انرژي په افغانستان کې

د ويکيپېډيا، وړیا پوهنغونډ له خوا


په افغانستان کې انرژي تر ډېره پورې د اوبو پرمټ د تولید شوې برېښنا او ورپسې د فوسیلي سون توکو او لمریزې برېښنا پر مټ تامین کېږي. اوس مهال له ۵۰ سلنه کم افغان وګړي برېښنا ته لاسرسی لري چې تر ډېره دغه لاسرسی هم په لویو ښارونو کې دی. ډیری کلیوالي سیمې کافي برېښنا ته لاسرسی نه لري، خو دغه حالت د کاسا – ۱۰۰۰(CASA-1000) پروژې له بشپړېدو وروسته بدلون کولای شي. [۱][۲][۳]

اوس مهال افغانستان د برېښنا د بندونو (د اوبو پر مټ چلېدونکو) او همدارنګه د فوسیلي سون توکو کاروونکو او د لمریزې برېښنا تولیدونکو مرکزونو څخه په ټولیزه کچه څخه باندې ۶۰۰ میګاواټه برېښنا تولید کوي. ورته مهال څه باندې ۶۷۰ میګاواټه نوره برېښنا له ګاونډیو هېوادونو؛ ایران، تاجکستان، ترکمنستان او ازبکستان څخه واردوي. [۴][۵]

له دې امله چې له ګاونډیو هېوادونو؛ پاکستان او ایران څخه په پام وړ کچه افغان کډوال هېواد ته ستنېږي کېدای شي چې په راتلونکو کلونو کې دغه هېواد څه باندې ۷۰۰۰ میګاواټه برېښنا ته اړتیا ولري. د افغانستان ملي پراختیايي ستراتیژۍ هم د انرژۍ تولیدونکې بدیلې لارې لکه د باد او لمر پر مټ تولید کېدونکې برېښنا د انرژۍ د لوړ ارزښت لرونکې منبع په توګه ښوولې. له همدې امله یې د برېښنا یو شمېر بادي او لمریز تولید کوونکي مراکز تاسیس کړي او یو شمېر نور یې تر کار لاندې دي. [۶][۷][۸][۹][۱۰][۱۱][۱۲][۱۳][۱۴][۱۵][۱۶]

د اوبو پر مټ تولید کېدونکې برېښنا[سمول]

افغانستان د خپلو اوبو پر مټ د ۲۳۰۰۰ میګاواټه برېښنا د تولید وړتیا لري. افغان دولت د سیمې او ګاونډ له هېوادونو څخه د برېښنا د لا زیاتو بندونو د جوړولو په برخه کې د مرستې ترلاسه کولو هڅه کوي. د دغه هېواد یو شمېر د اوبو بندونه چې د برېښنا د تولید وړتیا لري د ۱۹۵۰مې لسیزې څخه تر ۱۹۷۰مې لسیزې پورې جوړ شوي چې په دغو کې د هلمند په کجکي ولسوالۍ کې د کجکي بند او د کابل په سروبي ولسوالۍ کې د نغلو بند هم شامل دي. د کجکي بند د ۱۵۱ میګاواټه برېښنا د تولید وړتیا لري چې د هلمند او کندهار ولایت برېښنا تامین کوي. د کمال خان د برېښنا بند بیا د نیمروز ولایت برېښنا تامین کوي. [۱۷][۱۸][۱۹][۲۰][۲۱][۲۲]

د نغلو د بند برېښنا کابل، کاپیسا او ننګرهار ولایتونو ته رسېږي. د کندز ولایت اوسېدونکي د نهرګاوکوش بند له برېښنا ګټنه کوي چې بدخشان بیا په فیض آباد ولسوالۍ کې د شورابک د برېښنا له بند سره وصل دی.

