ارثي(جنیتیک) کوډونه

وراثتي کوډونه (جنیتیک کوډونه) په حقیقت کې هغه اصول او مقررات دي چې په مرسته یې پټ معلومات (د بیلګې په توګه د DNA او RNA ترتیب ) په جینیاتي موادو کې کوډ شوي ترڅو ژوند او د دوی مالیکول مالیکولونه (یانې د امینو اسید ترتیب ) رامینځته کړي .


اصطلاح	term
کوډ(جمع کوډونه)	code
کوډ(جمع کوډونه)	codon
وراثتي يا ارثي کوډ	genetic code

دا میراثي کوډونه یا جنیټیک کوډونه د DNA د دریو بنسټیزو مالیکولونو ګروپونو په شکل کې شتون لري. په دې توګه، هر ګروپ یا جوړه چې د دریو مالیکولونو څخه جوړه شوې ده د رامِزہ په نوم یادیږي او د هغې ترکیب په انګلیسي کې کوډون ویل کیږي. په ساده کلمو کې، رمزا تشریح کیدی شي روامز هغه کوډونه دي چې ژوند جوړوي، لکه د کمپیوټر په سکرین کې د ویب پاڼې شاته د HTML کوډونو په څیر. د کایناتو خالق په دې کائنات کې د ژوند دومره ډولونه یوازې د 4 حروفو په کارولو سره کوډ کړي چې د پوهیدو هڅه کوي د انسان ذهن حیران پاتې کیږي.

او لکه څنګه چې د مارک اپ ژبې په نوم درې مفکورې، هایپر متن او ویب مفهوم باید د HTML د پوهیدو لپاره پوه شي، لکه د درې عدد مالیکولونه چې DNA ، RNA او د نسج جوړښت په نوم یادیږي او د یو ارګانیزم بدن باید د رمیزا د پوهیدو لپاره اړین نه وي. د دې لپاره چې لومړني کارونه په پام کې ونیسو، نو مخکې له دې چې د رمزا په اړه اصلي مقاله پیل کړو، د دې دریو عناصرو لنډ شالید وړاندې کوو.

شاليد

د مالیکولر بیولوژي د پوهېدو لپاره یو شالید، ګام په ګام طریقه ده، چې هر راتلونکی بیان یې د پورته یو سره تړلی دی.

ټول ژوندي موجودات د حجرو څخه جوړ شوي، حجرې د مالیکولونو څخه جوړ شوي، او مالیکولونه د نیوکلی څخه جوړ شوي دي.
د ژوندیو موجوداتو په بدن کې د خورا مهم مالیکولونو څخه؛ پروټین ، غوړ ، نشایسته ، ویټامینونه او اوبه لري او ټول پنځه پولیمر مالیکولونه دي. د دې تر څنګ مختلف منرالونه هم شته.
د پورتنیو 5 مالیکولونو په مینځ کې ، لیپیډز هغه مالیکولونه دي چې نه یوازې د جوړښت په جوړولو کې برخه اخلي بلکه د بدن په مختلفو کیمیاوي پروسو کې هم برخه اخلي.
د پورتنۍ وینا څخه وروسته، دا روښانه ده چې د نسجونو په جوړښت کې هر ډول ګډوډي خورا ضرر لري. او له همدې امله د نسجونو د چمتو کولو دنده په DNA کې د موجود کوډونو په مرسته خورا دقیقه ترسره کیږي.

د غوښې چمتو کول

بشپړې ليکنې لپاره ولولئ: ارثي(جنیتیک) کوډونه
فیزیولوژیکي تالیف