Jump to content

د وينزويلا د کډوالو بحران

د ويکيپېډيا، وړیا پوهنغونډ له خوا

د وينزويلا د کډوالو بحران، کوم چې په امريکاګانو کې د کډوالو تر ټولو ستر ثبت شوی بحران دی، د Hugo Chávez او Nicolás Maduro د ولسمشرۍ پر مهال د بوليويايي اوښتون له امله، له خپل اصلي هېواده د ميليونونه وينزويلايي خلکو کډوالۍ ته ا شاره کوي. دا اوښتون (انقلاب) د  Chávez او وروسته د Maduro له خوا د دې يوه هڅه وه چې يوه کلتوري او سياسي بالادستي جوړه کړي، کوم څه چې په وينزويلا کې په بحران بدل شول. د دې په پايله کې د کډوالو بحران د کيوبايي تبعيد شويو، د سوريې د کډوالو او هغو سره پرتله شول چې د اروپايي کډوالۍ بحران څخه اغېزمن شوي وو. د بوليويا حکومت د هر ډول کډوالۍ بحران رد کړ، او ويې ويل چې ملګري ملتونه او نور هڅه کوي په وينزويلا کې بهرنۍ لاسوهنې توجيه کړي.[۱][۲][۳][۴][۵][۶][۷][۸]

نيوزويک د "بوليويا بې ځايه شوي" د "په پراخه کچه د نېکمرغۍ اوښتون" په توګه تشریح کړل، چېرته چې "اوښتون" د شلمې پېړۍ په اوږدو کې د وينزويلا د کډوالو د لوړې کچې سره يوه پرتله ده. په ابتدايي ډول، د وينزويلا د لوړې طبقې خلک او پوهان د Chávez د ولسمشرۍ پر مهال کډوال شول، خو د منځنۍ کچې او ښکته کچې وينزويليايانو په هېواد کې د وضعيت په خرابېدو سره له هېواد وتل پيل کړل. دا کډوالي د مغزونو د تېښتې لامل وګرځېده چې په هېواد يې اغېز وکړ، ځکه له هېواده ډېر با سواده او ماهرين خلک کډوال شول. د بحران پر مهال، عموماً له وينزويليايي خلکو څخه د خپل پلرني هېواد د خوشې کولو د هېلې په اړه پوښتل کېدل، او له دېرش سلنه زياتو هغو چې د 2015ز کال د ديسمبر د مياشتې په يوه ټولپوښتنه کې ورڅخه پوښتل شوي وو، وويل، دوی په پام کې لري چې د تل لپاره وينزويلا پرېږدي. په راتلونکي سپتمبر کې دا سلنه نږدې دوه برابره لوړه شوه، ځکه چې د Datincorp په وينا، اوه پنځوس سلنه ځواب ويونکو وويل دوی غواړي چې هېواد پرېږدي. د 2019ز کال تر نيمايي پورې، له څلور ميلیونه څخه زياته وينزويليايان په 1999ز کال کې د انقلاب له پيل راهيسې کډوال شوي وو. [۹][۱۰][۱۱][۱۲][۱۳][۱۴][۱۵][۱۶][۱۷]