د سلما د برېښنا بند (د افغانستان او هند د دوستۍ بند) د هرات ولایت د وګړو لپاره ۴۲ میګاواټه برېښنا تولید کوي. ورته مهال یو شمېر نور بندونه هم د هېواد په بېلابېلو نورو برخو کې جوړ شوي څو د برېښنا په برخه کې د خلکو لومړنۍ اړتیاوې پوره کړي. [۲۳][۲۴]

په مرکزي ولایتونو کې د کوچنیو ښارونو وګړي بیا د ځان لپاره د اوبو د زیرمو او د برېښنا د تولید په موخه د کوچنیو بندونو جوړولو ته دوام ورکوي. په دې وروستیو کې یو شمېر چینايي پانګوالو لیوالتیا ښوولې څو د دغو پروژو په برخه کې له افغانستان سره مرسته وکړي.[۲۵][۲۶][۲۷][۲۸][۲۹]

وارداتي برېښنا[سمول]

اوس مهال افغانستان له ګاونډیو هېوادونو؛ ایران، تاجکستان، ترکمنستان او ازبکستان څخه ۶۷۰ میګاواټه برېښنا واردوي. د دغې برېښنا کلنی لګښت له ۲۵۰ میلیونو څخه تر ۲۸۰ میلیون ډالرو پورې رسېږي. [۳۰][۳۱]

ایران[سمول]

له ډېرې مودې راهیسې کېږي چې د افغانستان لویدیځ ولایتونه د ایران له ختیځې برخې څخه برېښنا پېري. [۳۲][۳۳][۳۴][۳۵]

تاجکستان[سمول]

اوس مهال افغانستان له تاجکستان څخه ۱۵۰ میګاواټه برېښنا پېري. ورته مهال د کاسا – ۱۰۰۰، میلیارد ډالري پروژې له بشپړېدو وروسته به ۳۰۰ میګاواټه برېښنا افغانستان ته ورکول کېږي او پاتې ۱۰۰۰ میګاواټه به پاکستان ته لېږدول کېږي.[۳۶][۳۷][۳۸][۳۹][۴۰]

ترکمنستان[سمول]

د افغانستان شمال لویدیځ ولایتونه د ترکمنستان څخه له پېرل کېدونکې برېښنا ګټنه کوي. [۴۱][۴۲]

ازبکستان[سمول]

افغانستان له ازبکستان څخه ۴۵۰ میګاواټه برېښنا پېري. د دغې برېښنا د پېرلو موضوع په ۲۰۰۶ زکال کې تر بحث لاندې ونیول شوه او له دې وروسته د ۴۴۲ کیلومترو (۲۷۵ مایله) په اوږدوالي د لوړ ولټاژ لرونکې برېښنا د لېږدونکو لینونو د کش کولو پروژه پیل او په ۲۰۰۸ زکال کې بشپړه شوه چې له کابل څخه پیل او د افغانستان له پنځو ولایتونو څخه په تېرېدو د ازبکستان له پولې هاخوا د ازبکستان د برېښنا له شبکې سره نښلي. له همدې امله په ۲۰۰۹ زکال کې د کابل ښار اوسېدونکي له ۲۴ ساعته برېښنا برخمن شول. [۴۳][۴۴][۴۵]

نفت او طبیعي غاز[سمول]

افغانستان نفتي محصولات او طبیعي غاز له ګاونډیو هېوادونو؛ ازبکستان، ترکمنستان او ایران څخه واردوي. روسیې هم پرېکړه کړې چې له دغو هېوادونو سره مل شي. ورته مهال د ترکمنستان – افغانستان – پاکستان – هند د غازو په نل لیکې (ټاپي پروژې) هم کار روان دی. [۴۶][۴۷][۴۸][۴۹][۵۰][۵۱][۵۲]

له دې سره افغانستان خپله په سرپل، جوزجان او فاریاب ولایتونو کې نفتي زېرمې لري. دغه زېرمې شاوخوا ۱.۹ میلیارده بوشکې خام نفت لري. ورته مهال افغانستان ۱۵.۶ میلیارد فوټ مکعبه طبیعي غاز لري؛ په داسې حال کې چې په ډیره لږ کچه نفت او طبیعي غاز د سرپل ولایت په انګوټ استخراجي مرکز کې استخراج کېږي. ورته مهال شبرغان ته څېرمه د زمرد سای په نامه د طبیعي غازو د ویستو د بل مرکز ویل شوي چې د ۲۰۰۱ زکال له نیمايي وروسته یې د بیارغونې چارې پیل شوې دي.[۵۳][۵۴][۵۵][۵۶][۵۷][۵۸][۵۹][۶۰]

