انا کوپر

انا کوپر
	انا کوپر
د شخص مالومات
زېږون نوم
پيدايښت
مړینه	; واشنګټن ډي سي
تابعیت	د امریکا متحده ایالات
نسل
عملي ژوند
تعلیم	کولمبيا پوهنتون (–۱۹۲۴)
تعلیمی اسناد	د فلسفې ډاکتر زمرہ:صفحات مع تعلیمی سندزمرہ:صفحات مع تعلیمی سند
کار/مسلک
کاروونکي ژبه	امریکايي انګرېزي
	سمول

انا جولیا هیووډ کوپر (د ۱۸۵۸ کال د اګسټ ۱۰مه – د ۱۹۶۴ کال د فبرورۍ ۲۷مه) یوه امریکايۍ لیکواله، روزونکې، ټولن‌پېژندونکې، ویناواله، د تور پوستانو د ازادۍ فعاله او د متحدو ایالتونو په تاریخ کې یوه وتلې افریقايي‌الاصله امریکایۍ عالمه وه.

کوپر په ۱۸۵۸ کال کې د غلامۍ په حالت کې وزیږېده. د نړیوالې کچې زده‌کړې یې وکړې او په علمي او ټولنیزو محفلونو کې یې د ځواک او برم ادعا وکړه. په ۱۹۲۴ کال کې یې د تاریخ په برخه کې له «سوبن پاریس» پوهنتون څخه دوکتورا ترلاسه کړه. کوپر څلورمه افریقايي‌الاصله امریکایۍ ښځه وه چې د دوکتورا سند یې واخیست. اغلې کوپر د واشنګټن ډي سي د افریقايي‌الاصله امریکايانو د ټولنې یوه مخکښه غړې او د الفا کوپا الفا ټولنې غړې هم وه.^[۳]^[۴]^[۵]

کوپر د ټولنیزو علومو په برخو په ځانګړي ډول په ټولن‌پېژندنه کې ښکېله وه. لومړنی کتاب یې «له سوېله یو غږ: له سوېل څخه د یوې تور پوستې ښځې له‌خوا» نومېده چې د تور پوستي فیمینېزم لومړنۍ چیغه بلل کېږي او کوپر ته «د تور فیمینېزم مور» لقب ورکوي.^[۶]

ژوندلیک

زده‌کړې

په ۱۸۶۸ کال کې چې کوپر ۹ کلنه وه، تحصیلي بورس یې ترلاسه کړ او په «رالي» کې یې په نوي جوړ شوي ښوونځي او مؤسسه «سنټ اګوسټین» کې زده‌کړې پیل کړې. دغه ښوونیزه مؤسسه د کلیسا له‌خوا په دې موخه جوړه شوې وه چې د غلامانو او د هغوی د کورنیو د زده‌کړو لپاره ښوونکي وروزي. کشیش «برنټون» له کوپر سره د لګښتونو د مرستې لپاره هغې ته د تحصیلي بورس وړاندیز وکړ. د کوپر د ژوندلیک لیکوال «مارک ګیلز» وايي: "په سنټ اګوسټین کې د زده‌کړو کچې له ابتدايي څخه تر لېسې پورې بېلابېلې وې چې د سوداګریزو مهارتونو زده‌کړې هم په کې شاملې وې." په سنټ اګوسټین کې د ۱۴ کلنو تحصیلاتو په جریان کې کوپر ځان د یوې ځیرکې زده‌کړیالې په توګه ثابت کړ چې هم یې په هنرونو کې خپله وړتیا وښوده او هم یې د ریاضیاتو او ساینس په څېر په تحلیلي برخو کې. دې چې کوم مضامین لوستل هغه «لاتین، فرانسوي او یوناني» ژبې، د انګلیسي ژبې ادبیات، ریاضیات او ساینسي علوم وو. که څه هم ښوونځي د ښځو لپاره یوه جلا برخه لرله چې «د ښځو کورس» نومېده او دولت په لوی لاس ښځې په لوړو کورسونو کې له زده‌کړو څخه را ګرځولې، کوپر د خپلو تحصیلي وړتیاوو په ښودلو سره د هغو ځانګړو کورسونو د لوستلو لپاره مبارزه وکړه چې یوازې د نرینه‌وو لپاره وو. په دې دوره کې د سنټ اګوسټین د زده‌کړو ټینګار پر دې و چې ځوان نرینه د منسټرانو یا راهبانو په توګه وروزي او په څلور کلنو پوهنتونونو کې یې لوړو زده‌کړو ته چمتو کړي. په دې کې یو کس «جورج کوپر» و چې وروسته یې له دې سره واده وکړ، خو تر واده یوازې دوه کاله وروسته مړ شو.^[۷]^[۸]^[۹]^[۱۰]^[۱۱]