ملګرو متلونو وړاندوينه کړې ده چې د 2019ز کال تر پای پورې به د وينزويلا د بحران په اوږدو کې له پنځه میلیونه څخه زيات کډوال ثبت شوي وي، چې دا د ياد هېواد د نفوس له 15% سلنه څخه لوړه کچه ده. د 2018ز کال په وروستيو کې، Brookings انستيتيوت له خوا په شوې يوه مطالعه کې ښودل شوې وه چې د 2019ز کال تر پای پورې به، کډوالي شپږ ميليونه ته ورسېږي – د اټکل تر مخې د وينزويلا د 2017ز کال د نفوس 20% ته، په داسې حال کې چې د 2019 په نيمايي کې د Consultares 21 له خوا په شوې يوه سروی کې اټکل شوی و چې تر تر دې وخته پورې له هېواده شا اوخوا شپږ ميلیونه وينزويليايان تښتېدلي دي، په 2020ز کال کې شوي اټکلونه څرګندوي چې د وينزويليايي کډوالو او مهاجرينو شمېر د شپږميلیونه له شمېر څخه زيات دی، په دې وخت کې، د سوريې له کورنۍ جګړې څخه د کډوالو شمېر هم دومره دی، کومه جګړه چې د وينزويلا د ثبت شوي بحران څخه څو کاله مخکې پيل شوې وه، او هغه مهال په نړۍ کې تر ټولو خرابه بشري ناورين و. د 2022ز کال د اکتوبر تر مياشتې پورې دا اټکلونه تر 7.1 ميليون پورې ورسېدل، چې د هېواد د ټول نفوس له شل سلنو څخه زيات شمېر دی. [۱۸][۱۹][۲۰][۲۱][۲۲][۲۳]

د ناروی د کډوالو شورا؛ د Brookings انستيتيوت او د وينزويلا د کډ،الو د بحران لپاره د امريکايي دولت کميشنر David Smolansky اټکل کړی چې دا بحران په اوسني تاريخ کې د کډوالو له بحرانونو څخه يو هغه دی چې د مرستې لپاره يې ډېره کمه پانګه چمتو کړای شوې ده. [۲۴][۲۵][۲۶]

د R4Vد تازه معلوماتو پر اساس، په وروستيو کلونو کې اټکلاً 7.71 ميلیونه خلک له وينزويلا څخه کډوال شوي دي، چې دا شمېر د Nicolás Maduro واک ته د رسېدو او Chavismo د پياوړتيا له مودې سره برابر دی. د دې کال د مۍ له مياشتې د اګست تر مياشتې، 390000 وينزويلايانو خپل هېواد خوشې کړی دی، لامل يې د ژوند شرايطو څخه ناهيلی توب دی، چې هلته مزد کم، قيمتي زياته، دولتي خدمات کم، او سياسي ځپنه موجوده ده. په هر حال، R4V وړانديز کړی چې شونې ده دا شمېرې تر دې هم ډېرې لوړې وي، ځکه چې په دې شمېر کې هغه کډوال نه دي شامل کړای شوي چې منظم حيثيت نه لري. د دې سازمان د محاسبې طريقه په پناه غوښتنې او په هر هېواد کې د کډوالو په ثبت ولاړه ده، چې شونې ده هغه خلک ځينې و ايستل شي چې په غېر منظمو حالاتو کې دي. د ولسمشريزو ټاکنو له راتګ سره سره، د وينزويلا د اوسېدونکو په منځ کې هيله مندي نه شته. ډيری خلک اندېښنه لري چې د جوړجاړي او درغليو له لارې به Maduro بيا وټاکل شي، او د راتلونکو نورو شپږو کلونو لپاره به په واک کې پاتې شي، سره له دې چې هغه کوم منلی شخص نه دی. په دې سناريو کې، د وينزويلا په نږدې راتلونکي کې به کډوالي په دوامدار ډول روانه وي.[۲۷][۲۸]

تاريخ

[سمول]

د نيوزويک په وينا، د شلمې پېړۍ په اوږدو کې، "وينزويلا د پخوانۍ نړۍ د ظلم او نه زغم څخه د تښتېدونکو کډوالو لپاره يو پناه ځای و". د تيلو د نرخونو له غورځېدو وروسته په 1983 کې، په کمه کچه کډوالي پيل شوه، که څه هم د کډوالۍ مخ پر زياتېدونکې کچه، په ځانګړي ډول د متخصيصنو وتل، د بوليويا له انقلاب وروسته خورا لوړه شوه، د کوم انقلاب مشري چې د وينزويلا ولسمشر Hugo Chávez کوله. د «Andrés Bello Catholic University Economic and Social Research Institute» رئيس Anitza Freitez ويلي دي چې د شاويز د ولسمشرۍ پر مهال کډوالي ډېره روښانه شوه، د کوم اساسي لاملونه چې "د انفرادي پرمختګ شونتياوې او انفرادي خونديتوب" ښيي.[۲۹][۳۰]