د ډبرو سکاره[سمول]

راپور ورکړل شوی چې افغانستان د ۷۳ میلیون ټنو په کچه د ډبرو د سکرو ثابتې شوې زېرمې لري. د ډبرو د سکرو کانونه له بدخشان ولایت څخه تر هرات ولایت پورې شتون لري. د طلوع نیوز د راپور له مخې چین د افغانستان د ډبرو د سکرو د کانونو د ویستو په برخه کې د پانګونې کولو په ارزونه بوخت دی. ویل کېږي چې د دغه پانګونې پر مټ به ۵۰۰ میګاواټه برېښنا هم تولید شي. دغه هېواد د ډبرو د سکرو له یوولسو څخه زیاتې لویې زېرمې لري چې په لاندې ډول دي: [۶۱][۶۲]

د بامیانو ولایت[سمول]

۱. د اشپشته او سر آسیا د ډبرو د سکرو زېرمې – ۱۵۰ میلیونه ټنه

۲. د سرجنګل او سرآسیا د ډبرو د سکرو زیرمې

د بغلان ولایت[سمول]

۱. د کرکر د ډبرو د سکرو زېرمې

۲. د دود کش د ډبرو د سکرو زېرمې

د سمنګان ولایت[سمول]

۱. په صوف دره کې د شباشک زېرمې (ډیر عالي کیفیت لري) چې ۷۴ میلیون ټنه د ډبرو سکاره لري

۲. په صوف دره – کولا بهادري – کیشګینه مابین کلي او بلخاب ولسوالۍ کې د د ډبرو د سکرو زېرمې

د بدخشان ولایت[سمول]

۱. کوتل خاکي – په برف ولسوالۍ کې د ډبرو د سکرو زېرمې

د پروان ولایت[سمول]

۱. د غوربند درې د فرح کرد او په سرخ پارسا ولسوالۍ کې د ګاو پران زېرمې

د هرات ولایت[سمول]

۱. د کرخ د ډبرو د سکرو زېرمې – ۱۵ میلیونه ټن

د ډایکنډي ولایت[سمول]

۱. لاغرجوی – په کجران ولسوالۍ کې ډبرو د سکرو زېرمې

د ارزګان ولایت[سمول]

۱. د مداخیلو سیمې په کندلان کلي کې د ډبرو د سکرو زېرمې

پکتیا ولایت[سمول]

۱. د خوست او پکتیا ولایت د ډبرو د سکرو زېرمې – ۷۵ میلیونه ټنه

د لمریزې او بادي برېښنا تولید کوونکي مرکزونه[سمول]

افغانستان د ۲۲۲۰۰۰ میګاواټه لمریزې برېښنا د تولید وړتیا لري. په افغانستان کې له لمریزې برېښنا ګټنه مخ پر زیاتوالي ده. په ګڼ شمېر ښارونو کې د لمریزې برېښنا تولید کوونکي مرکزونه جوړ شوي. د افغانستان په ډیری ښارونو کې پر سړکونو باندې د لمریزې برېښنا پر مټ روښانه کېدونکي څراغونه لیدل کېږي. ورته مهال په کلیوالي سیمو کې د کلیوالي وګړو له خوا د برېښنا د تولید کوونکو شیشو (سولرونو) پېرل او د هغو څخه ګټنه مخ پر زیاتوالي ده. [۶۳][۶۴][۶۵][۶۶][۶۷][۶۸][۶۹][۷۰][۷۱][۷۲][۷۳][۷۴]

