عبدالرحمن (ارتداد)

عبدالرحمن (چې په ۱۹۶۵ کال کې یې نړۍ ته سترګې پرانیستې) یو افغان وګړی دی چې د ۲۰۰۶ کال په فبروري میاشت کې ونیول شو او د اسلام د پرېښودو او عیسویت ته د اوښتو له امله د مرګ په  سزا وګواښول شو. د بهرنیو حکومتونو تر سخت فشار لاندې، د ۲۰۰۶ کال د مارچ په ۲۶ نېټه، محکمې د "تحقیقاتي تشو" له امله د هغه قضیه بېرته څارنوالانو مسترد کړه. نوموړی د مارچ په ۲۷ نېته له زندانه خوشی شو او کورنۍ ته یې وسپارل شو. د مارچ په ۲۹، عبدالرحمن وروسته له هغه ايټاليا ته ورسېد چې د ايټاليا حکومت نوموړي د سياسي پناه وړانديز وکړ.  

په لوېديځه نړۍ کې، دا قضيه د توند غبرګون لامل شوه او په نړيواله کچه له پراخو غندنو سره مخ شوه، په ځانګړې توګه د انګلستان او متحده ايالاتو د حکومتونو له خوا چې دواړو په ۲۰۰۱ کال کې د طالبانو د پخواني رژيم د نسکورولو مبارزه رهبري کړه هغه وخت هم له افغانستان سره د مرستو اصلي تمویل کوونکي وو.  

لومړی ژوند

عبدالرحمن په ۱۹۶۵ کال کې نړۍ ته سترګې پرانیستې.

کله چې هغه په ۱۹۹۰ کال کې یوې کاتولیکې غیر دولتي مرستندویه ډلې ته د کارکونکي په توګه کار کاوه او افغان کډوالو ته یې د پاکستان په پیښور کې طبي مرستې چمتو کولې، د عیسویت په اړه یې زده کړې وکړې او وروسته یې د رومي کاتولیک په کلیسا کې د تعمید غسل ترلاسه کړ. نوموړي له ارتداد وروسته، انجیلي نوم جویل په ځان کېښود.

نوموړی په ۱۹۹۳ کال آلمان ته لاړ او وروسته یې په بلجیم کې د پناه غوښتنه وکړه. په ۲۰۰۲ کال کې د طالبانو د حکومت له ړنګېدو وروسته افغانستان ته را وشړل شو.

د کاتولیک مذهب د منلو له امله د عبدالرحمن د خپلې مېرمنې له خوا تفریق (طلاق) شو. دې  د خپلو دوه لوڼو د سرپرستۍ په اړه په ورپسې شخړه کې، چې د عبدالرحمن په نشتون کې د نوموړي د مور او پلار له خوا لویې شوې وې، د لوڼو څخه د هغه د سرپرستۍ د انکار لپاره د مور کورنۍ د نوموړي د دین مسله راپورته کړه.

کله چې هغه بېرته افغانستان ته راوګرځېد، مور او پلار یې عاق کړ او ویې ویل: " موږ هغه په خپل کور کې نه غواړو ځکه چې هغه له اسلام نه بل دین ته اوښتی" او "عبدالرحمن غواړي چې زما د ماشومانو او کورنۍ اخلاق بدل کړي. نوموړی په سم لوري روان نه دی، ما هغه له کوره ایستلی دی." په همدې وخت کې یې لوڼو وویل چې هغه له موږ سره ناوړه چلند کوي او موږ ته ګواښونه او سپکاوی کوي، هغه هېڅ  کومه دنده نه لري او ماته یې کومه ټوټه کالی یا کومه ټوټه د ډوډۍ نه ده راکړې. هغه یوازې په نوم پلار دی" او "هغه وویل چې زما پلار دی، خو کله چې هغه بېرته افغانستان ته راغلی، د پلار په څېر یې چلند نه دی کړی. هغه موږ ګواښوي او موږ ټول له هغه وېرېږو او د اسلام په دين ايمان نه لري."  

نیول کېدل او محاکمه  

د نوموړي د کورنۍ غړو د ۲۰۰۶ کال په فبروری کې پولیسو ته  د هغه خبر ورکړ. نوموړی وروسته له هغې ونیول شو چې پولیسو وموندله چې هغه انجیل لري. هغه له نیول کېدو وروسته په کابل کې داسې وکیل ونه موند چې د نوموړي استازیتوب وکړي. چارواکو له نوموړي څخه د اسوشیټیډ پریس خبري اژانس د لیدو هڅې منع کړې.    

د افغانستان د اساسي قانون ۱۳۰ ماده څارنوالانو ته دا صلاحت ورکوي چې نوموړی د "حنفي فقهې بر بنسټ" په ارتداد تورن کړي. د مادې متن په لاندې ډول صراحت ورکوي:

تر غور لاندې قضیو کې، محاکم باید د دې اساسي قانون او نور قوانینو احکام پلي کړي. كه په اساسي قانون او نورو قوانينو كې د يوې قضيې په اړه صراحت شتون و نه لري، محاکم بايد د حنفي فقهې له نظره، او د دې اساسي قانون له خوا په ټاكل شويو حدودو كې په داسې ډول حكم وكړي، چې عدالت په غوره توګه تامين شي.

څارنوالانو هغه ته د مرګ سزا غوښته او نوموړي ته يې د "ميکروب" خطاب کاوه. څارنوال عبدالواسع د هغه د توبې غوښتنه کوله او هغه ته یې د خاین خطاب کاوه او ویې ویل: "د هغه سر باید پرې شي او له اسلامي ټولنې څخه پاک شي او باید ووژل شي." د افغانستان د لوی څارنوال له خولې وویل شول چې عبدالرحمن باید په دار وځړول شي.   

د عبدالرحمن قضايي بهیر، چې د مارچ په ۱۶ پیل شو او په نړیوالو مطبوعاتو کې د مارچ په ۱۹ نېټه په پراخه کچه مشهور شو، د کابل د ابتدايه محکمې د عامه امنیت په دیوان کې د دریو قاضیانو تر نظر لاندې و. د قضيې مشر قاضي انصارالله مولوي زاده وويل چې له عبدالرحمن څخه به وغوښتل شي چې د خپل ارتداد په اړه له سره غور وکړي: "موږ به هغه بېرته را وبلو ځکه چې اسلام د زغم دین دى، موږ به له نوموړي وپوښتو چې آيا هغه خپل نظر بدل کړى دى که نه؟" که یې نظر بدل کړی و موږ به هغه وبښو." 

انصارالله مولوي زاده دا هم وويل: پېغمبر اکرم (ص) څو ځله ويلي دي، چې که څوک له اسلام څخه واوښت او بېرته را ونه ګرځېد، نو باید ووژل شي، اسلام د سولې، زغم، مهربانۍ او صداقت دين دى. له همدې امله موږ نوموړي ته ويلي چې که په خپل کار پښېمانه شي، نو موږ به هغه وبښو."  

قاضي نور شرطونه هم کېښودل: "که [هغه] توبه ونه کړي، تاسو به ټول شاهدان وئ چې هغه به د کوم ډول سزا سره مخ شي." 

که څه هم نوموړی د مرګ له احتمالي سزا سره مخ و، عبدالرحمن په خپلو عقایدو ټینګ ولاړ و، "که دوی غواړي ما ته د مرګ سزا راکړي نو زه یې منم ... زه یو مسیحی یم، پدې معنی چې زه په تثلیث باور لرم ...  په عیسی مسیح ایمان لرم."