Jump to content

نیکه پایله اودهغی عوامل

د ويکيپېډيا، وړیا پوهنغونډ له خوا

لومړی مبحث: دښی پایلی تعریف اودهغه نښی سره دهڅونی ښی پایلی ته :

۱- دښی پایلی تعریف :

ښه پایله پدی معناده چی یو بنده دخپل مرګ څخه وړاندی پدی سره بریالی شی ترڅودخپل رب ( الله جل جلاله ) دقهر اوغصی نه لری شی ، دګناهونواوخطاګانوڅخه توبه وباسی ، دنیکیو او صالحوعملونوخواته مخه کړی اوبیاپه دغه ښه حالت سره وفات شی. لکه چی دنبوی صلی الله علیه وسلم په ارشاداتوکی راغلی چی کله خدای جل جلاله په یوه بنده دخیر اراده وکړی نوهغه په خیر کاروکی استعمالوی.

۲- دښی پایلی نښی:

دښی پایلی نښی دقران له نظره :

۱- الله جل جلاله فرمائی : { إِنَّ الَّذِينَ قَالُوا رَبُّنَا اللَّهُ ثُمَّ اسْتَقَامُوا تَتَنَزَّلُ عَلَيْهِمُ الْمَلَائِكَةُ أَلَّا تَخَافُوا وَلَا تَحْزَنُوا وَأَبْشِرُوا بِالْجَنَّةِ الَّتِي كُنتُمْ تُوعَدُونَ } فصلت: 30 ژباړه : بیشکه هغه کسان چی ئی ویلی دی رب زموږ الله جل جلاله دی بیامحکم ولاړوی پدی خبره باندی ، راکوزیږی به په دوی باندی ملائیکی چی مه ویریږی اومه خفه کیږی اوخوشحاله اوسی په هغه جنت چی وی تاسی وعده به ئی درسره کولی شوه. دغه زیری دمؤمنانولپاره دمرګ په وخت، په قبرونواو دقبرونو څخه دراژوندی کیدو په وخت کی حاصلیږی.دمرګ په وخت کی جاته د جنت وعده ورکول اوهمدارنګه دمړی روحیه تقویه کول ترڅو هغه په امن کی وی دالوی نیک بختی دی انسان لپاره ددی وجی نه دا دانسان دښه پایلی ښکارندوی دی .

۲- { وَلَا تَحْسَبَنَّ الَّذِينَ قُتِلُوا فِي سَبِيلِ اللَّهِ أَمْوَاتًا بَلْ أَحْيَاءٌ عِنْدَ رَبِّهِمْ يُرْزَقُونَ ﴿۱۶۹﴾ فَرِحِينَ بِمَا آتَاهُمُ اللَّهُ مِنْ فَضْلِهِ وَيَسْتَبْشِرُونَ بِالَّذِينَ لَمْ يَلْحَقُوا بِهِمْ مِنْ خَلْفِهِمْ أَلَّا خَوْفٌ عَلَيْهِمْ وَلَا هُمْ يَحْزَنُونَ ﴿۱۷۰﴾يَسْتَبْشِرُونَ بِنِعْمَةٍ مِنَ اللَّهِ وَفَضْلٍ وَأَنَّ اللَّهَ لَا يُضِيعُ أَجْرَ الْمُؤْمِنِينَ }﴿۱۷۱﴾

ژباړه: او له سره ګومان مه كوﺉ ( اى محمده يا اى اوريدونكيه ) پر هغو كسانو چې وژل شوي دي په لاره د الله جل جلا له ( جهاد او طاعت ) كې د مړو ( مړه نه دي) بلكې ژوندي دي په نزد د رب خپل رزق وركولى شي ( د جنت له خوړو او څښو څخه ) پداسې حا ل كې چې خوشحاله دي دوى په هغه شي باندې چې وركړي دي دوى ته الله جل جلا له له فضله خپله او خوشحالیږي دوى ( په راتلو د) هغو كسانو باندې چې لا نه دي رسيدلي دوى، تر هغو پورې وروسته ددوى نه ،په دې شان سره چې نه به وي. داهغه نیکه پایله ده چی دالله جل جلاله دکلمی پورته کولو په خاطر خپل ځان یی له لاسه ورکړی.اودهغی په عوض کی خدای جل جلاله ورته دجنت وعده ورکوی اوچاته چی په دنیا کی دجنت وعده وکړی شو دانسان نیک بخته او ښه پای لرونکی انسان دی نو ویلای شوچی څوک دخدای جل جلاله دکلمی اچتولو په خاطر خپل ځان یی له لاسه ورکړ دا انسان دښه پای لرونکی انسانانو له جملی څخه دی.

