کيچوا ژبه
کيچوا ژبه (Qhichwa, Qiĉwa, Quechua) د سوېلي امریکا د سورپوستو د مورنیو ژبو د کورنۍ نوم دی چې د انډیز په غرونو کې ويل کيږي. کیچوا په امریکا کې تر ټولو پراخه سورپوستې ژبه ده چې د ويوونکو شمېر يې نږدې له ۶-۱۳ مېليونو تنو اټکل شوی.
د کیچووا ځینې ویونکي دې ژبډلې ته د "رونا سامي" (د خلکو ژبه) وايي. د کیچوا ژبې له سویلي کولمبیا څخه ارجنټاین ته خپریږي، مګر د هغې ډېری ویونکي په پیرو (۷.۷ مېلیون)، بولیویا (۲.۹ مېلیون) او اکوادور (۱.۵ مېلیون) کې دي، او کیچوا په دې درېوو هېوادونو کې رسمي حیثیت لري. نږدې ۲۵٪ پیرویان په کیچوا ژبه خبرې کوي. [۴] [۵]
کیچوا په ۱۵ او ۱۶ پېړیو کې د اينکا امپراتورۍ اصلي ژبه وه، او حتی اوس هم د مرکزي انډیز منځنۍ ژبه ګڼل کیږي. کیچوا په لاتیني ليکدود لیکل کیږي. د اسپانيايي او پورتګالي ژبو د مخ په زیاتېدونکي اغېز له امله، د کیچوا خپرېدل او کارول راکم شوي.
ژببېلګه
[سمول]پښتو | آیاکوچو وينګ | کوزکو ژبه | د کيچوا سوېلي وينګ |
---|---|---|---|
څښاک | upyay | uhyay | upyay |
چټک | utqa | usqha | utqha |
کار کول | llamkay | llank'ay | llamk'ay |
موږ | ñuqanchik | nuqanchis | ñuqanchik |
(زياتوالي وروستاړی) | -chka- | -sha- | -chka- |
ورځ | punchaw | p'unchay | p'unchaw |
سرچینې
[سمول]- ↑ ذکر کېدنه: اېتنولوګ. Publisher: SIL International. اثر ژبه: انګليسي ژبه. ISSN: 1946-9675.
- ↑ سرچينې تړی: https://iso639-3.sil.org/code/que.
- ↑ "Language". منځګړی
|CitationClass=
له پامه غورځول شوی (لارښود) - ↑ "Peru | Languages". Ethnologue. Dallas, Texas: SIL International. 2017. لاسرسينېټه ۳۰ نومبر ۲۰۱۷.
Population total all languages: 7,734,620.
منځګړی|CitationClass=
له پامه غورځول شوی (لارښود) - ↑ "Peru | Country". Ethnologue. Dallas, Texas: SIL International. 2017. لاسرسينېټه ۳۰ نومبر ۲۰۱۷.
Population 30,814,000 (2014 UNSD)
منځګړی|CitationClass=
له پامه غورځول شوی (لارښود)
- د ويکيپېډيا مرسته کوونکي، "کوچوا ژبې،" ويکيپېډيا، وړيا انسايکلوپيډيا، http://en.wikipedia.org/w/index.php?title=Quechua_languages&oldid=401427886 (د دسمبر 23، 2010 ته لاسرسی).
- هغه پاڼي چې د P1705 ځانګړتیاوي کاروي
- هغه پاڼي چې د ويکيډېټا مالومات کاروي
- هغه پاڼي چې د P31 ځانګړتیاوي کاروي
- هغه پاڼي چې د P279 ځانګړتیاوي کاروي
- هغه پاڼي چې د P282 ځانګړتیاوي کاروي
- هغه پاڼي چې د P1098 ځانګړتیاوي کاروي
- هغه پاڼي چې د P218 ځانګړتیاوي کاروي
- هغه پاڼي چې د P424 ځانګړتیاوي کاروي
- هغه پاڼي چې د P155 ځانګړتیاوي کاروي
- هغه پاڼې چي بې پاراميټره مالوماتبکس کېټ کاروي
- هغه پاڼې چي مالوماتبکس کېټ کاروي
- هغه پاڼې چي انځور نلري
- هغه پاڼې چې یو خصوصیت کارويP242