د اچکیریا چیچن جمهوریت
د اچکیریا چیچن جمهوریت (Нохчийн Республика Нохчийчоь) یو نه پېژندل شوی بېلتون غوښتونکی حکومت دی. شمال لویدیز ته د سټاورپول کرای، شمال ختیځ او ختیځ ته د داغستان جمهوریت، په سویل کې جورجیا او په لویدیځ کې د انګوشیتیا او شمالي اوسیتیا جمهوریتونو سره پوله لري، چیچنیا د شمالي قفقاز په غرونو کې موقعیت لري.
CRI د نړیوال قانون د یوې موضوع په توګه د هیڅ دولت لخوا نه دی پیژندل شوی. د نیمه دولتي جوړښتونو څخه، دا په رسمي توګه یوازې په جلاوطنۍ کې د ژویاد ګمساخوردیا د ګرجستان حکومت لخوا پیژندل شوی. په 2001 کې، زیلمخان یندربایف د CRI او د طالبانو تحریک ترمنځ دوه اړخیز دولت پیژندنه ترلاسه کړه، چې په هغه وخت کې د افغانستان له 90٪ څخه زیاتې خاورې کنټرول درلود . د CRI د خپلواکۍ اعلان د روسیې فدراسیون او د CRI د خپلواکۍ د پلویانو تر منځ د یوې اوږدې پوځي شخړې لامل شو، چې په تدریجي ډول د شمالي قفقاز په اوږدو کې د تاو تریخوالي او نظامي شخړو د زیاتوالي لامل شو .
دا د هغه وخت د رژیم طالبانل خوا په رسمیت وپیژندل شو. دا معلومه نه ده چې د طالبانو دیکتاتور حکومت د قفقاز ملت په رسمیت پیژندلو بیا پیل کړی دی.
کرونولوژي
[سمول]- 1994 - د نومبر 24-27 - په ګروزني کې د مخالفو قطعاتو لخوا ډزې او برید وشو، چې په منځ کې یې د روسیې قراردادي سرتیري او زغره وال موټر وموندل شول.
- 1994 - 1996 - د چیچنیا لومړۍ جګړه
- 1996 د اپریل 21 - د CRI د لومړي ولسمشر، جوهر دودایف مړینه.
- 1996 د اګست په 22، د خاسویوورت تړون "په ګروزني او د چیچن جمهوریت په خاوره کې د دښمنۍ پای ته رسولو لپاره د بیړنیو اقداماتو په اړه" پای ته ورسید . د روسیې په برخه کې، په حقیقت کې، د جګړې یو اړخیزه پای ته رسیدو سره د چیچنیا له خاورې څخه د سرتیرو په وتلو سره ترسره شو.
- 1996 ، د مني - سیکولر محکمو د شرعي محکمو په ځای بدل شو .
- 1997 د جنورۍ په 26 مسخادوف د 59.1 سلنه رایو په ترلاسه کولو سره ولسمشر وټاکل شو.
- د 1997 کال د می په 12 د "د روسیې فدراسیون او د چیچن جمهوریت ترمنځ د اړیکو د سولې او اصولو په اړه" او د مسکو او ګروزني ترمنځ د بنسټیزو اقتصادي اړیکو یو تړون لاسلیک شو.
- 1998 - په چیچنیا کې د جګړې بحران
۱۹۹۹
[سمول]- د فبرورۍ په دریمه ، اسلان مسخادوف په جمهوریت کې د "بشپړ" د شرعي حاکمیت د معرفي کولو فرمان صادر کړ. هغه پارلمان او مفتیانو ته لارښوونه وکړه چې د یوې میاشتې په دننه کې د شرعي اساسي قانون مسوده جوړه کړي (وروسته بیا د ایران او پاکستان د اسلامي قوانینو پر بنسټ جوړ شو ).
- د فبروري 7 - د ساحوي قوماندانانو مخالفینو د شمیل بسایوف په مشرۍ د موازي شورا (شورا) په جوړولو پیل وکړ .
- د فبروري 9 - د دولتي شورا (شورا) لومړۍ غونډه
- د سپتمبر 30 - د دوهم چیچنیا جګړې پیل
2000
[سمول]- د جنوري 23 - د CRI سفارت د افغانستان په خاوره کې د طالبانو تر کنټرول لاندې پرانستل شو [ 1]
هم وګوره
[سمول]- چیچنیا
- د چیچنیا جګړه
- په چیچنیا کې د جګړې بحران
- د چیچنیا دوهم جنګ
- نهر
د CRI مشران
[سمول]- جوهر دودایوف
- زیلمخان ینداربیف
- اسلان مسخادوف
- عبدالخالم سادولایف
- دوکو عمروف