دحدیث له نظره :

1- دالله جل جلاله ملاقات خوښول:

عن أم المؤمنين عَنْ عَائِشَةَ، قَالتْ: قَالَ رَسُولُ الله صَلَّى اللَّهُ عَلَيْهِ وَسَلَّمَ. " مَنْ أحَبَّ لِقَاءَ اللهِ أحَبَّ اللهُ لِقَاءَهُ، وَمَنْ كَرِهَ لِقَاءَ الله كَرِهَ اللهُ لِقاءَهُ ". فَقُلْتُ: يَا نَبِىَّ اللهِ، أكَرَاهيَةُ المَوْتِ؟ فَكُلُّنَا نَكْرَهُ المَوْتَ. فَقَالَ. " لَيْسَ كَذَلِكِ، وَلكِنَّ المُؤْمِنَ إذَا بُشِّرَ بِرَحْمَةِ اللهِ وَرِضْوَانِهِ وَجَنَّتِهِ، أحَبَّ لِقَاءَ اللهِ، فأحَبَّ اللهُ لِقَاءَهُ. وَإنَّ الكَافِرَ إذَا بُشِّرَ بِعَذَابِ اللهِ وَسَخَطِهِ، كَرِهَ لِقاءَ اللهِ، وَكَرِهَ اللهُ لِقاءَهُ متفق علیه . "[1]

ژباړه : دحضرت ام المؤمنین عائشی رضی الله عنها څخه روایت دا وائی : رسول الله صلی الله علیه وسلم فرمایلی دی چی : چاچی دالله جل جلاله ملاقات خوښاوه نو الله جل جلاله هم ددغه ملاقات خوښوی ، او چاچی دالله جل جلاله ملاقات ناخوښ باله الله جل جلاله هم ددغه شخص ملاقات نه خوښوی ، حضرت عائشه وائی ماورته وویل : ای دالله نبی ! آیا دمرګ د ویری له امله ؟ موږ ټول مرګ نه خوښوو پیغمبر صلی الله علیه وسلم وفرمایل : داسی نده ، کله چی مومن ته دالله جل جلاله درحمت ، رضامندی ، او جنت ته داخلیدو زیری ورکړل شی نو دالله جل جلاله ملاقات ورته خوښ شی شوق اورغبت ئی ورته پیدا شی ، او کله چی کافرته دالله جل جلاله دعذاب او قهر زیری ورکړل شی نودالله جل جلاله ملاقات بد وبولی او الله جل جلاله هم ددغه شخص ملاقات بدوبولی .ددغه مبارک حدیث شریف په هکله امام أبوعبید القاسم بن سلام ویلی دی چی : زما په نظر دمرګ بدګڼل او سختی تری مطلب ندی ځکه ددی څخه هیڅوک هم نه خلاصیږی ، بلکی بد او ناوړه کار دادی چی دنیا ته غوره والی ورکړی او اخرت ته ورتګ بد وبولی ، داځکه چی الله جل جلاله هغه خلک بد ګڼلی دی چی د ژوند سره مینه لری لکه چی فرمایی: {إِنَّ الَّذِينَ لَا يَرْجُونَ لِقَاءَنَا وَرَضُوا بِالْحَيَاةِ الدُّنْيَا وَاطْمَأَنُّوا بِهَا وَالَّذِينَ هُمْ عَنْ آَيَاتِنَا غَافِلُونَ}يونس: ۷ آیت .

ژباړه : بیشکه هغه کسان چی امید نلری دملاقات زموږه اوخوښ شوی دی پدی ټول ژوند د دنیا او آرام ئی نیولی دی په دی پوری( ژوند ددنیا ) .بل خبره داده چی انسان ترڅو خپل ځان مطمئن ونه بولی چی ځما آخرت ښه دی ترهغی پوری دی نه مرګ خوښوی اونه دخدای جل جلاله دیدار اوملاقات.اودایو ډول ښه ګمان کول دی په خدی جل جلاله باندی چی ماسره ښه معامله کوی نودخدای جلا جلاله ملاقات خوښوی که بد ګمان ولری نو هیڅ کله به دخدای جلا جلاله ملافات خوښ نکړی.