کوپر د خپلې علمي وړتیا له امله وکولای شول چې د کوچنیو ماشومانو لپاره د خصوصي ښوونکې په توګه کار وکړي او دغه کار مرسته ورسره وکړه چې د خپلو زده‌کړو لګښتونه هم چمتو کړای شي. اغلې کوپر د زده‌کړو تر بشپړولو وروسته په دې مؤسسه کې د روزونکې په توګه پاتې شوه. په ۱۸۸۳-۱۸۸۴ ښوونیز کال کې یې د لاتیني او یوناني ژبو ادبیات، معاصر تاریخ، د لوړې کچې انګلیسي او موسیقي تدریس کړل. په ۱۸۸۴-۱۸۸۵ کال کې د علمي کادر په نوملړ کې نه ده شامله شوې، خو په ۱۸۸۵-۱۸۸۶ کال کې «د لاتیني او یوناني ژبو د ادبیاتو، بلاغات او نورو مضامینو» د ښوونکې په توګه په کې شامله شوې ده. د مېړه ژر مړینې هم ښايي د تدریس لپاره د اغلې کوپر له وړتیاوو سره مرسته کړې وي. که متاهله پاتې شوې وای، ښايي د کور د کارونو لپاره له پوهنتونه را ګرځېدلې وای.^[۱۲]

اغلې کوپر د خپل مېړه تر مړینې وروسته په اوهایو کې «اوبرلین کالج» ته شامله شوه. دلته یې هغه تحصیلي کورس ولوست چې د نرینه‌وو لپاره ځانګړی شوی و او په ۱۸۸۴ کال کې ترې فارغه شوه. کالج هر زده‌کړیال ته د درېیو ټولګیو د لوستلو اجازه ورکړې وه، خو دې هڅه کوله چې د درېیو پر ځای څلور ټولګي واخلي. اوبرلین د موسیقۍ په خاطر مشهور و او اغلې کوپر هم د همدې لپاره هلته ورغله، خو څنګه یې چې غوښتل هغسې یې د پیانو په ټولګیو کې ګډون ونه‌کړای شو. په ټولګیوالو کې یې نورې تور پوستې ښځې «ایډا ګیبس» چې وروسته یې نوم «هانټ» شو او «مري چرچ ټرل» هم وې. اغلې کوپر په اوبرلین کې د «LLS» غړې هم وه. دا د ښځو لپاره د هغو دوو ادبي ټولنو له ډلې وه چې منظم پروګرامونه یې لرل، مشهورو ویناوالو به ویناوې په کې کولې او سندرغاړي ورته راتلل. کوپر په «ویلبرفورس» کالج کې تر لنډو زده‌کړو وروسته په ۱۸۸۵ کال کې بېرته «سنټ اګوسټین» ته را وګرځېده. بیا اوبرلین ته لاړه او په ۱۸۸۸ کال کې یې د ریاضیاتو په برخه کې ماسټري وکړه. په ماسټرۍ سره کوپر د لومړنیو دوو تور پوستو له ډلې شوه چې د ماسټرۍ سند یې واخیست. بله ښځه «مري چرچ ټرل» وه چې په همدغه کال یې ماسټري کړې وه. په ۱۸۹۰-۱۸۹۱ کلونو کې یې «د ښځو د لوړو زده‌کړو» په اړه یوه مقاله خپره کړه چې په لرغونو ادبیاتو کې د ښځو د امتیاز په اړه وه، دې په خپلو بېلګو کې سقراط او سافو ته اشارې کړې وې او زده‌کړو ته یې د لاسرسي په اړه خپلې لېوالتیاوې څرګندې کړې وې چې د دې را وروسته مسلکي مخینه یې وښوده.^[۱۳]^[۱۴]^[۱۵]

مړینه

کوپر د ۱۹۶۴ کال د فبرورۍ میاشتې په ۲۷مه نېټه د په واشنګټن ډي سي کې د ۱۰۵ کلونو په عمر مړه شوه. د یادګار مراسم یې د شمالي کارولینا په «رالي» سیمه کې په «سنټ اګوسټین» کالج کې ترسره شول. دا هغه ځای و چې خپل علمي فعالیتونه یې په کې پیل کړي وو. اغلې کوپر د «رالي» ښار په هدیره کې د خپل مېړه تر څنګ خاورو ته وسپارل شوه.

