پړبه

که چيري د پړبه قبيلې د نسب شجره په غور سره وڅيړو ،نو څر گنده به شي چې پړبه په اصل کې کر لا ڼي پښتانه او بيا په کر لا ڼيو کې د خو ږ يا ڼيو يا خو گيا ڼيو د قبيلې يو ه څا نگه ده، خو له ډيرې مو دې را هيسي د خو ږ يا ڼيو له نو رو پا تي څا نگو او ښا خو نو نه دو مره ليرې ژ وند کوي چې دوی پخپله هم نه پو هيږي چې له خو ږ يا ڼيو سره کو مې اړ يکې لري او که نه؟ ځکه د خو ږيا ڼيو قبيله د ننگر هار ولايت د خو ږ يا ڼيو او پچير او اگام په و لسو اليو کې استو گنه لري، په دا سې حال کې چې پړبه د خو ست په و لا يت کې ا ستو گنه لري٠ داسي تا ريخي شو ا هد او اسناد مو جو د دي چې په پيل کې د خو ست پر ټو لې سيمې باند ې د کر لا ڼي پښتنو د خو ږيا ڼيو او نورو ښا خو نو واک در لود٠ د هند د مغو لي وا کمن نو ر ا لد ين جها نگير( ١٠١٤-١٠٣٧هجري) د وا کمنۍ په و خت کې دغلجي پښتنو ځيني ښا خو نه او څا نگې د پکتيا د زر مت له سيمې نه چې زر مله يې هم بو لي را ووتل او د خو ست پر سيمه يې بر يد و کړ٠ په پا يله کې يو شمير خو ږ يا ڼي له خو ست نه د ننگر هار و لا يت د ا و سني خو ږ يا ڼيو سيمې ته و ليږ ديدل او ډير کمزوري شول،خو د خو ږ يا ڼيو د پړبه څا نگه چير ته ونه ليږ د يد له او په خو ست کې پا تې شوه٠ سيد بها در شاه ظفر کا کا خيل په خپل اثر' پښتانه د تا ريخ په ر ڼا کې' ددوی د کمزورۍ بل علت ددوی خپلمنځۍ جگړ ې بولي او ليکي:" د مغو لي واکمن شهاب الدين شا ه جهان ( ١٠٣٧-١٠٦٨هجري) د و اکمنۍ په و خت کې ددوی تر مينځ کو رنۍ جگړې پيل شوې او دوی په هغو جگړو کې ډير کمزوري شول٠ "

د تا ريخ حيا ت افغا ني مؤ لف ډپټي محمد حيات خان چې خپل د غه مشهور اثر يې ١٤٣ کلو نه وړاندې ليکلی دی د پړبه دو سله والو کسانو په اړ وند داسي کښلي دي:" په تيرو و ختو نو کې د پړبه قبيلې د وسله والو ميړ ونو شمير ٣٠٠٠ تنه وو، خو اوس ددوی د وسله والو کسا نو شمير ١٠٠٠ تنو ته ر سيږي." چې شير ممحمد خان گنډ ا پور په خپل مشهور اثر ( توا ريخ خو رشيد جهان) کې هم ددوی د وسله والو کسا نو شمير ١٠٠٠ تنه ښو دلي دي٠ پړبه د کر کيلې په چا رو بو خت دي، خو يو شمير خلک يې سو د اگر ېزي د ندې هم سر ته رسوي٠ ددوی ټول رو اجو نه ، دودونه ، نر خو نه او څلي د خو ست د خلکو په څير دي ٠ دوی ميلمه پال، غير تمن او په پښتو او پښتو نو الې با ند ې ډير ټينگ دي٠ د پړبه قبيله په لا ند نيو ښا خو نو او څا نگو با ند ې ويشله شو ې ده: مردي خيل، ميا خيل، بسي خيل، سر دار خيل، محمو د خيل، نري زي، ملي زي،اشي زي،ډډه خيل او بو چي خيل٠

سرچينې

١- محمد حيات خان، تا ريخ حيات ا فغا ني، د پيښور چاپ ١٣٨٦/٢٠٠٧ کال،٣٥٥ مخ٠
٢-سيد بهاد شاه ظفر کا کا خيل، پښتا نه د تا ر يخ په ر ڼا کې،١٣٨٩ مخ٠
٣- شير محمد خان گنډا پور، تو اريخ خو ر شيد جهان، ٢٥٠ مخ٠
٤-پښتني قبيلې، دکتور لطيف ياد، د پیښور چاپ، ١٣٨٥/٢٠٧ کال، ٦٦-٦٧ مخو نه٠