ابتدايي کډوالي

[سمول]

په 1998ز کال کې، کله چې Chávez په لومړي ځل وټاکل شو، د 1998  او 1999ز کلونو تر منځ د هغو ويزويلايانو شمېر زيات شو چې په متحده ايالاتو کې پناه ورکړل شوې وه. د بې وزلو لپاره د Chávez  له خوا د نورې پانګې د ځانګړې کولو ژمنې د شتمنو او منځنۍ کچې وينزويلايانو په منځ کې اندېښنې پيدا کړې، د کوم له امله چې د بوليويا د حکومت څخه تښتېدونکو کډوالو لومړۍ څپه پيل شوه. [۳۱][۳۲]

د کډوالې نورې څپې په 2002ز کال کې د وينزويلا د کودتا د هڅې او 2006ز کال کې د شاويز د بيا ټاکل کېدو څخه وروسته منځ ته راغلې. په 2009ز کال کې، اټکل شوی چې له يو ميليون څخه زيات وينزويلايي وګړي له هغه وخته چې هوګو شاويز ولسمشر شوی دی، په لسو کلونو کې کډوال شوي دي. د وينزويلا د مرکزي پوهنتون (UCV) په وينا، د اټکل تر مخې د 1999 او 2014ز کلونو تر منځ موده کې 1.5 وينزويلايان (د ټول هېواد د نفوس له څلورو څخه تر شپږ سلنه پورې) کډوال شوي دي.[۳۳][۳۴][۳۵]

په وينزويلا کې بحران

[سمول]

پوهانو او د سوداګرۍ مشرانو ويلي دي چې د شاويز د ولسمشرۍ د وروستيو کلونو په اوږدو کې او د «نکولس مادورو» د ولسمشرۍ پر مهال له وينزويلا څخه کډوالۍ کې د پام وړ زياتوالی راغی. د وخت په تېرېدو سره، د بحران پر مهال کډوالي په هېښونکي ډول زياته شوه او د کم عايد وينزويلايي وګړي هم پکې شامل شول، هغه خلک چې شاويز ورسره د مرستې ژمنه کړې وه او هغه چې د هېواد په اقتصادي بحران کې يې لوږه تجربه کوله. په لومړيو کې د وينزويلا نارينه وو خپلې مېرمنې، بچيان او عمر خوړلي خپلوان له هېواده د تېښتې پر مهال تر شا پرېښودل، تر څو کار پيدا کړي او بېرته خپل کور ته پيسې واستوي. ميندې او بچيان به وروسته د خپلو کورنيو سره د يوځای کېدو لپاره له وينزويلا وتل، ځکه چې دوی به له بحران سره سخت سترېدل او حوالو به د دوی ورځنۍ اړتياوې نه شوې پوره کولای.  [۳۶][۳۷][۳۸]

د مادورو ټاکل کېدل او د 2014ز کال اعتراضونه

[سمول]

په 2013ز کال کې د مادورو له ټاکل کېدو وروسته، او هغه مهال چې په 2014ز کال کې اعتراضونه سخت شول، له وينزويلا څخه د کډوالۍ کچه هم لوړه شوه. اسوشيټډ پريس راپور وکړی چې د منځنۍ طبقې وينزويلايانو په دې وخت کې په کډوالۍ پيل وکړ، ځکه چې د توکو د کمښت، انفلاسيون او نا ارامۍ له امله بحران لا پسې سخت شو.[۳۹][۴۰]