سرچینې

↑ https://documents.alexanderstreet.com/c/1007600702
↑ https://documents.alexanderstreet.com/c/1007600702 — خپرونکی: Greenwood Publishing Group — ISBN 978-0-313-33429-0 او 978-0-313-04907-1
↑ ""This Scholarly and Colored Alumna": Transcriptions of Anna Julia Cooper's Correspondence with Oberlin College". www2.oberlin.edu. بياځلي په 2019-04-18.
↑ Evans, Stephanie Y. (2008). Black Women in the Ivory Tower, 1850–1954: An Intellectual History (in انګليسي). University Press of Florida. ISBN 978-0-8130-4520-7.
↑ Robbins, Hollis; Gates, Henry Louis, Jr., eds. (2017). The Portable Nineteenth-Century African American Women Writers. New York: Penguin. p. 414. ISBN 9780143105992. OCLC 951070652.{{cite book}}: CS1 maint: multiple names: editors list (link)
↑ "Foundations of African-American Sociology". Hampton University Department of Sociology. Hampton University. خوندي شوی له the original on March 6, 2017. بياځلي په March 5, 2017. From Melvin Barber; Leslie Innis; Emmit Hunt, African American Contributions to Sociology
↑ "Anna Julia Cooper, 1858-1964". The Church Awakens: African Americans and the Struggle for Justice. The Archives of the Episcopal Church DFMS/PECUSA. 2008. بياځلي په August 26, 2016.
↑ "George Washington Cooper". Geni. 2015. بياځلي په December 27, 2018.
↑ North Carolina Department of Cultural Resources. "Anna J. Cooper 1858-1964". بياځلي په December 26, 2018.{{cite web}}: CS1 errors: archive-url (link) CS1 errors: unsupported parameter (link)
↑ Martin-Felton, Zora (2000). A Woman of Courage: The Story of Anna J. Cooper. Washington: Education Department, Anacostia Neighborhood Museum of the Smithsonian Institution. p. 14. OCLC 53457649.
↑ Giles, Mark S. (Fall 2006). "Special Focus: Dr. Anna Julia Cooper, 1858–1964: Teacher, Scholar, and Timeless Womanist". The Journal of Negro Education. 75 (4): 621–634. JSTOR 40034662.
↑ Catalogue of St. Augustine's Normal School, 1882–99. Raleigh (N.C.): St. Augustine's Normal School and Collegiate Institute. 1899. بياځلي په March 23, 2016. {{cite book}}: |website= ignored (help)
↑ Dyson, Zita E. (2017) [شاوخوا 1931]. "Mrs. Anna J. Cooper".
↑ Gabel, Leona (1982). From Slavery to the Sorbonne and Beyond: The Life and Writings of Anna J. Cooper. Northampton, Massachusetts: Smith College. p. 19. ISBN 0-87391-028-1.
↑ Dyson, Zita E. (2017) [شاوخوا 1931]. "Mrs. Anna J. Cooper".

[936ca95412c479f5cdc3559ebb474de095f5163a-1] ttps://documents.alexanderstreet.com/c/1007600702

[55686b92169eac029bfb4292cf94e0007b535142-2] ttps://documents.alexanderstreet.com/c/1007600702 — خپرونکی: Greenwood Publishing Group — ISBN 978-0-313-33429-0 او 978-0-313-04907-1

[www2.oberlin.edu-3] ""This Scholarly and Colored Alumna": Transcriptions of Anna Julia Cooper's Correspondence with Oberlin College". www2.oberlin.edu. بياځلي په 2019-04-18.

[:1-4] Evans, Stephanie Y. (2008). Black Women in the Ivory Tower, 1850–1954: An Intellectual History (in انګليسي). University Press of Florida. ISBN 978-0-8130-4520-7.

[5] Robbins, Hollis; Gates, Henry Louis, Jr., eds. (2017). The Portable Nineteenth-Century African American Women Writers. New York: Penguin. p. 414. ISBN 9780143105992. OCLC 951070652.{{cite book}}: CS1 maint: multiple names: editors list (link)

[6] "Foundations of African-American Sociology". Hampton University Department of Sociology. Hampton University. خوندي شوی له the original on March 6, 2017. بياځلي په March 5, 2017. From Melvin Barber; Leslie Innis; Emmit Hunt, African American Contributions to Sociology

[7] "Anna Julia Cooper, 1858-1964". The Church Awakens: African Americans and the Struggle for Justice. The Archives of the Episcopal Church DFMS/PECUSA. 2008. بياځلي په August 26, 2016.

[Geni-8] "George Washington Cooper". Geni. 2015. بياځلي په December 27, 2018.

[9] North Carolina Department of Cultural Resources. "Anna J. Cooper 1858-1964". بياځلي په December 26, 2018.{{cite web}}: CS1 errors: archive-url (link) CS1 errors: unsupported parameter (link)

[10] Martin-Felton, Zora (2000). A Woman of Courage: The Story of Anna J. Cooper. Washington: Education Department, Anacostia Neighborhood Museum of the Smithsonian Institution. p. 14. OCLC 53457649.

[Giles-11] Giles, Mark S. (Fall 2006). "Special Focus: Dr. Anna Julia Cooper, 1858–1964: Teacher, Scholar, and Timeless Womanist". The Journal of Negro Education. 75 (4): 621–634. JSTOR 40034662.

[12] Catalogue of St. Augustine's Normal School, 1882–99. Raleigh (N.C.): St. Augustine's Normal School and Collegiate Institute. 1899. بياځلي په March 23, 2016. {{cite book}}: |website= ignored (help)

[Dyson-13] Dyson, Zita E. (2017) [شاوخوا 1931]. "Mrs. Anna J. Cooper".

[:0-14] Gabel, Leona (1982). From Slavery to the Sorbonne and Beyond: The Life and Writings of Anna J. Cooper. Northampton, Massachusetts: Smith College. p. 19. ISBN 0-87391-028-1.

[Dyson2-15] Dyson, Zita E. (2017) [شاوخوا 1931]. "Mrs. Anna J. Cooper".

[۳]

[۴]

[۵]

[۶]

[۷]

[۸]

[۹]

[۱۰]

[۱۱]

[۱۲]

[۱۳]

[۱۴]

[۱۵]