هډپوهنه

د ويکيپېډيا، وړیا پوهنغونډ له خوا
يوه انساني هډوانه

هډپوهنه (په انگرېزي: Osteology) د هډوکو ساينسي زده کړه ده. دا زده کړه د وگړپوهنې (په امريکا کې) او لرغونپوهنې (په اروپا کې) د زده کړو يوه وړه څانگه هم جوړوي. هډپوهنه د هډونو، هډوانيزو توکو، د غاښونو د جوړښت، مورفولوژۍ، کړنو، د ناروغيو، رنځپوهنې، د هډجوړېدنې د بهير (له کرپندوکي نه)، د هډوکو د کلکوالي او غښتلتيا، او همدا راز هډوکو ته اړونده د نورو موضوعگانو د زده کړې يو بشپړ ډگر دی. په ورځيني ژوند کې دا پوهه د ساينسپوهانو لخوا په انساني پاتې شونو کې د عمر، مړينې، د جنس، ودې برار او بيالوژيکي پرمختگ په څرک لگولو کې کارېږي.

لارې چارې

په يوې عامې شننې کې دا ټکي شامل دي:

  • د هډوانيزو عناصرو د شتون يوه پنځېدنه
  • د غاښونو اړونده يوه پنځېدنه
  • د زړښت مالومات، چې د ايپيفيزيال د پخېدو پر بنسټ، د غاښونو د رژېدو او زړېدو پر بنسټ رابرسېدرېږي
  • د جنسيت مالومات، چې د هډونو د مورفولوژۍ پر بنسټ رامېنځ ته کېږي
  • د درزونو او نورو مېټريکي مالومات
  • توکم
  • غېر مېټريکي نښې نښانې
  • رنځپوهنه او/يا کلتوري بدلونونه
  • ټافونومي، including weathering, gnawing, butchery, burning and related processes

کارېدنه

Osteological approaches are frequently applied to investigations in disciplines such as forensic science, physical anthropology and archaeology, and has a place in research on topics including:

سرچينې

  • Bass, W M. 2005. Human Osteology: A Laboratory and Field Manual. 5th Edition. Columbia: Missouri Archaeological Society.
  • Buikstra, J. E and Ubelaker, D. H. (eds.) 1994. Standards for Data Collection from Human Skeletal Remains. Arkansas Archeological Survey Research Series No. 44.
  • Cox, M and Mays, S. (eds.) 2000. Human Osteology in Archaeology and Forensic Science. London: Greenwich Medical Media.

باندنۍ تړنې