Jump to content

بېلاروسي ژبه

د ويکيپېډيا، وړیا پوهنغونډ له خوا
بېلاروسي ژبه
беларуская мова (بېلاروسي) ددې ځانګړني سمول پر ویکي‌ډېټا
ټوليز مالومات
عمومي مالومات
ځانګړې وېشنيزه
سیمييزتوب د
ليکدود
ويونکو شمېر
۷٬۶۰۰٬۰۰۰ (۲۰۰۷)
۵٬۰۵۸٬۴۰۰[۶] (۲۰۰۹)
۷٬۹۰۰٬۰۰۰ (۲۰۰۹)
۵٬۰۹۴٬۹۲۸[۷] (۲۰۱۹) ددې ځانګړني سمول پر ویکي‌ډېټا
د توکمپوهنې ژبې حالت
آيسو ۶۳۹-۱ کوډ
be ددې ځانګړني سمول پر ویکي‌ډېټا
د ژبې کوډ
be ددې ځانګړني سمول پر ویکي‌ډېټا
هېواد
ځایناستی د
نور اړين مالومات
پيل موده
۱۵۱۷ ددې ځانګړني سمول پر ویکي‌ډېټا
بېلاروسي
Script error: The function "Lang" does not exist.
biełaruskaja mova
په مورنۍ ژبهبېلاروس
قومیتبېلاروسيان
شمېر ويناوال

۶٫۳ میلیون دوهمې ژبې په توګه (سرشمېرنه ۲۰۰۹)[۱۶]
اندو-اروپايي
لومړی ډول
سيرليک الفباء (بېلاروسي الفبا)
بېلاروسي برېل
لاتين بېلاروسي الفبا
رسمي حالت
رسمي ژبه په
بېلاروس
Polonia پولېنډ (در ګمينا اورلا، ګمينا ناروکا، ګميناچژه، ګمينا خاینووکا و خاینووکا)
د لږه کيو
د ژبې په ډول په
 Czech Republic|چک جمهوريت  Ukraineاوکراين
سمونوالد بېلاروس د علومو ملي اکاډمۍ
ژبکوډونه
آيسو ۶۳۹-۱be
آيسو ۶۳۹-۲bel
آيسو ۶۳۹-۳bel
ګلیټولوژیستbela1254[۱۷]
ژبپوهنه53-AAA-eb <ختيځې اسلاوي ژبې
(varieties:
53-AAA-eba to 53-AAA-ebg)
{{{mapalt}}}
{{{mapalt}}}
د بېلاروسي ژبې سيمې
خړ نیلي رنګ هغه سیمې ښیي چې د بېلاروس ویوونکو ترټولو لوی نفوس لري او کم رنګه نیلي رنګ هغه سیمې ښیې چې د پام وړ لږه کي بېلاروسي وینا کوونکي لري.[۱۸]
دا متن فونیټیک سمبولونه آی ‌پي‌ ای لري. پرته له مناسب ملاتړه تفسیر، شونې ده د پوښتنې نښان، بکسونه یا نور سمبولونه کرکټرونه بدل کړي لازياتو مالوماتو لپاره يونيکوډ وګورئ.

بېلاروسي ژبه (беларуская мова) د بېلاروس د دوو رسمي ژبو څخه یوه ده ( روسې او بېلاروسي). د بېلاروس ژبه د روسي ژبې په څېر د سیریلیک ليکدود سره لیکل شوې او لوستل کیږي. بیلاروس د روسي او اوکرایني ژبو ترڅنګ د ختیځ سلاویکي ژبو په ډله پورې اړه لري. په کلمو کې فشار ګرځنده دی لکه څنګه چې په روسي ژبه کې دی.

توري

[سمول]
بېلاروسي الفبا
غټ توري نوم IPA يوني کوډ
А а а /a/ /a/ U+0410 / U+۰۴۳۰
Б б бэ /bɛ/ /b/ U+0411 / U+۰۴۳۱
В в вэ /vɛ/ /v/ U+0412 / U+۰۴۳۲
Г г гэ /ɣɛ/ /ɣ/ U+0413 / U+0433
Д д дэ /dɛ/ /d/ U+0414 / U+۰۴۳۴
Е е е /je/ /je، /ʲe/ U+0415 / U+۰۴۳۵
Ё ё ё /jo/ /jo/، /ʲo/ U+0401 / U+۰۴۵۱
Ж ж жэ /ʐɛ/ /ʐ/ U+0416 / U+0436
З з зэ /zɛ/ /z/ U+0417 / U+۰۴۳۷
І і і /i/ /i/، /ʲi/، /ji/ U+0406 / U+۰۴۵۶
Й й і нескладовае /i nʲesklaˈdovaje/ /j/ U+0419 / U+۰۴۳۹
К к ка /ka/ /k/ U+041A / U+043A
Л л эл /ɛl/ /l/ U+041B / U+043B
М м эм /ɛm/ /m/ U+041C / U+043C
Н н эн /ɛn/ /n/ U+041D / U+043D
О о о /o/ /o/ U+041E / U+043E
П п пэ /pɛ/ /p/ U+041F / U+043F
Р р эр /ɛr/ /r/ U+0420 / U+۰۴۴۰
С с эс /ɛs/ /s/ U+0421 / U+۰۴۴۱
Т т тэ /tɛ/ /t/ U+0422 / U+۰۴۴۲
У у у /u/ /u/ U+0423 / U+۰۴۴۳
Ў ў у нескладовае /

