان ژبې هم شته.
وينګ
[سمول]غبرګشونډيز | غاښي | لثوي | کامي | نرم کامي | چاکنايي | |||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
چاودیدونکي | p | b | t | d | c | ɟ | k | g | ||||
خشومی | m | n | ɲ | ŋ | ||||||||
خارښت | s | x | ɣ | h | ||||||||
وهل | ɾ | |||||||||||
منځونه | j، j̃ | |||||||||||
منځنی </br> اړخ |
l |
سورونه
[سمول]لنډ | اوږد | دوه ګونی | ||||
---|---|---|---|---|---|---|
تړل شوی | خلاص | تړل شوی | خلاص | |||
مخکی | پراخه شونډې | i | e | i: | e: | ie |
ګرد شونډې | y | ø | y: | ø: | yø | |
بیرته | پراخه شونډې | ɯ | a | ɯ: | a: | ɯa |
شونډې وهل | u | o | u: | o: | uo |
سرچینې
[سمول]- ↑ سرچينې تړی: https://iso639-3.sil.org/code/sah.
- ↑ ۲٫۰ ۲٫۱ ۲٫۲ ۲٫۳ Малая советская энциклопедия, 1936—1947 (په روسي).
{{cite journal}}
: Missing or empty|title=
(help) - ↑ ذکر کېدنه: اېتنولوګ. Publisher: SIL International. اثر ژبه: انګليسي ژبه. ISSN: 1946-9675.
- ↑ "اېتنولوګ" (په انګليسي ژبه). SIL International. نه اخيستل شوی 10 مې 2019.
{{cite web}}
: سرچينه ساتل:ناپېژانده ژبه (link) - ↑ "ScriptSource - Russian Federation". نه اخيستل شوی 21 اگسټ 2023.
- ↑ http://www.unesco.org/languages-atlas/index.php?hl=en&page=atlasmap#
- ↑ http://www.unesco.org/new/en/culture/themes/endangered-languages/atlas-of-languages-in-danger/
- ↑ https://www.ethnologue.com/country/RU/languages
- ↑ https://www.britannica.com/place/Russia/Mixed-and-deciduous-forest#ref422354
- ↑ https://books.google.com/books?id=39XZDnOWUXsC&pg=PA245&lpg=PA245&dq=persian+words+in+yakut+language&source=bl&ots=TLlINu2Jf7&sig=Mngw6Jb6qYCB-BVOmC0wkaqFPQA&hl=en&sa=X&ved=0ahUKEwjAvIGoqb_ZAhWFKFAKHfnEC8AQ6AEIXjAF#v=onepage&q=persian%20words%20in%20yakut%20language&f=false
انګلیسي ویکیپیډیا.
- ناسم سرچينه لرونکي مخونه
- ژبه لرونکي سرچينې روسي
- سرچينه ساتل:ناپېژانده ژبه
- هغه پاڼي چې د P1705 ځانګړتیاوي کاروي
- هغه پاڼي چې د ويکيډېټا مالومات کاروي
- هغه پاڼي چې د P31 ځانګړتیاوي کاروي
- هغه پاڼي چې د P279 ځانګړتیاوي کاروي
- هغه پاڼي چې د P2341 ځانګړتیاوي کاروي
- هغه پاڼي چې د P282 ځانګړتیاوي کاروي
- هغه پاڼي چې د P1098 ځانګړتیاوي کاروي
- هغه پاڼي چې د P3823 ځانګړتیاوي کاروي
- هغه پاڼي چې د P424 ځانګړتیاوي کاروي
- هغه پاڼي چې د P131 ځانګړتیاوي کاروي
- هغه پاڼي چې د P17 ځانګړتیاوي کاروي
- هغه پاڼي چې د P625 ځانګړتیاوي کاروي
- هغه پاڼې چي بې پاراميټره مالوماتبکس کېټ کاروي
- هغه پاڼې چي مالوماتبکس کېټ کاروي
- هغه پاڼې چي انځور نلري
- ژبې
- تورکي ژبې
- ترکي ژبې
- ياکوتي
- ياکوتيست
- ياقوتست
- سخا جمهوريت
- روسيه
- روسي فدراسو
- نخشه لرونکي مخونه