ورته مهال دغه هېواد د بادي برېښنا د تولید کوونکو توربینونو په نصب کولو سره د ۶۶۰۰۰ میګاواټه بادي برېښنا د تولید وړتیا لري. د بادي برېښنا د تولید لومړنی مرکز په ۲۰۰۸ زکال کې په پنجشیر ولایت کې جوړ شو چې د ۱۰۰ کیلو واټه برېښنا د تولید وړتیا لري. د متحده ایالاتو پراختیايي ادارې (USAID) د تجدید کېدونې برېښنا د ملي لابراتوار سره په ګډه د هرات ولایت د بادونو د نقشې د پراختیا په برخه کې کار وکړ. هغوی د څه کم ۱۵۸۰۰۰ میګاواټه برېښنا د تولید په موخه د باد د شتون وړاندوینه وکړه. په هرات ولایت کې د بادي برېښنا د تولید کوونکو مرکزونو جوړول کولای شي د افغانستان ډیری لویدیځو برخو ته برېښنا برابره کړي. له دې سره د ۲۰۱۷ زکال په سپټمبر میاشت کې په هرات ولایت کې د ۳۰۰ کیلوواټه بادي برېښنا د تولید یو مرکز افتتاح کړای شو. [۷۵][۷۶][۷۷][۷۸]

بایوماس او بایوغاز[سمول]

د باد او لمر سربېره په افغانستان کې د انرژۍ په ځای نیونکو نورو منابعو کې بایوماس، بایوغاز او د ځمکنۍ تودوخې انرژي (جیوترمل انرژي) شاملېږي. د بایوغاز تولیدونکي جوړښتونه د حیواناتو د فاضله موادو پر مټ چلېږي چې پاک، بې بویه او بې دوده غاز تولید کوي. د هاضمې بهیر یوه باکیفیته سره تولید کوي چې د بایو ګاز د تولیدونکو کورنیو جوړښتونو لپاره ګټمنه پرېوزي. [۷۹][۸۰]

د بایوغازو تولید کوونکي جوړښتونه د یوې منځنۍ کچې کورنۍ لپاره د کافي سون توکو د تولید په موخه ۵۰ کیلوګرامه سرې ته اړتیا لري. د دغې کچې سرې د تولید په موخه له څلورو څخه تر شپږ غویانو، له اتو تر نهوو اوښانو یا ۵۰ پسونو/وزو ته اړتیا ده. له تیوریکي پلوه افغانستان په کال کې د شاوخوا ۱۴۰۰ میلیون متر مکعبه بایوغازو د تولید وړتیا لري. د تجدید کېدونې انرژۍ د تولید په برخه کې د متحده ایالاتو د ملي لابراتوار د راپور له مخې چې په ۲۰۱۱ زکال کې خپور شو؛ د دغې کچې غازو یو پر څلورمه برخه یې کولای شي د افغانستان د انرژۍ د اړتیاوو نیمايي برخه برابره کړي.

لیتیم او یورانیم[سمول]

افغانستان په پریمانه کچه د لیتیمو او یوارنیمو زېرمې لري. [۸۱][۸۲][۸۳][۸۴]

سرچينې[سمول]

