Jump to content

جلال الدين سرخ بخاري

د ويکيپېډيا، وړیا پوهنغونډ له خوا
جلال الدين سرخپوش بخاري
د جلال الدين سرخپوش بخاري مزار
د جلال الدين سرخپوش بخاري مزار

د شخص مالومات
پيدايښت 595 هجري (1199 مېلادي)
بخارا
مړینه 690 هجري(1291 مېلادي)
اچ
عملي ژوند

سيد جلال الدين بخاري ( ۱۱۹۲ تر ۱۲۹۱ ) د سهروردیه د سلسلې مشهور صوفی دی چې په د اوسني بهاولپور په تحصيل شريف ( پاکستان ) کې ښخ شوی دی. د پاکستان د سېند په بدین ولسوالۍ کې د عبدالله شاه د یونین کونسل عبدالله شاه کورنۍ د هغه له اولادې څخه ده، د دې ترڅنګ په کراچۍ کې علامه سید محمد راشد علي قادري هم د هغه له اولادې څخه دی، مور او پلار یې په ۱۹۵۰ کال کې د ختیځ پاکستان له سقوط وروسته له ګورخپور څخه راغلي دي. د بنګله دېش اوسنى مهاجر د کراچۍ په ملير کھوکھراپار سيمه کې اوسېدل) او په دې سربېره سيد عابد حسين شاه او د هغه زامن سيد عدنان بخاري، سيد نعمان بخاري، سيد فرحان بخاري او سيد ذيشان بخاري هم د دوى اولادونه دي. .

د هند اکثره سادات د بخاري اولادونو څخه دي. دا د امیر سرخ او سید جلال الدین سرخ پوش په نوم هم یادیږی. جلال الدین جهانیان جهان ګشت یې لمسی دی. هغه لومړی کس و، چې په هند کې یې د رسول الله صلی الله علیه وسلم درود او تبارکات راوړ. په هندوپاک کې د ساداتو تر ټولو مستند نسب د سادات بخارا دی.

نسب او شجره

[سمول]

د جلال الدین سرخ بخاري نسب د علي المرتضی له کورنۍ څخه دی. چې په لاندې ډول دی:

جلال الدین بن سید المعید بن جعفر بن محمد بن محمود بن احمد بن علي اصغر بن جعفر ثاني بن علي نقي بن محمد تقي بن علي رضا بن جعفر الصادق بن محمد باقر بن زین العابدین بن حسین بن علي بن ابي طالب . " [۱]

لومړني حالات

[سمول]

نوم یې حسن جلال الدین و او په ۵ ذوالحجې ۵۹۵ هجري کې په بخارا ( اوس ازبکستان ) کې زېږېدلی دی. لومړنۍ زده کړې يې په بخارا کې تر لاسه کړې او له ماشومتوبه په روحاني دلايلو مشهور شو. تر ځوانۍ مخکې یې تر ۱۵۰۰ زیات عالمان د ده شاګردان شوي وو. په بخارا کې یې د سید قاسم له لور سیده فاطمه سره واده وکړ، چې له هغه څخه دوه اولادونه سید علي او سید جعفر وو. د خپلې مېرمنې له مړینې وروسته یې له خپلو دوو ماشومانو سره یو ځای له بخارا څخه د پنجاب ایالت بهکر ته هجرت وکړ.

فاطمه (لومړۍ مېرمن)

د بخاري لومړۍ مېرمن د سید قاسم لور سیده فاطمه وه. بخاري او فاطمې دوه اولادونه درلودل، علي او جعفر. په ۶۳۵ هـ ق کې د فاطمې له مړینې وروسته بخاري له خپلو دوو زامنو سره له بخارا څخه بکهران ته انتقال شو. علي او جعفر په بخارا کې ښخ شوي دي.

زهره (دوهمه مېرمن)

په بهکر کې بخاري د حضرت سید صدرالدین نقوي د زوی سید بدرالدین له لور بي بي طاهره (زهره) سره واده وکړ. زهرا او بخاري دوه زامن درلودل، صدرالدین محمد غوث (چې پنجاب ته ولاړ) او بهاءالدین محمد معصوم. د هغه اولادونه د تخت، اوچ (دیوګر) او لاهور په شاوخوا کې ژوند کوي. د صدرالدین محمد غوث لور د جهانیان جهان ګشت سره واده وکړ.

بی بی فاطمه حبیبه سعیده (دریمه مېرمن)

د زهرا له مړینې وروسته بخاري د بدرالدین بخاري له دویمې لور بي بي فاطمې حبیبې سعیدې سره واده وکړ. د هغه یو زوی سید احمد کبیر (احمد کبیر) و، چې د مخدوم صدرالدین او جهانیان جهان ګشت پلار و، د تاریخ په کتابونو کې راغلي چې سید صدرالدین، سید محی الدین او سید شمس د سید بدرالدین وروڼه وو، چې په بخاري یې اعتراض وکړ. خپلې لوڼې يې واده کړې او له بخاري څخه يې بخاري ته وشړل.

تبليغ

[سمول]

په سند او پنجاب کې يې د تبليغ لپاره ډېر سفرونه وکړل. د هغه په وجه سومرو، چادر، مزاري، وارن او نورو قومونو اسلام قبول کړ. د رواياتو له مخې، هغه په لومړي سر کې د چنګيز خان سره هم وليدل، چې په لومړي سر کې يې مخالف و، خو وروسته يې خپله يوه لور سيد جلال الدين ته واده کړه، چې مسلمانه شوه. له دې پرته ده، نور ودونه هم وکړل چې له امله يې ډېر مشهور اولياء پيدا شول. د بېلګې په توګه سید محمد غوث، جلال الدین جهانیان جهان ګشت او داسې نور. په سېند او سوېلي پنجاب کې ستاسو په هڅو اسلام ډېر پياوړی شو.

ليکنې

[سمول]

د هغه ځینې مشهور آثار پدې کې شامل دي:

  • اخبار الاخیار
  • د جلال څرګندونه
  • ریاضت الاحباب
  • سیار الاختر
  • سیار العارفین

د دې کتابونو لاسوندونه د هغه له ټولو اولادونو سره موندل شوي چې له اچ او ملتان پرته د هند او پاکستان په نورو ښارونو کې ژوند کوي.

مړينه

[سمول]

هغه د ۹۵ کالو په عمر د جمادي الاول په ۱۹ په ۶۹۰ هجري (۲۰ مۍ ۱۲۹۴) کې وفات شو. قبر يې د اوسني بهاولپور په تحصيل شريف کې دى.

سرچينې

[سمول]
  1. سید ارتضیٰ علی کرمانی، سیرت پاك حضرت عثمان مروندی۔ عنوان: حضرت سید جلال سرخ بخاری رحمۃ الله علیہ، صفحہ 73، مطبوعہ لاہور