د پارسي ژبه سرچينه کتل


'''دري'''  چې د '''پارسي'''، '''پاړسي'''، '''هزاره گي'''  يا '''دېگاني'''  (په پاړسي: فارسي) په نومونو هم يادېږي د څو گړدودونو په درلودو ېې ځانته څو نومان ترلاسه کړيدي ، خو معياري ژبه ېې د فارسي په نوم ثبت ده . دغه ژبه د هندواروپايي ژبو په کتار کې يوه پراخه د افغانستان لوېديځ  لور ته د ايران ژبه ده . ددې ژبې پراخېدل د مُغلو له پير سره پيل شوه ، د زېږېدو ځای ېې [[ماروالنهر]] ياد شوی چې د نن ورځې د [[ازبکستان|اوزبکستان]] د سوېل لوېديځې سيمې [[بخارا]] ياده شوې چې د همدې ژبې ځينو مؤرخينو هم يادونه کړېده چې يو ېې هم [[غلام محمد غبار]] دی ، همدارنگه د دري گړدود په جوړولوکې ېې د لرغونو سيمه ييزو ژبو لکه [[اسکای]] ، [[تخاري]]، [[سغدي]]، [[پارتي]] او هم [[پهلوي]] اغېزې ښودلي دي .<ref>[[غلام محمد غبار]] : زبان دري اصلآ در دو طرفه رود جيحون (افغانستان و ماورالنهر) بميان آمده و از زبانهای قديمي دو سمت ازقبيل  اسکای ، تخاري، سغدي، پارتي، پهلوي در تشکيل آن موثر قوي بوده .</ref> او تر هند پورې ېې پولې وغځولې .  ژبه په دوو هېوادو ، ايران او تاجکستان کې د ملي او رسمي ژبې په حيث پېژندل کېږي او د همدې ژبې گړدود د دري په نوم په افغانستان کې د دوهمې رسمي ژبې په توگه په کال ۱۹۶۴م ز کې ونومول شوه. په افغانستان کې د وروستنيو سرشمېرنو اټکل چې په کال ۱۹۹۹ز کې شوی و له مخې ېې د دري ژبې ويونکي په ټول افغانستان کې شاوخوا12.4 ميليونه وگړي ياد کړي دي .<ref>{{Cite web |سرليک=آرشیف کاپي |نښلېدنه=http://www.hewad.com/ethnic.htm |لاسرسي نېټه=2011-04-09 |خونديځ نېټه=2012-02-05 |خونديځ تړی=https://web.archive.org/web/20120205235855/http://www.hewad.com/ethnic.htm |url-status=dead }}</ref>

{{د منځنۍ آسيا لويې ژبې}}
{{د افغانستان ژبې}}

== سرچينې ==
{{لړسرچينې}}
<references/>‎

[[وېشنيزه:ژبې]]
[[وېشنيزه:پاړسي ژبه]]