  1. ↑ "Afghanistan". The World Factbook. Central Intelligence Agency. د لاسرسي‌نېټه ۱۱ اکتوبر ۲۰۲۰. الوسيط |CitationClass= تم تجاهله (مساعدة)
  2. ↑ (په 1 September 2020 باندې). Afghanistan Annually Pays $280M for Imported Power. TOLOnews
  3. ↑ (په 21 August 2022 باندې). CASA-1000 Project Stalled Due to Afghan Situation: Reuters. TOLOnews.
  4. ↑ (په 1 September 2020 باندې). Afghanistan Annually Pays $280M for Imported Power. TOLOnews
  5. ↑ "Afghanistan". The World Factbook. Central Intelligence Agency. د لاسرسي‌نېټه ۱۱ اکتوبر ۲۰۲۰. الوسيط |CitationClass= تم تجاهله (مساعدة)
  6. ↑ (په April 12, 2018 باندې). Naghlo Dam Turbines Up And Running. TOLOnews
  7. ↑ (په November 26, 2017 باندې). ADB to provide $44.76m for construction of solar power plant. Pajhwok Afghan News
  8. ↑ (په April 16, 2019 باندې). Fifty-two investors interested in Afghanistan's 2,000 MW solar energy plan. 1TV (Afghan TV channel)
  9. ↑ (په May 22, 2018 باندې). First-ever Kabul solar energy plant goes functional. Pajhwok Afghan News
  10. ↑ (په September 17, 2017 باندې). First-ever solar-wind power plant goes functional in Herat. Pajhwok Afghan News
  11. ↑ (په July 9, 2019 باندې). Solar Power Plants To Be Inaugurated In Kabul, Kandahar. TOLOnews
  12. ↑ (په April 14, 2018 باندې). Eastern Provinces To Get Solar Energy Boost. TOLOnews
  13. ↑ (په November 27, 2017 باندې). Solar power in Afghanistan to get $44.76 million boost. CNBC
  14. ↑ Private firms to build 30-MW solar park in Afghanistan
  15. ↑ ECOsys Implements the Hybrid Solar and Wind Power Plant in Herat Province-Afghanistan
  16. ↑ Solar powered hatchery in Balkh to increase poultry production
  17. ↑ (په November 26, 2017 باندې). ADB to provide $44.76m for construction of solar power plant. Pajhwok Afghan News
  18. ↑ "Afghanistan Can Generate 23,000 Megawatts Of Hydroelectric Power". TOLOnews. August 11, 2017. د لاسرسي‌نېټه ۲۰ اپرېل ۲۰۱۹. الوسيط |CitationClass= تم تجاهله (مساعدة)
  19. ↑ "The Power of Nature: How Renewable Energy is Changing Lives in Afghanistan". United Nations Development Programme (UNDP). September 13, 2017. د اصلي آرشيف څخه پر ۱۴ اپرېل ۲۰۲۱ باندې. د لاسرسي‌نېټه ۲۰ اپرېل ۲۰۱۹. الوسيط |CitationClass= تم تجاهله (مساعدة)
  20. ↑ (په January 1, 2023 باندې). China Ready to Invest in Energy Sector in Afghanistan. Bakhtar News Agency.
  21. ↑ (په January 1, 2023 باندې). China Interested to Invest in Afghanistan’s Energy Sector. Khaama Press.
  22. ↑ (په 27 July 2022 باندې). Kajaki Dam power generation capacity surges to 151MW. Pajhwok Afghan News.
  23. ↑ (په November 13, 2018 باندې). Afghanistan's Rivers Could Be India's Next Weapon Against Pakistan. Foreign Policy
  24. ↑ (په 4 February 2017 باندې). 21 hydropower dams in the pipeline. Pajhwok Afghan News
  25. ↑ "Starry Nights & Chaikhana Floors: A Journey Through Daykundi, Afghanistan". Nicole L. Smoot. October 2021. د لاسرسي‌نېټه ۰۱ جنوري ۲۰۲۳. الوسيط |CitationClass= تم تجاهله (مساعدة)
  26. ↑ (په February 21, 2018 باندې). Sokhtook Dam To Provide Electricity To 2000 Families In Daikundi.
  27. ↑ (په February 11, 2018 باندې). Ghani: Pursuing Nation Building. Daily Outlook Afghanistan
  28. ↑ Sangjoie Luman dam/ پیشرفت کار بزرگ‌ترین بند آبگردان جاغوری پر يوټيوب باندې
  29. ↑ (په 2 January 2023 باندې). Afghanistan: China interested in energy, dam projects. Pajhwok Afghan News.
