کارېليايي ژبه

عامه معلومات
عمومي معلومات	ژبه ; ژوندۍ ژبه
ځانګړې وېشنيزه	Northern Finnic (en)
سیمييزتوب د	لړۍ... South Karelia (en) ; North Karelia (en) ; کارېليا جمهوريت ; مورمانسک ولايت ; توېر ولايت ; ليننګراد ولايت ; Karelia (en)
ليکدود	لاتين ليکدود
ويونکو شمېر	۳۵٬۶۰۰ (۲۰۱۰)
د توکمپوهنې ژبې حالت	6b ګواښ لاندې
د ژبې کوډ	krl
هېواد	روسیه; فينلينډ

کارېليايي ( انګلیسي: Karelian language ) یوه فينلينډي ژبه ده چې په عمده توګه د روسیې په کارېليا جمهوریت کې ويل کيږي، د ژبپوهنې له نظره، دا ژبه د فينلينډي ژبې هغه وينګونو سره نږدې تړاو لري چې په ختیځ فنلینډ کې ويلي کيږي، ځینې فينلينډي ژبپوهان حتی دا ژبه د فينلينډي ژبې يو وينګ ګڼي. کارېليايي ژبه باید د سویل ختیځ فينلینډ له ژبو سره يو شان ونه ګڼل شي ، کوم چې ځینې وختونه په فينلینډ کې د کاریلا اسموریت (کارېليايي وينګ) په نوم یادیږي. کارېليايي ژبې لپاره معياري ليکدود نشته او له همدې امله هر لیکوال په دې ژبه کې د خپلې وينګ پر بنسټ لیکي. په دې ژبه کې بېلابېل لیکل شوي شکلونه راڅرګند شوي، له هغې ډلې: شمالي کارېليايي ، اولونیټس کارېليايي (Olonets Karelian) ، توېر کارېليايي(Tver Karelian)او لودې (Lude) يادولی شو. د لیکلو دا ټول ډولونه، پرته له توېر کارېليايي، په لاتیني ليکدود د کارېليايي تورو سره سم لیکل شوې. په تېرو وختونو کې، سیریلیک لیکدود هم د دې ژبې د ليکلو لپاره کارول شوی دی.

ډلبندي

کارېليايي ژبه د یورالیک ژبې کورنۍ د فنیک څانګې پورې اړه لري او د فينلینډي ژبې سره نږدې تړاو لري. د فينلينډي او کارېليايي ژبو تر څنګ اېستونیايي ژبه او نورې فرعي ژبې چې د بالتیک سمندر په سیمه کې ويل کيږي د فينلينډي ژبو په فرعي څانګه کې شاملې دي.

جغرافیایي وېش

کارېليايي ژبه د ۱۰۰,۰۰۰ وګړو لخوا ویل کیږي چې په عمده توګه د روسیې په کارېليا جمهوریت کې ژوند کوي. په فينلينډ کې شاوخوا پنځه زره کسان په دې ژبه خبرې کوي.

سرچينې

.mw-parser-output .reflist{font-size:90%;margin-bottom:0.5em;list-style-type:decimal}.mw-parser-output .reflist .references{font-size:100%;margin-bottom:0;list-style-type:inherit}.mw-parser-output .reflist-columns-2{column-width:30em}.mw-parser-output .reflist-columns-3{column-width:25em}.mw-parser-output .reflist-columns{margin-top:0.3em}.mw-parser-output .reflist-columns ol{margin-top:0}.mw-parser-output .reflist-columns li{page-break-inside:avoid;break-inside:avoid-column}.mw-parser-output .reflist-upper-alpha{list-style-type:upper-alpha}.mw-parser-output .reflist-upper-roman{list-style-type:upper-roman}.mw-parser-output .reflist-lower-alpha{list-style-type:lower-alpha}.mw-parser-output .reflist-lower-greek{list-style-type:lower-greek}.mw-parser-output .reflist-lower-roman{list-style-type:lower-roman}

مشارکت‌کنندگان ویکی‌پدیا. «Karelian language». در دانشنامهٔ ویکی‌پدیای انگلیسی، بازبینی‌شده در ۲۳ نوامبر ۲۰۱۴.

↑ ^۱٫۰ ^۱٫۱ Stated in: اتنولوګ. Publisher: SIL International. اثر ژبه: انګليسي ژبه. ISSN: 1946-9675.
↑ سرچينې تړی: https://iso639-3.sil.org/code/krl.
↑ "اتنولوګ" (په انګليسي ژبه ). SIL International. لاسرسي‌نېټه ۱۰ مې ۲۰۱۹. منځګړی |CitationClass= له پامه غورځول شوی (لارښود); تحقق من التاريخ في: |access-date= (لارښود)ساتنه CS1: ناپېژانده ژبه (link)
↑ "ScriptSource - Russian Federation". لاسرسي‌نېټه ۲۱ اگسټ ۲۰۲۳. منځګړی |CitationClass= له پامه غورځول شوی (لارښود); تحقق من التاريخ في: |access-date= (لارښود)
↑ "ScriptSource - Finland". لاسرسي‌نېټه ۲۱ اگسټ ۲۰۲۳. منځګړی |CitationClass= له پامه غورځول شوی (لارښود); تحقق من التاريخ في: |access-date= (لارښود)

[b096ce736246deae93782819465859680c66015c-1] ۱٫۰ ^۱٫۱ Stated in: اتنولوګ. Publisher: SIL International. اثر ژبه: انګليسي ژبه. ISSN: 1946-9675.

[6f4b227c75605f03ca5d7bc3472d23f22d6106ae-2] سرچينې تړی: https://iso639-3.sil.org/code/krl.

[6adb97c35d105294a7149787489d1c9109d26337-3] "اتنولوګ" (په انګليسي ژبه ). SIL International. لاسرسي‌نېټه ۱۰ مې ۲۰۱۹. منځګړی |CitationClass= له پامه غورځول شوی (لارښود); تحقق من التاريخ في: |access-date= (لارښود)ساتنه CS1: ناپېژانده ژبه (link)

[1a0f053ea246293b6663cff06c50a097d9961d84-4] "ScriptSource - Russian Federation". لاسرسي‌نېټه ۲۱ اگسټ ۲۰۲۳. منځګړی |CitationClass= له پامه غورځول شوی (لارښود); تحقق من التاريخ في: |access-date= (لارښود)

[94becc071fcc0f5465f26d7f07d680cbd6b0d326-5] "ScriptSource - Finland". لاسرسي‌نېټه ۲۱ اگسټ ۲۰۲۳. منځګړی |CitationClass= له پامه غورځول شوی (لارښود); تحقق من التاريخ في: |access-date= (لارښود)

[۱]

[۲]

[۳]

[۴]

[۵]