دقربانی احکام او مسائل
قرباني یاﺍﺿﺤﻴﻪ ﺩ ﻟﻮﻯ ﺍﺧﺘﺮ ﭘﻪ ﻭرځو ﻛﯥ ﺩ ﺛﻮﺍﺏ ﭘﻪ ﻧﻴﺖ ﺩ ﺣﻴﻮﺍﻥ ﺣﻼﻟﻮﻟﻮ ﺗﻪ ﻭﻳﻞ ﻛﻴږﻱ .
ﻗﺮﺑﺎﻧﻲ ﭘﻪ ﻣﺴﻠﻤﺎﻧﺎﻧﻮ ﺑﺎﻧﺪﯤ ﺩ ﻫﺠﺮﺕ ﭘﻪ ﺩﻭﻫﻢ ﻛﺎﻝ ﻭﺍﺟﺐ ﺷﻮﯤ ﺩﻩ .
ﺩ ﻗﺮﺑﺎني ﻛﻮﻟﻮ ﺷﺮﻋﻲ ﺣﻜﻢ
[سمول]ﭘﻪ ﺣﻨﻔﻲ ﻣﺬﻫﺐ ﻛﯥ ﻗﺮﺑﺎﻧﻲ ﻛﻮﻝ ﭘﻪ ﻏﻨﻴﺎﻧﻮ ﻭﺍﺟﺐ ﺩﻯ .
ﺩ ﻗﺮﺑﺎنى ډﻭﻟﻮﻧﻪ
[سمول]ﻗﺮﺑﺎﻧﻲ ﭘﻪ ﺩﻭﻩ ډﻭﻟﻪ ﺩﻩ : _1 ﻭﺍﺟﺐ . _2 ﻣﺴﺘﺤﺐ :
ﻗﺮﺑﺎﻧﻲ ﻛﻮﻡ ﻭﺧﺖ ﻭﺍﺟﺐ ﻭﻱ؟
_1 ﻛﻠﻪ ﭼﯥ ﻳﻮ ﻣﺴﻠﻤﺎﻥ ﭘﻪ ځاﻥ ﺑﺎﻧﺪﯤ ﻗﺮﺑﺎﻧﻲ ﻛﻮﻝ ﻧﺬﺭ ﻛړﻱ ﻭﺭﺑﺎﻧﺪﯤ ﻭﺍﺟﺒﻴږﻱ ﻛﻪ څه ﻫﻢ ﻓﻘﻴﺮ
ﻭﻱ .
_2 ﻛﻪ ﭼﯧﺮﺗﻪ ﻳﻮ ﻓﻘﻴﺮ ﺳړى ﻗﺮﺑﺎﻧﻲ ﻟﭙﺎﺭﻩ ﺣﻴﻮﺍﻥ ﻭﺍﺧﻴﺴﺖ ﺑﻴﺎ ﻭﺭﺑﺎﻧﺪﯤ ﻭﺍﺟﺐ ګرځي ﺍﻭ ﻻﺯﻡ ﺩﻩ ﭼﯥ
ﻫﻐﻪ ﺣﻴﻮﺍﻥ ﻗﺮﺑﺎﻧﻲ ﻛړﻱ .
_3 ﺩ ﭘﻴﻐﻤﺒﺮ ﺻﻠﻰ ﺍﻟﻠﻪ ﻋﻠﻴﻪ ﻭﺳﻠﻢ ﺩ ﺍﻣﺖ ﭘﻪ ﻏﻨﻴﺎﻧﻮ ﺑﺎﻧﺪﯤ ﭘﻪ ﺍﺧﺘﺮ ﻛﯥ ﺩ ﺍﻟﻠﻪ ﭘﺎﻙ ﺩ
ﭘﻴﺮﻭﺯﻳﻨﯥ ” ﻣﻨﻨﯥ ﭘﻪ ﻣﻨﻈﻮﺭ ﺍﻭ ﺩ ﺍﺑﺮﺍﻫﻴﻢ ﻋﻠﻴﻪ ﺍﻟﺴﻼﻡ ﺩ ﻳﺎﺩګار ﭘﻪ ﺧﺎﻃﺮ ﻭﺍﺟﺐ ﺩﻯ .