د 2012 او 2025ز کلونو تر منځ موده کې، د کډوالو شويو وينزويلايانو شمېر تر 2,889 سنله پورې لوړ شو. په 2015ز کال کې، PGA  Group اټکل وکړ چې په ټوليز ډول شا اوخوا 1.8 ميلیونه وينزويلايان کډوال شوي دي. يو کال وروسته، یو اټکل کې وښودل شوه چې له 150000 څخه زيات وينزويلايان کډوال شوي دي؛ هغه پوهان چې کډوال شوي وګړي تر مطالعې لاندې نيسي، کوم کډوال چې نيويارک ټايمز د "ډله ييزې وتنې" په توګه يادوي، ويلي دي چې "دا له يوې لسيزې څخه په زياته موده کې تر ټولو لوړ [شمېر] دی".[۴۱][۴۲][۴۳][۴۴]

سرچينې

[سمول]
  1. ↑ کينډۍ:BulletBoard, Editorial (February 23, 2018). "Latin-America's worst-ever refugee crisis: Venezuelans". The Washington Post. خوندي شوی له the original on February 24, 2018. بياځلي په February 25, 2018. This human outflow, ... is the largest displacement of people in Latin American history
  2. ↑ کينډۍ:Bullet Maria Delgado, Antonio (August 28, 2014). "Venezuela agobiada por la fuga masiva de cerebros". El Nuevo Herald. خوندي شوی له اصلي څخه په August 27, 2014. بياځلي په August 28, 2014. The massive emigration of Venezuelans, a trend that was unprecedented in the republican history of the nation, is mainly motivated by personal insecurity, legal insecurity and lack of options to progress under the Bolivarian regime
  3. ↑ Canelón-Silva, Agrivalca Ramsenia (2014). "Del Estado Comunicador Al Estado De Los Medios. Catorce Años De Hegemonía Comunicacional En Venezuela". Palabra Clave. 17 (4). University of La Sabana: 1243–78. doi:10.5294/pacla.2014.17.4.11.
  4. ↑ Rory, Carroll (2014). Comandante : Hugo Chavez's Venezuela. Penguin Books: New York. pp. 182–94. ISBN 978-0143124887.
  5. ↑ 남민우, 기 (May 2, 2018). "화폐경제 무너졌는데…최저임금 인상에 목매는 베네수엘라". 朝鮮日報 (in کوریایی). خوندي شوی له اصلي څخه په October 4, 2018. بياځلي په May 22, 2018. Venezuela's fall is considered to be mainly caused by the populist policy ... Venezuela, for decades, has increased the number of public sector employees and has promoted populist support to maintain the regime
  6. ↑ "'I can't go back': Venezuelans are fleeing their crisis-torn country en masse". The Washington Post. خوندي شوی له اصلي څخه په December 7, 2020. بياځلي په April 7, 2018.
  7. ↑ Welsh, Teresa (September 19, 2018). "Venezuela crisis is 'on the scale of Syria,' UNHCR says". Devex. خوندي شوی له اصلي څخه په January 17, 2021. بياځلي په September 21, 2018.
  8. ↑ "Venezuela government denies facing migration crisis". Al Jazeera. September 4, 2018. خوندي شوی له اصلي څخه په September 4, 2018. بياځلي په September 4, 2018.
  9. ↑ LaFranchi, Howard (November 2, 2016). "Why time is ripe for US to address Venezuela's mess". Christian Science Monitor. خوندي شوی له اصلي څخه په June 20, 2019. بياځلي په November 4, 2016.
  10. ↑ Maria Delgado, Antonio (August 28, 2014). "Venezuela agobiada por la fuga masiva de cerebros". El Nuevo Herald. خوندي شوی له اصلي څخه په August 27, 2014. بياځلي په August 28, 2014. The massive emigration of Venezuelans, a trend that was unprecedented in the republican history of the nation, is mainly motivated by personal insecurity, legal insecurity and lack of options to progress under the Bolivarian regime
