پيجر
پي جی، پيجو [۱] یا پیجر یو لېږد وړ وسیله ده چې د راډیويي څپو په مرسته د متن پیغامونو ( لیکونو او شمېرو ) او غږ ترلاسه کولو لپاره کارول کیږي. د پيجر وسیلې سره ، تاسو کولی شئ یوازې پیغام ترلاسه کړئ او پیغام یې د تلیفون له لارې واستوئ. پیجرز په ۱۹۵۰ او ۱۹۶۰ لسیزو کې رامینځته شوي او په پراخه کچه په ۱۹۸۰ او ۱۹۹۰ مو کلونو کې کارول شوي، چې اوسمهال يې تر ډېره ځای ګرځنده موبايلونو نيولی دی او پيجر اوسمهال په ځينې خاصو مواردو کې کارول کيږي.
په لېبنان او سوریه کې د زرګونو پيجرو چاودنه (۲۰۲۴)
[سمول]د ۱۴۰۳ کال د سېپتمبر په ۲۷ نېټه د ځايي وخت په ۱۴ بجو په لېبنان او سوریه کې د لیتیم بیټرۍ د چاودنې له امله په زرګونو پيجرې وچاودلې، چې له امله یې تر ۴۰۰۰ زیات کسان ټپیان او لږ تر لږه ۹ تنه یې ووژل. په ټپیانو او وژل شویو کې ماشومان هم وو. د پاڼې زیاتره کاروونکي د لېبنان د حزب الله غړي وو، او اسراییل د اصلي شکمن په توګه نومول شوی. په شاوخوا کې د پيجر د چاودنې له امله ګڼ شمېر ملکي وګړي هم ټپيان شوي دي. د پيجرونو له هیک کولو وروسته د تودوخې زياتوالی د چاودنې احتمالي لامل بلل کیږي. [۲] [۳] [۴]
تاریخ
[سمول]د لومړي پیجر سیسټم ټیلیفون په ۱۹۴۹ کې د الفریډ جي ګراس لخوا ډیزاین شوی و.
د پيجينګ لومړني خدمات په ۱۹۵۰ زېږديز کال کې په نیویارک ښار کې د ډاکټرانو لپاره پیل شو. ډاکټرانو د دې خدمت لپاره په میاشت کې ۱۲ ډالر تادیه کول او د ۲۰۰ ګرام (7-اونس) پیجر یې اخیستی چې د لېږد برج په ۴۰ کیلومتره (۲۵ میل) کې د تلیفون پیغامونه ترلاسه کوي. دا سیسټم د ريويسونډ لخوا جوړ شوی او د ټیلانسورفون لخوا پرمخ وړل کیږي. په ۱۹۶۰ کې، جان فرانسیس مچیل د موټرولا واکي ټاکي او د موټر راډیو ټیکنالوژۍ عناصر یوځای کړل ترڅو لومړی ټرانزیسټر پیجر رامینځته کړي، او له هغه وخت راهیسې، د پاڼې کولو ټیکنالوژي پرمختګ ته دوام ورکړی، د پیجر کارول لاهم د ۲۰۱۶ د جولای په میاشت کې د بېړني پرسونل ترمنځ مشهور دی.
په ۱۹۶۲ کې، بېل سیسټمونه، د متحده ایالاتو د ټیلیفون انحصار، د سیټل نړۍ په میلي کې د بیل بوای راډیو پيجر کولو سیسټم معرفي کړ. بېليبوای لومړی سوداګریز شخصي پيجر سیسټم و. دا د ټرانزیسټر د لومړي مصرف کونکي غوښتنلیکونو څخه هم استازیتوب کوي (په ۱۹۴۷ کې د بیل لابراتوار لخوا اختراع شوی) ، د کوم لپاره چې درې بیل لابراتوار اختراع کونکي په ۱۹۵۶ کې د فزیک په برخه کې د نوبل جایزه ورکړل شوه. د سولیډ سټیټ سرکیټ بیل بوای پیجر ته وړتیا ورکړه چې د پېرودونکي جیب یا غاړه کې ځای په ځای شي ، د پيجر بڼه د کوچني تلويزون په څېر شوه چې کاروونکي ته به يې په يوه غږ سره خبر ورکاوه چې پيغام ورته راغلی دی.
د ۱۹۸۰ لسیزې په مینځ کې، ټون او غږ راډیو پاڼه د بېړني ځواب ویونکو او مسلکیانو ترمنځ مشهوره شوه. ټون او غږیز پاڼې یا هم د محلي بیس سټیشن یا د تلیفون شمېرې لخوا چې هر پیجر ته ټاکل شوي فعال شوي. په 1990 لسیزه کې، پاڼې د ګرځنده تلیفونونو لپاره د ارزانه، کوچني، او ډېر باوري بدیل په توګه په عامو خلکو کې مشهور شو. د راډیو پاڼې (د بیل سیسټم بیلبای) هر یو د دریو ریل ریډ ریسیورونو څخه کار اخیستی، هر یو ریل د ۳۳ مختلف فریکونسیو څخه یو ته ټون شوی، او کله چې ټول درې ریلونه په ورته وخت کې فعال شوي، دوی په غوره توګه یو ځانګړي پیرودونکي ته بللی.
لکه څنګه چې د ګرځنده تلیفونونو بیه راټیټه شوه، کوچني تلیفونونه لکه د موټرولا سټارټ ټیک او نوکیا 40 لړۍ بازار ته ننوتل، ګرځنده ارتباط پراخ شو، او ډیجیټل تلیفونونو د متن پیغامونه غوره کړل. د 1990 لسیزې په وروستیو کې ډیری غیر متخصص پیجر پیرودونکي ګرځنده تلیفونونو ته مهاجر شول. پداسې حال کې چې موټرولا په 2001 کې خپل نوی پیجر بند کړ، پیجرونه په لویو روغتونونو کې کارول کیږي. په کلیوالو سیمو کې لومړی ځواب ویونکي د ناکافي سیلولر پوښښ سره ډیری وختونه د پاڼې پاڼې خپریږي.
د 2005 د لندن بمبارۍ د ټیټرا بیړني خدماتو سیسټمونو ډیر بار لامل شو، چې دا وښيي چې پاڼې، د پیغام ښودلو دمخه د تایید لیږلو ته اړتیا نلري، او په خورا ټیټ سیګنال کچه کې د کار کولو اړوند وړتیا، د دوی د جانشینانو لخوا په بشپړه توګه بهر نه دي. رضاکار اور وژونکي، د EMS پیرامیډیکس، او د ژغورنې سکواډ غړي په عموم ډول د دوی څانګې ته د بیړني تلیفونونو خبرتیا لپاره پیجرونه لیږدوي. دا پاڼې د اور وژنې څانګې د راډیو فریکونسۍ څخه یو ځانګړی غږ ترلاسه کوي. [۵]
سرچینې
[سمول]- ↑ «پیجو»، از واژههای مصوّب Archived ۳ اوت ۲۰۰۹, at the Wayback Machine. فرهنگستان زبان و ادب فارسی است؛ همسنگ واژهٔ pager.
- ↑ https://www.theguardian.com/world/2024/sep/17/hundreds-of-hezbollah-members-hurt-in-lebanon-after-pagers-explode
- ↑ https://www.axios.com/2024/09/17/hezbollah-pager-explosions-israel-tensions
- ↑ https://www.dailymail.co.uk/sciencetech/article-13860603/How-Israel-triggered-Hezbollah-pager-explosions.html
- ↑ https://en.m.wikipedia.org/wiki/Pager