[سُوۡرَةُ الصَّافات : 102]
فَلَمَّا بَلَغَ مَعَهُ السَّعْىَ قَالَ يٰبُنَىَّ إِنِّىٓ أَرٰى فِى الْمَنَامِ أَنِّىٓ أَذْبَحُكَ فَانظُرْ مَاذَا تَرٰى ۚ قَالَ يٰٓأَبَتِ افْعَلْ مَا تُؤْمَرُ ۖ سَتَجِدُنِىٓ إِن شَآءَ اللَّهُ مِنَ الصّٰبِرِينَ
كله چي اسماعیل (عليه السلام ) له پلار سره د منډو ترړو كولو عمر ته ورسيدی، نو (يوه ورځ) ابراهيم عليه السلام هغه ته وويل: "زويه! زه په خوب كي وينم چي تا حلالوم؛ اوس ته ووايه چي ستا نظر څه دى؟" - هغه وويل: "پلار جانه! څه چي تا ته حكم کیږي، هغه وکړه، ته به انشاءالله ما له صابرانو څخه ومومې."
ﻗﺮﺑﺎﻧﻲ ﻛﻮﻡ ﻭﺧﺖ ﻣﺴﺘﺤﺐ ﺩﻩ؟
ﺩ ﻣﺴﺎﻓﺮ ﺍﻭ ﻫﻐﻪ ﻓﻘﻴﺮ ﭼﯥ ﻧﺬﺭ ﻳﯥ ﻧﻪ ﻭﻱ ﻣﻨﻠﻰ ﻗﺮﺑﺎﻧﻲ ﻣﺴﺘﺤﺐ ﺩﻩ .
ﺩ ﻗﺮﺑﺎنى ﺩ ﻭﺟﻮﺏ ﺷﺮﻁ
[سمول]ﺩ ﻗﺮﺑﺎنۍ ﻟﭙﺎﺭﻩ ﺷﺘﻤﻨﻲ ﭘﻪ ﺩﻭﻣﺮﻩ ﺍﻧﺪﺍﺯﻩ ﺷﺮﻁ ﺩﻩ ﭼﯥ ﺩﻭﻩ ﺳﻮﻩ ﺷﺮﻋﻲ ﺭﻭپۍ ﻭﻟﺮې ( ﺩ ﺩﻭﻩ ﺳﻮﻩ
ﺷﺮﻋﻲ ﺭﻭﭘﻮ ﻭﺯﻥ 595 ګرﺍﻣﻪ ﺳﭙﻴﻦ ﺯﺭ ﻛﻴږﻱ ) ﺍﻭ ﺩ ﺿﺮﻭﺭﻱ ﺣﺎﺟﺘﻮﻧﻮ ﻟﭙﺎﺭﻩ ﻳﯥ ﭘﻪ ﻛﺎﺭ ﻧﻪ ﻭﻱ .
ﻳﻌﻨﻰ ﭘﻪ ﺍﻭﺱ ﻭﺧﺖ ﻛﯥ ﭼﯥ ﺩ ( 595 ) ګرﺍﻣﻮ ﺳﭙﻴﻨﻮ ﺯﺭﻭ ﻗﻴﻤﺖ ﺩ ﺿﺮﻭﺭﻱ ﺣﺎﺟﺘﻮﻧﻮ څخه ﺯﻳﺎﺕ
ﻭﻟﺮﻱ ﻗﺮﺑﺎﻧﻲ ﻭﺭﺑﺎﻧﺪﯤ ﻭﺍﺟﺐ ﺩﻩ .
ﻣﺴﺎﺋﻞ
[سمول]_1 ﻛﻪ ﭼﯧﺮﺗﻪ ﺩ ﻗﺮﺑﺎﻧﻲ ﭘﻪ ﺣﻴﻮﺍﻥ ﻛﯥ ﺩ ﻳﻮﻩ ﻛﺲ ﺩ ﻏﻮښې ﺍﺭﺍﺩﻩ ﻭﻱ ﺩ ټوﻟﻮ ﻗﺮﺑﺎﻧﻲ ﻧﻪ ﻛﻴږﻱ .