2- ګناه ته په کمه سترګه نه کتل :

حَدَّثَنَا عَبْدُ اللهِ حَدِيثَيْنِ أَحَدُهُمَا: عَنِ النَّبِيِّ صلى الله عليه وسلم وَالآخَرُ عَنْ نَفْسِهِ قَالَ إِنَّ الْمُؤْمِنَ يَرَى ذُنُوبَهُ كَأَنَّهُ قَاعِدٌتَحْتَ جَبَلٍ يَخَافُ أَنْ يَقَعَ عَلَيْهِ[2] ژباړه: موږته عبدالله دوه حدیثونه ویلی دی چی یویی دپیغمبرصلی الله علیه وسلم څخه اوبل یی دخپل طرف څخه روایت کړی دی چی : مؤمن هغه څوك دى چې خپل ګناهونه داسې ويني لكه د يوه غره لاندې چې ناست وي او ددې څخه په وېره کې وي چې پرې را وبه لوېږي. او ډېر خلك داسې دي چې په كوچينۍ ګناه ټينګار كوي او دهغې سره عادت شوي وي او هیڅ ورته ښكارېږي او يوه ورځ يې هم داسې فكر ونكړ چې هغه ذات څومره لوى او د عظمت څښتن دى چې ده يې نافرماني كړې ده او دا ګناه يې د بدى پايلې لامل شي. ددی حدیث څخه معلومه شوه چی څوک ګناه ته په درنه سترګه ګوری نودغه سړی ښه پایله لری. حال داچی ګناه ګرچی وړکی وی باید ستر ګناه وشمیرل شی. بل روایت کی راغلی"عَنْ أَنَسٍ ، رَضِيَ اللَّهُ عَنْهُ ، قَالَ إِنَّكُمْ لَتَعْمَلُونَ أَعْمَالاً هِيَ أَدَقُّ فِي أَعْيُنِكُمْ مِنَ الشَّعَرِ إِنْ كُنَّا نَعُدُّهَا عَلَى عَهْدِ النَّبِيِّ صلى الله عليه وسلم من الْمُوبِقَاتِ."[3] ژباړه: حضرت انس بن مالك رضى الله عنه وېلي دي بیشكه تاسو ځينې داسې كارونه كوئ چې ستاسو په وړاندې به د يوه وېښته په اندازه هم ارزښت نلري او ګناه يې نه ګڼي مګر مونږ به د پيغمبر صلى الله عليه وسلم په وخت كې د لويو هلاكوونكو ګناهونو څخه ګڼل. امام بخاري وایی مطلب یی هلاکوونکی ګناهونه دی .

۳- الله جل جلاله باندی ایمان لرل ورته خوښ وي :

"عَنْ أَنَسِ بْنِ مَالِكٍ رَضِيَ اللَّهُ عَنْهُ عَنْ النَّبِيِّ صَلَّى اللَّهُ عَلَيْهِ وَسَلَّمَ قَالَ ثَلَاثٌ مَنْ كُنَّ فِيهِ ، وَجَدَ حَلَاوَةَ الْإِيمَانِ أَنْ يَكُونَ اللَّهُ وَرَسُولُهُ أَحَبَّ إِلَيْهِ مِمَّا سِوَاهُمَا وَأَنْ يُحِبَّ الْمَرْءَ لَا يُحِبُّهُ إِلَّا لِلَّهِ وَأَنْ يَكْرَهَ أَنْ يَعُودَ فِي الْكُفْرِ كَمَا يَكْرَهُ أَنْ يُقْذَفَ فِي النَّار.ِ"[4] ژباړه : دحضرت أنس رضی الله عنه روایت دی چی پیغمبرصلی الله علیه وسلم فرمایی : دری صفات دی چاکی چی موجود شول نو وبه څکی پدی سره هغه خوند اوخوږ والی دایمان اوهغه دری شیان دادی :

اول صفت دایمان : چی الله جل جلاله او رسول صلی الله علیه وسلم ورته ډیر زیات ګران اومحبوب وی دهرچا نه او دهرڅه نه . دوهم صفت دایمان دادی : چی مینه اومحبت دچا سره نه کوی مګر د الله جل جلاله لپاره . دریم صفت دایمان دادی : چی بد وګڼی اوریدل کفر اوهری بی دینی ته وروسته دهغی نه لکه څنګه چی دا خبره بده ګڼي چی اورته وغورځول شی ( یعنی پخپل ایمان ډیر کلک وی لکه څنګه چی په اورکی غورځیدل ورته سخت تمامیږی ) .دادری نښی چی په کوم انسان موجود وی دا انسان مسلمان شمیرل کیږی او دده دښه پایله نښه اوعلامه دی.