  11. ↑ "El 90% de los venezolanos que se van tienen formación universitaria". El Impulso. August 23, 2014. خوندي شوی له اصلي څخه په October 17, 2015. بياځلي په August 28, 2014.
  12. ↑ Pitts, Pietro D.; Rosati, Andrew (December 4, 2014). "Venezuela's Oil Industry Exodus Slowing Crude Production: Energy". Bloomberg. خوندي شوی له اصلي څخه په December 25, 2014. بياځلي په January 24, 2015.
  13. ↑ Lee, Brianna (December 2, 2015). "Venezuela Elections 2015: Why Venezuelans Are Fleeing The Country". International Business Times. خوندي شوی له اصلي څخه په December 9, 2020. بياځلي په December 30, 2015.
  14. ↑ Margolis, Mac (September 14, 2016). "Latin America Has a Different Migration Problem". Bloomberg. خوندي شوی له اصلي څخه په June 12, 2018. بياځلي په September 22, 2016.
  15. ↑ "Refugees and migrants from Venezuela top 4 million: UNHCR and IOM". UNHCR. UNHCR, IOM. June 7, 2019. خوندي شوی له اصلي څخه په December 17, 2020. بياځلي په June 10, 2019.
  16. ↑ "Gracias a las malas políticas del Gobierno bolivariano, más de 4 millones de venezolanos se han ido del país (encuesta)". La Patilla (in اروپايي هسپانوي). January 19, 2018. خوندي شوی له اصلي څخه په June 12, 2018. بياځلي په January 20, 2018.
  17. ↑ Forero, Juan; Protti, Tommaso (February 13, 2018). "Venezuela's Misery Fuels Migration on Epic Scale". The Wall Street Journal. خوندي شوی له اصلي څخه په January 15, 2021. بياځلي په February 13, 2018.
  18. ↑ "More than 5m set to flee Venezuela by end of this year". Financial Times. June 19, 2019. خوندي شوی له اصلي څخه په November 7, 2020. بياځلي په June 19, 2019.
  19. ↑ Bahar, Dany; Barrios, Douglas (December 10, 2018). "How many more migrants and refugees can we expect out of Venezuela?". Brookings (in American English). خوندي شوی له اصلي څخه په March 7, 2021. بياځلي په September 22, 2019.
  20. ↑ Wyss, Jim (August 13, 2019). "A nation is vanishing: Has Venezuela lost almost 20 percent of its population?". Miami Herald. خوندي شوی له اصلي څخه په November 7, 2020. بياځلي په August 15, 2019.
  21. ↑ Fieser, Ezra; Moran, Nancy (September 20, 2019). "Venezuela Exodus Is as Big as Syria's, Yet Got 1.5% of the Aid". Bloomberg. خوندي شوی له اصلي څخه په December 20, 2019. بياځلي په September 22, 2019.
  22. ↑ "Syrian refugees biggest humanitarian crisis". Middle East Star. August 28, 2014. خوندي شوی له اصلي څخه په March 14, 2016. بياځلي په August 30, 2014.
  23. ↑ Buschschlüter, Vanessa (2022-10-17). "Venezuela crisis: 7.1m leave country since 2015" (in بريتانوی انګلیسي). BBC News. بياځلي په 2022-10-17.
  24. ↑ "Horrors in the Darién Gap should prompt more support for Venezuelans and other refugees and migrants". Norwegian Refugee Council. بياځلي په 2023-06-04.
  25. ↑ Dooley, Dany Bahar and Meagan (2019-12-09). "Venezuela refugee crisis to become the largest and most underfunded in modern history". Brookings Institution. خوندي شوی له اصلي څخه په June 14, 2021. بياځلي په 2021-06-14.
  26. ↑ ""Ha faltado cooperación de internacional con refugiados venezolanos"". El Nacional (in هسپانوي). 2021-01-03. خوندي شوی له اصلي څخه په June 14, 2021. بياځلي په 2021-06-14.