ﻛﻪ
ﭼﺎﺗﻪ ښکاﺭﻩ ﺷﻮﻩ ﭼﯥ ﺩﺍ ﺳړﻯ ﺩ ﻏﻮښې ﻟﭙﺎﺭﻩ ﻗﺮﺑﺎﻧﻲ ﻛﻮﻱ ﻧﻮ ﻫﻐﻪ ﺳﺮﻩ ﺩﯤ ﻗﺮﺑﺎﻧﻲ ﻧﻪ ﻛﻮﻱ ﺍﻭ
ﻧﻮﺭ ﺧﻮ ﺩ پټو ﺯړﻭﻧﻮ ﻣﺎﻟﻚ ﺍلله جل جلاله ﺩﻯ ﺧﻮ ﭘﻪ ﻛﺎﺭ ﺩﻩ ﭼﯥ ﺩ ﻧﻴﻜﻮ ﺧﻠﻜﻮ ﺳﺮﻩ ﭘﻪ ﻗﺮﺑﺎﻧﻲ ﻛﯥ ﺷﺮﻳﻚ
ﺷﻲ ﺍﻭ ﻳﺎﻳﯥ ځاﻧﺘﻪ ﻭﻛړﻱ .
_2 ﻫﻐﻪ څوﻙ ﭼﯥ ﭘﻪ ښاﺭﻭﻧﻮ ﻛﯥ ﺍﻭﺳﻲ ( ﭘﻪ ﺩﺍﺳﯥ ځاﻯ ﻛﯥ ﺍﻭﺳﻲ ﭼﯥ ﺩ ﺍﺧﺘﺮ ﻟﻤﻮنځ ﭘﻜﯥ ﺍﺩﺍ
ﻛﻴږﻱ ) ﺩ ﻟﻤﺎنځه څخه ﺑﻪ ﻭﺭﻭﺳﺘﻪ ﺣﻼﻟﻪ ﻛﻮﻱ ﺍﻭ ﻛﻪ ﺩ ﻛﻮﻡ ﻋﺬﺭ ﭘﻪ ﺍﺳﺎﺱ ﻟﻤﻮنځ ﻭﻧﻪ ﺷﻮ ﻧﻮ ﺩ ﻟﻤﺮ
ﺧﺘﻠﻮ ﻭﺭﻭﺳﺘﻪ ﺑﻪ ﺩﻭﻣﺮﻩ ځنډ ﻛﻮﻱ ﭼﯥ ﺩ ﺍﺧﺘﺮ ﻟﻤﻮنځ ﭘﻜﯥ ﻭﻛړﻝ ﺷﻲ ﺑﻴﺎ ﺑﻪ ﺣﻼﻟﻪ ﻛﻮﻱ .
_3 ﻟﺮﯤ ﭘﺮﺗﻮ ﺳﻴﻤﻮ ﺧﻠﻚ ( ﭼﻴﺮﺗﻪ ﭼﯥ ﺩ ﺍﺧﺘﺮ ﻟﻤﻮنځ ﻧﻪ ﻛﻴږﻱ ) ﺩﺍﺧﺘﺮ ﻭﺭځې ﺩ ﺳﻬﺎر ﻭﺭﻭﺳﺘﻪ ﺣﻼﻟﻪ ﻛﻮﻻﻯ ﺷﻲ .