۴- دغزا په حالت کی مړکیدل:

په یو حدیث کی دی "من قُتِلَ فِى سَبِيلِ اللَّهِ فَهُوَ شَهِيدٌ"[5] ژباړه: څوك چې د الله جل جلا له په لار كې ووژلى شي شهيد دى او څوك چې دالله جل جلا له په لار كې وتلى وي او بيا په خپل مرګ مړ شي شهيد دى. ددی حدیث شریف څخه معلومیږی چی هرهغه څوک چی دالله جل جلاله په لاره وتلی وی ولو چی دهرنیک عمل په مقابل کی وتلی وی که هغه جهاد دالله جل جلاله په لاره کی وی یا دعوت په لاره کی وی ولو چی هره شعبه کی وی.

۵- داحرام اوحج په حالت کی مړکیدل:

پيغمبر صلى الله عليه وسلم د هغه سړي په هكله چې د حج دپاره يې احرام تړلى و او بيا د اوښې څخه وغورځېده وفرمايل : « اغْسِلُوهُ بِمَاءٍ وَسِدْرٍ وَكَفِّنُوهُ فِى ثَوْبَيْهِ وَلاَ تُخَمِّرُوا رَأْسَهُ فَإِنَّ اللَّهَ يَبْعَثُهُ يَوْمَ الْقِيَامَةِ مُلَبِّيًا ».^[6] ژباړه: د بیرې پاڼـې په اوبو كې ګډې كړى او بيا يې پرې ومينځۍ او له دوه جامو څخه يې كفن وركړﺉ او سريې لوڅ پرېږدى ځكه چې د قيامت په ورځ به د كليمې ويلو په حالت ژوندى كیږي.

۶- :- پداسې حالت كې مړ شي چې د الله جل جلا له په طاعت بوخت وي:

حذيفه رضى الله عنه ويلي دي چې پيغمبر صلى الله عليه وسلم وفرمايل: عَنْ حُذَيْفَةَ قَالَ: أَسْنَدْتُ النَّبِىَّ صلى الله عليه وسلم إِلَى صَدْرِى، فَقَالَ: مَنْ قَالَ لاَ إِلَهَ إِلاَّ اللَّهُ. قَالَ حَسَنٌ: ابْتِغَاءَ وَجْهِ اللَّهِ، خُتِمَ لَهُ بِهَا دَخَلَ الْجَنَّةَ، وَمَنْ صَامَ يَوْمًا ابْتِغَاءَ وَجْهِ اللَّهِ، خُتِمَ لَهُ بِهَا دَخَلَ الْجَنَّةَ، وَمَنْ تَصَدَّقَ بِصَدَقَةٍ ابْتِغَاءَ وَجْهِ اللَّهِ خُتِمَ لَهُ بِهَا دَخَلَ الْجَنَّةَ.

.[7] ژباړه: چاچې يواځې د الله جل جلا له د رضاء لاس ته راوړلو لپاره د (( لا اله الا الله))د مباركې كليمې په ويلو سره خپل ژوند پاى ته ور ساوه جنت ته به ننوځي او چاچې يوه ورځ يوازې د الله جل جلا له د رضاء لپاره د روژې په نيولو سره دخپل ژوند وروستي پړاو ته ورسید جنت ته به ننوزي او همدا رنګه چاچې يواځې دالله جل جلا له درضاء لپاره خيرات او صدقه وركړه او په همدې باندې يې خپل عمل پاى ته ورساوه جنت ته به داخل شي.