  27. ↑ "Almost 8 million Venezuelans have been forced to leave their country due to the Maduro regime".
  28. ↑ "UNHCR, Situation of Venezuela".
  29. ↑ Pablo Peńaloza, Pedro (January 13, 2014). "Number of outgoing Venezuelans on the rise". El Universal. خوندي شوی له the original on January 17, 2014. بياځلي په April 26, 2015.
  30. ↑ Gonzalez, Angel; Minaya, Ezequiel (October 17, 2011). "Venezuelan Diaspora Booms Under Chávez". The Wall Street Journal. خوندي شوی له اصلي څخه په December 28, 2017. بياځلي په October 8, 2014.
  31. ↑ Casey, Nicholas (November 25, 2016). "Hungry Venezuelans Flee in Boats to Escape Economic Collapse". The New York Times. خوندي شوی له اصلي څخه په October 14, 2017. بياځلي په November 27, 2016.
  32. ↑ Brown, Tom (July 16, 2007). "Venezuelans, fleeing Chavez, seek U.S. safety net". Reuters. خوندي شوی له اصلي څخه په December 8, 2015. بياځلي په September 22, 2014.
  33. ↑ Brown, Tom (July 16, 2007). "Venezuelans, fleeing Chavez, seek U.S. safety net". Reuters. خوندي شوی له اصلي څخه په December 8, 2015. بياځلي په September 22, 2014.
  34. ↑ "Dateline migration: International". Migration World Magazine. 30 (4/5): 7–13. 2002.
  35. ↑ "La historia de una familia que abandonó Venezuela". Noticias24. March 18, 2007. خوندي شوی له اصلي څخه په October 20, 2014. بياځلي په October 16, 2014.
  36. ↑ Taj, Mitra; Garcia Rawlins, Carlos (June 19, 2019). "Venezuelan mothers, children in tow, rush to migrate". Reuters (in انګليسي). خوندي شوی له اصلي څخه په June 20, 2019. بياځلي په June 20, 2019.
  37. ↑ Symmes Cobb, Julia; Garcia Rawlins, Carlos (October 15, 2014). "Economic crisis, political strife drive Venezuela brain-drain". Reuters. خوندي شوی له اصلي څخه په December 9, 2015. بياځلي په October 15, 2014.
  38. ↑ Casey, Nicholas (November 25, 2016). "Hungry Venezuelans Flee in Boats to Escape Economic Collapse". The New York Times. خوندي شوی له اصلي څخه په October 14, 2017. بياځلي په November 27, 2016.
  39. ↑ "Venezuelan middle class seeks refuge in Miami". USA TODAY (in انګليسي). Associated Press. March 7, 2014. خوندي شوی له اصلي څخه په July 17, 2018. بياځلي په June 20, 2019.
  40. ↑ Symmes Cobb, Julia; Garcia Rawlins, Carlos (October 15, 2014). "Economic crisis, political strife drive Venezuela brain-drain". Reuters. خوندي شوی له اصلي څخه په December 9, 2015. بياځلي په October 15, 2014.
  41. ↑ Casey, Nicholas (2016-11-25). "Hungry Venezuelans Flee in Boats to Escape Economic Collapse". The New York Times (in American English). ISSN 0362-4331. بياځلي په 2023-11-19.
  42. ↑ "1,8 millones de venezolanos han emigrado en 10 años". Globovision. April 23, 2015. خوندي شوی له the original on July 11, 2015. بياځلي په April 26, 2015.
  43. ↑ "PGA Group estima que 1,8 millones de venezolanos han emigrado en 10 años". La Nación. April 23, 2015. خوندي شوی له the original on May 19, 2015. بياځلي په April 26, 2015.
  44. ↑ Casey, Nicholas (November 25, 2016). "Hungry Venezuelans Flee in Boats to Escape Economic Collapse". The New York Times. خوندي شوی له اصلي څخه په October 14, 2017. بياځلي په November 27, 2016.
"https://ps.wikipedia.org/w/index.php?title=د_وينزويلا_د_کډوالو_بحران&oldid=316701" نه اخيستل شوی