_4 ﻛﻪ ﺩ ﻗﺮﺑﺎنۍ ﺣﻴﻮﺍﻥ ﻭﺭﻙ ﺷﻲ ﺍﻭ ﺑﻞ ﻭﺍﺧﻴﺴﺘﻞ ﺷﻲ ﺍﻭ ﺑﻴﺎ ﻟﻮﻣړﻯ ﺣﻴﻮﺍﻥ ﻫﻢ ﭘﻴﺪﺍ ﺷﻲ ﻧﻮ ﻏﻮﺭﻩ
ﺩﺍﺩﻩ ﭼﯥ ﺩﻭﺍړﻩ ﻗﺮﺑﺎﻧﻲ ﻛړﺍﻯ ﺷﻲ ﺍﻭ ﻛﻪ ﭘﻪ ﻟﻮﻣړﻱ ﻳﯥ ﺍﻛﺘﻔﺎﺀ ﻭﻛړﻩ ﻫﻢ ﺟﻮﺍﺯ ﻟﺮﻱ ﻫﻤﺪﻏﻪ ﺭﺍﺯ
ﺩﻭﻫﻢ ﻫﻢ ﺻﺤﻴﺢ ﻛﻴږﻱ ﭼﯥ ﻗﻴﻤﺖ ﻳﯥ ﺩ ﻟﻮﻣړﻱ ﭘﻪ ﺍﻧﺪﺍﺯﻩ ﻳﺎ ﺩ ﻫﻐﯥ ﻧﻪ ﺯﻳﺎﺕ ﻭﻱ .
_5 ﺩ ﻗﺮﺑﺎنۍ ﻭﺭځې ﺩﺭﯤ ﺩﻱ . ﺩ ﺍﺧﺘﺮ ﻭﺭځ ﺍﻭ ﺩ ﻫﻐﯥ ﻭﺭﻭﺳﺘﻪ ﺩﻭﻩ ﻭﺭځې .
_6 ﻏﻮﺭﻩ ﺧﺒﺮﻩ ﺩﺍﺩﻩ ﭼﯥ ﺩ ﻭﺭځې ﻟﻪ ﭘﻠﻮﻩ ﺣﻼﻟﻪ ﻭﻛړﺍﻯ ﺷﻲ .
_7 ﺩ ﺍﺧﺘﺮ ﭘﻪ ﺍﻭﻟﻪ ﺷﭙﻪ ﺍﻭ ﺩﺭﻳﻤﯥ ﻭﺭځې ﻭﺭﻭﺳﺘﻪ ﺷﭙﻪ ﺑﺎﻧﺪﯤ ﻗﺮﺑﺎﻧﻲ ﻧﻪ ﺻﺤﻴﺢ ﻛﻴږﻱ .
_8 ﻗﺮﺑﺎﻧﻲ ﻛﻮﻝ ﺩ ﺍﻭښاﻧﻮ، ﻏﻮﺍﻳﺎﻧﻮ، ګډﺍﻧﻮ ، ﻣﻴښو، ﺍﻭ ﺑﺰﻭ . ( ﻛﻪ ﻧﺮ ﻭﻱ ﺍﻭ ﻛﻪ ښځه ) ﭘﺮﺗﻪ ﭘﻪ
ﻧﻮﺭﻭ ﺣﻴﻮﺍﻧﺎﺗﻮ ﻧﻪ ﺻﺤﻴﺢ ﻛﻴږﻱ .
_10 ﻫﻐﻪ ﺣﻴﻮﺍﻥ ﭼﯥ ﻏﻮښه ﻳﯥ ډﯦﺮﻩ ﻭﻱ ﺩ ﻗﺮﺑﺎﻧﻲ ﻟﭙﺎﺭﻩ ﻏﻮﺭﻩ ﺩﻯ ﺍﻭ ﻛﻪ ﭘﻪ ﻏﻮښه ﻛﯥ ﺑﺮﺍﺑﺮ ﻭ
ﻧﻮ ﻫﻐﻪ ﻏﻮﺭﻩ ﺩﻯ ﭼﯥ ﻏﻮښه ﻳﯥ ډﯦﺮﻩ ﺧﻮﻧﺪ ﻭﺭﻩ ﻭﻱ . ﻟﻜﻪ ﭘﺴﻪ ﻏﻮﺭﻩ ﺩﻯ ﺩ ﻧﻮﺭﻭ څخه .
_11 ﻏﻮﺍﻳﻰ ﺍﻭ ﻣﻴښه ﭼﯥ ﺩﻭﻩ ﻛلنۍ ﺗﻪ ﻭﺭﺳﻴږﻱ ﻧﻮ ﻗﺮﺑﺎنۍ ﻭﺭﺑﺎﻧﺪﯤ ﺻﺤﻴﺢ ﺩﻩ ﻳﻌﻨﯥ ﭘﻪ ﺩﺭﻳﻢ ﻛﺎﻝ
ﻭﺭګډ ﻭﻱ .