  30. ↑ (په 17 December 2022 باندې). ‘Significant’ Power Outages Irk Kabul Residents. TOLOnews.
  31. ↑ (په 1 September 2020 باندې). Afghanistan Annually Pays $280M for Imported Power. TOLOnews
  32. ↑ (په 11 November 2021 باندې). Iran agrees to supply 100MW more electricity to Afghanistan. Pajhwok Afghan News.
  33. ↑ (په 31 January 2022 باندې). Herat industry hit by halt to power supply from Iran. Pajhwok Afghan News.
  34. ↑ (په 29 December 2014 باندې). Farah to get electricity from Iran soon: Governor. Pajhwok Afghan News.
  35. ↑ (په 4 July 2011 باندې). Iran cuts off electricity exports to Nimroz. Pajhwok Afghan News.
  36. ↑ (په 5 September 2020 باندې). Tajikistan ready to resume 150mw power supply: DABS. Pajhwok Afghan News.
  37. ↑ (په 21 August 2022 باندې). Work on CASA-1000 stalled in Afghanistan, says Tajik official. Pajhwok Afghan News.
  38. ↑ (په 21 August 2022 باندې). CASA-1000 Project Stalled Due to Afghan Situation: Reuters. TOLOnews.
  39. ↑ (په 28 March 2021 باندې). Afghan Part of CASA-1000 Project 30% Completed. TOLOnews.
  40. ↑ Putz, Catherine (December 12, 2017). "Indian Companies to Begin CASA-1000 Construction in Afghanistan". The Diplomat. الوسيط |CitationClass= تم تجاهله (مساعدة)
  41. ↑ (په 15 December 2022 باندې). Turkmenistan electricity reconnected to Herat: DABS. Pajhwok Afghan News.
  42. ↑ (په 25 December 2022 باندې). Turkmenistan renews electricity contract with Afghanistan. Pajhwok Afghan News.
  43. ↑ (په 1 January 2023 باندې). Agreement signed to extend import of power from Uzbekistan. TOLOnews.
  44. ↑ (په 10 January 2021 باندې). Uzbekistan increases electricity to Afghanistan by 300MW. Pajhwok Afghan News.
  45. ↑ "Energy is Life: Bringing Power to Afghanistan". Asian Development Bank. October 2009. د لاسرسي‌نېټه ۰۲ جنوري ۲۰۲۳. الوسيط |CitationClass= تم تجاهله (مساعدة)
  46. ↑ (په September 28, 2022 باندې). EXCLUSIVE Afghan Taliban sign deal for Russian oil products, gas and wheat. Reuters
  47. ↑ (په September 28, 2022 باندې). Russia 'Tentatively' Approves Oil, Grain Exports for Afghanistan. Voice of America
  48. ↑ (په September 28, 2022 باندې). Taliban signs ‘preliminary’ deal with Russia for oil, gas, wheat. Al Jazeera
  49. ↑ (په September 28, 2022 باندې). Taliban Sign Deal With Russia to Buy Cheap Oil, Gas and Wheat. Bloomberg News
  50. ↑ (په 29 November 2022 باندې). Turkmenistan Shares Plan On Practical Start of TAPI Project with Afghanistan. Bakhtar News Agency.
  51. ↑ (په 5 November 2022 باندې). Work on TAPI Pipeline to Begin Soon: Mullah Baradar. TOLOnews.
  52. ↑ (په 9 October 2022 باندې). Kabul, Ashgabat Reach Agreements on TAPI: MoFA. TOLOnews.
  53. ↑ (په January 5, 2023 باندې). IEA Sign 25 Years Oil Extraction Contract with China. Bakhtar News Agency.
  54. ↑ (په 5 January 2023 باندې). Contract for Extraction of Amu Darya Oil Signed with CPEIC. TOLOnews.
  55. ↑ (په 5 January 2023 باندې). Chinese firm to extract crude oil from Amu River basin. Pajhwok Afghan News.
  56. ↑ (په January 5, 2023 باندې). Taliban (IEA) Minister Signs Extraction Contract of Amu Oil Feild With Chines Company. Khaama Press.
  57. ↑ (په October 5, 2012 باندې). Afghanistan waits for oil boom. The National (Abu Dhabi)
  58. ↑ (په September 7, 2012 باندې). Exxon Explores 'Very Promising' Oil And Gas Fields In Afghanistan. Business Insider
  59. ↑ (په August 15, 2010 باندې). Afghanistan Finds 1.8 Billion-Barrel Oilfield. Bloomberg News
