Jump to content

زړه يوناني

د ويکيپېډيا، وړیا پوهنغونډ له خوا
زړه يوناني
Ἀρχαία Ἑλληνική (زړه يوناني) ددې ځانګړني سمول پر ویکي‌ډېټا
ټوليز مالومات
عمومي مالومات
ځانګړې وېشنيزه
Hellenic (en) ژباړل[۳] ددې ځانګړني سمول پر ویکي‌ډېټا
سیمييزتوب د
ليکدود
يوناني ابېڅې[۴] ( القرن 8 "م.ز" – )
Linear B (en) ژباړل ددې ځانګړني سمول پر ویکي‌ډېټا
د توکمپوهنې ژبې حالت
د ژبې کوډ
grc ددې ځانګړني سمول پر ویکي‌ډېټا
ځایناستی د
ځایناستی
نور اړين مالومات
برخې
د هومر اوډیسي پیل

لرغوني يوناني يا زړه يوناني (Ἑλληνική Hellēnikḗ ) د اندو اروپايي ژبډلې د هیلنیسټیک ژبو د څانګې يوه ژبه ده چې په یونان کې د نهمې پېړۍ څخه تر څلورمې پېړۍ پورې په یونان کې شتون درلود. لرغونی یوناني ادب د هومر له وخته راپیل شوی. د رینسانس دورې او ساینسي پرمختګونو په جریان کې، لرغونې یوناني ژبه د ساینسي نومونو لپاره کارول کېده، په ځانګړې توګه د بیالوژي په برخه کې. دا ژبه په لرغوني یوناني الفبا لیکل شوې وه.

لرغونې يوناني ژبه د خپل بډايه ادب له امله لا هم ډېر مينه وال لري. د نړۍ ډېری خلک غواړي چې د هومر، سوفکلس او ایشیلوس ارزښتناک اثار په هغه ژبه کې مطالعه کړي چې دا ادب په کومه ژبه کې رامینځته شوی. برسېره پردې، د دې ژبې لغاتونه لاهم د ساینسي او فلسفي نومونو لپاره کارول کیږي.

په تورکیه کې د ترابزون په شاوخوا کې د یو شمېر کلیو مسلمان اوسېدونکي په یوناني ژبه خبرې کوي چې زړې یوناني ژبې ته ډېره ته نږدې ده. [۶] [۷]

الفبا

[سمول]

یوناني الفبا ۲۴ توري لري، چې لاندې له ښي څخه کیڼ لوري ته ليکل شوي:

لوی توري
Α Β Γ Δ Ε Ζ Η Θ Ι Κ Λ Μ Ν Ξ Ο Π Ρ Σ Τ Υ Φ Χ Ψ Ω
کوچني توري
α β γ δ ε ζ η θ ι κ λ μ ν ξ ο π ρ σ/ς τ υ φ χ ψ ω
  • Α α: آلفا
  • Β β: بتا
  • Γ γ: گاما
  • Δ δ: دلتا
  • Ε ε: اپسیلن
  • Ζ ζ: زتا
  • Η η: اتا
  • Θ θ: تتا
  • Ι ι: یوتا
  • Κ κ: کاپا
  • Λ λ: لامبدا
  • Μ μ: موو
  • Ν ν: نوو
  • Ξ ξ: کی سی
  • Ο ο: اُمیکرون
  • Π π: پی
  • Ρ ρ: رو
  • Σ σ/ς: سیگما
  • Τ τ: تاو
  • Υ υ: آپسیلن
  • Φ φ: فی
  • Χ χ: خی
  • Ψ ψ: پسی
  • Ω ω: اُمگا

سرچينې

[سمول]
  1. ذکر کېدنه: اېتنولوګ. Publisher: SIL International. اثر ژبه: انګرېزي ژبه. ISSN: 1946-9675.
  2. سرچينې تړی: https://iso639-3.sil.org/code/grc.
  3. ۳٫۰ ۳٫۱ ذکر کېدنه: Archaeology & Language. Page(s): 62. Publisher: Pimlico. خپرېدو نېټه: ۱۹۹۸.
  4. ذکر کېدنه: The Cambridge Encyclopedia of Language. Page(s): 301. Publisher: Cambridge University Press. خپرېدو نېټه: ۱۹۸۷. ليکوال: David Crystal.
  5. "اېتنولوګ" (په انګرېزي ژبه). SIL International. نه اخيستل شوی 10 مې 2019.{{cite web}}: سرچينه ساتل:ناپېژانده ژبه (link)
  6. "Against all odds: archaic Greek in a modern world". {{cite web}}: |access-date= requires |url= (help); Check date values in: |لاسرسي نېټه= (help); Missing or empty |url= (help); Unknown parameter |سرچينې تړی= ignored (help)
  7. "Jason and the argot: land where Greek's ancient language survives". {{cite web}}: |access-date= requires |url= (help); Check date values in: |لاسرسي نېټه= (help); Missing or empty |url= (help); Unknown parameter |سرچينې تړی= ignored (help)