_12 ﺍﻭښ ﭼﯥ ﭘنځه ﻛﺎﻟﻪ ﭘﻮﺭﻩ ﺍﻭ ﭘﻪ ﺷﭙږﻡ ﻛﯥ ﺩﺍﺧﻞ ﺷﻲ ﻧﻮ ﻗﺮﺑﺎﻧﻲ ﻭﺭﺑﺎﻧﺪﯤ ﺻﺤﻴﺢ ﺩﻩ .
_13 ﭘﺴﻪ ﭼﯥ ﻏﻮښن ﺍﻭ ﻏټ ﻭﻱ ﺷﭙږ ﻣﻴﺎﺷﺘﯥ ﭼﯥ ﭘﻮﺭﻩ ﻛړﻱ ﻗﺮﺑﺎﻧﻲ ﻭﺭ ﺑﺎﻧﺪﯤ ﺻﺤﻴﺢ ﻛﻴږﻱ .
( ﻳﻌﻨﻰ ﺩ ﻳﻮ ﻛﻠﻦ ﺳﺮﻩ ﻳﯥ ﭘﻪ ﺭﻣﻪ ﻛﯥ ﺧﺎﺹ ﻓﺮﻕ ﻧﻪ ﻛﻴږﻱ )
_14 ﺍﻭﺯﯤ ﭼﯥ ﺩ ﻳﻮ ﻛﺎﻝ ﺷﻲ ﻗﺮﺑﺎﻧﻲ ﻭﺭﺑﺎﻧﺪﯤ ﻛﻴږﻱ .
_15 ګډﯤ يا پسه ﺍﻭ ﺍﻭﺯﯤ ﻓﻘﻂ ﺩ ﻳﻮ ﻛﺲ ﻟﭙﺎﺭﻩ ﺻﺤﻴﺢ ﻛﻴږﻱ ﺍﻭ ﻏﻮﺍﻳﺎﻥ، ﺍﻭښاﻥ ﺍﻭ ﻣﻴښې ﺩ ﺍﻭﻩ ﻛﺴﺎﻧﻮ
ﻟﭙﺎﺭﻩ ﺍﻭ ﻳﺎ ﺩ ﺍﻭﻩ څخه ﺩ ﻟږﻭ ﻟﭙﺎﺭﻩ ﺻﺤﻴﺢ ﻛﻴږﻱ .
_16 ﺩ ﻗﺮﺑﺎﻧﻲ ﻏﻮﺭﻩ ﺣﻴﻮﺍﻥ ﻏﻮښن ﺳﭙﻴﻦ ګډ يا پسه ﺩﻯ .
ﭘﻪ ﻻﻧﺪﯤ ﺣﻴﻮﺍﻧﺎﺗﻮ ﻗﺮﺑﺎﻧﻲ ﻧﻪ ﺻﺤﻴﺢ ﻛﻴږﻱ :
_1 ﭼﯥ ﭘﻪ ﺩﻭﺍړﻭ ﻳﺎ ﻳﻮﻩ ﺳﺘﺮګه ړﻭﻧﺪ ﻭﻱ .
_2 ﭼﯥ ګوډ ﻭﻱ .
_3 ډﯦﺮ ﺧﻮﺍﺭ ﻭﻱ ﭼﯥ ﺩ ﻗﺮﺑﺎنۍ ځاﻯ ﺗﻪ ﻫﻢ ﻧﻪ ﺷﻲ ﺗﻼﻯ .
_4 ﭼﯥ ﻏﺎښوﻧﻪ ﻳﯥ ﻧﻪ ﻭﻱ ﻛﻪ ﺍﻛﺜﺮﻩ ﻏﺎښوﻧﻪ ﻳﯥ ﻭﻱ ﺑﻴﺎ ﻭﺭﺑﺎﻧﺪﯤ ﺻﺤﻴﺢ ﻛﻴږﻱ .
