يروشلم ولسوالۍ

دا ليکنه او [[:پخوانی يروشليم او بيت المقدس]] ليکنه ، دوه بېلابېلې ليکنې دي: دا دواړه توپير لري.

يروشلم ولسوالۍ
מחוז ירושלים منطقة القدس لواء القدس
د يروشلم ولسوالۍ انځور
د اسراييلو يروشلم ولسوالۍ
کورډېناټونه: ۳۱°۴۵′ شمال ۳۵°۰۰′ ختیځ
اداري وېش
هېواد	اسرائيل
مرکز	پخوانی يروشليم
اداري وېش	بيت المقدس
حکومت
• -	-
پراخوالی
• پراخوالی	۶۵۲ کلوميټر٢ (۲۵۲ میله  مربع)
نفوس شمېرنه (۲۰۰۸)
• ټولټال	۸۸۹٬۳۰۰
• د نفوسو کثافت	۱٬۴۰۰/کلوميټر٢ (۳٬۵۰۰/ميله مربع)
وروستي مالومات
وخت زون	IST (ه.ن.و۲+)
سيمه ييز د زنګ کوډ	۰۲ ۹۷۲
جيو کوډ	293198
آی اېس او 3166	IL-JM

د یروشلم ولسوالۍ ( عبراني : מחוז ירושלים) د اسراییلو یوه اداري سیمه ده چې مرکز یې اشغال شوی ښار بیت المقدس دی. دا په تاریخي فلسطین کې د 1948 جګړې راهیسې د اسراییلو له 6 اداري سیمو (ولسوالیو) څخه یوه ده. نورې ولسوالۍ يې له: شمالي ولسوالۍ ، د حیفا ولسوالۍ ، د تل ابیب ولسوالۍ ، مرکزي ولسوالۍ ، او سوېلي ولسوالۍ څخه عبارت دي.

تاريخ

د ۱۹۴۸ کال له جګړې وروسته، اسرایلو په دې سیمه کې لسګونه فلسطینی ښارګوټي او کلي ونړول او ګڼ شمېر ځايي فلسطينيان يې له هغه ځايه کډوال کېدو ته اړ کړل، د هغو ترک شویو ښارونو په کنډوالو او نورو سیمو کې چې پخوا د یهودانو مېشت ځایونه وو فلسطین ته د یهودي مهاجرینو د ځای په ځای کولو لپاره نوي مېشت ځایونه رامینځته شوي. په هرصورت، ځینې ښارونه او کلي شته چې لاهم پکې ګڼ شمېر فلسطینیان اوسيږي چې له جګړې وروسته په خپلو کليو کې پاتې شوي دي چې دا تول عربان دي.

ښارونه

اوس مهال، د اداري له نظره، په دې ولسوالۍ کې یو شمېر ښارګوټي شته، چې اسراييليان او عربان پکې ګډ ژوند کوي، چې تر جګړې دمخه په دې سيمه کې تر ډېره عربان اوسېدل، او ځینې یې د 1948 کال له جګړې وروسته یا مخکې د اسراییلو لخوا تاسیس شوي، چې ګڼ شمېر يهودي کډوال پکې استوګن شوي دي.

ګډمېشتي ښارونه	د یهودانو ښارونه
د بیت المقدس ښار (اسرائیلو دا په دوو پړاوونو کې په 1948 او 1967 کې ونیوله)	بیت شماش

ښارونه او کلي

دا ولسوالي هم 3 ځايي جرګې او 1 سیمه يیزه جرګه لري، چې ځینې یې د دې ولسوالۍ ډېری کلي او کوچنی ښارونه په 1948 تر جګړې وروسته د اسراييلو له خوا وېجاړ شول:

د تبصرې متن

ښارونه	ځايي جرګې	سیمه يیزې جرګې
بیت المقدس	ابو غوش	ماتيه یهودا
بیت شیمش	مېواسريت سيهون
	کریات يعاریم

ختیځ بیت المقدس

د دې ولسوالۍ په پراخوالي او نفوس کې د 1967 کال جګړې راهیسې اشغال شوی ختیځ بیت المقدس ( د يورسليم په شمول) هم شامل دی ، ځکه چې د اسراییلو کنیسټ د دېسمبر په 1981 کې پرېکړه وکړه چې د بیت المقدس ختیځ برخه په یو اړخیز ډول له اسراییل سره ضمیمه کړي د نړيوالو پرېکړه ليکونو او د بیت المقدس قانون نه په سرغړونې يې دا چاره ترسره کړه. د یادولو وړ ده چې ختیځ بیت المقدس په عین وخت کې د فلسطین د حاکمیت مرکز ګڼل کیږي خو د اشغال او الحاق له امله د فلسطیني ادارې قوانین پکې نه پلي کیږي.

دا هم وګوره

• د بیت المقدس ولسوالۍ