ګل لرونکی بوټی
ګل لرونکي بوټي هغه بوټي دي چې ګلونه او میوه لري او د انجیوسپرمي پرګنۍ رامنځته کوي چې معمولا د انجیوسپرم په نوم یادېږي. د انجیوسپرم اصطلاح د یوناني کلمو د انجیون (لوښي یا محتوا) او سپرما (تخم) څخه اخیستل شوې او هغه بوټو ته اشاره کوي چې خپلې تخم د مېوې په منځ کې تولیدوي. دا بوټي د ځمکني بوټو تر ټولو متنوع ډله ده، چې ۶۴ طبقې، ۴۱۶ کورنۍ، نږدې ۱۳۰۰۰ پېژندل شوي نسلونه او ۳۰۰۰۰۰ پېژندل شوي نوعې لري. انجیوسپرمونه پخوا د مګنولیوفایتا په نوم یادېدل. [۱][۲][۳][۴]
انجیوسپرمونه د جمناسپرم په څېر تخم تولیدونکي بوټي دي. دوی د ګلانو، په خپلو تخم کې اندوسپرم او د تخم لرونکو مېوو د تولید په څېر ځانګرتیاوو له مخې د جمناسپرمونو څخه تفکیک کېږي.
د ګل لرونکو بوټو پلرونو د کاربونیفیرس له پای ته رسېدو وړاندې د ټولو ژوندیو جمناسپرمونو له ګډ پلرونو څخه ۳۰۰ مېلیون کاله وړاندې جلا شوي. د ګل لرونکو بوټو نږدې فوسیلي خپلوان ناڅرګند او لانجه ییز دي.
تر ټولو لومړني انجیوسپرم فوسیلونه د کریتاسې دورې په لومړیو کې شاوخوا ۱۳۴ مېلیون کاله وړاندې د ګرده په بڼه دي. د کریتاسې دورې په جریان کې انجیوسپرمونه په چاودیدونکي ډول متنوع شول او د دې دورې په پای کې د ځمکې سیارې په سر د بوټو په غالب ګروپ بدل شو، چې د جمناسپرم د پخوانیو پراخو ډلو د کمېدو او ورکېدو سره مطابقت لري. د انجیوسپرمونو اصل او تنوع اکثراً د "داروین د کرکجن اسرار " په نوم یادېږي. [۵]
شرح [سمول]
د انجیوسپر اشتقاقي ځانګړتیاوې [سمول]
انجیوسپرم په څو اړخونو کې د نورو تخمونو څخه توپیر لري، چې په لاندې جدول کې تشرېح شوي. دې پوپیريزو ځانګړتیاوو په ګډه انجیوسپرمونه د ځمکې تر ټولو متنوع او زیات بوټي او د سوداګرۍ له پلوه د انسانانو لپاره ترټولو مهمه کړې ده.
| |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
سرچينې[سمول]
- ↑ Lindley J (1830). Introduction to the Natural System of Botany. London: Longman, Rees, Orme, Brown, and Green. xxxvi. مؤرشف من الأصل في ۲۷ اگسټ ۲۰۱۷. د لاسرسينېټه ۲۹ جنوري ۲۰۱۸. الوسيط
|CitationClass=
تم تجاهله (مساعدة) - ↑ [اصطلاحي تېروتنه: د ناپېژندلې ليکنښې لوښه "۱". "Towards a phylogenetic nomenclature of Tracheophyta"]. Taxon 56 (3): E1–E44. 2007. doi:10.2307/25065865.
- ↑ "The number of known plants species in the world and its annual increase". Phytotaxa 261 (3): 201–217. 2016. doi:10.11646/phytotaxa.261.3.1. https://biotaxa.org/Phytotaxa/article/download/phytotaxa.261.3.1/20598. Retrieved 21 February 2022.
- ↑ Takhtajan 1980.
- ↑ Friedman, William E. (January 2009). "The meaning of Darwin's "abominable mystery"" (in en). American Journal of Botany 96 (1): 5–21. doi:10.3732/ajb.0800150. ISSN 0002-9122. PMID 21628174. https://onlinelibrary.wiley.com/doi/10.3732/ajb.0800150.
- ↑ "Angiosperms | OpenStax Biology 2e". courses.lumenlearning.com. مؤرشف من الأصل في ۱۹ جولای ۲۰۲۱. د لاسرسينېټه ۱۹ جولای ۲۰۲۱. الوسيط
|CitationClass=
تم تجاهله (مساعدة) - ↑ [اصطلاحي تېروتنه: د ناپېژندلې ليکنښې لوښه "۱". "The evolution of pollen germination timing in flowering plants: Austrobaileya scandens (Austrobaileyaceae)"]. AoB Plants 2012: pls010. 2012. doi:10.1093/aobpla/pls010. PMID 22567221.
- ↑ Raven PH, Evert RF, Eichhorn SE (2005). Biology of Plants. W. H. Freeman. د کتاب پاڼي 376–. د کتاب نړيواله کره شمېره 978-0-7167-1007-3. الوسيط
|CitationClass=
تم تجاهله (مساعدة)