_5 ﭼﯥ ﻏﻮږﻭﻧﻪ ﻳﯥ ﻧﻪ ﻭﻱ ﻛﻪ ﭼﻴﺮﺗﻪ ﻭﺍړﻩ ﻭﺍړﻩ ﻏﻮږﻭﻧﻪ ﻳﯥ ﻭﻱ ﺑﻴﺎ ﻫﻢ ﺻﺤﻴﺢ ﻛﻴږﻱ .
_6 ﭼﯥ ﺗﻴﻮﻧﻪ ﻳﯥ ﭘﺮﻳﻜړﻝ ﺷﻮﻱ ﻭﻱ .
_7 ﭼﯥ ﭘﻮﺯﻩ ﻳﯥ ﭘﺮﻳﻜړﻝ ﺷﻮﯤ ﻭﻱ .
_8 ﻫﻐﻪ ﺣﻴﻮﺍﻥ ﭼﯥ ﻟﻪ چټلي ﭘﺮﺗﻪ ﺑﻞ څه ﻧﻪ ﺧﻮﺭﻱ .
_9 ﺩ ﺩﺭﻳﻤﯥ ﺑﺮﺧﯥ ﻧﻪ ﺯﻳﺎﺕ ﻏﻮږ، لکۍ ﻳﺎ ﻭﺭﻭﻥ ﻳﯥ ﭘﺮﻳﻜړﻝ ﺷﻮﻯ ﻭﻱ .
ﻳﺎﺩﻭﻧﻪ :
ﭘﻪ ﺑﯥ ښکر ﺣﻴﻮﺍﻥ ﺻﺤﻴﺢ ﻛﻴږﻱ
ﭘﻪ ﺧﺼﻲ ﺣﻴﻮﺍﻥ ﺍﻭ ﺍﻳﻨﺪﻩ ﺩﻭﺍړﻭ ﺻﺤﻴﺢ ﻛﻴږﻱ .
_10 ﺩ ﻗﺮﺑﺎنۍ ﻏﻮښې : ﺧﻮﺭﺍﻙ ﺩ ﻗﺮﺑﺎنۍ ﻛﻮﻭﻧﻜﻲ ﻟﭙﺎﺭﻩ ﺣﻼﻝ ﺩﻯ .
ﻣﺴﺘﺤﺐ ﺧﺒﺮﻩ ﺩﻩ ﭼﯥ ﻏﻮښه ﺩﺭﯤ ﺑﺮﺧﯥ ﺷﻲ :
ﻳﻮﻩ ﺑﺮﺧﻪ ﻳﯥ ﺩ ﺧﭙﻞ ځاﻥ، ﺑﻠﻪ ﺩ ﺧﭙﻠﻮﺍﻧﻮ ﺍﻭ ﺩﺭﻳﻤﻪ ﺑﺮﺧﻪ ﺩ ﻓﻘﻴﺮﺍﻧﻮ ﺍﻭ ﻣﺴﻜﻴﻨﺎﻧﻮ .
ﺩ ﻗﺮﺑﺎنۍ ﭘﻮﺳﺘﻜﻰ ﺑﻪ ﺩ ﺧﻴﺮ ﭘﻪ ﻛﺎﺭﻭﻧﻮ ﻛﯥ ﺻﺪﻗﻪ ﻛﻮﻱ ﺍﻭ ﺩ ځاﻥ ﻟﭙﺎﺭﻩ ﺑﻪ ﻳﯥ ﻧﻪ ﺧﺮڅوﻱ ﭼﯥ ﭘﻴﺴﯥ
ﻳﯥ ﭘﻪ ﺟﻴﺐ ﻛﯥ ﻭﺍﭼﻮﻱ .
ﺩ ﻣړﻱ څخه ﻛﻪ ﻭﺍﺭﺙ ﻳﺎ ﺧﭙﻠﻮﺍﻥ ﻗﺮﺑﺎﻧﻲ ﻭﻛړﻱ ﻧﻮ ﺻﺤﻴﺢ ﺩﻩ .
شریف الله وکیلی