Jump to content

آلاباما

د ويکيپېډيا، وړیا پوهنغونډ له خوا

آلاباما په انګلیسي Alabama) د امریکا متخده آیالاتونهو له ۵۲ آیالاتو یو دی او ۲۰ آیالات دی چې د امریکا متحده آیالاتونه سره یوځای شو.


آلاباما
آلاماما آیالات
د آلاباما انځور
د آلاباما انځور
د آلاباما انځور

The Yellowhammer State, The Heart of Dixie, and The Cotton State
شعار: (په [[{{{ژبنوم}}} ژبه|{{{ژبنوم}}} ژبه]]: Script error: The function "Lang" does not exist.، لاتين)
(We dare defend our rights)
آلاباما
آلاباما
آلاباما

Map
کورډېناټونه: ۳۲°۴۲′شمال ۸۶°۴۲′لويديځ / 32.7°شمال 86.7°لويديځ / 32.7; -86.7   ويکيډاټا کې (P625) ځانګړنې بدلې کړئ[۱]
د رامنځته کېدو نېټه ۱۴ ډيسمبر ۱۸۱۹[۲]  ويکيډاټا کې (P571) ځانګړنې بدلې کړئ
هېواد د امریکا متحده ایالات [۳][۴]  ويکيډاټا کې (P17) ځانګړنې بدلې کړئ
لوی وېش د امریکا متحده ایالات   ويکيډاټا کې (P131) ځانګړنې بدلې کړئ
مقر Montgomery
پراخوالی
 • پراخوالی ۱۳۵,۷۶۵ کلوميټر٢ (۵۲,۴۱۹ میله  مربع)
 • ځمکه ۱۳۱,۴۲۶ کلوميټر٢ (۵۰,۷۴۴ میله  مربع)
 • المياه ۴,۳۳۸ کلوميټر٢ (۱,۶۷۵ میله  مربع)  3.20%
سيمه ييزه درجه 30th
څلورخواوې
 • اوږدوالی ۵۳۱ ميټره (۳۳۰ مایل)
 • پلنوالی ۳۰۵ ميټره (۱۹۰ مایل)
لوړوالی ۱۵۰ ميټره (۵۰۰ فوټ)
أعلى ارتفاع ۷۳۵٫۵ ميټره (۲,۴۱۳ فوټ)
لږ لوړوالی ۰ ميټره (۰ فوټ)
نفوس شمېرنه (2019) 5024279 (۱ اپرېل ۲۰۲۰)[۵][۶]  ويکيډاټا کې (P1082) ځانګړنې بدلې کړئ
 • ترتيب 24th
 • Density rank 27th
د گڼه گوڼې نوم Alabamian[۷]
وروستي مالومات
وخت زون Central (ه.ن.و−06:00)
Eastern (ه.ن.و−05:00)
 • د اوړي وخت CDT (ت.ع.م −05:00)
EDT (ت.ع.م−04:00)
رسمي ژبه
پوستخونې شمېره AL
جيو کوډ 4829764[۸]  ويکيډاټا کې (P1566) ځانګړنې بدلې کړئ
آی اېس او 3166 US-AL
رسمي وېبپاڼه alabama.gov
  ويکيډاټا کې (P935) ځانګړنې بدلې کړئ

الاباما د دولتي الوتونکو لپاره د ژیړ هیمر په نوم یادیږي. الاباما د "ډیکسي زړه" او د کاټن ایالت په نوم هم پیژندل کیږي. دا د امریکا ژور سویل برخه ده. دا په تاریخي توګه د امریکا د سخت سویل برخه هم ګڼل کیږي. دولتي ونه د اوږدې پاڼې لرونکی دی، او دولتي ګل کامیلیا دی. د الاباما ایالت پلازمینه مونټګومري ده. د نفوس له مخې ترټولو لوی ښار برمینګهم دی.[۱۴] کوم چې له اوږدې مودې راهیسې یو له لوی صنعتي ښارونو څخه دی؛ د ځمکې له مخې ترټولو لوی ښار هانتسفيل دی. تر ټولو زوړ ښار موبايل دی، چې په ۱۷۰۲ کال کې د فرانسې د لوزيانا د پلازمېنې په توګه د فرانسوي مستعمرو له خوا جوړ شو.[۱۵]

د سویلي متحده ایالاتو د ډیری ایالتونو په څیر، الاباما د امریکا د کورنۍ جګړې څخه د دویمې نړیوالې جګړې له لارې اقتصادي ستونزو سره مخ شو، په یوه برخه کې په کرهنه باندې د دوامداره انحصار له امله. د نورو سویلي ایالتونو په څیر، د الاباما قانون جوړونکو د پیړۍ په پای کې تور امریکایان او ډیری بې وزله سپینې لیرې کړې. د لویو صنعتونو او ښاري مرکزونو له ودې سره سره د شلمې پیړۍ له پیل څخه تر ۱۹۶۰ لسیزې پورې د سپینو کلیوالو ګټو په دولتي مقننه قوه واکمنه وه. لکه څنګه چې د ښاري ګټو او د تور امریکایانو ګټو لپاره دا د پام وړ کم ښودل شوی و. د دویمې نړیوالې جګړې په پایله کې، الاباما وده وکړه او خپل اقتصاد یې په بنسټیز ډول د کرنې پر بنسټ یو له څو ګټو سره بدل کړ. په یوویشتمه پیړۍ کې د دولت اقتصاد د مدیریت، د موټرو صنعت، مالیه، تولید، فضا، د کانونو استخراج، روغتیا پاملرنې، تعلیم، پرچون او ټیکنالوژۍ باندې ولاړ دی.[۱۶]

تاریخ

[سمول]

جغرافیه

[سمول]
  1.   ويکيډاټا کې (P402) ځانګړنې بدلې کړئ {{cite web}}: Empty citation (help)
  2. United States Statutes at Large citation: http://legislink.org/us/stat-3-489
  3. archINFORM location ID: https://www.archinform.net/ort/2860.htm — د نشر نېټه: ۶ اگسټ ۲۰۱۸
  4. archINFORM location ID: https://www.archinform.net/ort/2860.htm — د نشر نېټه: ۱۷ سپټمبر ۲۰۲۴
  5. https://www2.census.gov/programs-surveys/decennial/2020/data/apportionment/apportionment-2020-table02.pdf
  6. https://data.census.gov/cedsci/table?t=Populations%20and%20People&g=0100000US,%241600000&y=2020 — د نشر نېټه: ۲۰ مارچ ۲۰۲۲ — سمونګر: United States Census Bureau
  7. "State of Alabama". The Battle of Gettysburg. نه اخيستل شوی July 21, 2014.
  8. پیوستون : 4829764  — منښتلیک: Creative Commons Attribution 3.0 Unported
  9. کينډۍ:Cite ngs
  10. ۱۰٫۰ ۱۰٫۱ "Elevations and Distances in the United States". United States Geological Survey. 2001. Archived from the original on October 15, 2011. نه اخيستل شوی October 21, 2011.
  11. Elevation adjusted to North American Vertical Datum of 1988.
  12. Stephens, Challen (October 19, 2015). "A look at the languages spoken in Alabama and the drop in the Spanish speaking population". AL.com. نه اخيستل شوی September 21, 2016.
  13. "Median Annual Household Income". The Henry J. Kaiser Family Foundation. نه اخيستل شوی December 9, 2016.
  14. {{cite journal}}: Empty citation (help)
  15. Thomason, Michael (2001), Mobile: The New History of Alabama's First City, Tuscaloosa: University of Alabama Press
  16. Alabama Occupational Projections 2008-2018