نوسي لرونکې ژوې

د ويکيپېډيا، وړیا پوهنغونډ له خوا
Chelicerata
نوسي لرونکې ژوې
مملکه ژوی
څانگه بند پښه لرونکی ژوي
لاندي څانگه نوسی لرونکې ژوې

نوسي لرونکې ژوې (په لاتين: Chelicerata) د بند پښه لرونکو ژوو یوه لاندې څانگه ده چې په درېیو ډلو وېشل کېږي: (آراخنیډا،سمندري غڼې، ورون خوله ژوي ) ددې ډول تر اوسه پورې ۳۶ زره ډوله ژوې پېژندل شوې دي.

د نوسي لرونکو ژوو تدريجي تكامل[سمول]

نوموړې ژوې د طبيعت پوهانو په نظر ۴۸۰ میلیونه کاله مخکې د کامبرین په وخت کې په سمندر کې رامنځ ته شوې وی. خو تر ټولو لرغوني فوسیلونه یې چې تر اوسه پورې کشف شوي دي ۴۴۵ میلیونه کاله مخکې د اردویسین په وخت کې رامنځ ته شوې وی. لرغوني نوسي لرونکې ژوې په ځانگړي ډول په سمندرونو کې ژوند کول او په ډېرو ډولو تقسیم شول. په اوس وخت کې د هغو ژويو څخه یوازې سمندري غڼې (۱۳۰۰ ډوله ) او تېغ لکۍ لرونکي ژوي (۴ ډوله) ژوند کوي.

توصيف[سمول]

نوموړي ژوي cephalothorax (سر او ټټر یوه برخه جوړ کړي دي)، څلور جوړې پښې او نس لري. هره نوسي لرونکې ژوې د خولې په مخ کې د نوسو په توگه دوه اوږده انتنونه لري (Chelicerae) چې خپل خوراک او یا هم د خپل دوښمن باندې زهر پاشي یا یې په وسیله زهر د دوښمن بدن ته ننباسي. د خولې تر شا ځانگړي انتنونه هم شته چې Pedipalp ورته وایي.