  60. ↑ (په July 9, 2014 باندې). From New York heroin dealer to Afghanistan’s biggest oil man. Chicago Tribune
  61. ↑ (په 24 April 2022 باندې). Use of coal ordered for generating electricity. Pajhwok Afghan News.
  62. ↑ (په 31 December 2022 باندې). China Interested in Investment in Coal-Fired Power: DABS. TOLOnews.
  63. ↑ (په November 26, 2017 باندې). ADB to provide $44.76m for construction of solar power plant. Pajhwok Afghan News
  64. ↑ "The Power of Nature: How Renewable Energy is Changing Lives in Afghanistan". United Nations Development Programme (UNDP). September 13, 2017. د اصلي آرشيف څخه پر ۱۴ اپرېل ۲۰۲۱ باندې. د لاسرسي‌نېټه ۲۰ اپرېل ۲۰۱۹. الوسيط |CitationClass= تم تجاهله (مساعدة)
  65. ↑ (په April 16, 2019 باندې). Fifty-two investors interested in Afghanistan's 2,000 MW solar energy plan. 1TV (Afghan TV channel)
  66. ↑ (په November 20, 2014 باندې). Central Asia's Largest Off-grid Solar Power System: Bringing electricity & hope to Afghanistan. North American Clean Energy
  67. ↑ (په May 22, 2018 باندې). First-ever Kabul solar energy plant goes functional. Pajhwok Afghan News
  68. ↑ (په September 17, 2017 باندې). First-ever solar-wind power plant goes functional in Herat. Pajhwok Afghan News
  69. ↑ (په July 9, 2019 باندې). Solar Power Plants To Be Inaugurated In Kabul, Kandahar. TOLOnews
  70. ↑ (په April 14, 2018 باندې). Eastern Provinces To Get Solar Energy Boost. TOLOnews
  71. ↑ (په November 27, 2017 باندې). Solar power in Afghanistan to get $44.76 million boost. CNBC
  72. ↑ Private firms to build 30-MW solar park in Afghanistan
  73. ↑ ECOsys Implements the Hybrid Solar and Wind Power Plant in Herat Province-Afghanistan
  74. ↑ Solar powered hatchery in Balkh to increase poultry production
  75. ↑ "The Power of Nature: How Renewable Energy is Changing Lives in Afghanistan". United Nations Development Programme (UNDP). September 13, 2017. د اصلي آرشيف څخه پر ۱۴ اپرېل ۲۰۲۱ باندې. د لاسرسي‌نېټه ۲۰ اپرېل ۲۰۱۹. الوسيط |CitationClass= تم تجاهله (مساعدة)
  76. ↑ "'Green' Energy Demonstrates Progress in Afghan Province". د اصلي آرشيف څخه پر ۱۷ فبروري ۲۰۱۳ باندې. د لاسرسي‌نېټه ۰۱ اگسټ ۲۰۱۲. الوسيط |CitationClass= تم تجاهله (مساعدة)
  77. ↑ "Energy that never run out". September 13, 2012. د اصلي آرشيف څخه پر ۲۱ اپرېل ۲۰۱۹ باندې. د لاسرسي‌نېټه ۲۰ اپرېل ۲۰۱۹. الوسيط |CitationClass= تم تجاهله (مساعدة)
  78. ↑ (په September 17, 2017 باندې). First-ever solar-wind power plant goes functional in Herat. Pajhwok Afghan News
  79. ↑ (په November 26, 2017 باندې). ADB to provide $44.76m for construction of solar power plant. Pajhwok Afghan News
  80. ↑ "The Power of Nature: How Renewable Energy is Changing Lives in Afghanistan". United Nations Development Programme (UNDP). September 13, 2017. د اصلي آرشيف څخه پر ۱۴ اپرېل ۲۰۲۱ باندې. د لاسرسي‌نېټه ۲۰ اپرېل ۲۰۱۹. الوسيط |CitationClass= تم تجاهله (مساعدة)
  81. ↑ (په April 17, 2019 باندې). Salt Mine Contract Cancelled After Lithium, Uranium Found. TOLOnews
  82. ↑ (په April 17, 2018 باندې). Large reserves of Uranium discovered in Afghanistan. Times of Islamabad
  83. ↑ Afghanistan sitting on a gold mine Archived 2011-12-31 at the Wayback Machine.
  84. ↑ "defpro.com". د اصلي آرشيف څخه پر ۲۱ جنوري ۲۰۱۳ باندې. د لاسرسي‌نېټه ۲۲ اپرېل ۲۰۱۶. الوسيط |CitationClass= تم تجاهله (مساعدة)
"https://ps.wikipedia.org/w/index.php?title=انرژي_په_افغانستان_کې&oldid=297920" نه اخيستل شوی