جلالکوټ

جلالکوټ
جلالکوټ; جلال آباد
	جلالکوټ افغانستان کې د جلال آباد ځای
	متناسقات: 34°26′03″N 70°26′52″E / 34.43417°س 70.44778°خکووارډينېټونه: 34°26′03″N 70°26′52″E / 34.43417°س 70.44778°خ
هېواد	افغانستان
ولايت	ننگرهار ولايت
ولسوالۍ	جلال آباد ولسوالۍ
جوړښت	1570
	آبادی (2007)
- ټول	205,423
- دين	اسلام

جلالکوټ یا جلال آباد د کنړ او کابل سیند په نښلونې ځای کې پروت دی. جلالکوټ د ننگرهار ولایت منځی (مرکز) دی. دا ښار د یوې۹۰ کیلومتري لوی لاری په وسیله له کابل ښار سره نښلي. او د په همدې واټن سره په ختیځه برخه کې د گاونډي هېواد له پېښورښار سره نښلي.

دا رنگه جلالکوټ د ختیځو سیمو ستر سوداگریز او ټولنیز منځۍ هم دی.

جلال اباد د ننگرهار ولایت مرکز “ لومړی درجه ولایت دی ” دافغانستان په ختیځ کې د پاکستان په پوله پروت دی. دغه ښار دافغانستان یو له پنځو لویو ښارونو څخه شمیرل کیږي (کابل، هرات، کندهار او مزارشریف) او گڼ نفوس لري. دغه ښار دگرمې هوا او زیاتې زرغونتیا له امله په همیشه بهار نومول شوی. دجلال اباد ښاروالي په کال ۱۳۲۷ لمریز کې جوړه شوی او دنواحیو دمدیریتونو داټکل پربنسټ نفوس یې ۸۳۲۰۲۲ نفرو ته رسیږي او شپږ ناحیې او ۷۶ گذره لري. دنفوسو اټکل او جزییا ت یې په لومړۍ شمیره جدول کې وړاندی شوی. د ناحیو ددفترویو دشمیرو پر بنسټ څلورمه، دویمه او لومړۍ ناحیه تر ټولو زیات نفوسر لرونکي ناحیې دی.

ددې ښار زیات اوسیدونکي په پښتو ژبه غږیږي او ورپسې دري او پشه یی راځي. هندي په دې ښار کې د لږکیو ژبه ده.

جلال اباد د ننگرهار په شمالي برخه کې پروت دی او ۲۷ کیلو متره مربع مساحت لري. د یادولو وړ ده چې دجلال اباد ښار له څلورو خواوو څخه ۱۳ کیلو متره مربع غیر پلاني پراختیا کړې او ماستر پلان یې یواځي ۷۰٪ پلی شوی.

دجلال اباد ښار جلال اباد ښار (۱۴۲ کیلومتره) او دتورخم دپولې (۷۵ کیلومتره) په عمومي لاره پروت دی. په تیرو اوس وخت کې جلال اباد یو لوی سوداگریز ښار دی او دمربا، غیر الکولي مشروباتو، دشړشم تیلو، دزیتون غوړیو، المونیمو، مرمر تیږو، المونیمي لوښو، څپلیو گڼډلو، بوټ گنډلو، قالین بافۍ او کنجد په تولید کې شهرت لري. خو دجنگ او کورنیو شخړو کلونو او همداډول څو کلنې وچکالۍ دښار په اقتصادي وضعیت خپل منفې اغیز ښندلی. مالداري، کرنه، سوداگري، خدمات او دکوچنیو لاسي صنایعو صنعت دښاریانو دژوندانه دتیرولو اصلي سرچینې تشکیلوي.

