والوني ژبه
والوني ژبه د رومي ژبو له څانگې څخه یوه اندو - اروپايي ژبه ده ، چې په فرانسه او بلجیم کې د شاوخوا 600,000 خلکو له خوا ویل کیږي.
دا ژبه یو له لومړنیو ژبو څخه ګڼل کیږي. د ويناوالو اصلي سیمه يې په بلجیم کې د والون سیمه ده. که څه هم د دې ژبې د وجود لومړۍ نښې له اتمې څخه تر دولسمې مېلادي پېړۍ پورې ځي، خو د "والوني ژبه" اصطلاح د لومړي ځل لپاره په تاريخي متنونو کې ليدل شوې ده. له دې مخکې، والوني ژبه هم د رومي ژبې په نوم یادیدل . دې ژبې د اوولسمې پېړۍ له پيله د دې ژبې ادبيات ليکلې بڼه لري، تر دې دمخه کوم ليکل متن نه لري.