۷- د پنځو څيزونو څخه ددفاع دپاره دخپل ژوند نه تیرېدنه:

هغه شیان چې د اسلام مبارك دين د هغې ساتل په هر چا لازم كړيدي دادي: دين، نفس (ځان). مال، ناموس، او عقل دى .سعيد بن زيد رضى الله عنه د پيغمبر صلى الله عليه وسلم څخه روايت كړيدى هغه مبارك وفرمايل او داسې ارشاد يې وكړ:" عن سعيد بن زيدٍ، عن النبي- صلى الله عليه وسلم- قال: "مَنْ. قُتِلَ دونَ ماله فهو شهيد، ومَنْ قُتِلَ دون أهلِه أو دون دَمِه أو دون دِينِه فهو شهيدٌ"[8] ژباړه: دحضرت سعید بن زید رضی الله عنه څخه روایت دی چی رسول الله صلی الله علیه وسلم چی فرمایلی ئی دی : څوك چې د خپل مال نه ددفاع په خاطر ووژل شي شهيد دى، او څوك چې دخپل ناموس نه ددفاع په سبب ووژل شى شهيد دى، او څوك چي دخپل دين د ساتنې په خاطر ووژل شي شهيد دى، او څوك چې دخپل ځان د ساتنې او حفاظت له وجې ووژل شي شهيد دى.

۸- که پداسې حال كې مړ شي چې په يوه وبايي مرض اخته وي:

په هغه صبر وكړي او اجر يې د الله جل جلا له څخه غواړي چې ځينو ته يې پيغمبر صلى الله عليه وسلم اشاره كړيده او هغه دادي:

1- طاعون :

حضرت انس رضى الله عنه راويت كړيدى دى وايي چې پيغمبر صلى الله عليه وسلم وفرمايل: "الطَّاعُونُ شَهَادَةٌ لِكُلِّ مُسْلِمٍ"^[9] ژباړه: طاعون د هر مسلمان لپاره شهادت دى ( څوك چې په طاعون مرض مړ شي هغه شهيد دى .نوڅوک چی شهید شی دینه غوره اوبهتره پایله په دنیا کی نیشته.

۲- سل( نری رنځ)

حضرت راشد بن حبيش رضى الله عنه روايت كړى وايي: چې پيغمبر صلى الله عليه وسلم وفرمايل:" قَتْلُ الْمُسْلِمِ شَهَادَةٌ . قَالَ : إِنَّ شُهَدَاءَ أُمَّتِي إِذًا لَقَلِيلٌ قَتْلُ الْمُسْلِمِ شَهَادَةٌ ، وَالطَّاعُونُ شَهَادَةٌ ، وَالْمَرْأَةُ يَقْتُلُهَا وَلَدُهَا جَمْعَا شَهَادَةٌ وَالسُّلُّ شَهَادَةٌ"^[10] ژباړه: مسلمان چې ووژل شي شهيد دى، او د طاعون په وسيله مرګ شهادت دی،اوكومه ښځه چې دماشوم د زېږېدو په خاطرمړه شي شهيده ده او په نري رنځ مرګ شهادت دى.

۳- دنس درد :

حضرت ابو هريره رضى الله عنه روايت كړى وايي چې :پيغمبر صلى الله عليه وسلم وفرمايل:"وَمَنْ مَاتَ فِى الْبَطْنِ فَهُوَ شَهِيدٌ "^[11] ژباړه: ځوك چې د ګیډې (نس) په مرض مړ شو شهيد دى.

۴- د انسان د څنګ ناروغي:

دانسان د څنګ داخلي پرده پړسیږي چې دنفس تنګي، تبه ،ټوخى اودتشي درد ترې پيداكيږي. جابر بن عتيك د پيغمبر صلى الله عليه وسلم څخه روايت كړيدى چى ده مبارك فرمايلي:" وصاحب ذات الجنب شهيد"چې وروسته به پوره بيان كړى شي. ژباړه: د تشي (څنګ ) په مرض اخته شوی چې مړ شي شهيد دى.

9- كومه ښځه چى په اولاد مړه شى شهيده ده:

حضرت عباده بن صامت رضى الله عنه له پيغمبر صلى الله عليه وسلم څخه روايت كړيدى چى فرمايي: " وَالْمَرْأَةُ يَقْتُلُهَا وَلَدُهَا جَمْعَاءَ شَهَادَةٌ يجُرها ولدها بسررهِ إلى الجنةِ "[12] ژباړه: كومه ښځه چې د مــــاشوم د زيږيدو له امله مړه شي شهيده ده او خپل ماشوم يې د په وسيله جنت لوري ته كشوي.