у кароткае

/u nʲesklaˈdovaje/

/u kaˈrotkaje/
/w/ U+040E / U+045E
Ф ф эф /ɛf/ /f/ U+0424 / U+۰۴۴۴
Х х ха /xa/ /x/ U+0425 / U+۰۴۴۵
Ц ц цэ /tsɛ/ /ts/ U+0426 / U+۰۴۴۶
Ч ч чэ /tʂɛ/ /tʂ/ U+0427 / U+0447
Ш ш ша /ʂa/ /ʂ/ U+0428 / U+0448
Ы ы ы /ɨ/ /ɨ/ U+042B / U+044B
Ь ь мяккі знак

/ˈmʲakkʲi znak/
/ʲ/ U+042C / U+044C
Э э э /ɛ/ /ɛ/ U+042D / U+044D
Ю ю ю /ju/ /ju/، /ʲu/ U+042E / U+044E
Я я я /ja/ /ja/، /ʲa/ U+042F / U+044F
апостраф

/aˈpostraf/
U+۲۰۱۹

سرچینې

[سمول]
  1. ۱٫۰ ۱٫۱ ذکر کېدنه: اېتنولوګ. Ethnologue.com language code: bel. اثر ژبه: انګليسي ژبه. Retrieved: ۲۲ مې ۲۰۲۱. Publisher: SIL International. ISSN: 1946-9675.
  2. سرچينې تړی: https://iso639-3.sil.org/code/bel.
  3. Retrieved: ۲۲ مې ۲۰۲۱.
  4. ذکر کېدنه: Archaeology & Language. Page(s): 69. Publisher: Pimlico. خپرېدو نېټه: ۱۹۹۸.
  5. ۵٫۰ ۵٫۱ ذکر کېدنه: انټرنېټ ادارې دوتنه. دوتنې ټوليزه پېژندنه: 4124742-5. اثر ژبه: جرمني ژبه. Retrieved: ۲۲ مې ۲۰۲۱. ليکوال: جرمن ملي کتابتون.
  6. سرچينې تړی: http://belstat.gov.by/en/perepis-naseleniya/perepis-naseleniya-2009-goda/main-demographic-and-social-characteristics-of-population-of-the-republic-of-belarus/population-classified-by-knowledge-of-the-belarusian-and-russian-languages-by-region-and-minsk-city.
  7. سرچينې تړی: https://www.sb.by/articles/strana-otrazhaetsya-v-tsifrakh.html.
  8. "ScriptSource - Belarus". نه اخيستل شوی 21 اگسټ 2023.
  9. "ScriptSource - Poland". نه اخيستل شوی 21 اگسټ 2023.
  10. "ScriptSource - Lithuania". نه اخيستل شوی 21 اگسټ 2023.
  11. "ScriptSource - Ukraine". نه اخيستل شوی 21 اگسټ 2023.
  12. "ScriptSource - Canada". نه اخيستل شوی 21 اگسټ 2023.
  13. "ScriptSource - United States". نه اخيستل شوی 21 اگسټ 2023.
  14. "ScriptSource - Russian Federation". نه اخيستل شوی 21 اگسټ 2023.
  15. "ScriptSource - Latvia". نه اخيستل شوی 21 اگسټ 2023.
  16. ۱۶٫۰ ۱۶٫۱ "Population classified by knowledge of the Belarusian and Russian languages by region and Minsk City". Belstat.gov.by. Archived from the original on 3 August 2017. نه اخيستل شوی 2 December 2018. {{cite web}}: External link in |خونديځ تړی= (help); Unknown parameter |تاريخ الأرشيف= ignored (help); Unknown parameter |خونديځ-تړی= ignored (help); Unknown parameter |مسار الأرشيف= ignored (help)
  17. Nordhoff, Sebastian; Hammarström, Harald; Forkel, Robert; Haspelmath, Martin, eds. (2013). "Belarusian". Glottolog. Leipzig: Max Planck Institute for Evolutionary Anthropology. {{cite book}}: Invalid |display-editors=4 (help)
  18. Yefim Karsky. "Belarusians. II. The language of Belarusian people». В. 1. — [S.l.], 1908.