دنفوسو شمیر

دښاروالۍ ناحیه

اداري واحد

شمیره

نفر162,680

لومړۍ

دجلال اباد ښار

1

153,910

دویمه

دجلال اباد ښار

2

115,280

دریمه

دجلال اباد ښار

3

172,240

څلورمه

دجلال اباد ښار

4

105,000

پنځمه

دجلال اباد ښار

5

122,912

شپږمه

دجلال اباد ښار

6

832,022

موسم

موسم مالومات جلال آباد
مياشت	جنوري	فروري	مارچ	اپريل	می	جون	جولای	اگست	ستمبر	اکتوبر	نومبر	دسمبر	کال
د زياته تودوخه (منځالی) °C (°F)	15.9 (60.6)	17.9 (64.2)	22.5 (72.5)	28.3 (82.9)	34.7 (94.5)	40.4 (104.7)	39.3 (102.7)	38.0 (100.4)	35.2 (95.4)	30.5 (86.9)	23.3 (73.9)	17.5 (63.5)	28.63 (83.52)
هره ورځ تودوخه (منځالی) °C (°F)	8.5 (47.3)	10.9 (51.6)	16.3 (61.3)	21.9 (71.4)	27.7 (81.9)	32.7 (90.9)	32.8 (91)	31.9 (89.4)	28.1 (82.6)	22.2 (72)	14.9 (58.8)	9.5 (49.1)	21.45 (70.61)
کمه ريکارډ شوې تودوخه (منځالی) °C (°F)	2.9 (37.2)	5.6 (42.1)	10.5 (50.9)	15.3 (59.5)	19.8 (67.6)	24.7 (76.5)	26.7 (80.1)	26.2 (79.2)	21.4 (70.5)	14.4 (57.9)	6.9 (44.4)	3.5 (38.3)	14.83 (58.68)
کمه ريکارډ شوې تودوخه °C (°F)	−4.1 (24.6)	−3.5 (25.7)	1.0 (33.8)	6.1 (43)	10.6 (51.1)	13.5 (56.3)	19.0 (66.2)	17.5 (63.5)	11.0 (51.8)	2.7 (36.9)	−4.5 (23.9)	−5.5 (22.1)	−5.5 (22.1)
پرخه mm (inches)	18.1 (0.713)	24.3 (0.957)	39.2 (1.543)	36.4 (1.433)	16.0 (0.63)	1.4 (0.055)	6.9 (0.272)	7.7 (0.303)	8.3 (0.327)	3.2 (0.126)	8.3 (0.327)	12.1 (0.476)	181.9 (7.162)
منځالی د بارانونو په ورځو کې	4	5	—	—	4	1	1	1	1	1	2	3	—
% لوندبل	61	60	62	59	47	40	52	58	56	55	58	63	55.9
مياشت کې د لمر ځلېدنې موده(منځالی)	180.9	182.7	207.1	227.8	304.8	339.6	325.9	299.7	293.6	277.6	231.0	185.6	3,056.3
Source: NOAA (1964-1983) ^[2]

دشپږگونو ناحیو مجموعه

جلال اباد یوه ښه کرنیزه سیمه ده او په افغانستان کې د مالداۍ یو مهم مرکز دی خو خلک او په ځآنگړي توگه ځوانان له بیکارۍ څخه سر ټکوي. پر همدی بنسټ زیات شمیر ځوانان د دندې په لټه گاونډیو هیوادونو په ځانگړي توگه پاکستان ته مهاجر کیږي. نورو ولایاتو ته د تگ کچه یې هم دپام وړ زیاته ده.

جلال اباد یو هوايي ‌ډگر لري چې دافغانستان د لویو ‌‌‌‌‌ډگرونو له جملې څخه شمیرل کیږي چې امریکایی ځواکونه په کې میشت دي.

پېښلیک

د چین نامتو بودایی راهب سوان زانگ(Xuan Zang-玄奘) په لرغوني پیر کې کال ۶۳۰ز د هډې ښار ته راغلې ؤ، او داسې یې وانگېرله چې هند ته راغلې دی. د جلالکوټ ښار د بنسټ ډبره درېیم مغول واکمن جلال الدین محمد اکبر په شپاړسمه زېږدي پېړۍ کې ایښې ده.

دا ښار د انگرېزانو د تاړاک پر مهال د هغوی لاس ته ورغې، مگر د په دواړو یرغلونو کې له ماتې سره مخ شول. د افغانستان خپلواکۍ گټلو څخه وروسته لومړنۍ لویه جرگه په ۱۳۰۱ل، چې له ۱۹۲۰ز کال سره سمون خوري، په همدې ښار کې جوړه شوه.

سراج العمارت د امیر حبیب الله خان او امیر امان الله خان د اوسېدا ځای په ۱۹۲۹ز کال رنگ او وسوزول شو. بل د یادولو وړ بڼ چې ددې امیرانو کورنۍ پورې اړه لري د امیر شهید بڼ دی. دا بڼ د نوموړو امیرانو پلرنۍ هدیره هم گڼلې شو، ځکه چې پدې بڼ کې د امیر امان الله خان،امیر حبیب الله خان، سردار نصر الله خان، د امان الله خان ماندینه، خور یې نجیبه سراج هم پدې هدیره کې په ابدي خوب ویده دی.

د یادولو وړه د، چې د افغان جهاد قومندان او پښتون مین مشر حاجي عبد القدیر هم په دې هدیره کې خاورو ته سپارل شوې دی.

دلته دې بې بڼې متن ځای پر ځای شي

دننگرهار ولایت څو ولسوالۍ لري دمهمند دری ولسالۍ ولالپوری ولسوالی دگوشتی ولسالۍ دکامی ولسوالی دغنی خیلو ولسوالی داچین ولسوالی بټی کوټ ولسوالی دروداتو ولسوالی دچپرهار ولسوالی دپچیر او اگام ولسوالی دوزیرو ولسوالی دشسرزادو ولسوالی دسره رود ولسوالی دخوگیاڼو ولسوالی دښیوی ولسوالی ددره نور ولسوالی حصارک ولسوالی دبهسودو ولسوالی

د ننگرهار ولایت والیان

		پېر
	انجینیر محمود قایل
	حاجي عبدالقدیر	۲۰۰۱ جولای ۲۰۰۲
	حاجي دین محمد	جولای ۲۰۰۲ ۲۰۰۴
	گل اغا شېرزی	۲۰۰۴ ۲۰۱۳
مولوي عطاءالله لودین	جولای ۲۰۱۵ ۲۰۱۴