10- د اوبو په وسيله غرقيدل يا په اور سوځیدل: او يا د كوم شى په نړيدو باندی مرګ:

له حضرت ابو هريره رضى الله عنه څخه روايت شوى دى وايي چې پيغمبر صلى الله عليه وسلم وفرمايل: " «الشُّهَدَاءُ خَمْسَةٌ، الْمَطْعُونُ وَالْمَبْطُونُ، وَالْغَرِقُ، وَصَاحِبُ الْهَدْمِ » "[13]

ژباړه : شهیدان پنځه دی : چی په کوم شی ووهل بیامړشی ، دنس د درد له امله مړشی ، په اوبوکی غرق شی ، یا کوم شی پری را ونړیږی او مړشی دا ټول شهیدان دی .

حضرت جابر بن عتيك رضى الله عنه څخه روايت دى وايي چې پيغمبر صلى الله عليه وسلم وفرمايل:" الشُّهَدَاءُ سَبْعَةٌ سِوَى الْقَتْلِ فِي سَبِيلِ اللَّهِ : الْمَطْعُونُ شَهِيدٌ، وَالْغَرِقُ شَهِيدٌ، وَصَاحِبُ ذَاتِ الْجَنْبِ شَهِيدٌ، وَالْمَبْطُونُ شَهِيدٌ، وَالْحَرِقُ شَهِيدٌ، وَالَّذِي يَمُوتُ تَحْتَ الْهَدْمِ شَهِيدٌ،وَالْمَرْأَةُ تَمُوتُ بِجُمْعٍ شَهِيدٌ"[14] ژباړه: د الله جل جلا له په لار كې د وژل كیدو څخه پرته نور اووه كسان هم شهيدان دي، كوم مسلمان چې په ناحقه ووژل شي شهيد دى څوك چې په اوبو كې غرق (ډوب) شي شهيد دى څوك چې د تشي د ناروغى له امله مړ شي شهيد دى او څوك چې د ګيډې له ناروغى څخه مړشي شهيد دى.څوك چى د اور سوځیدو له امله مړ شي شهيد دى او څوك چې د كوم شي په نړيدو مړ شي شهيد دى او كومه ښځه چې د اولادزېږېدو له امله مړه شې شهيده ده.

11- دجمعې په شپه او دهغې په ورځ مرګ:

عبدالله بن عمرو رضې الله عنهما د پيغمبر صلى الله عليه وسلم څخه روايت كړيدی چې فرمايي:" ما منْ مسلمٍ يموتُ يومَ الجمعةِ أو ليلةَ الجمعةِ إلا وقاهُ اللهُ فتنةَ القبرِ".^[15]ژباړه: كوم مسلمان چې د جمعې په ورځ او يايې په شپه مړ شي الله جل جلا له به يې د قبر له عذابه وساتي.ساتل دیوانسان دقبر له عذابه څخه لویه نیک بختی دی انسان لپاره اویو ښه پایله بلل کیږی انسان لپاره.

۱۲- د مرګ په وخت كې د توحيد د كلیمې ويل دي :

امام حاكم د حضرت معاذ بن جبل رضى الله عنه څخه روايت كړيدى او ويلي يې دي چې رسول الله صلى الله عليه وسلم وفرمايل: « مَنْ كَانَ آخِرُ كَلاَمِهِ لاَ إِلَهَ إِلاَّ اللَّهُ دَخَلَ الْجَنَّةَ »[16] ژباړه: څوك چې د ژوند په آخري لحظه كې د( لا اله الا الله) مباركه كليمه ووايي جنت ته به ننوزي.ن

۱ـ متفق عليه امام بخاری په خپل صحیح کی په " (6507)، نمبر او امام مسلم په (6508)، (2683 - 2686)، نمبرونو روایت کړی دی اامام بخاري په كتاب الرقاق،ا و امام مسلم په كتاب الذكر والدعاء، دواړو په باب: من أحب ..... کی روایت کړی دی . [1]

۱ ـ امام بخاری په کتاب الرقاق، باب ما يتقي من محقرات الذنوب: 11 / 329، کی روایت کړی دی .

1ـ صحیح امام بخاری کتاب الایمان باب حلاوة الإیمان د حدیث 16نمبرروایت کړی دی

2- متفق علیه :امام بخاري په كتاب المظالم، باب من قتل دون ماله، حديث نمبر (2480).او امام مسلم (141) نمبر كتاب الإيمان، باب: هدر دم من قصد أخذ مال غيره بغير حق كان القاصد مهدر الدم، نمبردحدیث 141. . روایت کړی دی .

