اسد الله بها
ډاکتر اسدالله بها (زوکړه ۱۹۴۹ زېږدي کال د ډيسمبر ۱۹، ميدان وردک ولايت - مړينه؟) د افغانستان يو پښتو ژبی ليکوال وو.
مخينه
ډاکتر اسدالله بها د بهاول خان زوی د ۱۹۴۹ زېږدي کال د ډسمبر په ۱۹ د وردگ ولايت وردگو د یوسف خیلو په کلي کي زیږیدلی دی او په وردگو کي بیا میر خیل دی.
زده کړې
خدای بښلي بها خپله لومړنۍ زده کړه د دیني علومو په برخه کي په خپله سیمه کي سرته رسولې او د منځنۍ زده کړې لپاره کابل ته ولاړ او هلته په رحمان بابا لیسه کې د شاملېلدو تر بريالۍ ازمویني وروسته په ۱۹۵۹ ز کال کې په دغه لیسه کي داخل شو او خپلې منځنۍ زده کړې یې په ۱۹۶۵ ز کال کې په بري سرته ورسولې.
د لیسې تر پای ته رسولو وروسته د کابل پوهنتون د ادبیاتو په پوهنځي کي شامل شو، خو لږه موده وروسته یې سکالرشيپ واخیست او اتريش ته ولاړ. هلته یې پر ۱۹۶۵ ز کال پوهنتون ته د چمتووالي لپاره په مقدماتي درسونو پیل وکړ او له بري وروسته په ۱۹۶۷ ز کال کی د ښوونې او روزنې په څانگه کي په پوهنتون کي شامل شو. په ۱۹۷۸ ز کال کي یې خپلې لوړې زده کړې په بري پای ته ورسولې او د ښووني او روزني په ځانگه کي یې ډاکټري واخیسته.
دندې
- له ۱۹۷۹ تر ۱۹۸۰ کاله پوري یې د اسټریا کنټرول بانک د مخ پر وده هېوادونو د اسنادو په برخه کي کار کاوه.
-په ۱۹۸۰ ز کال کي یې د ډاکټرۍ له عالي تحصیل نه پرته، د نړيوالو څېړنو په څانگه برخه کي بری ليک واخیست.
- له ۱۹۸۱ تر ۱۹۸۶ کاله پورې يې د اسټریا د ښووني او روزني د بیبلیگرافي په ځانگه کې کار کاوه.
- له ۱۹۸۲ تر ۱۹۹۸ ز پورې د ویانا له سندرغاړو هلکانو یا (وینر سینگر کنابن) سره د ښوونې او روزنې په څانگه کې د سلاکار په توگه دنده تر سره کوله.
- له ۱۹۸۹ راهیسي د ویانا په پوهنتون کي د ښووني او روزني تدریس د علومو په انستیتوت کي تدریس کاوه.
- له ۱۹۹۸ راهيسې یې په لیسه کي درس ورکاوه.
ښاغلي بها د مخ پر وده هېوادو او په تیره بیا د سیاسي او روزنیز سیستم سلاکار او د نظر خاوند پیژندل کېده.
ډاکټر بها د ۱۹۹۹ زېږدي کاله راهيسې (دافغانستان د بیا ودانولو مرستی ټولني) مشر پاتي شوی دی. د هغه د وړتيا او فعالیت له امله د ټولني او (افغان ولس) مجلې په کار کي وقفه نه ده راغلې. د ټولني د مشرتابه جرگه او نور غړي به د هېواد د دغه صادق زوی خدمتونه هیر نه کړي.
مدني اکر
ارواښاد ډاکټر بها واده کړی وو چې یوه لور لري: نادیه ډیوه بها، چي اوس په پوهنتون کي پر خپله ماسټرۍ کار کوي.
مړينه
ارواښاد ډاکټر اسدالله بها په اتريش کي د ناروغۍ له کبله د شپږ پنڅوسو کالو په عمر له دې نړۍ د تل لپاره سترگي پټې کړې. اروا يې ښاده او جنت يې ځای شه.
خپروني
۱. په مخ پر وده هېوادو کي د لویانو زده کړه او سواد.
۲. بیسوادي په دریمه نړۍ کي.
۳. لوست او لیک او د ټولنې په دیموکراسۍ کي د هغو برخه.
۴. د جنوب له خوا غږ، د پرمختگ الفبا، بیسوادي په دریمه نړۍ کې.
۵. په مخ پر وده هېوادو د مغزو فرار پر ضد.
۶. د ویانا سندرغاړي هلکان، د دوی د ښووني او روزني چاپیریال.
۷. د ژوند د امکاناتو نه د گټي اخیستو لپاره روزنه.
۸. به مخ پر وده هېوادو کي د ښځو د سرنوشت ټاکني حق.
۹. دننه په استریا کي او له اسټریا نه بهر ورځپاڼو او مجلو کي بېلا بیلې مقالې.
همدغه شان له ۱۹۹۹ زېږدي کاله راهیسي د (افغان ولس) مجله کي بېلا بیلې علمي مقالې.
سرچينې
۱. https://www.benawa.com/fullstory.php?id=3775
۲.