۱- صحیح مسلم په ۱۲۰۶نمبررواېت کړېدی.

۲ـ امام احمد بن حنبل مسند احمد بن حنبل ج ۵ ص ۳۹۱ روایت کړی امام البانی وائی صحیح دی اوامام منذری وائی : باک پری نشته (لا بأس به .) کتاب "صحيح"، الترغيب والترهيب (985)، سلسلة الاحادیث الصحيحة (1645).

۱ ـ امام أبو داود په (2 / 275) مخ اوامام النسائي اوامام ترمذي په (2 / 316) مخ روایت کړی دی اوصحیح ئی بللی دی ، اوامام أحمد په (1652) 1653) نمبرد حضرت سعيد بن زيد څخه روایت کړی. ،اوسند ئی صحيح دی .احکام الجنائز للالبانی ج ۱ ص ۴۲ ، اوهمدارنګه شعیب ارنوؤط دسنن ابی داؤد په حاشیة کی دشیخ البانی حکم ذکر کړی اود حدیث ټول طرق ئی ډیر په تفصیل سره بیان کړی اوصحیح ئی بللی دی .

مخ روایت کړی دی . - صحیح امام بخاری ج ۱۰/ ص ۱۵۶- ۱۵۷-[9]

۲- امام احمد په (4 / 201 - 5 / 323) او امام دارمي په (2 / 208) او امام طيالسي په (582) روایت کړی امام البانی وائی إسنادئی صحيح دی احکام الجنائز ج ۱ ص ۳۹ ، اما م هیثمی په مجمع الزوائد ج ۱۲ص ۱۱۶ کی لیکی : امام طبرانی په معجم اوسط کی روایت کړی راویان ئی د صحیح راویان دی .

۳- صحیح امام مسلم دحدیث نمبر 1915 دی .

۱ـ امام احمد په (4 / 201 - 5 / 323) اوامام دارمي په (2 / 208) اوامام الطيالسي په (582) روایت کړی اوامام البانی ویلی دی إسناد ئی صحيح دی .[12] احکام الجنائزج ۱ ص ۳۹

۲ـ متفق علیه : صحیح البخاری 1/167(652) اوامام مسلم ج6/51. کی روایت کړی دی .

[14] ـ امام مالك په موطأ، په كتاب الجنائز، باب النهي عن البكاء على الميت: 1/234. اوامام نسائي، په كتاب الجنائز، باب النهي عن البكاء على الميت، نمبر 1846. امام أبو داود، په كتاب الجنائز، باب فضل من مات في الطاعون، نمبر 311. اوامام أحمد په الفتح الرباني: 14/39. امام نووي ویلی دی : دغه حدیث پرته له خلافه صحیح دی ، اګرکه امام بخاری او امام مسلم دغه حدیث ندی روایت کړی . شرح صحيح مسلم: 13/62. امام ألباني وائی : زه ددی حدسث دمتن په صحت کی شک نلرم ځکه چی شواهد ئی ډیر دی ". أحكام الجنائز، ص40.

۱ـ امام احمد بن حنبل په مسند ج ۲ ص ۱۷۶کی اوامام ترمذي په ۱۰۷ ۴ نمبر روایت کړی او ویلی ئی دی : دغه حدیث غریب دی اواسناد ئی متصل ندی

حافظ ابن حجر ویلی دی فتح الباری " 3 / 253 په سند کی ضعف دی ، أبو يعلى د أنس دحدیث څخه روایت کړی اوسند ئی ډیرضعیف دی .نحوه و إسناده أضعف .

ألباني په أحكام الجنائز (35) کی ویلی دی : حديث د طرقه ټولوطرقوته په کتلوسره :حَسَنٌ أو صحيح دی. په مشكاة (1367) کی ئی ویلی دی : حسن دی .

۲ـ امام أبو داود په ج ۳ ص ۴۸۶ (3116)او امام حاكم په مستدرك 1/351 کی روایت کړی او صحیح ئي بللی دی اوامام ذهبي ورسره موافق دی ، او ألباني په صحيح الجامع (6479) نمبر صحیح کړی دی .

"https://ps.wikipedia.org/w/index.php?title=نیکه_پایله_اودهغی_عوامل&oldid=304762" نه اخيستل شوی